ΤΟ ΣΥΝΑΞΑΡΙ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ (30/3)

Σήμερα 30/3 εορτάζουν:

• Άγιος Ιωάννης συγγραφέας της Κλίμακος
• Άγιος Ζαχαρίας Μητροπολίτης Κορίνθου
• Προφήτης Ιωήλ
• Όσιος Ιωάννης ο εν τω φρέατι
• Άγιος Ιωάννης Πατριάρχης Ιεροσολύμων
• Αγία Ευβουλή
• Άγιος Βίκτωρ
• Άγιος Σωφρόνιος Επίσκοπος Ιρκούτσκ

Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης συγγραφέας τῆς Κλίμακος

Ἦταν γιὸς πλούσιας καὶ εὐσεβέστατης οἰκογενείας καὶ εἶχε πάρει πολὺ καλὴ μόρφωση. Νέος ἀκόμα, ἀφοσιώθηκε στὴν προσευχή, τὶς μελέτες καὶ τὴν συγγραφικὴ ἐργασία. Πῆγε στὸ ὄρος Σινᾶ, κοντὰ σ᾿ ἕναν ἀπὸ τοὺς καλύτερους ἀναχωρητές, τὸν Μαρτύριο, ὁ ὁποῖος καθοδηγοῦσε πνευματικὰ καὶ ἀσκητικὰ τὸ νεαρὸ Ἰωάννη. Μετὰ τέσσερα χρόνια, ἔγινε μοναχὸς καὶ ἡ φήμη τῶν ἀρετῶν καὶ τῆς σοφίας του εἶχε διαδοθεῖ εὐρύτατα. Πολλοὶ μοναχοὶ καὶ λαϊκοὶ ἔρχονταν κοντά του γιὰ νὰ ζητήσουν τὴν συμβουλή του. Μετὰ ἀπὸ ἐπίμονη ἀπαίτηση τῶν ἀδελφῶν τῆς Μονῆς Σινᾶ, δέχθηκε καὶ ἔγινε γιὰ μερικὰ χρόνια ἡγούμενός τους. Ἡ νοσταλγία, ὅμως, τῆς ἐρημικῆς ζωῆς ἔκανε τὸν Ἰωάννη νὰ ἀποσυρθεῖ καὶ νὰ ἀφοσιωθεῖ πάλι στὶς μελέτες του. Πέθανε περίπου τὸ 650 καὶ ἄφησε δυὸ σπουδαιότατα συγγράμματα, τὴν Κλίμακα καὶ τὸν Λόγον πρὸς τὸν Ποιμένα. Νὰ μερικοὶ λόγοι του, ἀπὸ τὴν Κλίμακα, σχετικὰ μὲ τὸ θεμέλιο τῶν ἀρετῶν, τὴν ταπεινοφροσύνη: 1) «Ἡ ταπεινοφροσύνη εἶναι οὐράνιος ἀνεμοστρόβιλος ποὺ μπορεῖ νὰ ἀνεβάση τὴν ψυχὴ ἀπὸ τὴν ἄβυσσο τῆς ἁμαρτίας στὰ ὕψη τοῦ οὐρανοῦ». 2) «Μητέρα τῆς πηγῆς εἶναι ἡ ἄβυσσος τῶν ὑδάτων, πηγὴ δὲ τῆς διακρίσεως ἡ ταπείνωσις».

