ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 8 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2017
Εὐαγγέλιον Κυριακῆς μετά τά Φῶτα (Ματθ. δ΄ 12-17)
«Μετανοεῖτε»
Ἀκούσαμε στὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα σήμερα, Κυριακὴ μετὰ τὰ Φῶτα, ὅτι ὁ Κύριος μετὰ τὴ φυλάκιση τοῦ Τιμίου Προδρόμου ἄρχισε νὰ κηρύττει συστηματικά. Καὶ τί ἔλεγε; «Μετανοεῖτε· ἤγγικε γὰρ ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν». Καλοῦσε σὲ μετάνοια· διότι, ἔλεγε ὁ Κύριος, ἔχουν πλησιάσει οἱ ἡμέρες κατὰ τὶς ὁποῖες θὰ εἶναι δυνατὸν νὰ μετάσχουν οἱ ἄνθρωποι στὴ Βασιλεία τῶν οὐρανῶν καὶ νὰ ἀπολαύσουν τὰ ἀγαθά της. Τὸ κήρυγμα λοιπὸν τοῦ Κυρίου ἦταν κήρυγμα μετανοίας. Τὸ κήρυγμα τῆς Ἐκκλησίας διαμέσου τῶν αἰώνων εἶναι κήρυγμα μετανοίας. Γιατί ὅμως; Ἂς δοῦμε πολὺ σύντομα γιατί εἶναι τόσο σπουδαία ἡ μετάνοια καὶ πῶς θὰ τὴν κατορθώσουμε.
1. Ἡ σπουδαιότητα τῆς μετανοίας
Ὁ ἄνθρωπος εἶναι πλασμένος γιὰ τὸν Θεό. Ὁ ἄνθρωπος εἶναι εὐτυχισμένος μόνο ὅταν βρίσκεται σὲ κοινωνία μαζί Του. Καὶ ἀντίστροφα, εἶναι δυστυχισμένος ὅταν χάνει τὸν Θεό, ὅταν ἀπομακρύνεται ἀπὸ Αὐτόν.
Τί χωρίζει ὅμως τὸν ἄνθρωπο ἀπὸ τὸν Θεό; Δὲν τὸν χωρίζουν οὔτε ἡ νιότη του, οὔτε τὰ γηρατειά του, οὔτε ὁ πλοῦτος ἢ ἡ φτώχεια του, οὔτε ἡ ὑγεία ἢ ἡ ἀρρώστια του, οὔτε ὁ ἔπαινος ἢ ἡ καταφρόνηση τῶν ἀνθρώπων· τὸν χωρίζει ἡ ἁμαρτία, ποὺ ὁ ἴδιος ἐπιλέγει ἐλεύθερα. Τὸ δηλώνει ὁ προφήτης Ἡσαΐας: «Τὰ ἁμαρτήματα ὑμῶν διιστῶσιν ἀναμέσον ὑμῶν καὶ ἀναμέσον τοῦ Θεοῦ» (Ἡσ. νθ´ [59] 2). Τὰ ἁμαρτήματά σας δημιουργοῦν χωρισμὸ καὶ διάσταση ἀνάμεσα σ᾿ ἐσᾶς καὶ στὸ Θεό.
Μάλιστα ὅσο πιὸ πολὺ ἁμαρτάνει κανείς, τόσο πιὸ πολὺ ἀπομακρύνεται ἀπὸ τὸν Θεό. Καὶ τὸ φοβερότερο: Ἁμαρτάνουν ὅλοι ἀνεξαιρέτως οἱ ἄνθρωποι κάθε μέρα τῆς ζωῆς τους. «Πολλὰ γὰρ πταίομεν ἅπαντες», σημειώνει ὁ ἅγιος Ἰάκωβος ὁ Ἀδελφόθεος (Ἰακ. γ´ 2).
Μπορεῖ ὁ ἁμαρτωλὸς νὰ ξαναβρεῖ τὸν Θεό;
Ναί! Πῶς; Διὰ τῆς μετανοίας· ἂν μετανοήσει. Γι᾿ αὐτὸ ἡ μετάνοια ἀποτελεῖ τὸ κεντρικὸ σημεῖο τοῦ κηρύγματος τοῦ Κυρίου· διότι εἶναι τὸ μοναδικὸ φάρμακο γιὰ τὴν πιὸ μεγάλη ἀρρώστια τοῦ ἀνθρώπου, τὴν ἁμαρτία του. Εἶναι τὸ μόνο μέσο γιὰ νὰ ξαναβρεῖ τὸν Θεό, τὴν πηγὴ τῆς εὐτυχίας του.
