Τὸ μεταναστευτικό, τὸ προσφυγικό, τὸ ἀσφαλιστικό, τὸ φορολογικό, οἱ διαρκῶς μειούμενες οἰκονομικὲς ἀντοχές μας, ἡ ἐπαπειλούμενη γενικὴ πτώχευση, ἡ ἀπογοήτευση τῶν νέων καὶ ἡ φυγή τους στὸ ἐξωτερικό, ἡ ἐξαθλίωση στὰ Νοσοκομεῖα μας, οἱ ἐπιπόλαιοι πειραματισμοὶ στὸν εὐαίσθητο χῶρο τῆς Παιδείας, τὰ ἐπικίνδυνα παιγνίδια πολέμου στὸ Αἰγαῖο, ἡ πολιτικὴ ἀστάθεια, ἡ πνευματικὴ καθίζηση, ἡ ἠθικὴ παραλυσία, ἡ αὐξανόμενη ἐγκληματικότητα καὶ τόσα, τόσα ἄλλα…
Αὐτὴ εἶναι, δυστυχῶς, ἡ ἀποκαρδιωτικὴ καθημερινὴ πραγματικότητα ποὺ ζοῦμε, ἡ ἀποπνικτικὴ ἀτμόσφαιρα ποὺ ἀναπνέουμε.
Ποιὸς τὰ ἔφερε ὅλα αὐτά; Ποιὸς ἔχει τὸ κύριο βάρος τῆς εὐθύνης; Ἀσφαλῶς ὄχι αὐτοὶ ποὺ φαίνονται, αὐτοὶ ποὺ θεωροῦμε ὅτι κυβερνοῦν τὰ ἔθνη καὶ τοὺς λαούς. Ὑπάρχουν ἄλλοι ποὺ κινοῦν τὰ νήματα, ἄλλα κέντρα ποὺ ἀποφασίζουν, ἄλλες δυνάμεις ποὺ ἐνεργοῦν. Καὶ ἐμεῖς παρακολουθοῦμε ἀνήμποροι νὰ ἀντιδράσουμε.
Καὶ οἱ προοπτικές; Ἡ κατάσταση εἶναι τόσο συγκεχυμένη, ἀδιευκρίνιστη καὶ ρευστή, ποὺ κανεὶς δὲν μπορεῖ νὰ γνωρίζει τί θὰ μᾶς φέρει τὸ αὔριο. Ὅλα φαίνονται ἀβέβαια, δυσάρεστα καὶ σκοτεινά. Γι’ αὐτὸ καὶ ἐπικρατεῖ στὶς καρδιὲς ὁ φόβος, ἡ ἀγωνία, τὸ ἄγχος, ἡ ἀπαισιοδοξία, ἡ μελαγχολία, ἡ κατάθλιψη.
Ὑπάρχει κάτι ἐντυπωσιακὸ σ’ ὅλη αὐτὴ τὴ δύσκολη κατάσταση: Τὴν ἀντιμετωπίζουμε χωρὶς καμιὰ ἀναφορὰ στὸ Θεό. Καὶ ἄλλοτε περάσαμε δοκιμασίες, φθάσαμε σὲ ἀδιέξοδα βασανιστικά. Καταφεύγαμε ὅμως ὡς ἔθνος στὸ Θεό. Ζητούσαμε τὴ βοήθειά Του, τὴ δραστική Του παρέμβαση. Καὶ βλέπαμε θαύματα τότε. Τώρα ὅλα τὰ ἀντιμετωπίζουμε μὲ μόνες τὶς δικές μας δυνάμεις, μὲ δεδηλωμένη καὶ ὑπερήφανη τὴν προκλητικὴ ἀθεΐα μας! Μὲ αὐτοπεποίθηση, μὲ μεγαλόστομες διακηρύξεις. Χωρὶς ὅμως τόλμη, χωρὶς τὴν παρηγοριὰ καὶ τὴ δύναμη τῆς πίστεως, χωρὶς ἐλπίδα. Καὶ προχωροῦμε ἀπὸ τὸ κακὸ στὸ χειρότερο. «Χωρὶς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιεῖν οὐδέν», ἔχει πεῖ ὁ Κύριος (Ἰω. ιε΄ [15] 5). Σήμερα φθάσαμε στὸ «οὐδέν», ἀλλὰ κανεὶς ἀπὸ τοὺς ἰθύνοντες δὲν σκέπτεται ὅτι αὐτὸ ὀφείλεται στὸ ὅτι βαδίζουμε χωρὶς τὸν Θεό.
Ὅσοι θέλουμε νὰ ἔχουμε τὴν ἀναφορὰ τῆς ζωῆς μας στὸ Θεό, ὅσοι κρατοῦμε ἀκόμη τὴν πίστη στὴν καρδιά μας, ἂς μὴ λησμονοῦμε ὅτι πίσω ἀπὸ αὐτοὺς ποὺ φαίνονται ὅτι κυβερνοῦν τὸν κόσμο, πίσω καὶ ἀπὸ τοὺς ἄλλους πού, ἄγνωστοι στοὺς πολλούς, κινοῦν τὰ νήματα, ὑπάρχει κάποιος Ἄλλος. Αὐτός, ὁ ἀόρατος Κυβερνήτης τοῦ παντός, εἶναι ὁ παντοδύναμος Θεός, ὁ παντοκράτωρ Κύριος, ὁ Δημιουργὸς τοῦ σύμπαντος κόσμου. Εἶναι Αὐτὸς ποὺ ὄχι μόνο ἔφερε στὴν ὕπαρξη μὲ τὸν παντοδύναμο λόγο Του τὰ πάντα, ἀλλὰ ἐξακολουθεῖ νὰ συντηρεῖ τὰ πάντα καὶ νὰ τὰ κυβερνᾶ, γιὰ νὰ τὰ ὁδηγεῖ, μὲ ἄπειρη δύναμη καὶ σοφία, στὸν ἔσχατο σκοπὸ ποὺ ὁ Ἴδιος ἔχει ὁρίσει. Αὐτὸς εἶναι «ὁ ἡνιοχεῖν τὰ πάντα δυνάμενος», ὅπως λέει ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος (PG 53, 36). Κρατεῖ στὰ παντοδύναμα χέρια Του τὰ ἡνία στὸ ἅρμα τοῦ κόσμου καὶ τὸ κατευθύνει μὲ θαυμαστὴ ἀκρίβεια στὴν πορεία ποὺ ὁ Ἴδιος ἔχει χαράξει, γιὰ νὰ ἐξυπηρετηθεῖ τὸ δικό Του σχέδιο καὶ νὰ γίνει τελικὰ τὸ δικό Του ἅγιο καὶ σωτήριο θέλημα.