Ὁ Προφήτης Ἰωὴλ ἢ Ἰωάδ

Ἰωὰδ κατὰ τοὺς συναξαριστές, Ἰωὴλ κατὰ τὴν Β´ Παραλειπομένων (θ´ 29). Ἀπὸ τὴν Σαμάρεια καταγόμενος κατὰ τοὺς συναξαριστὲς ἀπὸ τὸν Ἰούδα κατὰ τὴν Γραφή (Γ´ Βασιλ. 10). Αὐτὸς λοιπὸν ἐστάλη ἀπὸ τὸν Θεὸ πρὸς τὸν βασιλιὰ Ἱεροβοὰμ γιὰ νὰ ἐλέγξει αὐτὸν γιὰ τὶς δαμάλεις (Γ´ Βασιλ. ιγ´ 2). Ὅταν δὲ ἅπλωσε τὸ χέρι του ὁ Ἱεροβοὰμ γιὰ νὰ κρατήσει τὸν προφήτη, ξεράθηκε τὸ χέρι του καὶ ἀποκαταστάθηκε πάλι διὰ τῆς προσευχῆς τοῦ προφήτου. Ἐπειδὴ ὅμως ὁ προφήτης πῆρε ὄρκο στὸν Θεὸ νὰ μὴ φάει καὶ πιεῖ, αὐτὸς ἔφαγε παραπλανηθεὶς ἀπὸ τὸν ψευδοπροφήτη Ἐνβέ. Γι᾿ αὐτὸ κατασπαράχθηκε, γιὰ τὴν παρακοή του, ἀπὸ ἕνα λιοντάρι, χωρὶς ὅμως τὸ θηρίο νὰ φάει τὸ σῶμα του. Τάφηκε δὲ κοντὰ στὸν τάφο τοῦ πλανήσαντος αὐτὸν ψευδοπροφήτου Ἐνβέ. Νὰ σημειώσουμε ἐδῶ ὅτι, ἄλλος εἶναι ὁ προφήτης Ἰωὴλ ποὺ τὴν μνήμη του γιορτάζουμε τὴν 19η Ὀκτωβρίου.

Ὁ Ὅσιος Ἰωάννης ὁ ἐν τῷ φρέατι

Γεννήθηκε στὰ χρόνια τῶν διωγμῶν τῆς Ἐκκλησίας ἀπὸ τοὺς εἰδωλολάτρες. Ἡ εὐσεβὴς μητέρα του τὸν πότισε μὲ τὰ νάματα τῆς χριστιανικῆς θρησκείας, καὶ ἀργότερα ὁ Ἰωάννης κατέφυγε στὴν ἔρημο ὅπου ἀφοσιώθηκε στὴ μελέτη καὶ τὴν πνευματικὴ ἄσκηση. Ἐπειδὴ ὅμως τὸ μέρος ποὺ ἔμενε ἦταν μία μικρὴ σπηλιά, ἀναγκάσθηκε ὁ εὐσεβὴς ἐρημίτης νὰ χρησιμοποιήσει σὰν ἀσκητήριο, ἕνα ξεροπήγαδο. Γι᾿ αὐτὸ καὶ ἐπωνομάστηκε: Ἰωάννης ὁ ἐν τῷ φρέατι. Μετὰ ἀπὸ καιρό, ἦλθαν κι ἄλλοι στὸν τόπο ἐκεῖνο, ὅπου ἔκτισαν μικρὰ κελιὰ γιὰ τὸν ἑαυτό τους. Ἀλλ᾿ ὁ Ἰωάννης, δὲν ἤθελε πλέον νὰ φύγει ἀπὸ ἐκεῖνο τὸ ξεροπήγαδο, ποὺ εἶχε συνδεθεῖ μὲ τόσα χρόνια της ζωῆς του. Ἐπικοινωνοῦσε ὅμως μὲ τοὺς νεοελθόντες καὶ χρησίμευε ὡς πολύτιμος σύμβουλος καὶ καθοδηγός τους. Ἔτσι ὥστε ἡ μικρὴ ἐκείνη ἀδελφότητα, καταρτιζόταν καὶ προαγόταν κατὰ Χριστὸν ἀπ᾿ αὐτόν. Ὁ Ἰωάννης πέθανε εἰρηνικὰ σὲ βαθιὰ γεράματα.

Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης Πατριάρχης Ἱεροσολύμων

Ἀπεβίωσε εἰρηνικά.

Ἡ Ἁγία Εὐβούλη

Ἦταν μητέρα τοῦ Ἁγίου Παντελεήμονα καὶ ἀπεβίωσε εἰρηνικά.

