Μόνος ὁ ἱερὸς εὐαγγελιστὴς Μάρκος μᾶς παραδίδει τὴν παραβολὴ τῆς αὐτόματης αὐξήσεως τοῦ σπόρου, ἡ ὁποία ἔχει ὁμοιότητες μὲ τὴν παραβολὴ τοῦ σπορέως, ὅμως τὸ κεντρικό της νόημα εἶναι ἀρκετὰ διαφορετικό.
Εἶπε κάποτε ὁ Κύριος: «Ἔτσι μοιάζει ἡ διάδοση καὶ ἡ πρόοδος τοῦ Εὐαγγελίου τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ στὶς καρδιὲς τῶν ἐπιδεκτικῶν ἀνθρώπων, ὅπως ὅταν ἕνας ἄνθρωπος ρίξει τὸν σπόρο στὴ γῆ… Κι αὐτὸς ποὺ ἔσπειρε τὸν σπόρο στὴ γῆ, κοιμᾶται καὶ σηκώνεται νύχτα καὶ μέρα, χωρὶς νὰ κάνει τίποτε γιὰ τὴ βλάστηση καὶ τὴν αὔξηση τοῦ σπόρου. Καὶ ὅμως ὁ σπόρος αὐξάνει καὶ μεγαλώνει μὲ τρόπο ποὺ κι ὁ ἴδιος ὁ γεωργὸς δὲν ξέρει, διότι ὁ σπόρος ἔχει μέσα του ζωτικὴ δύναμη. Διότι μόνη της ἡ γῆ καὶ χωρὶς τὴ συνεργασία ἐκείνου ποὺ ἔσπειρε τὸν σπόρο καρποφορεῖ πρῶτα χορτάρι ποὺ φυτρώνει ἀπὸ τὸν σπόρο, ὕστερα στάχυ κι ἔπειτα σιτάρι δεμένο καὶ γεμάτο μέσα στὸ στάχυ» (Μάρκ. δ´ 26-29).
Στὴν παραβολὴ λοιπὸν παρουσιάζεται ἕνας γεωργὸς ποὺ σπέρνει στὴ γῆ καὶ ἀπὸ κεῖ καὶ πέρα δὲν ἔχει καμία ἀνάμειξη στὴν ἀνάπτυξη τοῦ σπόρου. Ὁ ἄνθρωπος γεωργὸς μετὰ τὴ σπορὰ δὲν προσφέρει πλέον τίποτε, δὲν μπορεῖ νὰ προσφέρει τίποτε. Ἁπλῶς ἀναμένει τὴν καρποφορία (γι᾿ αὐτὸ ἡ παραβολὴ ἔχει ὀνομασθεῖ καὶ ὡς ἡ παραβολὴ τοῦ ὑπομονετικοῦ γεωργοῦ). Περιμένει ὑπομονετικὰ νὰ λειτουργήσουν οἱ νόμοι τῆς φύσεως: νὰ σαπίσει ὁ σπόρος, νὰ βλαστήσει, νὰ αὐξηθεῖ καὶ νὰ καρποφορήσει. «Αὐτομάτη γὰρ ἡ γῆ καρποφορεῖ». Διότι ἡ γῆ καρποφορεῖ ἀπὸ μόνη της. Καὶ τότε ὁ κύριος τοῦ χωραφιοῦ στέλνει τὸν θεριστὴ γιὰ νὰ θερίσει τὸν καρπό.
Δηλαδὴ στὴν παραβολὴ αὐτὴ τονίζεται ἡ ἀλήθεια ὅτι ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐξαπλώνεται στὶς ἀνθρώπινες ψυχές (ποὺ εἶναι ἡ γῆ στὴν ὁποία πέφτει ὁ σπόρος) μὲ τρόπους καὶ δυνάμεις ποὺ δὲν μπορεῖ νὰ γνωρίζει ὁ ἄνθρωπος, ἀλλὰ καὶ δὲν μπορεῖ νὰ τὶς ἐλέγξει. Ἐφόσον ὁ σπόρος, ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ, βρεῖ καλὸ ἔδαφος, καλοπροαίρετη ψυχὴ ποὺ ἀποδέχεται τὸν θεῖο λόγο, ἡ θεία Χάρις ἐνεργεῖ τὸν ἁγιασμὸ τῆς ψυχῆς, τὴ μεταμόρφωσή της, ὥστε ἡ ψυχὴ νὰ δώσει πολὺ καρπό. Καὶ τότε ὁ Θεὸς τὴν παραλαμβάνει στὴ Βασιλεία Του.
