ΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΟΧΕΙΑ

ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ ΚΥΡΙΑΚΗΣ  29 ΜΑΪΟΥ 2016

Τῆς Σαμαρείτιδος:  Πράξ. ια΄ 19-30

Ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις, διασπαρέντες οἱ ­ἀπόστολοι ἀπὸ τῆς θλίψεως τῆς γενομένης ἐπὶ Στεφάνῳ διῆλ­θον ἕως Φοινίκης καὶ Κύπρου καὶ Ἀντιοχείας, μηδενὶ λαλοῦντες τὸν λόγον εἰ μὴ μόνον Ἰουδαίοις. Ἦσαν δέ τινες ἐξ αὐτῶν ἄνδρες Κύπριοι καὶ Κυρηναῖοι, ­οἵτινες εἰσελθόντες εἰς Ἀντιόχειαν ἐλάλουν πρὸς τοὺς Ἑλληνιστάς, εὐαγγελιζόμενοι τὸν Κύριον Ἰησοῦν. καὶ ἦν χεὶρ Κυρίου μετ’ αὐτῶν, πολύς τε ἀριθμὸς πιστεύσας ἐπέστρεψεν ἐπὶ τὸν Κύριον. Ἠκούσθη δὲ ὁ λόγος εἰς τὰ ὦτα τῆς ἐκκλησίας τῆς ἐν Ἱεροσολύμοις περὶ αὐτῶν, καὶ ἐξαπέστειλαν Βαρνάβαν διελθεῖν ἕως Ἀντιοχείας· ὃς παραγενόμενος καὶ ἰδὼν τὴν χάριν τοῦ Θεοῦ ἐχάρη, καὶ παρεκάλει πάντας τῇ προθέσει τῆς καρδίας προσμένειν τῷ Κυρίῳ, ὅτι ἦν ἀνὴρ ἀγαθὸς καὶ πλήρης Πνεύματος ­Ἁγίου καὶ πίστεως· καὶ προσετέθη ὄχλος ἱκανὸς τῷ Κυρίῳ. ἐξῆλθε δὲ εἰς Ταρσὸν ὁ Βαρνάβας ἀναζητῆσαι Σαῦλον, καὶ εὑρὼν αὐτὸν ἤγαγεν αὐτὸν εἰς Ἀντιόχειαν. ἐγένετο δὲ αὐτοὺς ἐνιαυτὸν ὅλον συν­αχθῆναι ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ καὶ διδάξαι ὄχλον ἱκανόν, χρηματίσαι τε πρῶτον ἐν Ἀντιοχείᾳ τοὺς μαθητὰς Χριστιανούς. Ἐν ταύταις δὲ ταῖς ­ἡμέραις κατῆλθον ἀπὸ Ἱεροσολύμων προφῆται εἰς Ἀντιόχειαν· ἀναστὰς δὲ εἷς ἐξ αὐτῶν ὀνόματι Ἄγαβος ἐσήμανε διὰ τοῦ Πνεύματος λιμὸν μέγαν μέλλειν ἔσεσθαι ἐφ’ ὅλην τὴν οἰκουμένην· ὅστις καὶ ἐγένετο ἐπὶ Κλαυδίου Καίσαρος. τῶν δὲ μαθητῶν καθὼς ηὐπορεῖτό τις, ὥρισαν ἕκαστος αὐτῶν εἰς διακονίαν πέμψαι τοῖς κατοικοῦσιν ἐν τῇ Ἰουδαίᾳ ἀδελφοῖς· ὃ καὶ ἐποίησαν ἀποστείλαντες πρὸς τοὺς πρεσβυτέρους διὰ χειρὸς Βαρνάβα καὶ Σαύλου.

ΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΣΤΗΝ  ΑΝΤΙΟΧΕΙΑ

1. Το χέρι τοῦ Θεοῦ μᾶς ὁδηγεῖ

   Ἦταν μεγάλη δοκιμασία γιὰ τὴν πρώτη Ἐκκλησία τῶν Ἱεροσολύμων ὁ διωγμὸς τῶν Χριστιανῶν ποὺ ξεκίνησε μὲ τὸν λιθοβολισμὸ τοῦ διακόνου Στεφάνου ἀπὸ τοὺς Ἰουδαίους. Ἀποτέλεσμα ἦταν νὰ διασκορπισθοῦν οἱ πιστοὶ καὶ νὰ φτάσουν πέρα ἀπὸ τὰ σύνορα τῆς Ἰουδαίας, στὴ Φοινίκη, τὴν Κύπρο, ἀκόμη καὶ μέχρι τὴν Ἀντιόχεια. Βέ­βαια, καθὼς ἦταν ἀφοσιωμένοι μα­θητὲς τοῦ Κυρίου, δὲν παρέλειπαν ὅπου πήγαιναν νὰ κηρύττουν τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ, ἀπευθυνόμενοι ὅμως μόνο στοὺς Ἰουδαίους, διότι δὲν γνώριζαν ἂν ἐπιτρεπόταν νὰ μιλήσουν καὶ στοὺς εἰδωλολάτρες.
   Ὡστόσο ἡ πρόνοια τοῦ Θεοῦ ὁδήγησε τὰ πράγματα ἔτσι, ὥστε τὸ Εὐαγγέλιο νὰ γίνει γνωστὸ σὲ ὅλους ἀδιακρίτως. Αὐτὸ ἔγινε ὁλοφάνερο στὴν πόλη τῆς Ἀντιόχειας ποὺ ἀναφέρει ἡ σημερινὴ ἀποστολικὴ περικοπή.
   Ἡ Ἀντιόχεια ἦταν ἕνα κοσμοπολίτικο κέντρο, ἡ τρίτη μεγάλη πόλη τῆς Ρωμαϊ­κῆς Αὐτοκρατορίας μετὰ τὴ Ρώμη καὶ τὴν Ἀλεξάνδρεια. Ἦταν τόσο διαδεδομένη ἐκεῖ ἡ εἰδωλολατρία, ἡ ἀνηθικότητα καὶ ἡ διαφθορά, ὥστε κανεὶς δὲν μποροῦσε νὰ διανοηθεῖ ὅτι τὸ Εὐαγγέλιο θὰ ἔβρισκε ἀπήχηση στοὺς κατοίκους της. Καὶ ὅμως, βρέθηκαν στὴν Ἀντιόχεια κάποιοι Κύπριοι καὶ Κυρηναῖοι Χριστιανοὶ κι ἄρχισαν νὰ μιλοῦν γιὰ τὸν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό. Μάλιστα, ἐπειδὴ χρησιμοποιοῦσαν τὴν ἑλληνικὴ γλώσσα, τὸ κήρυγμά τους δὲν περιοριζόταν στοὺς Ἰουδαίους ποὺ μιλοῦσαν Ἀραμαϊκά, ἀλλὰ ἀπευθυνόταν εὐρύτερα στοὺς ἑλληνόφωνους Ἰουδαίους καὶ κατ’ ἐπέκτασιν σὲ κάθε κάτοικο τῆς Ἀντιόχειας.
   Ἦταν ὁλοφάνερο ὅτι τὸ χέρι τοῦ Θεοῦ ὁδηγοῦσε ἐκείνους τοὺς ἀνθρώπους νὰ κηρύττουν μὲ τόλμη, ἀλλὰ καὶ παρακινοῦσε τὶς ψυχὲς τῶν Ἀντιοχέων στὴν πρόθυμη ἀποδοχὴ τοῦ κηρύγματος. «Καὶ ἦν χεὶρ Κυρίου μετ᾿ αὐτῶν», σημειώνει ὁ θεόπνευστος συγγραφέας, γι’ αὐτὸ καὶ πλῆθος ἀνθρώπων πίστευαν στὸ Χριστό.
   Ὅταν πληροφορήθηκαν οἱ ἅγιοι Ἀπόστολοι τὴν ἐκπληκτικὴ αὐτὴ διάδοση τοῦ Εὐαγγελίου στὴν Ἀντιόχεια, ἔστειλαν τὸν Βαρνάβα, Κύπριο στὴν καταγωγή, γιὰ νὰ ἐνισχύσει τὸ ἔργο αὐτό. Καὶ πράγματι, πῆγε ὁ Βαρνάβας καὶ χάρηκε πολὺ ποὺ εἶδε τὸ θαυμαστὸ αὐτὸ ἔργο τῆς Χάριτος τοῦ Θεοῦ.
   Εἶναι, στ’ ἀλήθεια, ἐντυπωσιακὴ ἡ δια­πίστωση ὅτι ἡ θριαμβευτικὴ ἐξάπλωση τοῦ Χριστιανισμοῦ στὴν Ἀντιόχεια ξεκίνησε χωρὶς ἀνθρώπινο σχεδιασμὸ καὶ χωρὶς κάποια εἰδικὴ ἱεραποστολικὴ περιοδεία. Ποιὸς περίμενε ὅτι αὐτοὶ ποὺ ἔφυγαν διωκόμενοι ἀπὸ τὰ Ἱεροσόλυμα θὰ γίνονταν ἱεραπόστολοι στὶς περιοχὲς ὅπου μετακινήθηκαν;… Ποῦ νὰ ἤξεραν οἱ Κύπριοι καὶ οἱ Κυρηναῖοι ποὺ δίδασκαν τὸ Εὐαγγέλιο στὰ Ἑλληνικά, τί ἀπήχηση θὰ εἶχε τὸ κήρυγμά τους;… Καὶ ὅμως, πίσω ἀπὸ ὅλα αὐτὰ τὰ φαινομενικὰ τυχαῖα γεγονότα ἦταν τὸ χέρι τοῦ Θεοῦ. Ἡ «χεὶρ Κυρίου»!
   Ἂς τὸ γνωρίζουμε λοιπὸν καλά. Τίποτε δὲν εἶναι τυχαῖο. Ὁ Θεὸς κυβερνᾶ τὸν κόσμο καὶ μὲ τὴν πάνσοφη πρόνοιά Του καὶ τὴν ἀκαταμάχητη δύναμή Του κατευθύνει τὰ πάντα σύμφωνα μὲ τὸ ἅγιο θέλημά Του.