Ἀλλὰ πῶς θὰ κατορθώσουμε τὴ μετάνοια;
2. Πῶς θὰ μετανοήσουμε
Ἡ μετάνοια εἶναι ἐνέργεια τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἕνα πνευματικὸ θαῦμα, θαυμαστὴ ἀπελευθέρωση τοῦ ἁμαρτωλοῦ ἀπὸ τὴν ἐξουσία τοῦ διαβόλου καὶ ἐπιστροφή του στὸ Θεό. Γιὰ νὰ ζήσουμε λοιπὸν τὴ μετάνοια, πρέπει νὰ ζητοῦμε ἀπὸ τὸν Θεὸ νὰ μᾶς τὴ χαρίσει.
Δὲν ἀρκεῖ ὅμως μόνο αὐτό. Ἡ μετάνοια εἶναι ἐπίσκεψη τῆς θείας Χάριτος στοὺς ἀξίους, σ᾿ ἐκείνους ποὺ ἀγωνίζονται νὰ μετανοοῦν. Σὲ τί ὅμως συνίσταται ἡ ἀληθινὴ μετάνοια, ποιὰ εἶναι τὰ βασικὰ γνωρίσματά της, ὥστε νὰ τὰ καλλιεργήσουμε;
Πρῶτα-πρῶτα αὐτὸς ποὺ μετανοεῖ, ἀναγνωρίζει τὴν ἁμαρτωλότητά του καὶ συναισθάνεται τὴν ἐνοχή του. Παραδέχεται ὅτι ἁμάρτησε ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ, ὅτι πρόδωσε τὴν ἀγάπη Του.
Ἡ συναίσθηση τῆς ἁμαρτωλότητος συνοδεύεται ἀπὸ τὴ συντριβή, τὸ κύριο γνώρισμα τῆς μετανοίας. Ὅποιος μετανοεῖ, συντρίβεται, δηλαδὴ πονάει ψυχικά. Ἀλλὰ αὐτὸς ὁ πόνος δὲν εἶναι ἡ ταραχὴ ἀπὸ τὶς τύψεις τῆς συνειδήσεως, οὔτε ἡ ἀπελπισία καὶ βαθιὰ μελαγχολία, ποὺ παραλύουν καὶ ἀχρηστεύουν τὸν ἄνθρωπο. Ὁ πόνος τῆς μετανοίας εἶναι βαθὺς μέν, ἀλλὰ ἥσυχος καὶ εἰρηνικός· ἀναμεμιγμένος μὲ τὴν ἐλπίδα στὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ. Ἡ συντριβὴ ἐκδηλώνεται μὲ πολλὲς καὶ θερμὲς προσευχὲς στὸ Θεὸ γιὰ τὴν ἄφεση καὶ μὲ τὴν εἰλικρινὴ καὶ ταπεινὴ ἐξαγόρευση τῶν ἁμαρτιῶν στὸ Μυστήριο τῆς ἱερᾶς Ἐξομολογήσεως.
Τέλος, αὐτὸς ποὺ μετανοεῖ, ἐγκαταλείπει τὴν προηγούμενη ζωή του μὲ ὅλη του τὴν καρδιά, μισεῖ τὴν ἁμαρτία καὶ ἀποφασίζει σταθερὰ νὰ ζήσει καινούργια ζωή, σύμφωνη μὲ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ. Αὐτὸς ποὺ μετανοεῖ ἀληθινὰ καὶ ὁριστικά, ἀγωνίζεται νὰ μὴν ξανακάνει τὴν ἁμαρτία γιὰ τὴν ὁποία μετανόησε, νὰ καρποφορήσει «καρπὸν ἄξιον τῆς μετανοίας» (Ματθ. γ´ 8).
* * *
Ἀνέτειλε τὸ νέο ἔτος καὶ τὸ ὑποδεχθήκαμε μὲ πολλὲς εὐχές. Γιὰ νὰ ἀνατείλει ὅμως στὴν καρδιά μας ὁ νοητὸς Ἥλιος τῆς Δικαιοσύνης, ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός, δὲν ἀρκοῦν οἱ εὐχὲς ποὺ ἀνταλλάξαμε καὶ ἡ ἀλλαγὴ τῆς χρονολογίας, ἀλλὰ χρειάζεται ἡ ἀλλαγὴ τοῦ νοῦ καὶ ὁ προσωπικός μας ἀγώνας. Ἀπαιτεῖται ἀπόφαση μετανοίας. Αὐτὸ ἂς ἀγωνισθοῦμε νὰ ἀποκτήσουμε στὴ νέα χρονιά, αὐτὸ ἂς ζητήσουμε ἀπὸ τὸν Κύριό μας. Καὶ τότε ὄντως θὰ ζήσουμε νέο ἔτος, θὰ βάλουμε πραγματικὰ καινούργια ἀρχὴ στὴ ζωή μας, θὰ ζοῦμε ἀπὸ αὐτὴ τὴ ζωὴ τὴ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ.