Ἡ θεία Χάρις ἐργάζεται ἀθόρυβα καὶ μυστικά, «ὡς οὐκ οἶδεν αὐτός», ὅπως δὲν γνωρίζει ἀκόμη καὶ ὁ ἄνθρωπος ποὺ ἔσπειρε τὸν σπόρο. Ἀλλὰ εἶναι παντοδύναμη. Ἐργάζεται μὲ δύναμη τὸ ἔργο της. Ὑπογραμμίζεται λοιπὸν ἡ ἀπόλυτη βεβαιότητα ὅτι θὰ ὁλοκληρωθεῖ ὁπωσδήποτε τὸ ἔργο ποὺ ἄρχισε ὁ Μεσσίας μέσα στὸν κόσμο· ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους ἁπλῶς ἀπαιτεῖται ἔμπρακτη ὑπομονὴ καὶ πλήρης ἐμπιστοσύνη στὸ Θεό.
Στὴν πιὸ γνωστή μας παραβολὴ τοῦ σπορέως τονίζεται ἡ ἀνάγκη τῆς συμμετοχῆς τοῦ ἀνθρώπου γιὰ νὰ καρποφορήσει ὁ σπόρος στὴν ψυχή του. Ἐδῶ προϋποτίθεται ἡ συμμετοχὴ αὐτὴ καὶ τονίζεται ἡ πίστη στὸ Θεὸ ποὺ καλεῖται νὰ ἔχει ἐκεῖνος ποὺ σπέρνει τὸν σπόρο. Αὐτὴ ἡ πίστη ἐκδηλώνεται ἔμπρακτα. Δὲν ἀπογοητεύεται ὅταν βλέπει ὅτι ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ καὶ γενικὰ ἡ ἱεραποστολική του ἐργασία δὲν ἔχει ἄμεσα ἀποτελέσματα.
Πιὸ πρακτικά: Εἴμαστε κατηχητές, ἱεροκήρυκες; Εἴμαστε γονεῖς ἢ παπποῦδες; Εἴμαστε ἐκπαιδευτικοί; Ἂς σπέρνουμε στὸ λαὸ τοῦ Θεοῦ, στὰ παιδιά, στὰ ἐγγόνια μας, στοὺς μαθητές μας τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ, μὲ ἐλπίδα ἀλλὰ καὶ μὲ σεβασμὸ στὴν ἐλευθερία τους. Ἂς τοὺς ποῦμε τὸν καλὸ λόγο, ἂς τοὺς ὁδηγήσουμε στὴν Ἐκκλησία, στὸν Πνευματικό, στὴ θεία Εὐχαριστία. Δὲν μποροῦμε νὰ φαντασθοῦμε πόσο δυνατὰ σφραγίζει τὴν ἀνθρώπινη ψυχὴ μιὰ ἐμπειρία θείας Χάριτος, πόσο δραστικὸς εἶναι ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ, ὁ ὁποῖος ὄχι σπάνια μένει γιὰ χρόνια θαμμένος στὰ βάθη τῆς καρδιᾶς τοῦ νέου, καὶ σὲ μιὰ κρίσιμη καμπὴ τῆς ζωῆς του ξεπετᾶ βλαστάρι μὲ τρόπο ἐντυπωσιακό.
Ἂς μὴ διστάζουμε ἀκόμη νὰ χαρίζουμε ἕνα πνευματικὸ βιβλίο σὲ φίλο ποὺ βρίσκεται στὴν ἄγνοια, δείχνει ὅμως κάποια καλὴ διάθεση· ἂς τοῦ ἀπευθύνουμε πρόσκληση γιὰ μιὰ πνευματικὴ εὐκαιρία, γιὰ μιὰ Ὀρθόδοξη ὁμιλία· ἂς γνωστοποιοῦμε τὴν ὀμορφιὰ τῆς πίστεώς μας σὲ συζητήσεις μὲ τρίτους. Δὲν ξέρουμε πῶς μπορεῖ τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον νὰ ἐπιδράσει στὶς ψυχές τους.
Τέλος, ἂς σημειώσουμε ὅτι ἡ παραβολὴ ἔχει ἐφαρμογὴ καὶ στὴν προσωπική μας καλλιέργεια. Εἶναι πιθανὸν νὰ ἀπογοητευόμαστε, διότι δὲν βλέπουμε πνευματικὴ πρόοδο στὸν ἑαυτό μας. Ἂς μὴν ἀμελοῦμε τὸν πνευματικό μας καταρτισμό, τὴν προσευχή, τὴν πνευματικὴ μελέτη, τὴν τακτικὴ καὶ συνειδητὴ μυστηριακὴ ζωή, καί, ἐφόσον ἀγωνιζόμαστε καὶ κάνουμε ὅ,τι ἐξαρτᾶται ἀπὸ ἐμᾶς, ὁ σπόρος θὰ καρποφορήσει ὅπως δὲν μποροῦμε νὰ ἀντιληφθοῦμε ἐμεῖς τώρα.