2. Ἐμεῖς τί κάνουμε;

   Τί συνέστησε ὁ ἀπόστολος Βαρνάβας στοὺς νεόφυτους Χριστιανοὺς τῆς Ἀντιόχειας; Τοὺς συνέστησε νὰ μένουν ἀφοσιωμένοι καὶ προσηλωμένοι στὸν Κύριο μὲ ὅλη τὴ διάθεση τῆς ψυχῆς τους. Κι ἐπειδὴ ὁ ἴδιος εἶχε καλὴ καρδιὰ καὶ δυνατὴ πίστη, κι ἡ ζωὴ του ἦταν πλημμυρισμένη ἀπὸ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, πολλοὶ ἦταν αὐτοὶ ποὺ δέχονταν τὶς συμβουλές του καὶ ἀκολουθοῦσαν μὲ συνέπεια τὴν «ἐν Χριστῷ» ζωή. Καὶ καθὼς οἱ Χριστιανοὶ διαρκῶς πληθύνονταν, σκέφθηκε ὁ Βαρνάβας νὰ πάει στὴν Ταρσὸ καὶ νὰ ἀναζητήσει τὸν Σαῦλο, τὸν μετέπειτα Ἀπόστολο τῶν Ἐθνῶν, ὁ ὁποῖος εἶχε μεταστραφεῖ μὲν στὸ Χριστιανισμό, ἀλλὰ δὲν εἶχε ξεκινήσει τὸ ἱεραποστολικὸ του ἔργο. Μὲ τὴν ἀφορμὴ αὐτὴ λοιπὸν ἀκολούθησε ὁ Σαῦλος τὸν Βαρνάβα, κι ἔμειναν στὴν Ἀντιόχεια ἕναν ὁλόκληρο χρόνο στηρίζοντας τὴ νεοσύστατη Ἐκκλησία. Ἐκεῖ στὴν Ἀντιόχεια γιὰ πρώτη φορὰ ἀκούστηκε τὸ ὄνομα «Χριστιανός». Ἔτσι ὀνόμασαν οἱ εἰδωλολάτρες ὅλους αὐτοὺς ποὺ πίστευαν στὸ Χριστό.
   Συνέβη ὅμως καὶ κάτι ἀκόμη ἐκεῖνο τὸν καιρό. Ἦρθαν ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία τῶν Ἱερο­σολύμων μερικοὶ πιστοὶ ποὺ εἶχαν προφητικὸ χάρισμα. Ἕνας ἀπὸ αὐτούς, λοιπόν, ποὺ λεγόταν Ἄγαβος, σηκώθηκε στὴ σύναξη τῶν πιστῶν, καὶ μὲ τὸν φωτισμὸ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἀπεκάλυψε ὅτι θὰ ἔπεφτε μεγάλη πείνα σ’ ὅλη τὴν οἰκουμένη. Καὶ πράγματι, ἡ πείνα αὐτὴ συνέβη, ὅταν αὐτοκράτορας στὴ Ρώμη ἦταν ὁ Κλαύδιος Καῖσαρ.
   Τὸ συγκινητικὸ ὅμως εἶναι ὅτι μετὰ ἀπὸ τὴν προφητεία αὐτὴ οἱ Χριστιανοὶ τῆς Ἀντιόχειας προθυμοποιήθηκαν νὰ στείλουν κάποια συνδρομὴ, ἀνάλογα μὲ ὅ,τι διέθετε ὁ καθένας, γιὰ νὰ βοηθήσουν τοὺς ἀδελφοὺς ποὺ κατοικοῦσαν στὴν Ἰουδαία. Καὶ πραγματικὰ αὐτὸ ἔκαναν· ἔστειλαν τὴν εἰσφορά τους στοὺς πρεσβυτέρους τῆς Ἐκκλησίας τῶν Ἱεροσο­λύ­μων «διὰ χειρὸς Βαρνάβα καὶ Σαύλου».
   Δὲν ἦταν λοιπὸν πυροτέχνημα ἡ διάδοση τοῦ Εὐαγγελίου στὴν Ἀντιόχεια. Ἦταν μία εὐλογημένη σπορὰ ποὺ βρῆ­κε κατάλληλο ἔδαφος, καλλιεργήθηκε μὲ τὴ συστηματικὴ διδαχὴ τῶν ἁγίων ἀποστόλων Βαρνάβα καὶ Παύλου κι ἄρχισε νὰ ἀποδίδει τοὺς πρώτους καρπούς, ὅπως φάνηκε μὲ τὴν πρόθυμη συμπαράστασή τους στὴν Ἐκκλησία τῶν Ἱεροσολύμων. Κι ἐμεῖς ὀφείλουμε νὰ μαθητεύουμε στὸ λόγο τοῦ Θεοῦ, νὰ ἐφαρμόζουμε τὶς ἅγιες ἐντολές Του καὶ νὰ πρωτοστατοῦμε στὰ ἔργα ἀγάπης. Τότε δὲν θὰ εἴμαστε μόνο στὸ ὄνομα Χριστιανοί, ἀλλὰ γνήσιοι μαθητὲς τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ!