ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 18 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2015
Τοῦ Εὐαγγελιστοῦ: Κολ. δ΄ 5-11, 14-18
5 Ἐν σοφίᾳ περιπατεῖτε πρὸς τοὺς ἔξω, τὸν καιρὸν ἐξαγοραζόμενοι. 6 ὁ λόγος ὑμῶν πάντοτε ἐν χάριτι, ἅλατι ἠρτυμένος, εἰδέναι πῶς δεῖ ὑμᾶς ἑνὶ ἑκάστῳ ἀποκρίνεσθαι. 7 Τὰ κατ’ ἐμὲ πάντα γνωρίσει ὑμῖν Τυχικὸς ὁ ἀγαπητὸς ἀδελφὸς καὶ πιστὸς διάκονος καὶ σύνδουλος ἐν Κυρίῳ, 8 ὃν ἔπεμψα πρὸς ὑμᾶς εἰς αὐτὸ τοῦτο, ἵνα γνῷ τὰ περὶ ὑμῶν καὶ παρακαλέσῃ τὰς καρδίας ὑμῶν, 9 σὺν Ὀνησίμῳ τῷ πιστῷ καὶ ἀγαπητῷ ἀδελφῷ, ὅς ἐστιν ἐξ ὑμῶν· πάντα ὑμῖν γνωριοῦσι τὰ ὧδε. 10 Ἀσπάζεται ὑμᾶς Ἀρίσταρχος ὁ συναιχμάλωτός μου, καὶ Μᾶρκος ὁ ἀνεψιὸς Βαρνάβα, – περὶ οὗ ἐλάβετε ἐντολάς· ἐὰν ἔλθῃ πρὸς ὑμᾶς, δέξασθε αὐτόν, – 11 καὶ Ἰησοῦς ὁ λεγόμενος Ἰοῦστος, οἱ ὄντες ἐκ περιτομῆς, οὗτοι μόνοι συνεργοὶ εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ, οἵτινες ἐγενήθησάν μοι παρηγορία.14 Ἀσπάζεται ὑμᾶς Λουκᾶς ὁ ἰατρὸς ὁ ἀγαπητὸς καὶ Δημᾶς. 15 ἀσπάσασθε τοὺς ἐν Λαοδικείᾳ ἀδελφοὺς καὶ Νυμφᾶν καὶ τὴν κατ’ οἶκον αὐτοῦ ἐκκλησίαν· 16 καὶ ὅταν ἀναγνωσθῇ παρ’ ὑμῖν ἡ ἐπιστολή, ποιήσατε ἵνα καὶ ἐν τῇ Λαοδικέων ἐκκλησίᾳ ἀναγνωσθῇ, καὶ τὴν ἐκ Λαοδικείας ἵνα καὶ ὑμεῖς ἀναγνῶτε. 17 καὶ εἴπατε Ἀρχίππῳ· βλέπε τὴν διακονίαν ἣν παρέλαβες ἐν Κυρίῳ, ἵνα αὐτὴν πληροῖς. 18 Ὁ ἀσπασμὸς τῇ ἐμῇ χειρὶ Παύλου. μνημονεύετέ μου τῶν δεσμῶν. Ἡ χάρις μεθ’ ὑμῶν· ἀμήν.
Ο ΑΓΙΟΣ ΛΟΥΚΑΣ
1. Η ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑ ΕΝΟΣ ΓΙΑΤΡΟΥ
Τό σημερινό ἀποστολικό ἀνάγνωσμα κάνει λόγο γιά ἀρκετούς ἀνθρώπους – ἀναφέρονται δέκα τουλάχιστον ὀνόματα – μιλάει ὅμως καί γιά ἕνα γιατρό, γιά χάρη μάλιστα τοῦ ὁποίου καθιερώθηκε νά διαβάζεται αὐτή ἡ περικοπή.
Ὁ γιατρός αὐτός δέν εἶναι ἄλλος ἀπό τόν ἅγιο Λουκᾶ, τοῦ ὁποίου τή μνήμη τιμᾶ ἡ Ἐκκλησία μας κάθε χρόνο στίς 18 Ὀκτωβρίου.
