Στίς 26 Νοεμβρίου ἡ Ἐκκλησία μας ἑορτάζει τή μνήμη τοῦ ἁγίου Στυλιανοῦ. Στούς ἱερούς Ναούς βλέπουμε τήν εἰκόνα τοῦ Ἁγίου, ὁ ὁποῖος ἐμφανίζεται πάντοτε μέ ἕνα βρέφος στήν ἀγκαλιά του. Κι αὐτό διότι καθιερώθηκε ὡς ὁ προστάτης τῶν βρεφῶν. Ποιός ὅμως ἦταν ὁ Ἅγιος καί γιατί θεωρεῖται προστάτης τῶν παιδιῶν;
Ὁ Στυλιανός καταγόταν ἀπό τήν Παφλαγονία τῆς Μικρᾶς Ἀσίας. Δέν εἶναι ὅμως γνωστός ἀκριβῶς ὁ χρόνος πού ἔζησε (μεταξύ τοῦ Δ΄ καί ΣΤ΄ αἰῶνος). Ἦταν γιός εὐγενῶν καί πλουσίων γονέων. Παρόλο ὅμως πού οἱ γονεῖς του εἶχαν ἄφθονα τά ὑλικά ἀγαθά, αὐτός ἀπό τή μικρή του ἡλικία διδάχθηκε νά εἶναι λιτός στή δίαιτα καί γενικότερα στή ζωή του. Ἀπό τά νεανικά του χρόνια μέχρι τέλους τῆς ζωῆς του γνώριζε καί ἐφάρμοζε τό λόγο τοῦ Κυρίου, ὁ ὁποῖος εἶπε ὅτι ἡ χαρούμενη ζωή τοῦ ἀνθρώπου δέν ἐξαρτᾶται ἀπό τά πολλά πλούτη οὔτε ἡ μεγάλη περιουσία ἐξασφαλίζει μεγάλη καί εὐχάριστη ζωή (Λουκ. ιβ΄ 15)· ἀλλά μόνο ὁ σύνδεσμος μέ τόν Χριστό δίνει τήν πραγματική ζωή καί τήν εὐτυχία στόν ἄνθρωπο καί ἀξιοποιεῖ κατάλληλα τά ὑλικά ἀγαθά.
Ὅταν οἱ γονεῖς τοῦ Στυλιανοῦ ἔφυγαν ἀπό τόν κόσμο αὐτόν, δέν ἀπασχολοῦσε καθόλου τόν Ἅγιο ἡ περιουσία του. Χωρίς καμμία δυσκολία τήν μοίρασε ὅλη στούς φτωχούς. Ἀμέτρητοι ἄνθρωποι τράφηκαν, ντύθηκαν, ἀπέκτησαν κατοικία, διευκολύνθηκαν μέ κάθε τρόπο. Καί ὁ Στυλιανός εὐφραινόταν ἀπό τά βάθη τῆς ψυχῆς του, καθώς ἔβλεπε τούς πτωχούς νά βοηθοῦνται καί νά ἀνακουφίζονται.
Ὅταν πλέον ἡ περιουσία εἶχε διανεμηθεῖ, ὁ Στυλιανός αἰσθάνθηκε τόν ἑαυτό του ἐλεύθερο νά ἐκπληρώσει τόν φλογερό του πόθο, τόν ὁποῖο ἔβαλε μέσα του ὁ Θεός ἀπό τήν παιδική του ἡλικία. Νά προχωρήσει δηλαδή στήν ὁλοκληρωτική ἀφιέρωση στόν Κύριο. Ἀναχωρεῖ λοιπόν τότε καί ἔρχεται στήν ἔρημο. Ἐδῶ θά μείνει σ’ ὅλη του τή ζωή μέ σκοπό τήν ἐν Κυρίῳ ἄσκηση. Θά ἀφιερώσει τόν ἑαυτό του στήν ἱερή ἄσκηση τῆς ψυχῆς καί τοῦ σώματος, σέ προσευχή ὑπέρ τῶν Χριστιανῶν πού ἀγωνίζονται στόν κόσμο καί σ’ ὅ,τι ἄλλο θά ζητοῦσε ὁ Θεός ἀπ’ αὐτόν. Ἔρχεται στήν ἔρημο καί γνωρίζεται καί συνδέεται μέ ἄλλους ἀσκητές, μέ τούς ὁποίους ἑνώνει τούς πόθους του, τούς ἀγῶνες τῆς ἀσκήσεως, κάτω ἀπό τήν παρουσία, τήν εὐλογία καί τή χάρη τοῦ Κυρίου.
