Σήμερα 31/12 εορτάζουν:
- Οσία Μελάνη η Ρωμαία
- Άγιος Ζωτικός ο Ορφανοτρόφος
- Όσιος Γελάσιος
- Όσιος Γάιος
- Άγιες Δέκα Παρθένες
- Αγία Ολυμπιοδώρα
- Άγιος Βούσιρις
- Αγία Νέμη
- Άγιος Γαυδέντιος
- Άγιος Γεώργιος ο Θαυματουργός ο λεγόμενος μαχαιρωμένος
- Όσιος Θεοφύλακτος Βουλγαρίας ο Χαλκιδεύς
- Απόδοση της εορτής των Χριστουγέννων
- Άγιος Μέιλογκ
Η ΟΣΙΑ ΜΕΛΑΝΗ Η ΡΩΜΑΙΑ
1) Ἱεροί πόθοι.
Στίς μέρες τῶν μεγάλων καί σωτηρίων ἑορτῶν ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας προβάλλει ἐνώπιόν μας ἕνα ἐξαίρετο πρότυπο ἀγάπης καί φιλανθρωπίας, τήν ὁσία Μελάνη τήν Ρωμαία. Τό ὄνομά της τό βρίσκουμε στήν τελευταία σειρά τοῦ ἡμερολογίου, στίς 31 Δεκεμβρίου. Πολλοί ἀγνοοῦν ποιά εἶναι ἡ ὁσία. Ἀξίζει ὅμως νά μάθουν, γιά νά τή θαυμάσουν, ἀλλά καί νά ἀγωνιστοῦν νά τήν μιμηθοῦν.
Ἡ οἰκογένειά της ἦταν ἐξαιρετικά ἐπιφανής. Καταγόταν ἡ ὁσία ἀπό τίς πιό ἔνδοξες καί ἀριστοκρατικές ρωμαϊκές οἰκογένειες τῶν Βαλερίων Μαξίμων, στίς ὁποῖες ἀνῆκαν ἀξιωματοῦχοι πού κατεῖχαν ἀνώτατες πολιτικές καί κοινωνικές θέσεις. Ἀλλά καί ὁ πλοῦτος τῆς οἰκογένειάς της ἦταν ἀνυπολόγιστος καί ἀμύθητος. Ἀπέραντες ἐκτάσεις στή Βρεταννία, Γαλατία καί Ἱσπανία, στήν Ἀφρική καί Νουμηδία, πολλές ἀπό τίς ὁποῖες περιλάμβαναν μεταλλωρυχεῖα καί χρυσωρυχεῖα, ἦταν κτήματα τῶν Βαλερίων. Καί ἡ μεγαλοπρεπής ἔπαυλή τους στή Ρώμη ἦταν κι αὐτή ἄφθαστης πολυτέλειας. Εἶχε τόση ἀξία, ὥστε ὅταν ἀργότερα διατέθηκε γιά πώληση, κανείς ἀπό τούς πλούσιους Ρωμαίους μπόρεσε νά τήν ἀγοράσει. Ἑκατοντάδες καί χιλιάδες δούλοι ὑπηρετοῦσαν τούς Βαλερίους καί τήν περιουσία τους, στήν ὁποία καί στηριζόταν ἡ ρωμαική αὐτοκρατορία, ὅσες φορές τήν ἀπειλοῦσε οἰκονομική κρίση.
