Εὐαγγέλιον Κυριακῆς 26 Φεβρουαρίου 2017, τῆς Τυροφάγου (Ματθ. ς΄ 14-21)
Eἶπεν ὁ Κύριος· ἐὰν ἀφῆτε τοῖς ἀνθρώποις τὰ παραπτώματα αὐτῶν, ἀφήσει καὶ ὑμῖν ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος· ἐὰν δὲ μὴ ἀφῆτε τοῖς ἀνθρώποις τὰ παραπτώματα αὐτῶν, οὐδὲ ὁ πατὴρ ὑμῶν ἀφήσει τὰ παραπτώματα ὑμῶν. Ὅταν δὲ νηστεύητε, μὴ γίνεσθε ὥσπερ οἱ ὑποκριταὶ σκυθρωποί· ἀφανίζουσι γὰρ τὰ πρόσωπα αὐτῶν ὅπως φανῶσι τοῖς ἀνθρώποις νηστεύοντες· ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι ἀπέχουσι τὸν μισθὸν αὐτῶν. σὺ δὲ νηστεύων ἄλειψαί σου τὴν κεφαλὴν καὶ τὸ πρόσωπόν σου νίψαι, ὅπως μὴ φανῇς τοῖς ἀνθρώποις νηστεύων, ἀλλὰ τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷ, καὶ ὁ πατήρ σου ὁ βλέπων ἐν τῷ κρυπτῷ ἀποδώσει σοι ἐν τῷ φανερῷ. Μὴ θησαυρίζετε ὑμῖν θησαυροὺς ἐπὶ τῆς γῆς, ὅπου σὴς καὶ βρῶσις ἀφανίζει, καὶ ὅπου κλέπται διορύσσουσι καὶ κλέπτουσι· θησαυρίζετε δὲ ὑμῖν θησαυροὺς ἐν οὐρανῷ, ὅπου οὔτε σὴς οὔτε βρῶσις ἀφανίζει, καὶ ὅπου κλέπται οὐ διορύσσουσιν οὐδὲ κλέπτουσιν· ὅπου γάρ ἐστιν ὁ θησαυρὸς ὑμῶν, ἐκεῖ ἔσται καὶ ἡ καρδία ὑμῶν.
Ἐὰν ἀφῆτε τοῖς ἀνθρώποις τὰ παραπτώματα αὐτῶν, ἀφήσει καὶ ὑμῖν ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος
Κυριακὴ τῆς Τυροφάγου σήμερα, ἕνα βῆμα πρὶν εἰσέλθουμε στὸ στάδιο τῆς Ἁγίας καὶ Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς. Στὸ σημερινὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα ἀκούσαμε μεταξὺ ἄλλων ὅτι ἀπαραίτητη προϋπόθεση γιὰ νὰ συγχωρηθοῦν οἱ ἁμαρτίες μας, εἶναι νὰ συγχωροῦμε κι ἐμεῖς ὅσους μᾶς ἔφταιξαν. Ἡ συγχώρηση εἶναι ἐντολὴ τοῦ Χριστοῦ. Συνηθίζεται μάλιστα σήμερα τὸ ἀπόγευμα στὸν πρῶτο Κατανυκτικὸ Ἑσπερινό, ποὺ λέγεται καὶ Ἑσπερινὸς τῆς Συγχωρήσεως, νὰ συγχωροῦνται μεταξύ τους οἱ Χριστιανοί, ὥστε νὰ ξεκινήσουν ἀνάλαφροι τὴν πνευματική τους ἄθληση. Πῶς ὅμως θὰ μπορέσουμε εἰλικρινὰ νὰ συγχωρήσουμε;
1. Μὲ τὴ μνήμη τῶν λόγων τοῦ Θεοῦ
Βοηθούμαστε νὰ συγχωροῦμε, ἂν θυμόμαστε πρῶτα-πρῶτα τὸν «χρυσὸ κανόνα» ποὺ διατύπωσε ὁ Κύριος: Ὅλα ὅσα θέλετε νὰ σᾶς κάνουν οἱ ἄνθρωποι, τὰ ἴδια νὰ κάνετε κι ἐσεῖς σ᾿ αὐτούς. Ἐμεῖς ὅταν φταῖμε στοὺς ἄλλους, θέλουμε νὰ μᾶς συγχωροῦν. Πόσο χαιρόμαστε μὲ ὅσους μᾶς δείχνουν εἰλικρινὴ ἀνεξικακία! Λοιπόν, τὸ ἴδιο νὰ κάνουμε κι ἐμεῖς.