Ψάλλει ὁ ἱερός ὑμνωδός:
Πόθῳ θείῳ καί ἔρωτι τῶν γηΐνων παρέδραμες, πᾶσαν ἡδυπάθειαν, ἐπειγόμενος πρός οὐρανόν τό πολίτευμα ποιῆσαι, θεσπέσιε, καί τοῖς ἄνω λειτουργοῖς τῷ Θεῷ συμπαρίστασθαι, ἀπεμάκρυνας, ἐν ἐρήμοις τόν βίον διανύων καθαρῶς τε καί ὁσίως, Στυλιανέ πανσεβάσμιε.
Ὁ βιογράφος του ἀναφέρει ὅτι ὁ ταπεινός καί πρᾶος Στυλιανός σέ ὅλα τά μακρά ἔτη τῆς ζωῆς του καί τῆς ἀσκήσεώς του στήν ἔρημο δέν ἔδωσε ποτέ καμμία ἀφορμή λύπης σέ κανένα ἀπολύτως συνασκητή του. Ἀντιθέτως ὁ Θεός τοῦ εἶχε χαρίσει τό ἐξαίρετο χάρισμα τοῦ εἰρηνοποιοῦ. Ἦταν ὁ ἄνθρωπος πού ἐπανέφερε γρήγορα καί διατηροῦσε μέ προσοχή τή γαλήνη, τήν ὁποία μέ τόση μανία πολεμᾶ ὁ ἀντίδικος τοῦ ἀνθρώπου, ὁ πονηρός διάβολος. Ἔτσι συγκαταλεγόταν ὁ Ἅγιος μεταξύ ἐκείνων, τούς ὁποίους μακαρίζει ὁ Κύριος μέ τόν γνωστό μακαρισμό: «Μακάριοι οἱ εἰρηνοποιοί, ὅτι αὐτοί υἱοί Θεοῦ κληθήσονται» (Ματθ. ε΄ 9).
Ἡ ἀγάπη του αὐτή καί τό εἰρηνευτικό του πνεῦμα ἔγιναν αἰτία, ὥστε γρήγορα ὁ μοναχός Στυλιανός νά ἀποκτήσει φήμη σοφοῦ καί συνετοῦ κατά Θεόν ἀνθρώπου. Γι’ αὐτό καί ἄνθρωποι τῶν γύρω περιοχῶν κάθε τάξεως ἔσπευδαν στήν ἔρημο νά τόν γνωρίσουν, νά τοῦ ἐμπιστευθοῦν τά προβλήματά τους καί νά ἀκούσουν μέ προσοχή τίς πνευματικές ὁδηγίες, τίς ὁποῖες ὁ συνετός μοναχός ἀντλοῦσε ἀπό τόν θεῖο καί αἰώνιο λόγο τῆς Ἁγίας Γραφῆς.