Τό ἐκπληκτικό μάλιστα εἶναι ὅτι ἡ μόνη κληρονόμος τοῦ ἀνυπολόγιστου αὐτοῦ πλούτου ἦταν ἡ Μελάνη, ἡ ὁποία γεννήθηκε τό 383 μ.Χ. Μαζί ὅμως μέ τήν ὑλική αὐτή περιουσία εὐτύχησε νά κληρονομήσει ἀπό τούς γονεῖς της κι ἕναν ἄλλο ἀσύγκριτο πνευματικό θησαυρό. Χριστιανοί εὐσεβεῖς δηλαδή ὁ Βαλέριος Πουμπλικόλας καί ἡ σύζυγός του Ἀλβίνα φρόντισαν ἀπό τήν πρώτη στιγμή νά μορφώσουν τήν κόρη τους μέ Πνεῦμα Χριστοῦ καί νά ἐμφυτεύσουν στήν ἁπαλή καί λεπτή ψυχή της τό θεῖο θέλημα. Αὐτό κυρίως καί ὄχι ἡ πολυτέλεια καί τά πλούτη συγκίνησαν ἀπό τήν παιδική ἀκόμη ἡλικία τήν Μελάνη. Ἡ καρδιά της ἐπιθυμοῦσε τή ζωή τοῦ Χριστοῦ καί ἡ πρώτη της ἐπιδίωξη ἦταν ἡ χριστιανική μόρφωση καί ὁ ἁγιασμός. Διακαής της πόθος ἦταν νά γίνει φιλάνθρωπη καί νά μιμηθεῖ τόν Κύριο, ὁ ὁποῖος «διῆλθεν εὐεργετῶν καί ἰώμενος πάντας» (Πράξ. ι΄ 38). Ὁραματιζόταν τόν ἑαυτό της πλήρως ἀφωσιωμένη σέ ἔργα ἀγάπης καί κοινῆς ὠφέλειας, κατά μίμηση καί τῆς εὐσεβοῦς μάμμης της.
Ἀλλά ὅλα τά μεγάλα ἔργα καί οἱ ἱεροί πόθοι στό δρόμο τῆς πραγματοποιήσεώς τους βρίσκουν συνήθως ἐμπόδια καί δυσκολίες. Τί λοιπόν τό ἐκπληκτικό, ἐάν καί οἱ δικοί της πόθοι συνάντησαν δυσκολίες καί μάλιστα ἀπό τούς γονεῖς της; Αὐτοί παρόλο πού ἦταν εὐσεβεῖς καί πιστοί, δέν εἶχαν συλλάβει τό βαθύτερο νόημα τῆς χριστιανικῆς ζωῆς καί δέν εἶχαν ἀντιληφθεῖ τή χαρά τῆς φιλανθρωπίας. Εἶχαν τήν ἀξίωση ἡ βαθύπλουτη κόρη τους νά συνεχίσει τήν κοινωνική ζωή τῆς ἀριστοκρατίας μέ τίς δεξιώσεις καί τά γεύματα, τίς ἑορτές καί τά συμπόσια. Γι’ αὐτό καί ὅταν ἀντιλήφθηκαν τίς διαθέσεις τῆς κόρης τους, τήν δέσμευσαν νά μήν ἔχει τό δικαίωμα νά διαθέσει τήν περιουσία της ὅπως ἤθελε. Συγχρόνως τήν ἀνάγκασαν παρά τή θέλησή της νά παντρευθεῖ, γιά νά δημιουργήσει οἰκογένεια, στήν ὁποία καί μόνο νά ἀφοσιωθεῖ. Ὁ Θεός ὅμως, ὁ ὁποῖος κάνει τίς ἱερές κλήσεις στόν ἄνθρωπο καί φυτεύει στίς καρδιές τούς εὐσεβεῖς πόθους, ἔχει τή δύναμη καί νά τούς ἐκπληρώνει, ὅπως ἔκανε καί στήν περίπτωση αὐτή τῆς Μελάνης. Διότι τήν ἀξίωσε νά πάρει ὡς σύζυγο ἕναν ἐπιφανή Ρωμαῖο ἀλλά καί εὐσεβή Χριστιανό, τόν Πίνιο, ὁ ὁποῖος ἀφοσιώθηκε πλήρως σ’ αὐτήν καί τήν κατανόησε σέ ὅλα, πολύ περισσότερο καί ἀπό τούς γονεῖς της. Συγχρόνως δέν ἀργεῖ νά ἐμπνεύσει ὁ Θεός στόν πατέρα της τήν κατανόηση καί ἀναγνώριση τοῦ σφάλματός του. Καί στό κρεββάτι τῆς ἀσθένειάς του ὁ Βαλέριος Πουμπλικόλας καλεῖ τόν Πίνιο καί τήν Μελάνη καί τούς ἀπαλλάσσει, ἀπό κάθε δέσμευση. Τούς δίνει τήν ἐλευθερία νά χρησιμοποιήσουν τόν πλοῦτο καί τήν περιουσία ὅπως αὐτοί θέλουν, σέ φιλανθρωπία, σέ ἀνακούφιση τοῦ πόνου, σέ βοήθεια τῶν πασχόντων. Καί αὐτός τότε ἤρεμος καί ἱκανοποιημένος μεταφέρθηκε στή δόξα τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ. Ἀπό τή στιγμή ἐκείνη ἡ ζωή τῶν δυό νέων συζύγων παίρνει ἄλλη μορφή.
