«Τέρατα γῆς»

Αἷμα! Πῦρ! Ἀτμίδα καπνοῦ!

Αὐτὰ τὰ φρικτὰ σημεῖα εἶδε μὲ τὸ προφητικό του μάτι, αἰῶνες πρὸ Χριστοῦ, ὁ προφήτης Ἰωήλ (Ἰωὴλ γ΄ 3).

«Τέρατα γῆς»!

Ἔτσι τὰ ὀνομάζει. «Τέρατα». Φοβερά, συγκλονιστικὰ δηλαδὴ θεάματα. Τέτοια ποὺ νὰ ἐμβάλλουν τὴν ψυχὴ τοῦ ἀνθρώπου σὲ φόβο ἰσχυρό, τρόμο, δέος.

«Τέρατα γῆς»! Διότι εἶδε καὶ ἄλλα «τέρατα», ἐπάνω στὸν οὐρανό. Τὸν ἥλιο νὰ μεταστρέφεται σὲ σκοτάδι πηχτό, καὶ τὴ σελήνη νὰ κοκκινίζει, νὰ παίρνει τὸ χρῶ­μα τοῦ αἵματος (Ἰωὴλ γ΄ 4).

Στὴ γῆ κάτω εἶδε τὰ ἄλλα. Αἷμα πολὺ νὰ χύνεται, σὰν ποτάμι νὰ κατακλύζει τὴ γῆ. Καὶ φωτιά. Φωτιὰ νὰ κατατρώει τὰ πάντα στὸ πέρασμά της. Πυρκαγιὰ μεγάλη. Καὶ μαζὶ μ’ αὐτά, καπνὸς νὰ ἀνεβαίνει πρὸς τὰ ἐπάνω σὰν στήλη. Νέφη καπνοῦ νὰ καλύπτουν τὴν ἀτμόσφαιρα.

Τί σημαίνουν, Ἰωήλ, ὅλα αὐτά;

Ἀλλὰ οἱ προφῆτες δὲν ἑρμήνευαν ὅλα ὅσα ἔβλεπαν. Τὰ μετέφεραν ὅμως στὸν κόσμο ὅπως τὰ εἶδαν, γιὰ νὰ κρατοῦν τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων σὲ ἐγρήγορση πνευματικὴ καὶ νὰ τὶς προδιαθέτουν σὲ μετάνοια.

Παρόμοιες εἰκόνες καὶ ἄλλοι προφῆτες εἶχαν δεῖ: ὁ Ἡσαΐας, ὁ Ἰεζεκιήλ. Συμβολικὲς εἰκόνες, ποὺ δηλώνουν τὴν ὕπαρξη τοῦ Θεοῦ καὶ τὶς ἐνέργειές Του μέσα στὸν κόσμο. Καὶ κυρίως ὑπογραμμίζουν τὴ μεγαλειότητά Του καὶ τὴ δικαστική Του κρίση· ὅτι δὲν εἶναι ἕνας Θεὸς ἀπόμακρος ἀπὸ τὸν κόσμο, ποὺ δὲν ἐνδιαφέρεται γι’ αὐτόν, ἀλλὰ Θεὸς ποὺ παρακολουθεῖ ὅλα ὅσα συμβαίνουν ἐπάνω στὸ πρόσωπο τῆς γῆς καὶ ἐλέγχει τὶς πράξεις τῶν ἀνθρώπων. Θεὸς ποὺ θὰ ἐμφανισθεῖ γιὰ νὰ ἀποδώσει δικαιοσύνη, καὶ τότε ἀλίμονο σ’ ἐκείνους ποὺ ὑπῆρξαν ἀποστάτες καὶ ὑβριστές, ἄπιστοι καὶ διεστραμμένοι. Αὐτοὶ νὰ φοβοῦνται, δὲν θὰ μείνουν ἀτιμώρητοι. Δὲν μπορεῖς νὰ παίζεις μὲ τὸν Θεό. Οὔτε νὰ Τὸν ἀγνοεῖς. Εἶναι φοβερός.

«Αἷμα καὶ πῦρ καὶ ἀτμίδα καπνοῦ»!