Ὁ Ἅγιος Ζαχαρίας Μητροπολίτης Κορίνθου

Πα­νη­γυ­ρί­ζου­με οἱ Ἕλ­λη­νες κά­θε χρό­νο τήν ἐ­θνι­κή μας ἀ­νε­ξαρ­τη­σί­α. Θυ­μό­μα­στε τούς ἡ­ρω­ι­σμούς καί τούς ἥ­ρω­ες τῶν με­γά­λων ἀ­γώ­νων τῶν χρό­νων τῆς Ἐ­πα­να­στά­σε­ως. Θυ­μό­μα­στε ὅ­μως συγ­χρό­νως καί τό πλῆ­θος ἐ­κεῖ­νο τῶν ἐ­πω­νύ­μων καί ἀ­νω­νύ­μων ἀ­γω­νι­στῶν, κλη­ρι­κῶν καί λα­ϊ­κῶν, οἱ ὁ­ποῖ­οι κα­τά τούς μαύ­ρους αἰ­ῶ­νες τῆς σκλα­βιᾶς μέ τό λό­γο καί τόν κό­πο, τόν ἱ­δρώ­τα καί τό αἷ­μα τους δι­α­τή­ρη­σαν στά βά­θη τῶν καρ­δι­ῶν τῶν ὑ­πο­δού­λων ἄ­σβε­στη τήν φλό­γα τῆς ἐ­λευ­θε­ρί­ας. Στή πρω­το­πο­ρί­α αὐ­τῶν καί ὁ ζη­λω­τής ἐ­θνο­μάρ­τυς καί ὁ­σι­ο­μάρ­τυς Μη­τρο­πο­λί­της Κο­ρίν­θου Ζα­χα­ρί­ας.

Νά τόν ὀ­νο­μά­σου­με «κα­λό ποι­μέ­να»; Βε­βαί­ως ναί! Δι­ό­τι κα­τά μί­μη­ση τοῦ Κα­λοῦ Ποι­μέ­νος, τοῦ Κυ­ρί­ου Ἰ­η­σοῦ (Ἰ­ω­άν. ι΄ 11), καί μέ τή συ­ναί­σθη­ση τῆς εὐ­θύ­νης πρός τό λο­γι­κό ποί­μνιό του, ὁ Ζαχαρίας τίς ἡ­μέ­ρες ἐ­κεῖ­νες τοῦ πνευ­μα­τι­κοῦ λι­μοῦ ἔ­βρι­σκε τρό­πους νά τρο­φο­δο­τεῖ τό ποί­μνιό του καί νά τό πο­τί­ζει μέ τήν οὐ­ρά­νια τρο­φή καί τά νά­μα­τα τῆς πί­στε­ως καί τῆς ἀ­λη­θεί­ας. Ὡς στορ­γι­κός πα­τέ­ρας, γι­νό­ταν «τοῖς πᾶ­σι τά πάν­τα» (Α΄ Κορ. θ΄ 22). Στούς ἀ­σθε­νεῖς καί πτω­χούς, τούς ἀ­δι­κη­μέ­νους καί θλιμ­μέ­νους ὁ πα­ρή­γο­ρος καί ἐ­νι­σχυ­τής. Ἦ­ταν μέ­σα στό σκό­τος τῆς σκλα­βιᾶς τό φῶς τό πνευ­μα­τι­κό, πού φώ­τι­ζε τόν δρό­μο τῶν Ἑλ­λή­νων Χρι­στια­νῶν μέ τό λό­γο τοῦ Χρι­στοῦ καί τό ἅ­γιο πα­ρά­δειγ­μά του.