Ὅλα εἶναι κάτω ἀπὸ τὸ βλέμμα Του, ὅλα εἶναι ὑπὸ τὸν ἔλεγχό Του, ὅλα, καὶ αὐτὰ ἀκόμη ποὺ οἱ ἐχθροί Του ἐνεργοῦν εἰς βάρος Του, καὶ αὐτὰ ἀκόμη τὰ χρησιμοποιεῖ γιὰ νὰ ὑπηρετοῦν τὸν σκοπό Του. Αὐτὴ εἶναι ἡ ἀσύλληπτη δύναμη καὶ σοφία Του!
Ἂς μὴν ἀνησυχοῦμε λοιπόν. Ἂς μὴ μᾶς πιάνει πανικός. Ἂς μὴ φοβούμεθα. Ἡ πίστη μᾶς εἰρηνεύει καὶ γεννᾶ τὴν προσευχή. Ἡ καταφυγὴ στὸ Θεὸ δυναμώνει τὴν ψυχή, τῆς χαρίζει στὰ δυσάρεστα ἀντοχὴ καὶ ἐλπίδα. Γι’ αὐτὸ νὰ προσευχόμαστε πάντοτε, ἰδιαίτερα στὶς δύσκολες περιόδους τῆς ζωῆς μας νὰ ἀναθέτουμε «ἑαυτοὺς καὶ ἀλλήλους καὶ πᾶσαν τὴν ζωὴν ἡμῶν Χριστῷ τῷ Θεῷ». Τὸν ἑαυτό μας, τοὺς δικούς μας, ὅλα τὰ ζητήματα τῆς ζωῆς μας νὰ τὰ ἐμπιστευόμαστε στὴν πανάγαθη καὶ παντοδύναμη Πρόνοια τοῦ Θεοῦ.
Ἡ προσευχὴ δὲν ὠφελεῖ μόνο ἐμᾶς ποὺ προσευχόμαστε. Ὠφελεῖ καὶ αὐτοὺς γιὰ τοὺς ὁποίους προσευχόμαστε. Ὠφελεῖ τοὺς συνανθρώπους μας, τὸ ἔθνος μας καὶ ὅλο τὸν κόσμο. Ἡ προσευχὴ εἶναι ἡ πιὸ οὐσιαστικὴ προσφορὰ στὸν κόσμο.
Ὑπάρχει ὅμως καὶ κάτι ἀκόμη· ἡ ἀνάγκη νὰ ζήσουμε βαθύτερα καὶ οὐσιαστικότερα τὴν πνευματικὴ ζωή, νὰ βαδίσουμε μὲ συνέπεια τὴν ὁδὸ τοῦ ἁγιασμοῦ μας.
Ὁ Θεὸς γιὰ χάρη τῶν λίγων θὰ σώσει τοὺς πολλούς. Ἂν βρίσκονταν δέκα δίκαιοι στὰ Σόδομα, δὲν θὰ γινόταν ἡ καταστροφή. Καὶ γιὰ τὴν καταστροφὴ τῆς Ἱερουσαλὴμ εἶπε ὁ Κύριος ὅτι «διὰ τοὺς ἐκλεκτοὺς κολοβωθήσονται αἱ ἡμέραι ἐκεῖναι», γιὰ χάρη τῶν ἐκλεκτῶν θὰ λιγοστέψουν οἱ μέρες ἐκείνης τῆς μεγάλης θλίψεως (Ματθ. κδ΄ [24] 22).
Λείπουν σήμερα οἱ μεγάλοι ἄνδρες, ποὺ θὰ πᾶνε μπροστὰ καὶ θὰ σηκώσουν τὰ μεγάλα βάρη. Ποὺ θὰ ἀναλάβουν μὲ συνέπεια τὶς μεγάλες εὐθύνες. Ποὺ θὰ θυσιασθοῦν οἱ ἴδιοι γιὰ νὰ ζήσουν οἱ ὑπόλοιποι. Ἀλλὰ δὲν λείπουν τόσο αὐτοί, οἱ τολμηροὶ καὶ ἱκανοὶ πολιτικοὶ καὶ οἱ εὐφυεῖς οἰκονομολόγοι. Λείπουν οἱ Ἅγιοι.
Ὅποιος ἐργάζεται γιὰ τὸν προσωπικό του ἁγιασμό, αὐτὸς εἶναι ψύχραιμος καὶ εἰρηνικὸς στὶς δυσκολίες καὶ ὅλα τὰ ἀντιμετωπίζει μὲ ἤρεμη βεβαιότητα. Αὐτὸς βοηθεῖ οὐσιαστικὰ καὶ στὴν ἐπίλυση τῶν γενικότερων προβλημάτων. Οἱ Ἅγιοι σώζουν τὸν κόσμο.