Πόση, ἀλήθεια, μεγάλη εὐτυχία θά ἦταν γιά τήν κοινωνία, ἄν καί σήμερα ὑπῆρχαν πολλοί πλούσιοι μέ τίς διαθέσεις αὐτές! Ἄνθρωποι δηλαδή πού δέν θά ἦταν προσηλωμένοι στά ἀγαθά τους, ὥστε αὐτοί καί μόνοι νά τά ἀπολαμβάνουν ἐγωϊστικά, ἤ δέν θά τά σπαταλοῦσαν σέ χλιδή, πολυτέλεια καί ἀσωτία. Πόση εὐλογία γιά τήν κοινωνία, ἄν κάθε εὔπορος εἶχε τήν ἁγία ἐπιθυμία καί κατέβαλλε τήν προσπάθεια νά θέτει τά ἀγαθά του στήν ὑπηρεσία καί τή διάθεση τῶν συνανθρώπων, ἐκείνων πού ἔχουν ἀνάγκη! Θά ἦταν τότε δυνατόν νά μήν ὑπάρχει κανένας ρακένδυτος καί πεινασμένος, θά εἶχαν τή δυνατότητα ἀκόμη καί οἱ ἴδιοι οἱ πλούσιοι νά ἦταν βαβύτερα καί οὐσιαστικότερα εὐτυχεῖς καί χαρούμενοι. Αὐτό ὅμως προϋποθέτει καλλιέργεια καρδιᾶς, ὕπαρξη τῆς βασίλισσας τῶν ἀρετῶν, τῆς ἀγάπης, κυριαρχία ὄχι τῆς ὕλης στήν ψυχή, ἀλλά τοῦ Χριστοῦ. Ἄς παρακαλοῦμε τόν φιλάνθρωπο Κύριο, τόν Θεό τῆς ἀγάπης νά πληθύνει τούς ἀνθρώπους αὐτούς καί στή σημερινή κοινωνία μας.
2) Ἡ ἁγία ἐκπλήρωση τῶν πόθων.
Τό ἔδαφος πλέον εἶναι μπροστά τους ἐλεύθερο. Μποροῦν οἱ δυό σύζυγοι Μελάνη καί Πίνιος νά πραγματοποιήσουν τούς ἱερούς καί ὡραίους ὁραματισμούς τους. Ἡ πρώτη τους ἐνέργεια εἶναι ἡ ἀποχώρησή τους ἀπό τήν πολυτελή ἔπαυλη τῆς Ρώμης. Δέν θέλουν νά ἔχουν σχέση στό ἑξῆς μέ τή ζωή τῶν ἀριστοκρατικῶν κύκλων τῆς Ρώμης. Ὅλα αὐτά τά θεωροῦν σπατάλη χρόνου, χρημάτων καί δυνάμεων. Καταστρώνουν λοιπόν μαζί ἕνα μεγάλο σχέδιο ἀγάπης καί φιλανθρωπίας.
Ἡ Ρώμη δέν ἀποτελεῖται μόνο ἀπό πολυτελεῖς ἐπαύλεις καί ἀριστοκράτες τοῦ πλούτου. Στίς φτωχικές της συνοικίες ἔχει θρονισθεῖ ἡ ἀσθένεια, ἡ ἀκαθαρσία, ἡ δυστυχία. Γέροντες, ὀρφανά καί χῆρες περιμένουν στοργή, προστασία καί παρηγορία. Στό πρόσωπο ὅλων αὐτῶν ἡ εὐσεβής Μελάνη ἀτενίζει τή μορφή τοῦ πεινασμένου, τοῦ ἀρρώστου, τοῦ γυμνοῦ Ἰησοῦ, τοῦ Κυρίου της, ὁ ὁποῖος διεβεβαίωσε: «ἐφ’ ὅσον ἐποιήσατε ἑνί τούτων τῶν ἀδελφῶν μου τῶν ἐλαχίστων, ἐμοί ἐποιήσατε» (Ματθ. κε΄ 40). Ἐπιδίδεται λοιπόν «σώματι καί ψυχῇ» στή διακονία τῶν πτωχῶν ἀδελφῶν τοῦ Κυρίου. Ὅλοι βρίσκουν κοντά της τή στοργική ἀδελφή τοῦ ἐλέους. Οἱ φυλακισμένοι, πολλοί ἀπό τούς ὁποίους ἦταν δυστυχισμένα θύματα τῶν ρωμαίων κυρίων τους, βρίσκουν προστάτη καί παρήγορο. Καί ἡ πολυτελής ἔπαυλη τῆς Ρώμης; Αὐτή μέ ἐπιθυμία τῆς Μελάνης μένει ἀνοικτή, γιά νά δέχεται τούς περαστικούς, ὅσους εἶχαν ἀνάγκη φιλοξενίας καί τροφῆς, περιποιήσεως καί στοργῆς.
