Σήμερα 10/1/2016 εορτάζουν:
- Άγιος Γρηγόριος Επίσκοπος Νύσσης
- Όσιος Δομετιανός Επίσκοπος Μελιτηνής
- Όσιος Αμμώνιος
- Άγιος Μαρκιανός
- Αγία Θεοσεβία η Διακόνισσα
- Όσιος Αντίπας ο Αθωνίτης
- Όσιος Μακάριος ο εκ Ρωσίας
- Όσιος Παύλος ο εκ Ρωσιάς
- Μνήμη Οικογένειας Μεγάλου Βασιλείου
- Αγίες Παρθενομάρτυρες Νεολλίνα, Δομνίνα και Παρθένα η Εδεσσαία
Ο ΑΓΙΟΣ ΜΑΡΚΙΑΝΟΣ
Ὁ ἅγιος Μαρκιανός εἶναι εὐγενής, ὄντως ἁγία ψυχή, καί καί ἀνήκει στή μεγάλη παράταξη τῶν Ἁγίων τῆς ἀγαθοεργίας. Ἔζησε στά χρόνια τῶν αὐτοκρατόρων Μαρκιανοῦ καί Πουλχερίας καί Λέοντος τοῦ Θρακός (450 – 474 μ.Χ.).
Καταγόταν ἀπό τή Ρώμη, νωρίς ὅμως μέ τούς γονεῖς του ἦλθε καί ἐγκατεστάθηκε στήν Κωνσταντινούπολη. Ὁ πόθος του, καί μάλιστα ἔντονος, ἦταν νά μορφωθεῖ. Πόθος, ὁ ὁποῖος ἐκπληρώθηκε ἀσυγκρίτως περισσότερο ἀπό ὅτι ἐπιθυμοῦσε στή φωτεινή πρωτεύουσα τοῦ Βυζαντίου, ὅπου ὑπῆρχαν ὅλα τά ἀπαραίτητα μέσα καί ἐφόδια. Ἐδῶ γνώρισε πολύ καλύτερα καί τόν Χριστιανισμό καί διαφωτίσθηκε πληρέστερα στήν ὀρθόδοξη πίστη. Ὑποστηρίζεται δηλαδή ἀπό ὁρισμένους ὅτι προηγουμένως ἀνῆκε στήν αἵρεση τῶν Νοβατιανῶν. Καί οἱ Νοβατιανοί ἦταν ὑπεραυστηροί Χριστιανοί, οἱ ὁποῖοι δέν δέχονταν γιά τούς «πεπτωκότες» καμμία δυνατότητα σωτηρίας. Οὔτε στήν Ἐκκλησία ἔδιναν τό δικαίωμα νά συγχωρεῖ τίς ἁμαρτίες τους. Ἦταν δηλαδή μιά κακόδοξη καί αἱρετική δοξασία. Ὅμως, ὅταν ὁ Μαρκιανός ἦλθε στήν Κωνσταντινούπολη, ἐνδιαφέρθηκε μέ ζῆλο, μελέτησε, διαφωτίσθηκε καί τοῦ δόθηκε ἡ εὐκαιρία νά ἀποβάλει τίς κακόδοξες πεποιθήσεις του καί νά γίνει Ὀρθόδοξος πιστός μέ πλήρη γνώση καί ἐπίγνωση.
Διαφωτισμένος πλέον στά δόγματα τῆς Ἐκκλησίας, μέ μόρφωση πλατειά, γνωστός στούς ἐκκλησιαστικούς κύκλους τῆς Βασιλεύουσας, χειροτονεῖται ἱερεύς καί παίρνει τήν τιμητική καί ὑπεύθυνη θέση καί τόν τίτλο τοῦ Οἰκονόμου τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας. Ἀκριβῶς τήν ἐποχή αὐτή πεθαίνουν οἱ εὐγενεῖς καί πλούσιοι γονεῖς του καί ἀφήνουν στή δική του ἀπόλυτη ἐξουσία μία τεραστία περιουσία.
Ἡ ἀναγεννημένη ψυχή του τώρα στρέφεται μέ πόθο στήν φιλανθρωπία. Θεωρεῖ ὅτι ἡ μεγάλη αὐτή περιουσία δέν τοῦ ἀνήκει. Ὡς Ἱερεύς καί οἰκονόμος τῆς Ἐκκλησίας πού εἶναι, θεωρεῖ τόν ἑαυτό του διαχειριστή τῶν ἀγαθῶν τοῦ Θεοῦ, πού ἔφθασαν στά χέρια του. Τόν συγκινοῦν καί τόν ἐμπνέουν οἱ σχετικοί λόγοι καί τά ἔργα τῶν μεγάλων Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας, τοῦ Βασιλείου, τοῦ Χρυσοστόμου κλπ. Γι’ αὐτό ἀναζητᾶ τούς πράγματι πτωχούς, πού δέν ἦταν λίγοι, καί δίνει. Ὅλοι αὐτοί τόν θεωροῦσαν καί τόν αἰσθάνονταν ὡς πατέρα καί ἀδελφό, κι αὐτός τούς ἔδειχνε ἀγάπη πλούσια καί γνήσια. Ἀναφέρεται μάλιστα ἀπό τόν ἱερό Συναξαριστή, ὅτι κάποτε, στά ἐπίσημα ἐγκαίνια τοῦ Ναοῦ τῆς ἁγίας Ἀναστασίας, τόν πλησίασε κάποιος ἐπαίτης, κι ὅταν ὁ Ἅγιος διαπίστωσε τήν πραγματική του ἀνάγκη, συγκινήθηκε βαθύτατα. Ἀλλά ἐπειδή μαζί του δέν εἶχε χρήματα, τοῦ ἔδωσε κρυφά τά ροῦχα του κι αὐτός φόρεσε βιαστικά τά ἄμφια του, γιά νά μή γίνει ἀντιληπτός ἀπό τούς γύρω.