Σημεῖα ποὺ θὰ προηγηθοῦν τῆς Δευτέρας Παρουσίας τοῦ Κυρίου, ὅπως ἐξάλλου καὶ ὁ ἴδιος ὁ Κύριος Ἰησοῦς ἐξέθεσε στοὺς Μαθητές Του (πρβ. Ματθ. κδ΄) ἀλλὰ καὶ ἡ ἴδια προφητεία ὑποδηλώνει μὲ τὴν ἔκφραση ποὺ ἀκολουθεῖ «πρὶν ἐλθεῖν τὴν ἡμέραν Κυρίου τὴν μεγάλην καὶ ἐπιφανῆ» (Ἰωὴλ γ΄ 4), τὴν ἡμέρα δηλαδὴ τῆς Παγκόσμιας Κρίσεως.

Σημεῖα ὅμως ποὺ ἐμφανίσθηκαν καὶ κατὰ τὴ Σταύρωση τοῦ Κυρίου, ὁπότε «ὁ ἥλιος ἐσκοτίσθη καὶ αἱ πέτραι ἐσχίσθησαν» (πρβ. Ματθ. κζ΄ 45, 51), ἀλλὰ καὶ ἀργότερα, μὲ τὴν καταστροφὴ τῆς Ἱερουσαλὴμ ἀπὸ τοὺς Ρωμαίους, ὅταν, ἡμέρες πιὸ πρίν, ἔβλεπαν οἱ Ἰουδαῖοι – σύμφωνα μὲ τὴ μαρτυρία τοῦ ἱστορικοῦ Ἰωσήπου – παρόμοια σημεῖα ἐκφοβιστικὰ στὸν οὐ­ρανὸ καὶ στὴ γῆ. Ἐξάλλου καὶ ὁ ἴδιος ὁ Κύ­ριος συνέδεσε τὰ σημεῖα πρὸ τῆς Δευ­­τέρας Παρουσίας Του μὲ ἐκεῖνα πρὸ τῆς καταστροφῆς τῶν Ἱεροσολύμων.

Μία διαφορετικὴ ἑρμηνεία τῶν «τεράτων τῆς γῆς» τοῦ Ἰωὴλ ἔρχεται νὰ παραθέσει ὁ ἱερὸς ὑμνογράφος τῆς δεσποτικῆς ἑορτῆς τῶν Χριστουγέννων. Τὴν προσφέρει τόσο ἐπιτυχημένα μὲ τὸ Δοξαστικὸ τοῦ Ὄρθρου τῆς 26ης Δεκεμβρίου:

«Αἷμα καὶ πῦρ καὶ ἀτμίδα καπνοῦ, τέρατα γῆς, ἃ προεῖδεν Ἰωήλ. Αἷμα τὴν σάρκωσιν, πῦρ τὴν θεότητα, ἀτμίδα δὲ καπνοῦ τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον, τὸ ἐπελθὸν τῇ Παρθένῳ καὶ κόσμον εὐωδιάσαν. Μέγα τὸ μυστήριον τῆς σῆς ἐνανθρωπήσεως, Κύριε, δόξα σοι».

Ὑψηλὴ ποιητικὴ ἔμπνευση τοῦ ἱεροῦ ὑμνωδοῦ! Βλέπει τὰ «τέρατα γῆς» τοῦ προφήτη, τὸ αἷμα, τὸ πῦρ, τὴν ἀτμίδα καπνοῦ, καὶ διαπιστώνει ὅτι ὅλα αὐτὰ ἔχουν καὶ ἐκπλήρωση στὸ φρικτό, μέγα μυστήριο τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ Θεοῦ Λόγου. Καὶ ἐξηγεῖ:

«Αἷμα τὴν σάρκωσιν». Τὸ αἷμα, λέει, ποὺ εἶδε ὁ Ἰωήλ, συμβολίζει τὴ σάρκωση τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ. Μυστήριο φοβερό. Πῶς ὁ ἄσαρκος Θεός, ὁ ἀναφής, ὁ ἀ­πρόσιτος, γίνεται ψηλαφητὸς ἄνθρωπος, λαμβάνει σάρκα καὶ ὀστά, αἷμα ἀνθρώπινο ἀπὸ τὰ πανάσπιλα σπλάχνα τῆς παν­υπεράγνου Κόρης! Ὁ Θεὸς ἄνθρωπος!… Τόσο κοντά μας, ὅμοιος μ’ ἐμᾶς, ἕνας ἀπὸ ἐμᾶς. Γιὰ νὰ μποροῦμε νὰ Τὸν πλησιάζουμε. Γιὰ νὰ καθίσταται δυνατὴ ἡ ἕ­νωσή μας μαζί Του, ἡ θέωσή μας.