Παρά τήν φιλάνθρωπη ὅμως καί πλούσια διανομή τῶν ἀγαθῶν της, ἡ περιουσία ἐξακολουθεῖ καί παραμένει ἀκόμη τεραστία. Ἀλλά κι αὐτή δέν ἀργεῖ νά ἐκποιηθεῖ, παρά τήν ἀρχική ἄρνηση τῆς ρωμαϊκῆς Συγκλήτου. Ἡ ἴδια ἡ Μελάνη ἐπισκέπτεται αὐτοπροσώπως τήν αὐτοκράτειρα καί τήν παρακαλεῖ θερμά νά μεσολαβήσει νά δοθεῖ ἡ ἄδεια τῆς ἐκποιήσεως. Καί τελικά νικᾶ. Ὁ Ὀνώριος τῆς δίνει τό δικαίωμα. Οἱ ἀπέραντες τώρα ἐκτάσεις τῆς Ἀφρικῆς διανέμονται στά φιλόξενα κέντρα τοῦ πολιτισμοῦ, δηλαδή στά Μοναστήρια, σέ Ἱερούς Ναούς καί ξενῶνες. Ἀλλά κτήματα πουλιοῦνται καί μετατρέπονται σέ χρυσά καί ἀργυρά νομίσματα γιά νά διατεθοῦν στοργικά στή θεραπεία τοῦ πόνου, στή διακονία τῶν ἀδελφῶν τῆς Αἰγύπτου, τῆς Θηβαΐδος, τῆς Ἀντιοχείας, τῆς Παλαιστίνης. Σέ ὀκτώ χιλιάδες ὑπολογίζονται οἱ αἰχμάλωτοι τῶν ληστῶν, οἱ ὁποῖοι ἐξαγοράζονται καί ἐλευθερώνονται. Ἀλλά καί σ’ ὅλους τούς δούλους τῶν ἐκτεταμένων κτημάτων της προσφέρει ἡ Μελάνη τήν ἐλευθερία, ἀφοῦ προηγουμένως φροντίζει γιά τήν οἰκονομική καί κοινωνική τακτοποίησή τους. Πολλοί ἀπ’ αὐτούς συγκινημένοι ἀπό τήν ἀγάπη τῆς φιλάνθρωπης ὁσίας δέν θέλουν νά φύγουν ἀπό κοντά της. Ὅλα τά μεταξωτά της τά προσφέρει ἡ ἀρχόντισσα στούς μεγαλοπρεπεῖς ἱερούς Ναούς πού κτίζει ἤ ἐπιδιορθώνει, γιά νά λατρεύεται μέ μεγαλοπρέπεια ὁ φιλάνθρωπος Κύριος καί νά ὁδηγοῦνται οἱ ψυχές κοντά Του.
Αὐτή ζεῖ πτωχικά. Εἶναι σπουδαῖο πράγμα, ἔλεγε, νά τρώω μέ λιτότητα, ὅταν ἄλλοι μένουν ἐπί μέρες νηστικοί; Καί εἶναι ἀξιόλογο τό ὅτι ἐλευθερώσαμε μερικούς δυστυχισμένους, ὅταν σκεφθοῦμε πόσοι ἀκόμη στεροῦνται τήν ἐλευθερία τους; Μέ τίς σκέψεις αὐτές περνᾶ τίς μέρες της. Ἡ ψυχή της εἶναι γεμάτη ἀπό πλοῦτο μεγάλης χαρᾶς καί ἀγαλλιάσεως, ὅταν ἀντικρύζει νά περνοῦν νοερῶς ἀπό μπροστά της ντυμένοι, χορτάτοι καί ὑγιεῖς, παρηγορημένοι καί ἐλεύθεροι, οἱ χιλιάδες ἄνθρωποι, τούς ὁποίους εὐεργέτησε μέ τά ἀγαθά της καί τήν ἀγάπη τῆς. Δέν δίνει μόνον, ἀλλά διακονεῖ καί ἡ ἴδια. Τό πρότυπο τοῦ Κυρίου καί ἡ ἐντολή του «καί ὑμεῖς ὀφείλετε ἀλλήλων νίπτειν τούς πόδας» (Ἰωάν. ιγ΄ 14) βρίσκει σ’ αὐτήν πλήρη καί ἐγκάρδια ἐφαρμογή. Ἡ ἀρετή τῆς ταπεινοφροσύνης τῆς συγκινεῖ ἐξίσου, ὅσο καί ἡ ἀγάπη της.