Ἐκεῖνο ὅμως, τό ὁποῖο διακρίνει περισσότερο τόν Μαρκιανό, εἶναι ὁ θερμουργός καί ἀσίγαστος ζῆλος καί ἡ φροντίδα του νά κτίζει, νά ἀνακαινίζει καί νά ἐξωραΐζει Ναούς, τόσο στήν Κωνσταντινούπολη, ὅσο καί στήν ἀνατολική Θράκη. Πρωτίστως ἔκτισε στήν Κωνσταντινούπολη τόν Ναό τῆς ἁγίας Ἀναστασίας. Ἐκεῖ, πολύ κοντά στόν μικρό ἱστορικό ναΐσκο, ὅπου πρίν ἀπό χρόνια ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος ἐκφώνισε τούς περίφημους θεολογικούς του λόγους καί κατήσχυνε τούς αἱρετικούς, τώρα ὁ Μαρκιανός μέ δικά του ἔξοδα κτίζει νέο Ναό. Αὐτόν τόν περικαλλῆ Ναό ἐγκαινίασε παρουσίᾳ καί τῶν Βασιλέων καί ἄλλων ἀρχόντων καί πλήθους λαοῦ ὁ Πατριάρχης Γεννάδιος ὁ Α΄. Ἀντιλαμβανόμαστε τή χαρά καί εὐφροσύνη τῶν Ὀρθοδόξων πιστῶν, ἀλλά περισσότερο τοῦ δωρητῆ, τοῦ κτίτορος Μαρκιανοῦ. Λέγεται ὅτι ἐδῶ, τή μέρα ἐκείνη τή λαμπρή ἔγινε καί τό περιστατικό μέ τόν ἐπαίτη. Ἱστορεῖται ἀκόμη, ὅτι ὁ Ἅγιος διέσωσε ἀργότερα τόν Ναό αὐτό ἀπό τήν πυρκαγιά. Δηλαδή κάποτε ἡ φωτιά περιέζωσε τόν Ναό. Κι αὐτός μέ πίστη πολλή κατέφυγε στόν Θεό, νά κάνει Ἐκεῖνος τό θαῦμα του. Ἀνέβηκε στήν ὀροφή καί μέ τό ἱερό Εὐαγγέλιο στά χέρια προσευχόταν ἐκτενῶς. Καί πράγματι ἡ φωτιά σταμάτησε ἀμέσως μέ τρόπο θαυμαστό καί ὁ Ναός διασώθηκε.
Ἕκτος ἀπό τόν ἱερό Ναό τῆς ἁγίας Ἀναστασίας οἰκοδόμησε ὁ Ἅγιος καί τόν Ναό τῆς ἁγίας Εἰρήνης κοντά στήν θάλασσα, καί κάτω ἀπ’ αὐτόν τόν Ναό τοῦ μάρτυρος Ἰσιδώρου καί τοῦ ἁγίου Στρατονίκου.
Παράλληλα μέ τή φιλανθρωπία καί τήν ἀνοικοδόμηση τῶν Ναῶν, ὁ πρεσβύτερος καί Οἰκονόμος τῆς Μεγάλης τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίας Μαρκιανός φρόντισε καί γιά τήν πνευματική οἰκοδομή τῶν πιστῶν. Τό οἰκοδομητικό του κήρυγμα καί οἱ κατ΄ ἰδίαν νουθεσίες σέ κάθε ἕνα πιστό ξεχωριστά τόν ἔκαναν διδακτικό καί ἀγαπητό, τόν ἀνέδειξαν «τύπο τῶν πιστῶν», ἄξιο καί ἅγιο λειτουργό τῶν ἱερῶν Μυστηρίων καί τοῦ θείου κηρύγματος.
Γιά τόν ἅγιο Μαρκιανό ἰσχύει ὁ ψαλμικός λόγος: «ἐσκόρπισεν, ἔδωκε τοῖς πένησιν ἡ δικαιοσύνη αὐτοῦ μένει εἰς τόν αἰώνα» (Ψαλμ. ρια΄ [111] 9). Ἀλλά καί τοῦ Θεοῦ ἡ ὑπόσχεση: «τούς δοξάζοντας με δοξάσω» (Α΄ Βασ. δ΄ 30).
«Πλήρης ἀγαθῶν ἔργων καί ἐλεημοσυνῶν ὧν ἐποίει», «μετέστη ἐκ τῆς γῆς εἰς τά οὐράνια», σέ ἐποχή πού δέν γνωρίζουμε ἀκριβῶς. Γνωρίζουμε ὅμως, ὅτι ἡ ἁγία του ζωή καί τό πολύπτυχο ἔργο του, ἐνέπνευσε τούς Πατέρες νά τόν ἀνακηρύξουν Ἅγιο τῆς Ἐκκλησίας μας καί νά τόν προβάλουν ὡς ὑπόδειγμα ἐνάρετου καί ἁγίου κληρικοῦ, «δένδρον πλῆρες καρπῶν πίστεως καί ἀγάπης».
Ἀπό τό βιβλίο «Ἄνθοι τοῦ Παραδείσου»
Ἀρχιμ. Θεοδώρου Μπεράτη