Δύο Τοῦρκοι δημοσιογράφοι, ὁ Ἐρτογλοὺλ Ὀζκιὸκ καὶ ὁ Ἀλὶ Ἐσὰτ Γκιοκτσάλ, ἔζησαν στὸ Ἅγιον Ὄρος, ὅπως ἔγραψαν, «τρεῖς ἡμέρες καὶ τρεῖς νύκτες, ἀποκομμένοι ἀπὸ τὸν κόσμο». Οἱ δύο δημοσιογράφοι τονίζουν ὅτι καὶ στὶς τρεῖς ἡμέρες δὲν ὑπῆρξαν μάρτυρες κανενὸς ὑπαινιγμοῦ ἐπειδὴ ἦσαν Τοῦρκοι καὶ μουσουλμάνοι. «Ἀντίθετα», σημειώνει ὁ ἕνας ἀπὸ αὐτούς, «μπορῶ νὰ πῶ ὅτι μᾶς συμπεριφέρθηκαν περισσότερο ζεστὰ σὲ σύγκριση μὲ φιλοξενουμένους ἀπὸ ἄλλες χῶρες. Δὲν μᾶς ἔκαναν ποτὲ λόγο γιὰ τὴν Ὀθωμανικὴ κυριαρχία γιὰ τὰ ὅσα ὑπέστησαν οἱ ἱερεῖς. Μᾶς φέρθηκαν ἀνοιχτὰ καὶ μᾶς βοήθησαν σὲ κάθε θέμα».
Ὁ Γκιοκτσάλ, περιγράφοντας τὴν ἀτμόσφαιρα τῆς μεταμεσονύκτιας θείας Λειτουργίας στὴν Ἱερὰ Μονὴ Ἁγίου Διονυσίου, γράφει: «Ἡ ψαλμωδία ἐρχόταν μιὰ ἀπὸ δεξιά, μιὰ ἀπὸ ἀριστερὰ καὶ μετατρεπόταν σὲ ἐνθουσιώδη χείμαρρο ποὺ κυλοῦσε στὸ διάδρομο. Ἕνα μαγευτικὸ φωνητικὸ τραμπάλισμα. Μπορεῖ ἡ τέχνη νὰ εἶναι μεταφυσική; Τὸ βράδυ ἐκεῖνο πιστέψαμε ὅτι μπορεῖ. Παρακολουθοῦμε ἄφωνοι καὶ μαγεμένοι… Τὸ τρέμουλο τῶν κεριῶν καὶ τὸ φῶς τῶν καντηλιῶν, οἱ πολύχρωμοι κόσμοι τῶν εἰκόνων καὶ τῶν ἁγιογραφιῶν, τὰ χρυσά, οἱ ἴσκιοι… μοναδικὸς στὶς στιγμές του χρόνος γιὰ τὸ κάθε τι…» («Ἡ Καθημερινή», «Μουσουλμάνοι στὸν Ἄθω», 21-6-2015, σελ. 27).
Εἶναι ἐπίσης χαρακτηριστικὸ ὅτι ὅλο καὶ περισσότεροι Τοῦρκοι ἐπισκέπτονται τὴ Χαλκιδικὴ καὶ τὴ Θεσσαλονίκη, ἀνακαλύπτουν τὸ «Περιβόλι τῆς Παναγίας» καὶ θέλουν νὰ τὸ ἐπισκεφθοῦν. Τὸ θαυμάζουν… Ἀλλὰ καὶ οἱ μοναχοὶ φέρονται πρὸς ὅλους μὲ χριστιανικὴ ἀγάπη καὶ προσπαθοῦν νὰ βοηθήσουν πνευματικὰ ὅσους εἶναι ἐπιδεκτικοὶ μιᾶς τέτοιας βοήθειας. «Ἐμεῖς δὲν ἐξετάζουμε τὸ θρήσκευμα, δὲν κάνουμε διακρίσεις. Καθένας εἶναι εὐπρόσδεκτος ἐδῶ, ἀρκεῖ νὰ σεβασθεῖ τὸν χῶρο», δήλωσε ὁ πρωτεπιστάτης τοῦ Ἁγίου Ὄρους π. Συμεὼν Διονυσιάτης.
Αὐτὸ θὰ πεῖ Ὀρθόδοξη χριστιανικὴ ἀγάπη. Καὶ τὸ Ἅγιον Ὄρος μὲ τὴ χιλιόχρονη παρουσία καὶ βιοτὴ τοῦ Ὀρθοδόξου μοναχικοῦ ἤθους ἀκτινοβολεῖ τὴν ἀγάπη αὐτή, τὴν ὁποία αἰσθάνονται ὄχι ἁπλῶς ἑτερόθρησκοι, ἀλλὰ καὶ αὐτοὶ οἱ μουσουλμάνοι, κάτω ἀπὸ τοὺς ὁποίους τὸ Ἅγιον Ὄρος δεινοπάθησε 460 ὁλόκληρα χρόνια. Αὐτὴ εἶναι ἡ δύναμη τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ, τὴν ὁποία ἀκτινοβολεῖ καὶ σήμερα σ᾽ ὅλο τὸν κόσμο ὁ Ὀρθόδοξος μοναχισμὸς τοῦ Ἁγίου Ὄρους.