ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 19 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015
Τῶν Ἁγίων Πατέρων τῆς Δ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου: Ματθ. ε΄ 14-19
Εἶπεν ὁ Κύριος τοῖς ἑαυτοῦ μαθηταῖς· Ὑμεῖς ἐστε τὸ φῶς τοῦ κόσμου. οὐ δύναται πόλις κρυβῆναι ἐπάνω ὄρους κειμένη· οὐδὲ καίουσι λύχνον καὶ τιθέασιν αὐτὸν ὑπὸ τὸν μόδιον, ἀλλ᾿ ἐπὶ τὴν λυχνίαν, καὶ λάμπει πᾶσι τοῖς ἐν τῇ οἰκίᾳ. οὕτω λαμψάτω τὸ φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὅπως ἴδωσιν ὑμῶν τὰ καλὰ ἔργα καὶ δοξάσωσι τὸν πατέρα ὑμῶν τὸν ἐν τοῖς οὐρανοῖς. Μὴ νομίσητε ὅτι ἦλθον καταλῦσαι τὸν νόμον ἢ τοὺς προφήτας· οὐκ ἦλθον καταλῦσαι, ἀλλὰ πληρῶσαι. ἀμὴν γὰρ λέγω ὑμῖν, ἕως ἂν παρέλθῃ ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ, ἰῶτα ἓν ἢ μία κεραία οὐ μὴ παρέλθῃ ἀπὸ τοῦ νόμου ἕως ἂν πάντα γένηται. ὃς ἐὰν οὖν λύσῃ μίαν τῶν ἐντολῶν τούτων τῶν ἐλαχίστων καὶ διδάξῃ οὕτω τοὺς ἀνθρώπους, ἐλάχιστος κληθήσεται ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν· ὃς δ᾿ ἂν ποιήσῃ καὶ διδάξῃ, οὗτος μέγας κληθήσεται ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν.
ΦΩΣΤΗΡΕΣ ΥΠΕΡΛΑΜΠΡΟΙ
1. Ἡ μεγάλη εὐθύνη
Ἐξαιρετικὰ κρίσιμο καὶ καθοριστικὸ γιὰ τὴν πίστη καὶ τὴ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας ἦταν τὸ ἔργο τῆς Δ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, ἡ ὁποία συνῆλθε τὸ 451 μ.Χ. σ’ ἕνα προάστιο τῆς Κωνσταντινουπόλεως, τὴ Χαλκηδόνα, μὲ σκοπὸ νὰ διατυπώσει μὲ ἀκρίβεια τὸ Χριστολογικὸ δόγμα, δηλαδὴ τὴν ἀλήθεια γιὰ τὸ πρόσωπο τοῦ Θεανθρώπου. Καὶ πράγματι, μὲ τὴ χάρη καὶ τὸν φωτισμὸ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος οἱ 630 θεοφόροι ἅγιοι Πατέρες ποὺ συνεκρότησαν τὴ Σύνοδο, μᾶς παρέδωσαν τὸ δόγμα τῆς Χαλκηδόνος ποὺ ἀποτελεῖ ἔκτοτε ἀπαράβατο ὅρο τῆς Ὀρθοδόξου πίστεως.
Δικαίως λοιπὸν ἡ Ἐκκλησία ἀφιερώνει τὴν Κυριακὴ αὐτὴ στὴ μνήμη τους καὶ ὁρίζει ὡς εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα ἕνα τμῆμα ἀπὸ τὴν «ἐπὶ τοῦ ὄρους ὁμιλία» τοῦ Κυρίου, μὲ τὴν ὁποία ἀπευθύνεται στὸν εὐρύτερο κύκλο τῶν μαθητῶν Του καὶ λέγει: «Ὑμεῖς ἐστε τὸ φῶς τοῦ κόσμου· οὐ δύναται πόλις κρυβῆναι ἐπάνω ὄρους κειμένη»· ἐσεῖς εἶστε τὸ φῶς τοῦ κόσμου, διότι ἔχετε προορισμὸ μὲ τὸ φωτεινό σας παράδειγμα νὰ φωτίζετε τοὺς ἀνθρώπους ποὺ βρίσκονται στὸ σκοτάδι τῆς ἁμαρτίας καὶ τῆς πλάνης. Μιὰ πόλη ποὺ βρίσκεται πάνω σὲ βουνὸ δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ κρυφτεῖ. Ἔτσι καὶ ἡ δική σας ζωὴ θὰ γίνεται ἀντιληπτὴ ἀπὸ ὅλους.