«Ἀσπάζεται ὑμᾶς Λουκᾶς ὁ ἰατρός ὁ ἀγαπητός», βλέπουμε νά γράφει πρός τούς Κολασσαεῖς ὁ ἀπόστολος Παῦλος. Αὐτό τό ξεχείλισμα τοῦ μεγάλου Ἀποστόλου στήν τελευταία λέξη «ὁ ἀγαπητός» ἀποτελεὶ τό ὑπεροχότερο ἐγκώμιο γιά τή μορφή τοῦ ἁγίου Λουκᾶ.
Θά ὀνειρευόταν ἴσως καί ὁ Λουκᾶς νά ἔχει μιά σπουδαία ἰατρική σταδιοδρομία στήν ἐποχή του. Θά ὀνειρευόταν πιθανῶς νά ἀποκτήσει χρήματα ἀσκώντας τό προσοδοφόρο ἐπάγγελμά του, νά κερδίσει θέσεις μεγάλες, νά συγγράψει πρωτότυπα ἰατρικά συγγράμματα, ὅμως… Ὅμως κάποια στιγμή συνάντησε στό δρόμο τῆς ζωῆς του τόν φλογερό ἀπόστολο Παῦλο. Ἄκουσε ἀπό τό στόμα του τό κήρυγμα τοῦ Εὐαγγελίου, ἀγάπησε τόν Χριστό, βαπτίστηκε. Ἀπό τότε τά παλιά του ὄνειρα ἔγιναν στάχτη. Ἕνα μονάχα ὅραμα συνήρπαζε τήν ἐκλεκτή ψυχή του: τό ὅραμα τῆς ἐξαπλώσεως τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ. Τήν ἰατρική του ἐπιστήμη τήν ἔθεσε στήν ὑπηρεσία τῆς διαδόσεως τοῦ Εὐαγγελίου. Ἀκολούθησε τόν ἀπόστολο Παῦλο. Στούς συγχρόνους του ἡ ἀπόφασή του αὐτή θά φάνηκε προφανῶς σάν νεανική ἀπερισκεψία.
Πέρασαν εἴκοσι αἰῶνες ἀπό τότε. Ὁ γιατρός γιά τόν ὁποῖο τότε οἱ σύγχρονοί του θεώρησαν ἴσως πώς ἔχασε τή σταδιοδρομία του, κατέκτησε καί κατέχει μιά σπάνια ἐπιτυχία καί δόξα: ἀναδείχθηκε γιατρός τοῦ μεγάλου ἀποστόλου Παύλου καί τῶν συνεργατῶν του. Κάτι ἀκόμη σπουδαιότερο: ἀναδείχθηκε Ἅγιος, Ἀπόστολος καί Εὐαγγελιστής. Συνέγραψε δύο ἀθάνατα βιβλία τῆς Καινῆς Διαθήκης, τό Εὐαγγέλιο, πού φέρει τό ὄνομά του, καί τό συγκλονιστικό βιβλίο τῶν Πράξεων τῶν Ἀποστόλων, τήν ἱστορία τῆς πρώτης Ἐκκλησίας.
Ἅγιος, Ἀπόστολος, Εὐαγγελιστής καί ὁ πρῶτος καί κορυφαῖος ἱστορικός τῆς Ἐκκλησίας μας. Ἀλλά καί μέ τήν ὑπέροχη ἐκείνη διάκριση – νά εἶναι ὁ ἀγαπητός συνεργάτης καί γιατρός τοῦ Ἀποστόλου τῶν Ἐθνῶν Παύλου: «Λουκᾶς ὁ ἰατρός ὁ ἀγαπητός»!
Μακάρι τό παράδειγμά του νά ἐμπνεύσει καί ἐμᾶς σήμερα, ἰδιαιτέρως τούς νέους, πού ὀνειρεύονται μιά λαμπρή σταδιοδρομία ὡς ἐπιστήμονες – γιατροί, μηχανικοί, φυσικοί, καλλιτέχνες… Νά καταλάβουμε πώς τό κήρυγμα τοῦ Εὐαγγελίου, τό ὑπέροχο ὅραμα τῆς ἐξαπλώσεως τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ, εἶναι ὑπόθεση ὅλων μας, ὄχι μόνο τῶν κληρικῶν καί τῶν θεολόγων· καί ὅτι ἀξίζει γι᾿ αὐτό τό ὅραμα νά γίνονται θυσίες, κάποτε κι αὐτῆς τῆς σταδιοδρομίας καί τῆς ζωῆς μας.