Ἀξίζει ἀκόμη νά προσέξουμε ἰδιαιτέρως κι αὐτό: Ὅτι παράλληλα μέ τήν ὑλική βοήθεια ἐνδιαφέρεται καί φροντίζει ἡ ὁσία καί γιά τήν πνευματική ὠφέλεια τῶν Χριστιανῶν. Ὅταν ἀργότερα ἐγκαθίσταται στά Ἱεροσόλυμα, μόνη της καλλιγραφεῖ οἰκοδομητικά βιβλία γιά νά μελετοῦν οἱ Χριστιανοί καί νά ὠφελοῦνται. Ἀναλαμβάνει ἀκόμη εἰδικό ταξίδι στήν Κωνσταντινούπολη, γιά νά ὁδηγήσει στόν Χριστό τόν θεῖο της πού βρισκόταν ἐκεῖ. Ἀγωνίζεται συγχρόνως σθεναρά ἐναντίον τῆς αἰρέσεως τῶν Πελαγιανῶν, γιά νά ἀσφαλίσει τούς ὀρθοδόξους καί τήν Ὀρθοδοξία ἀπό τό μίασμα καί τήν νοθεία.
Ὁ πολύς ὅμως κόπος τῆς φιλανθρωπίας καί ἱεραποστολής ἔκαμψε πρόωρα τόν ὀργανισμό τῆς ὁσίας. Τόν τελευταῖο καιρό παραμένει μέ περισυλλογή, προσευχή καί μελέτη, μέ τελεία ἀφοσίωση στόν Θεό. Συμβουλεύει, καθοδηγεῖ καί παροτρύνει τίς νέες πού τήν περιβάλλουν καί τήν μιμοῦνται. Ὡς νέα Ταβιθά «πλήρης ἀγαθῶν ἔργων καί ἐλεημοσυνῶν» (Πράξ. θ΄ 36) παρέδωσε τήν ἁγία ψυχή της στόν Θεό τοῦ ἐλέους καί τῆς φιλανθρωπίας σέ ἡλικία 56 ἐτῶν στίς 31 Δεκεμβρίου τοῦ ἔτους 439.
Συγκινούμαστε ἀσφαλῶς ἀπό τή ζωή της. Μᾶς συγκινεῖ ἡ ἀγάπη τῆς ὁσίας, ἡ ὁποία δέν θέλει ἀσφαλῶς μόνο θαυμαστές, ἀλλά καί μιμητές. Ἐάν ἔχουμε αὐτή τήν ἀγάπη, δέν εἶναι ἀπαραίτητο νά κατέχουμε τήν τεράστια περιουσία τῆς Μελάνης. Ἡ ἀγάπη μας, μέ ὅσα ἔχουμε, θά μᾶς ὁδηγήσει νά κάνουμε τό πᾶν γιά νά ἀνακουφίσουμε τόν ὑλικό καί ψυχικό πόνο, ὁ ὁποῖος ὑπάρχει καί σήμερα πολύς στήν κοινωνία. Θά μᾶς κινεῖ νά γινόμαστε μιμητές της ὁσίας πάντοτε, καί ἰδιαιτέρως στίς μεγάλες καί ἱερές ἡμέρες τῶν ἑορτῶν, πού ὁ πόνος τοῦ φτωχοῦ γίνεται πιό αἰσθητός καί μεγάλος.