Γιά ὅ­λα αὐ­τά οἱ Χρι­στια­νοί του τόν αἰ­σθά­νον­ταν προ­στά­τη καί βο­η­θό. Γιά κά­θε τους ζή­τη­μα κα­τέ­φευ­γαν σ’ αὐ­τόν μέ ἐλ­πί­δα καί ἐμ­πι­στο­σύ­νη. Τόν εἶ­χαν πα­ρη­γο­ριά καί στή­ριγ­μα. Ἴν­δαλ­μά τους! Ὅ­μως οἱ Τοῦρ­κοι ἀν­τι­θέ­τως! Τόν πα­τέ­ρα καί ποι­μέ­να τῶν Χρι­στια­νῶν, τόν κή­ρυ­κα τῆς πί­στε­ως καί τῆς ἐ­λευ­θε­ρί­ας, τόν αἰ­σθά­νον­ταν πρό­σκομ­μα στό ἔρ­γο τους, στό ἔργο τοῦ ἐ­ξισ­λα­μι­σμοῦ τῶν Χρι­στια­νῶν ἤ τῆς μό­νι­μης δου­λεί­ας. Ἐμ­πό­διο, τό ὁ­ποῖ­ο ἔ­πρε­πε νά φύ­γει ἀ­πό τή μέ­ση, νά πα­τα­χθεῖ ὁ ποι­μήν γιά νά κα­τα­σπα­ρα­χθοῦν τά πρό­βα­τα. Καί ἡ ἀ­φορ­μή δό­θη­κε.

Τήν ἐ­πο­χή ἐ­κεί­νη 1684 οἱ Ἐ­νε­τοί κι­νοῦν­ταν γιά νά κα­τα­λά­βουν ὁ­ρι­σμέ­να μέ­ρη τῆς Ἑλ­λά­δος. Καί οἱ Τοῦρ­κοι φο­βοῦν­ταν τό­τε μή­πως ὁ Μη­τρο­πο­λί­της Ζα­χα­ρί­ας συμ­μα­χή­σει μέ τούς Ἐ­νε­τούς καί πα­ρα­κι­νή­σει τούς Χρι­στια­νούς νά τούς βο­η­θή­σουν. Γι’ αὐ­τό καί ἦ­ταν ἀ­νάγ­κη νά ἀ­παλ­λα­γοῦν τό γρη­γο­ρό­τε­ρο ἀ­πό τόν Ἐ­πί­σκο­πο. Σπεί­ρουν λοι­πόν τήν συ­κο­φαν­τί­α ὅ­τι ὁ Μη­τρο­πο­λί­της Ζα­χα­ρί­ας ἔ­χει μυ­στι­κές ἐ­πα­φές μέ τούς Ἐ­νε­τούς καί τούς κα­λεῖ νά ἔλ­θουν στήν Κό­ριν­θο νά τήν κυ­ρι­εύ­σουν. Ἡ συ­κο­φαν­τί­α δι­α­δό­θη­κε ἀ­πό στό­μα σέ στό­μα καί γέ­μι­σε τήν Κό­ριν­θο καί ὅ­λη τήν ἐ­παρ­χί­α. Ὁ Μη­τρο­πο­λί­της συλ­λαμ­βά­νε­ται ἀ­μέ­σως καί ὁ­δη­γεῖ­ται δέ­σμιος στόν δι­κα­στή. Τό πα­νη­γύ­ρι­σαν ὡς θρί­αμ­βο οἱ Ἀ­γα­ρη­νοί. Τό ἐμ­πό­διό τους, ὁ ἐ­χθρός τους, βρί­σκε­ται πλέ­ον ἀ­νυ­πε­ρά­σπι­στος στά χέ­ρια τοῦ ἀ­δί­κου δι­κα­στῆ.

Ἀλ­λά ὁ δι­κα­στής δέν ἔ­χει ἀ­νάγ­κη ἀ­να­κρί­σε­ων. Μή­πως δέν γνώ­ρι­ζε τόν ἅ­γιο Ἐ­πί­σκο­πο; Μή­πως δέν ἤ­ξε­ρε ὅ­τι ἡ κα­τη­γο­ρί­α ἦ­ταν κα­θα­ρή συ­κο­φαν­τί­α; Δέν χρει­ά­ζον­ται ἀ­να­κρί­σεις. Ἀ­πευ­θεί­ας λοι­πόν τοῦ κά­νει τήν γνω­στή πρό­τα­ση: Ἤ θά ἀλ­λα­ξο­πι­στή­σεις ἤ θά σέ χα­λά­σου­με!

