Ὁ ἅγιος ἱερομάρτυς Ἔρασμος ἔζησε στὰ χρόνια τῶν σκληρῶν διωκτῶν τοῦ Χριστιανισμοῦ, τοῦ Διοκλητιανοῦ καὶ τοῦ Μαξιμιανοῦ (285-305 μ.Χ.). Ἡ καταγωγή του ἦταν ἀπὸ τὴν Ἀντιόχεια τῆς Συρίας. Ἀπὸ τὴ μικρή του ἡλικία ἀγάπησε πολὺ τὸν Ἰησοῦ Χριστό. Καὶ τὸ ἀπέδειξε μὲ τοὺς ἀγῶνες του γιὰ τὴν ἄσκηση τῆς ἀρετῆς. Νωρὶς ἀσπάσθηκε τὸν μοναχικὸ βίο καὶ λίγο ἀργότερα λόγῳ τῆς θεοφιλοῦς πολιτείας του προήχθη στὸ ἀξίωμα τοῦ Ἐπισκόπου. Πυρπολούμενος ἀπὸ θεῖο ἀποστολικὸ ζῆλο ὄργωσε μὲ τὶς ἱεραποστολικές του περιοδεῖες τὴ Θράκη, τὴ Μακεδονία καὶ κυρίως τὴν περιοχὴ τῆς Ἀχρίδος. Μὲ τὸν ἁγιοπνευματικό του λόγο καὶ τὴν ἀστραφτερὴ ἀπὸ θεία χάρη ζωή του ἔφερε πνευματικὲς νεκραναστάσεις σὲ πλῆθος εἰδωλολατρῶν. Κάποτε στὴν Ἀχρίδα μὲ τὴ δύναμη τῆς προσευχῆς του ἀνέστησε ἕνα παιδί. Τὸ θαυμαστὸ αὐτὸ γεγονὸς δημιούργησε στοὺς εἰδωλολάτρες τῆς περιοχῆς ἐκείνης ἰσχυρὴ δίψα νὰ γνωρίσουν τὸν Ἰησοῦ Χριστό. Ζήτησαν λοιπὸν καὶ κατηχήθηκαν ἀπὸ τὸν Ἔρασμο. Καὶ ἀφοῦ ἐγκατέλειψαν τὰ εἴδωλα, βαπτίσθηκαν στὸ ὄνομα τῆς Ἁγίας Τριάδος.
Τὴ δόξα αὐτὴ τῆς Ἐκκλησίας ὅμως τὴ φθόνησε ὁ πονηρὸς διάβολος. Ἄνθρωποι δόλιοι κατήγγειλαν στὸν Μαξιμιανὸ τὴ χριστιανικὴ δράση τοῦ Ἐράσμου. Γι’ αὐτὸ ὁ αὐτοκράτορας τὸν κάλεσε σὲ ἀπολογία καὶ τὸν διέταξε νὰ θυσιάσει στοὺς θεούς. Καὶ ἐπειδὴ ὁ θαρραλέος ἐπίσκοπος ἀρνήθηκε, διέταξε τοὺς δημίους νὰ τὸν βασανίσουν σκληρὰ καὶ νὰ τὸν κλείσουν στὴ φυλακή. Σὲ ἑπόμενη ἀνάκριση ὁ Μαξιμιανὸς ρώτησε τὸν Ἔρασμο:
–Πές μου, ποιὸν Θεὸ λατρεύεις; καὶ γιατί;
Ὁ φλογερὸς ἐπίσκοπος σιώπησε, καὶ ὁ τύραννος προσβλήθηκε ἀπὸ τὴ σιωπή του καὶ τὸν χτύπησε βίαια.
–Γιατί δὲν θυσιάζεις στοὺς θεούς μας; τὸν ἐρώτησε καὶ πάλι.
Καὶ ὁ Ἔρασμος ἀποκρίθηκε:
–Ποιοὺς θεοὺς νὰ προσκυνήσω καὶ σὲ ποιοὺς νὰ θυσιάσω;
Μὲ τὴν ἀπάντηση αὐτὴ ὁ τύραννος ἀνεθάρρησε. Νόμισε ὅτι εἶχε ἔρθει ἡ ὥρα ποὺ θὰ μποροῦσε νὰ νικήσει τὸν ἀντίπαλό του. Ὁδήγησε λοιπὸν τὸν Ἔρασμο στὸ ναὸ τοῦ Δία, μπροστὰ σὲ ἕνα τεράστιο ὀρειχάλκινο ἄγαλμα ποὺ εἶχε ὕψος δώδεκα μέτρα.
–Ἐδῶ μπροστὰ νὰ θυσιάσεις, τοῦ εἶπε.