Οἱ ἄνθρωποι δὲν ἀνάβουν τὸ λυχνάρι γιὰ νὰ τὸ βάλουν κάτω ἀπ’ τὸν κάδο μὲ τὸν ὁποῖο μετροῦν τὸ σιτάρι, ἀλλὰ γιὰ νὰ τὸ τοποθετήσουν πάνω στὸ λυχνοστάτη, ὥστε νὰ φωτίζει ὅλους ὅσους εἶναι μέσα στὸ σπίτι.
Ἔτσι, σὰν λυχνάρι σωστὰ τοποθετημένο, ἂς λάμψει τὸ φῶς τῆς ἀρετῆς σας μπροστὰ στοὺς ἀνθρώπους· γιὰ νὰ δοῦν τὰ καλά σας ἔργα καὶ νὰ δοξάσουν τὸν ἐπουράνιο Πατέρα σας.
Ὁ κόσμος γύρω μας ζεῖ μέσα στὸ σκοτάδι. Οἱ ἀθεϊστικὲς ἀντιλήψεις καὶ οἱ αἱρετικὲς δοξασίες, ἡ διαφθορὰ καὶ ἡ ἀνηθικότητα, οἱ ἀδικίες καὶ τὰ ἐγκλήματα βυθίζουν τὸν ἄνθρωπο στὴν ἀπελπισία καὶ στὴν ἀπόγνωση. Μέσα σ’ αὐτὸ τὸ πυκνὸ σκοτάδι, ὁ πιστὸς χριστιανὸς καλεῖται νὰ γίνει φάρος φωτεινὸς ποὺ θὰ δείχνει στοὺς ἀνθρώπους τὴν ἀσφαλὴ πορεία γιὰ τὴ σωτηρία τους. Ἄλλωστε δὲν μπορεῖ νὰ γίνει καὶ διαφορετικά. Ὅποιος εἶναι ἑνωμένος μὲ τὴν πηγὴ τοῦ φωτός, τὸν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό, γίνεται ὅλος φῶς καὶ φωτίζει καὶ τοὺς γύρω του.
Αὐτὴ ὅμως ἡ δωρεὰ τοῦ Θεοῦ πρὸς τοὺς χριστιανοὺς συνεπάγεται καὶ τεράστια εὐθύνη. Ἀπαιτεῖ συνέπεια ἔργων καὶ λόγων. Ἀκρίβεια βίου καὶ πολιτείας. Ὁ σωστὸς χριστιανὸς δὲν μπορεῖ νὰ ἔχει διπλὴ ζωή. Δὲν μπορεῖ νὰ εἶναι ἄλλος στὸ σπίτι, ἄλλος στὴν ἐργασία κι ἄλλος στὴν ἐκκλησία. Ζεῖ παντοῦ καὶ πάντοτε μέσα στὸ φῶς τοῦ Χριστοῦ. Ἡ ζωή του εἶναι «πόλις ἐπάνω ὄρους κειμένη», καὶ γι’ αὐτὸ προσέχει νὰ μὴ σκανδαλίζει. Πολλοὶ ἄνθρωποι προσβλέπουν σ’ αὐτὸν μὲ ἐλπίδα καὶ ἐμπιστοσύνη. Ἀλίμονο, ἂν ἀντὶ νὰ τοὺς καθοδηγήσει στὸ φῶς, τοὺς ὁδηγήσει στὸ σκοτάδι!