Ἀπό τό βιβλίο «Ἀθλητές Στεφανηφόροι»
Ἀρχιμ. Θεοδώρου Μπεράτη
Ο ΑΓΙΟΣ ΖΩΤΙΚΟΣ (ὁ Ὀρφανοτρόφος)
Ἀπό τήν κοσμοκράτειρα Ρώμη καταγόταν ὁ Ζωτικός. Ἦταν βλαστός μιᾶς ἔντιμης, εὐγενικῆς καί πιστῆς οἰκογένειας. Ἀπό μικρός παρουσίασε πλούσια τήν ἀρετή τῆς ἀγάπης καί τό εἰδικό χάρισμα τῆς ἀγαθοεργίας. Χαρά καί εὐφροσύνη του ἦταν νά περιποιεῖται τούς φτωχούς, τούς ἀρρώστους καί ἰδιαίτερα τούς λεπρούς.
Τό εἰδικό αὐτό χάρισμα καί οἱ κόποι του πού ἔφθαναν μέχρι θυσίας, τόν ἔκαναν πολύ ἀγαπητό. Γρήγορα ἔγινε γνωστός στόν αὐτοκράτορα, τόν Μέγα Κωνσταντῖνο. Ὅταν ἀργότερα ὁ αὐτοκράτορας ἔκτιζε τήν Κωνσταντινούπολη γιά νά τήν κάνει πρωτεύουσα τοῦ κράτους, κάλεσε μαζί μέ ἄλλους εἰδικούς καί τόν Ζωτικό νά βοηθήσει στήν ὀργάνωση τῆς φιλανθρωπίας στή Βασιλεύουσα.
Ἐδῶ ὁ Ζωτικός ἀνέπτυξε ὅλη του τή δράση στήν ἔκφραση τῆς χριστιανικῆς ἀγάπης. Γνήσιος μιμητής τοῦ Χριστοῦ πόθο καί κέντρο τῆς προσπάθειάς του εἶχε τή φροντίδα καί περιποίηση τῶν ἀρρώστων καί κυρίως τῶν λεπρῶν. Καί δέν ἦταν λίγοι ἐκείνη τήν ἐποχή οἱ λεπροί. Ἡ χριστιανική ἀγάπη του τόν ἔκανε νά τούς πλησιάζει χωρίς δισταγμό, χωρίς τήν παραμικρή ἀποστροφή πού ἐνδεχομένως θά μποροῦσε νά προκαλέσει ἡ μορφή τοῦ προσώπου καί τῶν ἄλλων μελῶν τοῦ σώματός τους. Τούς περιποιόταν ὁ ἴδιος σάν ἀδελφός καί σάν πατέρας τους. Τούς ἔδινε ὅ,τι χρειάζονταν καί τούς παρηγοροῦσε μέ ὁλοκληρωτική ἀφοσίωση. Καί ὅλα αὐτά μέ τή συμπαράσταση καί τήν ἔνθερμη ὑποστήριξη τοῦ Χριστιανοῦ αὐτοκράτορα, ὁ ὁποῖος περίμενε μία ὅσο τό δυνατόν καλύτερη ὀργάνωση καί ἀνάπτυξη τῆς φιλανθρωπίας.
Ὅταν ὁ Μέγας Κωνσταντῖνος πέθανε καί διάδοχος του ἀνέβηκε στό θρόνο ὁ γιός τοῦ Κωνστάντιος, στό ἔργο τοῦ Ζωτικοῦ ἐκτός ἀπό τόν γνωστό καθημερινό κόπο προστέθηκε καί μεγάλη ἀγωνία. Ὁ νέος αὐτοκράτορας ἀντίθετα ἀπό τόν πατέρα του πῆρε σκληρά μέτρα ἐναντίον τῶν λεπρῶν. Ὅταν δηλαδή διαπίστωσε ὅτι ἡ λέπρα διαδιδόταν πολύ ἐπικίνδυνα καί γινόταν ἀπειλητική γιά τήν αὐτοκρατορία, ἀντί νά ἐντείνει τίς προσπάθειες γιά ἀνακούφιση τῶν πασχόντων, διέταξε νά ρίχνουν τούς λεπρούς στή θάλασσα. Μέ τόν τρόπο αὐτό νόμιζε ὅτι θά ἐξουδετέρωνε τή μάστιγα αὐτή ἀπό τήν Κωνσταντινούπολη. Ἔτσι δυστυχῶς σκέπτονται ὅσοι ἀντιμετωπίζουν τόν ἄρρωστο ὄχι ὡς εἰκόνα Θεοῦ, ὄχι ὡς ἀδελφό τοῦ Χριστοῦ ἀλλά ὡς ἀνεπιθύμητο καί ἐπικίνδυνο ἀντικείμενο ἤ ζῶο.