Τότε ὁ ἐπίσκοπος ὕψωσε τὸ βλέμμα του, βλοσυρὸ καὶ ἀπειλητικό, πρὸς τὸ ἄψυχο ἄγαλμα. Καὶ κεῖνο μονομιᾶς γκρεμίστηκε καὶ κομματιάστηκε. Ἡ Παράδοση ἀναφέρει πὼς μέσα ἀπὸ τὰ συντρίμμια τοῦ ἀγάλματος ξεπετάχθηκε ἕνα φοβερὸ θηρίο ποὺ δημιούργησε τρόμο στὸ πλῆθος τοῦ κόσμου. Τότε ὁ Ἔρασμος μὲ τὴ δύναμη τοῦ Θεοῦ σκότωσε τὸ σατανικὸ θηρίο. Ἡ εἴδηση διαδόθηκε ἀστραπιαῖα. Καὶ τὰ πλήθη τοῦ κόσμου ζήτησαν νὰ βαπτισθοῦν. Στὸν ἀριθμὸ ἔφθασαν τοὺς 20.000!…
Ὀργισμένος ὁ αὐτοκράτορας ἀπὸ τὴ νίκη τοῦ Ἐράσμου, διέταξε νὰ ἀποκεφαλισθοῦν ὅλοι οἱ νεοφώτιστοι. Τὸ αἷμα τῶν ἁγίων δισμυρίων (20.000) Μαρτύρων πότισε τὴν ἡμέρα ἐκείνη τὸ δένδρο τῆς Ἐκκλησίας, γιὰ νὰ δώσει ἀργότερα ἀκόμη πλουσιότερους πνευματικοὺς καρπούς.
Ἀκολούθησε τὸ μαρτύριο τοῦ Ἐράσμου. Τοῦ φόρεσαν πυρακτωμένη ὀρειχάλκινη στολή! Ὅμως ἡ φωτιὰ δὲν ἄγγιξε τὸ ἁγιασμένο σῶμα του. Ὁ Ἔρασμος αἰσθανόταν κατὰ τὴ διάρκεια τοῦ μαρτυρίου του οὐράνια δροσιὰ νὰ τὸν εὐφραίνει. Ὁ αὐτοκράτορας ταπεινώθηκε καὶ πάλι ἀπὸ τὸ νέο θαῦμα καὶ διέταξε νὰ τὸν φυλακίσουν. Ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστὸς ὅμως ἐλευθέρωσε τὸν δοῦλο Του μὲ θαυματουργικὴ ἐπέμβαση τοῦ ἀρχαγγέλου Μιχαὴλ καὶ τὸν ὁδήγησε στὴν περιοχὴ τῆς Καμπανίας τῆς Ἰταλίας.
Ἐκεῖ, καὶ συγκεκριμένα στὴν πόλη Φρυμό (σημερινὸ Φόρμιο), ὁ Ἔρασμος ἀνέπτυξε πλούσια ἱεραποστολικὴ δράση.
Στὰ τέλη τῆς ζωῆς του συναντᾶμε τὸν Ἔρασμο στὴν περιοχὴ τῆς Ἀχρίδος, στὴν πόλη τῆς Χερμελίας. Προαισθανόμενος τὴν ὥρα τῆς ἐκδημίας του, στράφηκε πρὸς τὴν Ἀνατολή, ἔκαμε τρεῖς μετάνοιες εὐγνωμοσύνης πρὸς τὸν Οὐράνιο Πατέρα καὶ ταπεινὰ Τὸν παρεκάλεσε: «Κύριε, χάρισε ἄφεση ἁμαρτιῶν καὶ ζωὴ αἰώνια σὲ ὅσους ἐπικαλοῦνται τὸ ἔλεός Σου μέσα ἀπὸ τὶς πρεσβεῖες μου». Ὁ Κύριος δέχθηκε τὴν αἴτηση τοῦ δούλου Του καὶ τοῦ ἀπάντησε: «Ναί, Ἔρασμε! Ὅπως προσευχήθηκες θὰ γίνει».
Πλημμυρισμένος τότε ἀπὸ θεία εὐφροσύνη ὁ Ἔρασμος, ὕψωσε στὸν οὐρανὸ τὸ βλέμμα του. Εἶδε ἐκεῖ ἕνα ὁλοφώτεινο στεφάνι ποὺ κατέβαινε μαζὶ μὲ πλῆθος ἀγγέλων, προφητῶν καὶ μαρτύρων γιὰ νὰ τὸν στεφανώσουν καὶ νὰ τὸν ὁδηγήσουν στὸ ἀνέσπερο φῶς τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ. Καὶ μὲ τὴν προσευχὴ στὰ χείλη: «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, δέξαι τὸ πνεῦμα μου», παρέδωσε εἰρηνικὰ τὴν ψυχή του. Ἦταν τὸ ἔτος 303 μ.Χ. Ἀκριβῶς τὸ ἴδιο ἔτος κατὰ τὸ ὁποῖο μαρτύρησε καὶ ὁ ἅγιος Γεώργιος ὁ Μεγαλομάρτυς.
Ὁ ἅγιος ἱερομάρτυς Ἔρασμος εἶναι ὁ προστάτης ὅσων πάσχουν ἀπὸ στομαχικὲς ἀσθένειες καὶ κολικό. Τὸν ἑορτάζουμε κάθε χρόνο στὶς 2 Ἰουνίου. Μαζὶ μὲ αὐτὸν ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία τιμᾶ καὶ τὴ μνήμη τῶν δισμυρίων Μαρτύρων, τῶν ὁποίων τμήματα τῶν ἱερῶν λειψάνων εἶναι θησαυρισμένα στὴν Ἱερὰ Μονὴ «Θεοτοκιοῦ» Ἄρτης.
Πανάγιοι μάρτυρες τοῦ Χριστοῦ, ἱκετεύσατε ὑπὲρ ἡμῶν τῶν ἁμαρτωλῶν!…