Αὐτὸ δὲν συνέβη μὲ τὸν πατριάρχη Ἀλεξανδρείας Διόσκορο καὶ τὸν Εὐτυχή, ποὺ ἦταν ἱερέας στὴν Κωνσταντινούπολη; Ἀπομακρύνθηκαν ἀπὸ τὸ φῶς τῆς ἀλήθειας καὶ παρέσυραν πολλοὺς στὴν αἵρεση τοῦ Μονοφυσιτισμοῦ. Γι’ αὐτὸ καὶ ἡ Δ΄ Οἰκουμενικὴ Σύνοδος τοὺς κατεδίκασε. Κανεὶς δὲν ἔχει δικαίωμα νὰ μεταβάλει στὸ ἐλάχιστο τὴν αἰώνια διδασκαλία τοῦ Χριστοῦ. Τὸ εἶπε ὁ Κύριος στὴ συνέχεια τῆς «ἐπὶ τοῦ ὄρους ὁμιλίας»:
2. Χωρὶς τὴν ἐλάχιστη παρέκκλιση
–Μὴ νομίσετε ὅτι ἦλθα γιὰ νὰ καταργήσω καὶ ν’ ἀκυρώσω τὸ νόμο τοῦ Μωυσῆ ἢ τὴ διδασκαλία τῶν προφητῶν. Δὲν ἦλθα νὰ τὰ καταργήσω αὐτά, ἀλλὰ νὰ τὰ συμπληρώσω καὶ νὰ σᾶς τὰ παραδώσω τέλεια.
Διότι ἀληθινὰ σᾶς λέω καὶ σᾶς διαβεβαιώνω ὅτι, ὅσο παραμένουν καὶ δὲν καταστρέφονται ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ, οὔτε ἕνα γιῶτα ἢ ἕνα κόμμα, οὔτε δηλαδὴ ἡ πιὸ μικρὴ ἀπὸ τὶς ἐντολὲς δὲν θὰ παραπέσει ἀπὸ τὸ Νόμο καὶ δὲν θὰ χάσει τὸ κύρος της, μέχρι νὰ ἐπαληθευθοῦν καὶ νὰ ἐκπληρωθοῦν ὅλα ὅσα διδάσκει ὁ Νόμος.
Κι ὁποιοσδήποτε παραβεῖ ἔστω καὶ μία ἀπὸ τὶς ἐντολές μου αὐτὲς ποὺ φαίνονται πολὺ μικρές, καὶ διδάξει καὶ τοὺς ἀνθρώπους νὰ τὶς θεωροῦν μικρὲς κι ἀσήμαντες, θὰ κηρυχθεῖ ἐλάχιστος καὶ τελευταῖος στὴ Βασιλεία τῶν οὐρανῶν. Ἐκεῖνος ὅμως ποὺ θὰ ἐφαρμόσει ὅλες ἀνεξαιρέτως τὶς ἐντολὲς καὶ θὰ διδάξει καὶ τοὺς ἄλλους νὰ τὶς τηροῦν, αὐτὸς θὰ ἀνακηρυχθεῖ μεγάλος στὴ Βασιλεία τῶν οὐρανῶν.
Γι’ αὐτὸ ἀναδείχθηκαν μεγάλοι καὶ οἱ ἅγιοι 630 θεοφόροι Πατέρες τῆς Δ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου. Διότι μὲ τὴ θερμὴ πίστη καὶ τὴν ἀπόλυτη ἀφοσίωσή τους στὸ πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ καὶ τὴν Ἐκκλησία ἀξιώθηκαν νὰ ὀρθοτομήσουν «τὸν λόγον τῆς ἀληθείας», χωρὶς νὰ παρεκκλίνουν οὔτε στὸ ἐλάχιστο ἀπὸ τὸ ἱερὸ Εὐαγγέλιο καὶ τὴ διδασκαλία τῶν ἁγίων Ἀποστόλων καὶ Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας. Ἔλαμψαν μέσα στὸν κόσμο ὡς «φωστῆρες ὑπέρλαμπροι τῆς ἀληθείας Χριστοῦ» (Κάθισμα Ὄρθρου ἁγίων Πατέρων) καὶ καλοῦν κι ἐμᾶς νὰ βαδίσουμε στὰ ἴχνη τους· ἀπέναντι στὶς καταιγιστικὲς προκλήσεις τοῦ πανθρησκειακοῦ Οἰκουμενισμοῦ καὶ τῶν ποικιλωνύμων αἱρέσεων νὰ μείνουμε πιστοὶ στὸ Ὀρθόδοξο δόγμα καὶ ἦθος, χωρὶς συμβιβασμοὺς καὶ ὑποχωρήσεις, γιὰ νὰ μεταδίδουμε γύρω μας τὸ φῶς τῆς ἀληθινῆς πίστεως καὶ ζωῆς.