Ὥ­ρα πράγ­μα­τι κρί­σι­μη γιά τόν Ζα­χα­ρί­α. Καί τήν κρί­σι­μη αὐ­τή ὥ­ρα μπρο­στά ἀ­πό τά μά­τια τοῦ ἁ­γί­ου Ἐ­πι­σκό­που περ­νοῦν τά πλή­θη τῶν Ὁ­μο­λο­γη­τῶν καί Μαρ­τύ­ρων, κλη­ρι­κῶν καί λα­ϊ­κῶν, πα­λαιότερων καί νεότε­ρων, οἱ ὁ­ποῖ­οι σέ πα­ρό­μοι­ες στιγ­μές ἔ­δω­σαν τή μαρ­τυ­ρί­α τῆς πί­στε­ως καί δέ­χθη­καν μέ χα­ρά καί εὐ­γνω­μο­σύ­νη τό μαρ­τύ­ριο, ὅ­σο ὀ­δυ­νη­ρό κι ἄν ἦ­ταν. Φαν­τά­ζε­ται ἀ­κό­μη ὁ κα­λός ποι­μήν τά μά­­τια ὅ­λων τῶν Χρι­στια­νῶν του νά εἶ­ναι τήν ὥ­ρα ἐ­κεί­νη προ­ση­λω­μέ­να ἐ­πά­νω του, γιά νά δοῦν τήν ἀν­τά­ξια στά­ση τοῦ Ἐ­πι­σκό­που τους καί νά ἀ­κού­σουν τό λό­γο τῆς ὁ­μο­λο­γί­ας του. Καί ἀ­νοί­γει τό­τε τό στό­μα του ὁ Μάρ­τυς τοῦ Χρι­στοῦ, γιά νά πεῖ τόν λό­γο τῆς πί­στε­ώς του: Νά μή δώ­σει ὁ Ἅ­γιος Θε­ός νά ἀρ­νη­θῶ τόν Κύ­ριό μου Ἰ­η­σοῦ Χρι­στό, τόν ἀ­λη­θι­νό Θε­ό! Τόν πι­στεύ­ω ὡς Θε­ό παν­το­δύ­να­μο καί ποι­η­τή του σύμ­παν­τος κό­σμου. Γιά τό Ὄ­νο­μά του τό ἅ­γιον εἶ­μαι ἕ­τοι­μος νά χύ­σω τό αἷ­μα μου!

Ἔ­κλαι­γαν ἀ­πό συγ­κί­νη­ση οἱ Χρι­στια­νοί, ὅ­σοι ἦταν ἐκεῖ καί ἄ­κου­σαν τήν ὁ­μο­λο­γί­α τοῦ Ἐ­πι­σκό­που τους. Ἔ­φρι­ξαν, ἀν­τι­θέ­τως, ὁ δι­κα­στής καί οἱ Τοῦρ­κοι, πού τόν πε­ρι­στοί­χι­ζαν. Ξύ­λο καί φυ­λα­κή ἦ­ταν ἡ πρώ­τη δι­α­τα­γή τοῦ δι­κα­στῆ. Κτυ­ποῦν ἀ­λύ­πη­τα τόν ἅ­γιο ἐκ­πρό­σω­πο τοῦ Χρι­στοῦ οἱ φα­να­τι­σμέ­νοι Τοῦρ­κοι. Τόν δέρ­νουν καί τόν ρί­χνουν στή φυ­λα­κή. Ὤ ἐ­κεί­νη ἡ φυ­λα­κή! Ἔ­γι­νε Να­ός καί θυ­σι­α­στή­ριο γιά τόν Ἐ­πί­σκο­πο Ζα­χα­ρί­α, ὅ­πως καί γιά ἄλ­λους πολ­λούς προ­η­γου­μέ­νως. Καί οἱ ἡμέρες ἐ­κεῖ­νες, ἡμέρες κα­τε­ξο­χήν ἡ­ρω­ι­κές καί ἅ­γι­ες, ἡ­μέ­ρες ὕ­μνου καί λα­τρεί­ας τοῦ Θε­οῦ, ἡμέρες ἑ­τοι­μα­σί­ας γιά τό αἰ­ώ­νιο τα­ξί­δι. Καί συγ­χρό­νως ἡ­μέ­ρες θερ­μῆς δε­ή­σε­ως γιά τή στα­θε­ρό­τη­τά του καί τή στα­θε­ρό­τη­τα ὅ­λων τῶν Χρι­στια­νῶν του. 