Καταλυπημένος καί ἀγανακτισμένος ὁ Ζωτικός ἀπό τήν ἀπάνθρωπη ἀπόφαση τοῦ αὐτοκράτορα σοφίστηκε ἕνα τέχνασμα, τό ὁποῖο τοῦ ἐνέπνευσε ἡ ἀγάπη του πρός τούς λεπρούς. Γράφουν τά ἱερά συναξάρια ὅτι παρουσιάσθηκε στόν Κωνστάντιο καί ζήτησε χρήματα πολλά, γιά νά τοῦ προμηθεύσει ὡς εἰδικός πολύτιμους μαργαρίτες γιά τήν αὐτοκρατορία. Μέ αὐτήν τήν πρόφαση πῆρε μεγάλα χρηματικά ποσά. Τά χρήματα ὅμως αὐτά κάθε φορά πού τά ἔπαιρνε, τά διέθετε γιά τή διάσωση τῶν λεπρῶν. Πλήρωνε τούς ἀνθρώπους πού εἶχαν ἐντολή νά πνίγουν τούς λεπρούς. Στή συνέχεια μέ πολλή στοργή τούς ὁδηγοῦσε σέ εἰδικό χῶρο καί ἐκεῖ μέσα σέ πρόχειρες σκηνές τούς πρόσφερε τίς ἀπαραίτητες περιποιήσεις ὁ ἴδιος καί τούς ἐνίσχυε.
Μετά ἀπό κάποιο χρονικό διάστημα ὁ αὐτοκράτορας ζήτησε ἀπό τόν Ζωτικό νά τοῦ παρουσιάσει τούς πολύτιμους μαργαρίτες πού εἶχε ἀγοράσει. Τότε ὁ μεγάλος αὐτός φιλάνθρωπος ὁδήγησε τόν αὐτοκράτορα στόν τόπο πού ἦταν οἱ λεπροί. Ἐκεῖνοι μέ ἀναμμένες λαμπάδες βγῆκαν νά προύπαντησουν τό βασιλιά τους. Τήν ὥρα πού ὁ Ζωτικός παρουσίαζε τούς λεπρούς του, μέ παλλόμενη φωνή προσφώνησε τόν Κωνστάντιο λέγοντας:
— Αὐτοί, βασιλιά, εἶναι οἱ πολύτιμοι μαργαρίτες τούς ὁποίους μέ πολύ κόπο συγκέντρωσα. Εἶναι πολυτιμότεροι καί ἀπό τά πιό πολύτιμα μαργαριτάρια τοῦ κόσμου. Σ αὐτούς ἔστρεψε στοργικά τό ἐνδιαφέρον του καί ὁ Κύριος Ἰησοῦς καί τούς θεράπευσε.
Δυστυχῶς ὅμως ὁ αὐτοκράτορας ἀντί νά συγκινηθεῖ ἀπό τό συγκλονιστικό θέαμα καί νά ἐκτιμήσει τό φιλανθρωπικό ἔργο, τόν κόπο καί τή θυσία τοῦ Ζωτικοῦ, τό θεώρησε εἰρωνεία καί ἐμπαιγμό. Ὀργίσθηκε καί διέταξε ἀμέσως μαρτύριο φρικτό. Τότε ἔδεσαν τόν Ἅγιο πίσω ἀπό ἕναν ἐξαγριωμένο ἠμίονο. Ἔτσι καθώς ἔτρεχε τό ἄγριο ζῶο, ἔσερνε πίσω του τό σῶμα τοῦ Ζωτικοῦ. Τό γέμισε ἀπό πληγές, τό παραμόρφωσε καί τέλος τό ἄφησε νεκρό.