Μὰ ἂν αὐτὸς ποὺ μᾶς ἀδίκησε δὲν δείχνει ἴχνος μετανοίας, πῶς θὰ τὸν συγχωρήσουμε; Τότε ἂς θυμόμαστε τὰ λόγια τοῦ Κυρίου, ποὺ ἀκούσαμε σήμερα: Ἂν συγχωρεῖτε, θὰ συγχωρηθεῖτε· ἂν δὲν συγχωρεῖτε, δὲν θὰ συγχωρηθεῖτε. Δηλαδὴ εἶναι σὰν νὰ μᾶς λέει: Δὲν ὑπάρχει κανένας ἄλλος τρόπος νὰ βρεῖτε ἔλεος ἀπὸ τὸν Θεό, παρὰ τὸ νὰ δείξετε κι ἐσεῖς ἔλεος στοὺς συνανθρώπους σας, νὰ τοὺς συγχωρήσετε σὲ ὅ,τι σᾶς ἔφταιξαν. Ἑπομένως ἂς συγχωροῦμε μὲ ὅλη μας τὴν καρδιά, γιὰ νὰ συγχωρηθοῦμε κι ἐμεῖς.
Ἂν κρατᾶμε κακία, μὲ τί πρόσωπο θὰ σταθοῦμε στὴν προσευχή μας μπροστὰ στὸ Θεό; Μὲ τί θάρρος θὰ Τοῦ ζητήσουμε συγχώρηση γιὰ τὶς ἁμαρτίες μας; Πῶς θὰ ποῦμε: «καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν, ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶν»; Ἀφοῦ δὲν ἔχουμε συγχωρήσει;
2. Μὲ τὴ μνήμη παραδειγμάτων συγχωρητικότητος
Μεγάλη ἐνίσχυση στὸ νὰ συγχωροῦμε μᾶς δίνουν ἀνάλογα τέτοια παραδείγματα. Ὁ ἅγιος πρωτομάρτυς Στέφανος συγχώρησε τοὺς Ἰουδαίους ποὺ τὸν λιθοβολοῦσαν. Ἂν καὶ δεχόταν ἀλλεπάλληλα χτυπήματα ἀπὸ τὶς πέτρες ποὺ τοῦ ἔριχναν καὶ ἔβλεπε τὰ μανιασμένα πρόσωπά τους, γονάτισε καὶ μὲ θέρμη – μὲ κραυγή! – προσευχήθηκε στὸ Θεὸ νὰ μὴν τοὺς καταλογίσει αὐτὴ τὴν ἁμαρτία (Πράξ. ζ´ 60).
Ὁ ἅγιος Νεκτάριος συκοφαντήθηκε καὶ διώχθηκε τελείως ἄδικα. Ὅπου πήγαινε, τὸν ἀκολουθοῦσε ἡ κακὴ φήμη· συναντοῦσε παντοῦ τὴν καχυποψία καὶ τὴν ἀπόρριψη. Καὶ ὅμως συγχώρησε τοὺς συκοφάντες του. Γι᾿ αὐτὸ καὶ ὁ Θεὸς τὸν δόξασε τόσο πολύ.
Τὸ τέλειο ὅμως ὑπόδειγμα ἀνεξικακίας εἶναι ὁ Κύριος, ποὺ συγχώρησε τοὺς σταυρωτές Του. Καρφωμένος πάνω στὸ Σταυρὸ ἀπὸ τοὺς Ἰουδαίους, ποὺ τόσο εἶχε ἀγαπήσει καὶ εὐεργετήσει, μέσα σὲ φρικτοὺς πόνους καὶ ἐνῶ ἄκουγε τὶς ὕβρεις καὶ τοὺς ἐμπαιγμοὺς ποὺ ἐκτόξευαν ἐναντίον Του, ἀνέπεμψε θερμὴ προσευχή: «Πάτερ, ἄφες αὐτοῖς· οὐ γὰρ οἴδασι τί ποιοῦσι» (Λουκ. κγ´ [23] 34).
