Πότε εἶναι καλὴ ἡ καινούργια χρονιά;
«Δεξιὸς ὁ ἐνιαυτὸς ἔσται σοι δι’ ὅλου, οὐκ ἐὰν ἐν νουμηνίᾳ μεθύῃς, ἀλλ᾿ ἐὰν καὶ ἐν νουμηνίᾳ καὶ καθ᾿ ἑκάστην ἡμέραν τὰ τῷ Θεῷ δοκοῦντα ποιῇς. Πονηρὰ γὰρ ἡμέρα καὶ ἀγαθὴ γίνεται, οὐ παρὰ τὴν οἰκείαν φύσιν, οὐδὲν γὰρ ἡμέρα διενήνοχεν ἡμέρας, ἀλλὰ παρὰ τὴν ἡμετέραν σπουδὴν καὶ ραθυμίαν. Ἂν δικαιοσύνην ἐργάσῃ, χρηστή σοι γέγονεν ἡ ἡμέρα· ἂν ἁμαρτίαν ἐργάσῃ, πονηρὰ καὶ κολάσεως γέμουσα. Ἂν ταῦτα φιλοσοφῇς, καὶ οὕτω διακείμενος ᾖς, ἅπαντα δεξιὸν ἕξεις τὸν ἐνιαυτόν, εὐχάς, ἐλεημοσύνας καθ᾿ ἑκάστην ἐργαζόμενος τὴν ἡμέραν· ἂν δὲ τῆς μὲν κατὰ σαυτὸν ἀρετῆς ἀμελῇς, ἀρχαῖς δὲ μηνῶν καὶ ἀριθμοῖς ἡμερῶν ἐμπιστεύσῃς σου τῆς ψυχῆς τὴν εὐφροσύνην, πάντων ἔρημος ἔσῃ τῶν κατὰ σαυτὸν ἀγαθῶν».
(Λόγος εἰς τάς Καλάνδας, ΕΠΕ 31, 470)
Ἑρμηνευτικὴ ἀπόδοση
Ὅλος ὁ καινούργιος χρόνος θὰ εἶναι γιὰ σένα καλὸς καὶ εὐλογημένος, ὄχι ἂν μεθᾶς τὴν πρωτοχρονιά, ἀλλὰ ἂν τὴν πρωτοχρονιὰ καὶ κάθε μέρα τῆς καινούργιας χρονιᾶς κάνεις τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ. Γίνεται ἡ μέρα κακὴ ἢ καλὴ ὄχι ἀπὸ τὴ φύση της, διότι δὲν διαφέρουν ἡ μιὰ ἡμέρα ἀπὸ τὴν ἄλλη, ἀλλὰ ἀπὸ τὴ δική μας φροντίδα ἢ ἀμέλεια. Ἂν πράττεις τὴν ἀρετή, ἡ μέρα σου θὰ γίνεται καλή. Ἂν πράττεις τὴν ἁμαρτία, ἡ μέρα σου θὰ γίνεται κακὴ καὶ κολασμένη. Ἂν σκέφτεσαι βαθύτερα πάνω σ᾿ αὐτὰ καὶ ἔτσι τοποθετεῖσαι στὴ ζωή σου, ὅλο τὸν καινούργιο χρόνο θὰ τὸν ἔχεις ὅπως τὸν θέλεις, προσφέροντας κάθε μέρα προσευχὲς καὶ ἐλεημοσύνες. Ἂν ὅμως δὲν φροντίζεις γιὰ τὴ δική σου ἀρετή, ἀλλὰ ἐξαρτήσεις τὴ χαρά σου ἀπὸ τὶς πρωτομηνιὲς καὶ τοὺς ἀριθμοὺς τῶν ἡμερῶν, θὰ καταντήσεις ἔρημος ἀπὸ ὅλα τὰ πραγματικὰ ἀγαθά σου.