Ὁ Ἅγιος ἔδειχνε ἰδιαίτερη ἀγάπη στά παιδιά. Αἰσθανόταν ἐξαιρετική ἀγαλλίαση, ὅσες φορές μέ ὁποιονδήποτε τρόπο ἐπικοινωνοῦσε μαζί τους. Διότι ἔβλεπε στίς ψυχές τους τήν ἁπλότητα καί ἀθωότητα, τήν ἁγνότητα καί ταπεινοφροσύνη, ἀρετές πού ἑλκύουν τή χάρη τοῦ Θεοῦ καί κάνουν τόν ἄνθρωπο, πού τίς ἔχει, χαριτωμένο. Θεωροῦσε τά μικρά παιδιά διδασκάλους τῶν μεγάλων καί φιλοσόφους τῆς πιό ἱερῆς φιλοσοφίας, τῆς προσεγγίσεως πρός τόν Κύριο. Ἐκεῖνος ἄλλωστε τά ἐναγκαλισθεῖ κι Ἐκεῖνος εἶπε ὅτι «τῶν τοιούτων ἐστίν ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ» (Μαρκ. ι΄ 13 – 16).
Στήν ἀγάπη αὐτή τοῦ Στυλιανοῦ πρός τά παιδιά εὐαρεστήθηκε ὁ Θεός, γι’ αὐτό καί τοῦ ἔδωσε ἰδιαίτερο χάρισμα θεραπείας τῶν παιδιῶν. Παρά πολλοί γονεῖς ὀδηγοῦσαν τά ἄρρωστα βρέφη τους καί τά παιδιά κοντά του, κι ἐκεῖνος μέ πολλή στοργή καί ἀγάπη, ἐπικαλούμενος τή δύναμη τοῦ Κυρίου, ἔδινε θαυματουργικά τή θεραπεία. Θεωροῦνταν ἰατρός ἀνίατων ἀσθενειῶν, ὅπως καί ἄνθρωπος πλούσιας ἀγάπης πρός τά παιδιά. Λέγεται ἀκόμη ὅτι θαυματουργικά καί πάλι, μέ τήν ἐπίκληση τῆς θείας δυνάμεως, βοηθᾶ τίς ἄτεκνες γυναῖκες νά ἀποκτήσουν παιδιά. Ὡραῖα τό σημειώνει καί πάλι ὁ ἱερός ὑμνογράφος: Ἀπό μητρώων σπαργάνων ἀφιερώθης Θεῷ καί γέγονας θαυμάτων αὐτουργός, θεοφόρε, καί Πνεύματος Ἁγίου… ἱερόν οἰκητήριον καί τῶν νηπίων ὁ ρύστης καί βοηθός….
Πέθανε ἐν εἰρήνῃ πλήρης ἡμερῶν, ἀλλά καί πλήρης ἀρετῶν, μέ τό χαρακτηριστικό γνώρισμα τοῦ προστάτου τῶν βρεφῶν.
Ὁ ἅγιος Στυλιανός δίνει καί σέ μᾶς σήμερα τό μέγα δίδαγμα: Νά ἀγαποῦμε τά παιδιά «μέ σπλάγχνα Χριστοῦ». Καί ἡ ἀγάπη μας αὐτή νά εἶναι «μή λόγῳ μηδέ τῇ γλώσσῃ, ἀλλ’ ἐν ἔργῳ καί ἀληθείᾳ» (Α΄ Ἰωάν. γ΄ 18), νά μᾶς ὠθεῖ μάλιστα σέ βοήθεια οὐσιαστική πρός τήν ἀθώα παιδική ἡλικία. Πρός τά παιδιά, πού εἶναι ἡ συνέχεια τῆς ζωῆς μας, ἡ ἐλπίδα τοῦ μέλλοντος καί τοῦ μεγαλείου τῆς Πατρίδος μας. Καί ἡ βοήθεια δέν θά εἶναι μόνο ὑλική, ἀλλά κυρίως καί πρωτίστως ἠθική καί πνευματική, γιά νά συνδεθοῦν αὐτά μέ τήν πηγή κάθε χάριτος καί εὐλογίας, πού εἶναι ὁ Χριστός, ὁ Σωτήρ τῶν παιδιῶν καί ὅλων τῶν ἀνθρώπων.
Ἀπό τό βιβλίο «Ἄνθοι τοῦ Παραδείσου»
Ἀρχιμ. Θεοδώρου Μπεράτη
