Quo vadis? (κβὸ βάντις;). Ποῦ πηγαίνεις, καημένη Ἑλλάδα; Ἀπορία; Ἀγωνία; Προβληματισμός;
Ὅλα αὐτὰ μαζὶ κι ἀκόμη περισσότερα μπροστὰ στὴ συνεχιζόμενη τραγωδία τοῦ τόπου, μπροστὰ στὰ προβλήματα – στὸ πρόβλημα – τῆς πατρίδας μας.
Προσεγγίζοντας τὸ πρόβλημα μὲ βάση τὰ κριτήρια τοῦ Εὐαγγελίου, τῆς Ὀρθοδόξου Παραδόσεώς μας, πρωτίστως θὰ διαπιστώσουμε ὅτι ἡ σημερινὴ κρίση τῆς Ἑλλάδας εἶναι πρωτοφανής! Διότι πρώτη φορὰ στὴν ἱστορία της ἡ Ἑλλάδα πλήττεται σὲ ὅλα της τὰ ἐπίπεδα. Πλήττεται, ὅπως τὸ διετύπωσε ὁ μεγάλος μας συνθέτης Σταμάτης Σπανουδάκης, στὴν ψυχή της!
Καὶ γιατί πλήττεται; Τί φταίει; Ποιὰ εἶναι ἡ οὐσιαστικὴ αἰτία τοῦ προβλήματος;
Δεκαετίες πρίν, περιγράφοντας τὴ φοβερὴ κατάσταση στὴν ὁποία εἶχε περιέλθει ἡ δική του πατρίδα, ἡ Ρωσία, ὁ μεγάλος νομπελίστας συγγραφέας καὶ ἀσυμβίβαστος ἀγωνιστὴς Ἀλέξανδρος Σολζενίτσιν ἔκανε τὴν ἀκριβέστατη διάγνωση τοῦ προβλήματός της, διάγνωση ποὺ ἰσχύει ἀπολύτως καὶ γιὰ τὴν Ἑλλάδα. Ὁ λόγος του εἶναι εὐθύς, σαφέστατος, κρυστάλλινος. Ἂς τὸν προσέξουμε:
«Ἐπάνω ἀπὸ μισὸ αἰώνα, ἐνῶ ἤμουν παιδάκι ἀκόμη, ἄκουγα ἀπὸ διάφορους ἡλικιωμένους ἀνθρώπους τὰ ἑξῆς λόγια, μὲ τὰ ὁποῖα ἐξηγοῦσαν τὶς μεγάλες ταραχὲς καὶ συμφορὲς στὴ Ρωσία: “Οἱ ἄνθρωποι λησμόνησαν τὸν Θεό· ἀπὸ ἐκεῖ ἔρχονται ὅλα τὰ κακά”. Ἀπὸ τότε κοπίασα ἐπάνω στὴν ἱστορία τῆς ἐπαναστάσεως κάτι περισσότερο ἀπὸ μισὸ αἰώνα· διάβασα σχετικῶς ἑκατοντάδες βιβλία· συγκέντρωσα ἑκατοντάδες μαρτυρίες καὶ ἔγραψα καὶ ὁ ἴδιος πρὸς ἐκκαθάρισιν αὐτῆς τῆς καταστροφῆς ὀκτὼ τόμους. Ἐν τούτοις σήμερα, ἂν κάποιος μὲ παρακαλέσει νὰ κατονομάσω ὅσο γίνεται συντομότερα τὴ βασικὴ αἰτία αὐτῆς τῆς ἐξολοθρεπτικῆς ἐπαναστάσεως ποὺ καταβρόχθισε περίπου 60 ἑκατομμύρια ἀνθρώπους, δὲν θὰ μποροῦσα νὰ ἐκφραστῶ ἀκριβέστερα ἀπὸ τὸ νὰ ἐπαναλάβω: “Οἱ ἄνθρωποι λησμόνησαν τὸν Θεό· ἀπὸ ἐκεῖ ἔρχονται ὅλα τὰ κακά”.
Ἀλλὰ καὶ πέρ᾿ ἀπὸ αὐτό… ἂν θὰ ἀπαιτοῦσε κάποιος ἀπὸ μένα νὰ τοῦ δώσω ἕνα γενικότερο χαρακτηρισμὸ τοῦ 20οῦ αἰῶνος, δὲν θὰ εὕρισκα τίποτε ἀκριβέστερο καὶ περιεκτικότερο ἀπὸ τὰ λόγια: Οἱ ἄνθρωποι λησμόνησαν τὸν Θεό».
Ποιός μπορεῖ νὰ ἀμφιβάλλει ὅτι αὐτὴ ἡ διάγνωση τοῦ Σολζενίτσιν εἶναι πέρα ὣς πέρα σωστή; Αὐτὸ ἀκριβῶς δὲν ἔχει συμβεῖ καὶ στὴν Ἑλλάδα; Οἱ Ἕλληνες ἐγκαταλείψαμε τὸν Θεό. Αὐτὴ εἶναι ἡ ὄντως αἰτία τῶν δεινῶν μας, ἐκεῖ βρίσκεται τὸ πραγματικὸ πρόβλημά μας.
