«Xαῖρε, Κυρία Θεοτόκε, ποὺ σὰν βροντὴ τρομοκρατεῖς τοὺς ἐχθρούς».
Εἶναι ἀπορίας ἄξιο πῶς ἡ Μητέρα τοῦ πράου καὶ «ταπεινοῦ τῇ καρδίᾳ» Ἰησοῦ παρομοιάζεται ἀπὸ τὸν ἱερὸ Ὑμνογράφο ὡς βροντὴ ποὺ τρομοκρατεῖ καὶ τσακίζει τοὺς ἐχθρούς! Ἡ ἀπάντηση στὴν ἀπορία μας δὲν εἶναι δύσκολη. Ἀρκεῖ νὰ θυμηθοῦμε ὅτι ὁ Υἱὸς καὶ Θεός της, ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός, εἶναι «σημεῖον ἀντιλεγόμενον» (Λουκ. β΄ 34). Φωτίζει καὶ σώζει ὅσους πιστεύουν σ᾿ Αὐτόν, ἀλλὰ καὶ συντρίβει ὅσους ἐπίμονα Τὸν ἀρνοῦνται καὶ Τὸν πολεμοῦν. Εἶναι ὁ ἀκρογωνιαῖος λίθος τῆς Ἐκκλησίας μας. Ὅποιος πέφτει ἐπάνω σ᾿ αὐτὸν τὸν λίθο μὲ ἐχθρικὲς διαθέσεις, τσακίζεται. Καὶ σ᾿ ὅποιον ὑπερήφανο καὶ ἀλαζόνα πέφτει ὁ λίθος αὐτός, τὸν τσακίζει καὶ τὸν σκορπίζει σὰν σκόνη.
Ἡ Θεοτόκος, ὡς ἡ κατεξοχὴν διάκονος τοῦ μυστηρίου τῆς Ἐνανθρωπήσεως τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ, μετέχει στὴ διπλὴ δραστικότητα τοῦ Υἱοῦ της: «Καταλάμπει» τοὺς πιστοὺς καὶ «καταπλήττει» τοὺς ἐχθρούς. Ὡς ἐχθροὺς θὰ ἐννοήσουμε τοὺς ἐχθροὺς τῆς ψυχῆς καὶ τοῦ Ἔθνους.
Ἐπειδὴ πλησιάζει ἡ ἑορτὴ τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου, ποὺ εἶναι διπλὴ γιορτὴ «τῆς πίστης καὶ τῆς λευτεριᾶς», στὸ ἄρθρο μας θὰ ἀναφερθοῦμε σὲ μία πτυχὴ τοῦ θέματος. Θὰ ἐξετάσουμε πῶς προστάτευσε ἡ Ὑπέρμαχος Στρατηγὸς τὴν Πατρίδα μας στὰ δύσκολα χρόνια τοῦ Ὀθωμανικοῦ ζυγοῦ καὶ στὴν Ἐπανάσταση τοῦ 1821.
***
Καὶ μόνο τὸ γεγονὸς ὅτι καθορίστηκε ἡ ἔναρξη τῆς Ἐπαναστάσεως τὴν ἡμέρα τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου φανερώνει πόσο οἱ σκλαβωμένοι Ἕλληνες στήριζαν τὶς ἐλπίδες τους στὴν Κυρία Θεοτόκο. «Πᾶσα διάνοια τῶν πιστῶν παρέμενε ἐστραμμένη πρὸς τὴν Ὑπέρμαχον τῆς Ὀρθοδοξίας Στρατηγόν», σημειώνει ὁ ἐθνικός μας ἱστορικὸς Κωνσταντῖνος Παπαρρηγόπουλος.
Ὑπάρχουν καὶ μαρτυρίες ξένων περιηγητῶν, οἱ ὁποῖοι περιγράφουν πόσο πολὺ ἐντυπωσιάζονταν ποὺ ἔβλεπαν στὰ σπίτια τους ἀναμμένο τὸ καντηλάκι στὴν εἰκόνα τῆς Παναγίας, κι ἂς μὴν εἶχαν ψωμὶ νὰ φᾶνε οἱ ὑπόδουλοι Ἕλληνες. Ἐπίσης ἐκπλήσσονταν ποὺ ἔβλεπαν στὶς ἐκκλησίες τὶς Ἑλληνίδες γονατιστὲς μπροστὰ στὸ εἰκόνισμα τῆς Παναγίας! Τί θερμὲς ἱκεσίες, πόσες γονυκλισίες, πόσα σταυροκοπήματα! Πόσο πολὺ ἐμπιστεύονταν οἱ Ἕλληνες στὴν προστασία τῆς Παναγίας!
Κι ἡ Παναγιὰ ἡ Μανούλα θέριευε τὴν ἀποσταμένη ἐλπίδα τοῦ ραγιᾶ, τοὺς ἔδινε κουράγιο νὰ ἀντέξουν στὶς ἀπάνθρωπες πιέσεις τῶν Τούρκων, στοὺς βίαιους ἐξισλαμισμούς, στὰ Μαρτύρια! Τοὺς στήριζε νὰ μείνουν ὄρθιοι, Χριστιανοί, Ἕλληνες!