Ὁ ἀναμάρτητος Υἱὸς τοῦ Θεοῦ ἀδικήθηκε μέχρι θανάτου καὶ συγχώρησε. Ἐμεῖς οἱ ἁμαρτωλοὶ δὲν θὰ συγχωρήσουμε γιὰ ἀσυγκρίτως μικρότερες ἀδικίες;
3. Μὲ θερμὴ προσευχὴ
Ἂς προσθέσουμε κι ἕνα τρίτο ὅπλο: τὴ θερμὴ προσευχὴ γιὰ ἐκεῖνον ποὺ μᾶς ἔκανε κακό. Διότι κάποιες φορὲς εἶναι πολὺ δύσκολο νὰ συγχωρήσουμε. Ὁ ἐγωισμὸς ὠρύεται, ὁ διάβολος μεγαλοποιεῖ μέσα μας τὴν ἀδικία, ἐξάπτει τὸ πάθος τῆς ἐκδικήσεως.
Τότε ἡ ψυχὴ παλεύει μέσα μας. Ἂς καταφεύγουμε λοιπὸν στὴν προσευχή, ἂς ζητοῦμε τὴ βοήθεια τῆς παντοδύναμης θείας Χάριτος: «Κύριε, θέλω νὰ τὸν συγχωρήσω. Δῶσ᾿ μου τὴ δύναμη νὰ τὸν συγχωρήσω. Νίκησε Σὺ τὴν κακία μου».
Ἂς ἐπιμένουμε στὴν προσευχή. Ἂς ἀγκαλιάζουμε τὸν Ἐσταυρωμένο, ἂς ἀσπαζόμαστε τὶς πληγὲς τῶν ἀχράντων χειρῶν καὶ ποδῶν Του, καὶ ἂς Τὸν παρακαλοῦμε, εἰ δυνατὸν καὶ μὲ δάκρυα, νὰ μᾶς δώσει τὴν ἀρετὴ τῆς ἀνεξικακίας. Καὶ θὰ μᾶς τὴν δώσει. Διότι ὁ Κύριος, κι ἂν κάποτε ἀργεῖ, πάντοτε ἐπισκέπτεται ὅσους ἐπίμονα ἐκζητοῦν τὸ πρόσωπό Του.
***
Ἀδελφοί, αὔριο ξεκινᾶ ἡ Μεγάλη Τεσσαρακοστή. Ἂς πορευθοῦμε μὲ τὰ μάτια στραμμένα πρὸς τὴ Μεγάλη Παρασκευή, πρὸς τὸν Γολγοθᾶ. Ἐπάνω σ᾿ ἐκεῖνο τὸν λόφο στήθηκε ὁ Σταυρὸς τοῦ Κυρίου, τὸ σύμβολο τῆς ματωμένης ἀνεξικακίας τοῦ Θεοῦ. Ἂς ἀκολουθήσουμε τὸ πανάγιο παράδειγμά Του. Ἂς σταυρωθοῦμε μαζὶ μὲ τὸν γλυκύτατο Νυμφίο τῆς ψυχῆς μας. Ἂς σταυρώσουμε τὰ πάθη μας, μάλιστα τὸ πάθος τῆς μνησικακίας καὶ ἐκδικήσεως. Ὅποιος ἀγωνίζεται νὰ συγχωρεῖ, αὐτὸς θὰ γνωρίσει τὴ δύναμη τοῦ Σταυροῦ. Ὅποιος συγχωρεῖ, αὐτὸς θὰ νιώσει βαθιὰ τὴ χαρὰ τῆς Ἀναστάσεως. Ὅποιος συγχωρεῖ, αὐτὸς ἀγγίζει τὴν ἁγιότητα, γίνεται θεϊκὸς ἄνθρωπος. Γι᾿ αὐτὸν ἔχει ἑτοιμάσει ὁ ἐσταυρωμένος καὶ ἀναστὰς Κύριος τὴν ἀνέκφραστη μακαριότητα τοῦ Παραδείσου.