Τὸν ἐγκαταλείψαμε! Ἐκτροχιαστήκαμε, ἔχουμε χάσει τὸν πνευματικὸ προσανατολισμό μας. «Ἐπικατάρατος ὁ ἄνθρωπος, ὃς τὴν ἐλπίδα ἔχει ἐπ᾿ ἄνθρωπον» (Ἱερ. ιζ΄ [17] 1). Αὐτὴ εἶναι ἡ κατάρα μας. Πήραμε τὴν ἐλπίδα μας ἀπὸ τὸν Θεὸ καὶ τὴν ἀποθέσαμε στὴν Εὐρώπη. Ἐπὶ δεκαετίες τώρα τὸ ὑπέρτατο ὅραμα τοῦ τόπου, ὅπως διαρκῶς τὸ διαφήμιζαν οἱ νάνοι καὶ ἄπιστοι πολιτικοί μας, ἦταν ἡ Ἑνωμένη Εὐρώπη: «Ἀνήκομεν εἰς τὴν δύσιν»… στὴν Εὐρώπη. Καὶ ἡ Εὐρώπη τώρα μᾶς δείχνει ἐμπράκτως τὶ σημαίνει νὰ ἐγκαταλείπεις τὸν Θεὸ καὶ νὰ ἐμπιστεύεσαι τοὺς ἀνθρώπους.
Αὐτὴ ἡ Εὐρώπη ἄλλαξε τοὺς νόμους μας, τὰ ἤθη μας, τὶς ἱερές μας Παραδόσεις. Ἀπὸ τότε ποὺ ὁ τότε ἡγέτης τῆς χώρας μᾶς ἐνέταξε στὴν Εὐρωπαϊκὴ Ἕνωση, ἄρχισε καὶ συνεχίζεται σαρωτικὴ ἀλλαγὴ τῶν νόμων τῆς πατρίδας μας: αὐτόματο διαζύγιο, συναινετικὸ διαζύγιο, πολιτικὸς γάμος, ἀποποινικοποίηση μοιχείας. Ἐπιβλήθηκε νομιμοποίηση τῶν ἐκτρώσεων, ἕνα ἔγκλημα ποὺ βύθισε τὴν Ἑλλάδα στὸ αἷμα, κι αὐτὸ τὸ ἀδικοχυμένο αἷμα ἄρχισε τώρα νὰ παίρνει τὴν ἐκδίκησή του. Κι ἀκόμη καθιερώθηκε «σύμφωνο ἐλεύθερης συμβίωσης»… καὶ τελευταῖα «σύμφωνο συμβίωσης» γιὰ ὁμόφυλα ζευγάρια, πλήρης δηλαδὴ καταστροφὴ τοῦ γάμου καὶ τῆς οἰκογένειας, ἀνατροπὴ τῶν νόμων τῆς φύσεως, χυδαία ἐκτροπή, σοδομοποίηση τῆς κοινωνικῆς ζωῆς.
Παράλληλα ὁ λαός μας παρασύρθηκε σὲ ἄθλιο τρόπο ζωῆς: κοσμικότητα, μανία εὔκολου πλουτισμοῦ, ἀνηθικότητα φρικιαστική. Ἤθη καὶ παραδόσεις χιλιετιῶν μέσα σὲ μιά – δυὸ γενιὲς τείνουν νὰ ἐξαφανιστοῦν. Ἡ τρυφηλὴ ζωὴ μετέτρεψε τὴ συζυγικὴ ζωὴ σὲ σχέση σαρκικῆς μόνο ἀπολαύσεως, μὲ ἀποτέλεσμα ἡ Ἑλλάδα νὰ βρίσκεται στὴ χειρότερη κατάσταση τῆς ἱστορίας της ἀπὸ πλευρᾶς ἀριθμοῦ γεννήσεων.
«Οἱ ἄνθρωποι λησμόνησαν τὸν Θεό· ἀπὸ ἐκεῖ ἔρχονται ὅλα τὰ κακά». Ὁ λόγος τοῦ Σολζενίτσιν δὲν εἶναι μόνο ἐξαιρετικὰ ἐπίκαιρος, εἶναι ταυτόχρονα καὶ λυτρωτικός. Λυτρωτικός, διότι ὑποδεικνύει καὶ τὴ μόνη λύση στὸ σημερινὸ ἀδιέξοδο:
Τὴν ἐπιστροφὴ σὲ Κεῖνον ποὺ λησμονήσαμε καὶ ἐγκαταλείψαμε.
Γιὰ νὰ βροῦμε στὸ Πρόσωπο τοῦ Κυρίου μας τὴ χαμένη χαρὰ τῆς ζωῆς μας.