Κι ὅταν μιὰ χούφτα ἄνθρωποι πῆραν τὰ ὅπλα νὰ πολεμήσουν «γιὰ τοῦ Χριστοῦ τὴν πίστη τὴν ἁγία καὶ τῆς Πατρίδος τὴν ἐλευθερία», στὴν Παναγία κατέφυγαν οἱ ὁπλαρχηγοὶ καὶ οἱ καπεταναῖοι νὰ ζητήσουν τὴ Χάρη της. Τὴν Παναγία ἐπικαλοῦνταν οἱ ναυτικοὶ στὶς δύσκολες ἀποστολές τους. Κι ὅταν μετὰ ἀπὸ περιπέτειες πατοῦσαν τὸ πόδι τους στὴ στεριά, πήγαιναν στὸ Ναό της νὰ προσφέρουν τὸ τάμα τους στὴ Θεοτόκο.
Κάποια στιγμὴ ποὺ κλονιζόταν ἡ Ἐπανάσταση στὴν Πελοπόννησο, διότι ἀποσύρθηκαν οἱ ἄλλοι ὁπλαρχηγοί, ὁ Κολοκοτρώνης κατέφυγε στὸ ἐκκλησάκι τῆς Παναγίας στὸ Χρυσοβίτσι καὶ τὴν παρακάλεσε θερμὰ λέγοντας: «Παναγία μου, βοήθησε καὶ τούτη τὴ φορὰ τοὺς Ἕλληνες νὰ ψυχωθοῦν». Ἔπειτα βγῆκε ἀπὸ τὸν ἱερὸ Ναὸ καὶ εἶπε στὰ παλληκάρια του: «Ὁ Θεὸς ὑπέγραψε τὴ λευτεριὰ τῆς Ἑλλάδος καὶ δὲν θὰ πάρει πίσω τὴν ὑπογραφή Του».
Ὁ Κωνσταντῖνος Κανάρης τὴν Παναγία ἐπικαλέστηκε νὰ χαρίσει στοὺς Ἕλληνες τὸ τρόπαιο, ὅταν ἔπλεε στὴ Χίο νὰ ἀνατινάξει τὴν τουρκικὴ ναυαρχίδα τοῦ Καρὰ Ἀλῆ.
Οἱ Σπετσιῶτες τὸ 1822 στὴν Παναγία τὴν Ἁρμάτα ἀπέδωσαν τὴν ἀπόκρουση τοῦ Ὀθωμανικοῦ στόλου ποὺ κατευθυνόταν πρὸς τὴν Ἀργολίδα, γιὰ νὰ διασπάσει τὴν πολιορκία τοῦ Ναυπλίου.
Ὁ ὁπλαρχηγὸς Γεώργιος Καραϊσκάκης μπροστὰ στὴν εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Προυσιώτισσας γονάτισε, ὅταν ἀρρώστησε βαριά, καὶ τὴν παρακάλεσε θερμὰ νὰ τὸν θεραπεύσει λέγοντας: «Παναγία μου, κάνε με καλὰ νὰ πολεμήσω γιὰ τὴν ἐλευθερία τῆς Πατρίδος μου, κι ἐγώ θὰ σ᾿ ἀσημώσω». Καί, ὢ τοῦ θαύματος! Ἔγινε καλὰ ἀπὸ φυματίωση, ποὺ θέριζε τὴν ἐποχὴ ἐκείνη.
Ὁ στρατηγὸς Μακρυγιάννης γονάτιζε μπροστὰ στὴν εἰκόνα τῆς Παναγίας καὶ προσευχόταν μὲ δάκρυα λέγοντας: «Δῶσε, Θεοτόκε, τὴν ὑγείαν, ὅσοι παθόντες ἔρχονται εἰς τὴν χάρη σου, Βαγγελίστρα μου, διὰ νὰ δοξασθεῖ ὁ πανάγαθος Θεὸς καὶ νὰ ἰδοῦνε οἱ τύραγνοι τί ἐστι Θεὸς παντουργὸς καὶ ἡ βασιλεία Του».
***
Νὰ καταφεύγουμε κι ἐμεῖς στὴν προστασία τῆς Παναγίας μας. Γνωρίζουμε σὲ πόσο δεινὴ θέση βρίσκεται ἡ Πατρίδα μας, ὄχι μόνο ἀπὸ τὴν οἰκονομικὴ κρίση ποὺ ταλανίζει τὸν τόπο μας, ἀλλὰ κυρίως ἀπὸ τὴν ἠθικὴ παραλυσία. Παρόλο ὅμως ποὺ βρισκόμαστε στὸ μάτι τοῦ κυκλώνα, ἔχουμε τὴ βεβαιότητα ὅτι ἂν ἐκδηλώσουμε πραγματικὴ μετάνοια ὡς Ἔθνος καὶ ὡς λαὸς καὶ ζητήσουμε μὲ ταπείνωση τὴν ἄμαχη προστασία τῆς Παναγίας, ἡ Ὑπέρμαχος Στρατηγὸς θὰ κάνει πάλι τὸ θαῦμα της. Θὰ προστατεύσει τὴν Πατρίδα μας ἀπὸ τὰ ἔθνη «τὰ τοὺς πολέμους θέλοντα». Θὰ τὴν βοηθήσει νὰ μείνει στητὴ κι ὁλόρθη. Θὰ φέρει τὸ ποθούμενο καὶ στὶς ἀλύτρωτες Πατρίδες μας. Ὁπότε θὰ ψάλουμε περιχαρεῖς καὶ συγκινημένοι οἱ πιστοὶ τὸν Ἀκάθιστο Ὕμνο καὶ θὰ τῆς ἀποδώσουμε τὰ νικητήρια ψάλλοντας μὲ ἱερὸ ἐνθουσιασμό: «Χαῖρε, Νύμφη Ἀνύμφευτε»!