Τό συγκλονιστικό αὐτό θέαμα, τό φρικτό μαρτύριο καί ὁ θάνατος τοῦ Ζωτικοῦ ἔκαμψαν τήν καρδιά τοῦ αὐτοκράτορα. Ὁ Κωνστάντιος μετανόησε γιά τό φρικτό ἐγκλημά του καί πῆρε τήν ἀπόφαση, ἔστω καί μετά θάνατον, νά τιμήσει τή μνήμη τοῦ ἁγίου Ζωτικοῦ. Διέταξε καί ἔκτισαν στόν τόπο τοῦ μαρτυρίου του νοσοκομεῖο γιά τούς φτωχούς. Τό ἵδρυμα τῆς πόλεως πῆρε τό ὄνομα Μέγα Ὀρφανοτροφεῖον. Καί ὁ Ζωτικός ὀνομάσθηκε ὀρφανοτρόφος, ἐπειδή φρόντιζε τούς φτωχούς, τά ὀρφανά καί τούς λεπρούς. Ἔτσι μᾶς εἶναι γνωστός ἐδῶ στή γῆ. Στόν οὐρανό ὅμως ὁ Ζωτικός, ὁ μάρτυρας τῆς ἀγάπης, ἔλαβε τό μισθό τόν ὁποῖο ὑποσχέθηκε ὁ Κύριος σέ ὅσους μέ ταπείνωση καί ἀγάπη θά ὑπηρετήσουν τούς ἀδελφούς του (Μάτθ. κ΄ 26-27, κε΄ 34-40).
Ὁ Ζωτικός ἀντέγραψε στή ζωή του τό μεγάλο καί μοναδικό πρότυπο, τόν Κύριο Ἰησοῦ, ὁ ὁποῖος ἔκλινεν οὐρανούς καί ἔγινε ἄνθρωπος. Οὐκ ἦλθε διακονηθῆναι, ἀλλά διακονῆσαι καί δοῦναι τήν ψυχήν αὐτοῦ λύτρον ἀντί πολλῶν (Ματθ. κ΄ 28).
Ἄς τόν μιμηθοῦμε καί ἐμεῖς στό μέτρο τῶν δυνάμεών μας μέ διάφορες ἐκδηλώσεις ἀγάπης. Καί ὑπάρχουν πολλοί τρόποι προσφορᾶς καί ἀγάπης στούς φτωχούς καί ἀσθενεῖς ἀδελφούς μας. Ἰδιαίτερα αὐτή ἡ ἀγάπη θά πρέπει νά ἐκδηλώνεται στίς μεγάλες γιορτές τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ πρός τόν ἄνθρωπο.
Ἀπό τό βιβλίο «Καλλίνικοι Μάρτυρες»
Ἀρχιμ. Θεοδώρου Μπεράτη
Ὁ Ὅσιος Γελάσιος
Ἦταν Ἀββᾶς τῆς ἐρήμου, τοῦ ὁποίου διήγημα περὶ κλοπῆς κάποιου βιβλίου βρίσκεται στὸν Εὐεργετινό. Ἀπεβίωσε εἰρηνικά.
Ὁ Ὅσιος Γάιος
Ἀπεβίωσε εἰρηνικά.
Οἱ Ἁγίες δέκα (10) Παρθένες
Αὐτὲς μαρτύρησαν στὴ Νικομήδεια (ἴσως ἐπὶ Μαξιμιανοῦ (286-305), τότε ποὺ πλῆθος χριστιανῶν μαρτύρησε σ΄ αὐτὴ τὴν πόλη). Αὐτὲς λοιπόν, ἀφοῦ τοὺς ἔβγαλαν τὰ μάτια, κατόπιν ἔγδαραν τὸ σῶμα τους καὶ ἔτσι παρέδωσαν τὸ πνεῦμα τους στὸ Θεό.
Ἡ Ἁγία Ὀλυμπιοδώρα
Μαρτύρησε διὰ πυρὸς.
Ὁ Ἅγιος Βούσιρις
Μαρτύρησε, ἀφοῦ τὸν θανάτωσαν γυναῖκες μὲ σαΐτες ποὺ ὑφαίνουν.
Ἡ Ἁγία Νέμη
Μαρτύρησε διὰ ξίφους. (Κάτ΄ ἄλλους Ἅγιος Νέμης).
Ὁ Ἅγιος Γαυδέντιος
Δὲν βρίσκουμε πουθενὰ βιογραφικά του στοιχεῖα.
Ὁ Ἅγιος Γεώργιος ὁ Θαυματουργὸς καὶ λεγόμενος μαχαιρωμένος
Ἄγνωστος στοὺς Συναξαριστές, γνωστὸς ὅμως τοπικὸς Ἅγιος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κύπρου στὸν Ἀναλιόντα (Πατμιακὸς Κώδικας 266).