2. «…ΚΑΙ ΔΗΜΑΣ»
«Ἀσπάζεται ὑμᾶς Λουκᾶς ὁ ἰατρός ὁ ἀγαπητός καί Δημᾶς». Δύο ὀνόματα συνεργατῶν του, τό ἕνα πλάι στό ἄλλο, ἀλλά πόση διαφορά! Γιά τόν ἕναν ὁ Ἀπόστολος γράφει μέ τόση θέρμη «Λουκᾶς ὁ ἰατρός ὁ ἀγαπητός», γιά τόν ἄλλον ἁπλῶς «καί Δημᾶς». Γιατί ἄραγε;
Οἱ ἑρμηνευτές λένε πώς αὐτό δέν ἔγινε τυχαῖα· φαίνεται, λένε, πώς ὁ Ἀπόστολος ἔβλεπε μερικά σημάδια ἀνησυχητικά στή ζωή τοῦ Δημᾶ. Ἔβλεπε τόν ζῆλο τοῦ μαθητῆ του νά πέφτει διαρκῶς, τά μάτια του νά ᾿ναι στραμμένα ἐπίμονα στόν κόσμο, τήν ἀγάπη του γιά τόν Χριστό νά παγώνει σιγά-σιγά. Ἔτσι ἐξηγεῖται αὐτή ἡ κάπως τυπική ἀναφορά τοῦ ὀνόματός του δίπλα ἀκριβῶς ἀπό τή λέξη «ἀγαπητός», πού σ᾿ ἕνα ξεχείλισμα τῆς ψυχῆς του γράφει γιά τόν Λουκᾶ.
Ἡ μετέπειτα ἐξέλιξη δικαιολογεῖ ἀπόλυτα αὐτήν τήν ἑρμηνεία· ἀφοῦ, ὅπως εἶναι γνωστό, ὁ Δημᾶς ἐγκατέλειψε στό τέλος τόν Ἀπόστολο καί στράφηκε στίς ἀνέσεις τοῦ κόσμου. «Δημᾶς γάρ με ἐγκατέλιπεν ἀγαπήσας τόν νῦν αἰῶνα καί ἐπορεύθη εἰς Θεσσαλονίκην», γράφει ἀργότερα στό μαθητή του Τιμόθεο ὁ ἀπόστολος Παῦλος. Δηλαδή ὁ Δημᾶς μέ ἐγκατέλειψε, ἀφοῦ ἀγάπησε αὐτόν τόν μάταιο κόσμο, καί πῆγε στή Θεσσαλονίκη. Ἕνας μελαγχολικός ἐπίλογος σ᾿ ἕνα ἐλπιδοφόρο ξεκίνημα.
Ἄνθρωποι σάν τόν Δημᾶ ὑπάρχουν καί σήμερα, ὅπως καί σέ κάθε ἐποχή, πολλοί. Ἄνθρωποι πού ἐνθουσιάζονται ἀπό τό ὅραμα τῆς ἐξαπλώσεως τοῦ Εὐαγγελίου καί ξεκινοῦν μέ φλόγα… Γιά λίγο ὅμως! Ἔπειτα ὁ κόπος καί οἱ ταλαιπωρίες τοῦ κηρύγματος τούς κάνουν νά δειλιάζουν. Τό βλέμμα τους μαγνητίζεται ἀπό τίς ἀνέσεις τοῦ κόσμου. Ὁ ἐνθουσιασμός τους ἐξατμίζεται, καί σιγά-σιγά παίρνουν τόν δρόμο γιά κάποια Θεσσαλονίκη.
Νά προσέχουμε ὅλοι μας ὅμως. Γιατί ὁ κίνδυνος νά λησμονήσουμε τή βασιλεία τοῦ Θεοῦ, νά ἑλκυσθοῦμε ἀπό τίς ἀνέσεις τοῦ κόσμου καί νά βρεθοῦμε σέ κάποια Θεσσαλονίκη, εἶναι ὑπαρκτός γιά ὅλους μας. Νά προσέχουμε, νά ἀγωνιζόμαστε, νά ταπεινοφρονοῦμε καί ὁ Θεός θά μᾶς προστατεύσει.