«Πῦρ τὴν θεότητα». Ἄνθρωπο βλέπουμε. Μὰ δὲν εἶναι μόνο ἄνθρωπος. Εἶ­­ναι συνάμα ὁ φοβερὸς Θεός, τὸν Ὁ­ποῖο τὰ ἄϋλα ἀγγελικὰ πνεύματα δὲν τολ­μοῦν οὔτε νὰ Τὸν ἀτενίζουν. Φρικτὸ τὸ μεγαλεῖο Του. Μεγαλοπρεπὴς ἡ δόξα Του. Ἀπροσπέλαστη. Πῦρ! «Πῦρ κατανα­λίσκον» ὁ Θεός μας (Ἑβρ. ιβ΄ 29), Αὐτὸς ποὺ τώρα κείτεται μέσα στὸ παχνὶ τῶν ζώων, βρέφος νὰ κλαυθμυρίζει…

«Ἀτμίδα δὲ καπνοῦ τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅ­­γιον». Αὐτὴ εἶναι ἡ ἀτμίδα τοῦ καπνοῦ· τὸ Πανάγιον Πνεῦμα, τὸ Ὁποῖο, σύμφωνα μὲ τὰ λόγια τοῦ ἀρχαγγέλου Γαβριήλ, ἦλθε καὶ ἐπεσκίασε τὴν ἀειπάρθενο Κόρη καὶ συνδημιούργησε μέσα της τὴ σάρκα τοῦ Υἱοῦ καὶ Λόγου τοῦ Θεοῦ. Αὐτὸ ποὺ μὲ τὴν ἔλευση τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ στὸν κόσμο εὐωδίασε μὲ τὴ Χάρη Του ὅλη τὴν οἰκουμένη, ὅπως εὐωδιάζει ὁ καπνὸς τοῦ θυμιάματος.

«Τέρατα γῆς»! Φοβερὰ πράγματα, μυστήρια ἀπροσπέλαστα, ἀκατανόητα μὲ τὸν ἀνθρώπινο νοῦ.

Πραγματικά, δὲν μποροῦμε νὰ πλησιάζουμε τὴν ἑορτὴ τῶν Χριστουγέννων ἀ­προετοίμαστοι. Κινδυνεύουμε εἴτε νὰ μὴν καταλάβουμε τίποτε – τὸ λιγότερο – εἴτε – τὸ χειρότερο – νὰ καοῦμε ἀπὸ τὴ φωτιὰ τοῦ μυστηρίου, ἂν τολμήσουμε νὰ δεχθοῦμε μέσα μας τὸν «πάμφωτον ἄν­θρακα», τὴ σάρκα καὶ τὸ αἷμα τοῦ ἐνανθρωπήσαντος Λόγου, μὲ χείλη ἄναγνα καὶ καρδιὰ ρυπαρή.

Ἀντιθέτως, μὲ παρρησία νὰ προσέλθουμε στὴν κοινωνία τοῦ ὑπερφυοῦς μυ­­­στηρίου, ὅταν πρωτίστως ἔχουμε καθαρίσει τὴν καρδιά μας ἀπὸ τὰ πάθη καὶ τὴν ἔχουμε προετοιμάσει μυστηριακὰ πνευ­ματικὰ μὲ τὶς ἅγιες ἀρετές. Τότε τὸ «αἷμα» τοῦ Κυρίου θὰ μᾶς ἁγιάσει, τὸ «πῦρ» τῆς θεότητος θὰ μᾶς ἐξαγνίσει καὶ ἡ «ἀτμὶς καπνοῦ» τοῦ Ἁγίου Πνεύματος θὰ μᾶς εὐωδιάσει.

Κι ἐμεῖς, γεμάτοι χαρὰ καὶ εὐγνωμο­σύνη, θὰ Τὸν ὑμνοῦμε ἀκαταπαύστως: «Κύριε, δόξα σοι».