Με­τά ἀ­πό κά­ποι­ες μέ­ρες, ὅ­ταν ὁ δι­κα­στής πλη­ρο­φο­ρή­θη­κε τήν ἐμ­μο­νή τοῦ Ζα­χα­ρί­ου στήν ἀρ­χι­κή του θέ­ση καί πί­στη, δί­νει ἐν­το­λή γιά τό χει­ρό­τε­ρο μαρ­τύ­ριο: νά τόν σου­βλί­σουν καί στή συ­νέ­χεια νά ἀ­νά­ψουν φω­τιά καί πά­νω σ’ αὐ­τήν νά τόν ψή­σουν ζων­τα­νό ὅ­πως ψή­νουν τ’ ἀρ­νιά. Φο­βε­ρό­τα­το τό μαρ­τύ­ριο, ὅ­μως τό πρό­λα­βαν οἱ Χρι­στια­νοί. Πλή­ρω­σαν τόν φι­λάρ­γυ­ρο ἔ­παρ­χο κι αὐ­τός δέ­χθη­κε νά με­τα­βά­λει τό μαρ­τύ­ριο τοῦ Ἐ­πι­σκό­που: Ἔ­δω­σε ἐν­το­λή νά τόν θα­να­τώ­σουν μέ ἀ­πο­κε­φα­λι­σμό.

Ἔ­τσι στίς 30 Μαρ­τί­ου τοῦ 1684 ὁ ἱ­ε­ρο­μάρ­τυς Ζα­χα­ρί­ας «σφα­για­σθείς ὡς ἀ­μνός, πρός ζω­ήν τήν ἀ­γή­ρω καί ἀΐδιον με­τε­τέ­θη». Πράγ­μα­τι «ἀ­δού­λω­τος τῷ ἐ­χθρῷ γε­νό­με­νος, γνή­σιος τοῦ Χρι­στοῦ ὤ­φθη φί­λος»!

Ἀ­λή­θεια, τίς μορ­φές αὐ­τές, σάν τοῦ ὁ­σι­ο­μάρ­τυ­ρος καί ἐ­θνο­μάρ­τυ­ρος Ἐ­πι­σκό­που τῆς Κο­ρίν­θου Ζα­χα­ρί­ου, τίς γνω­­ρί­ζουν οἱ νέ­οι μας; Σή­με­ρα μά­λι­στα, πού ἡ στρα­τευ­μέ­νη ἀ­πι­στί­α πα­ρα­ποι­εῖ τήν ἱ­στο­ρί­α μας καί συ­κο­φαν­τεῖ τήν Ἐκ­κλη­σί­α μας, ἀ­πο­σι­ω­πᾶ τό εὐ­ερ­γε­τι­κό καί σω­τή­ριο ἔρ­γο της κα­τά τή μα­κραί­ω­νη δου­λεί­α ἤ καί τό δι­α­στρε­βλώ­νει, εἶ­ναι ἀ­νάγ­κη τέ­τοι­ες φω­τει­νές μορ­φές νά προ­βάλ­λον­ται ὡς εὔ­γλωτ­τα πα­ρα­δείγ­μα­τα πρω­τα­γω­νι­στῶν τῆς ἐ­λευ­θε­ρί­ας, γιά νά δι­και­ώ­νε­ται ἡ ἀ­λή­θεια, ἀλ­λά καί νά ἐμ­πνέ­ον­ται οἱ νέ­οι μας.

Ἀπό τό βιβλίο «Φωστῆρες Ὑπέρλαμπροι»

Ἀρχιμ. Θεοδώρου Μπεράτη

Ὁ Ἅγιος Βίκτωρ

Μαρτύρησε στὴ Θεσσαλονίκη ἐπὶ Μαξιμιανοῦ, μαζὶ μὲ ἕντεκα ἄλλους μάρτυρες. Ἡ μνήμη του ἐπαναλαμβάνεται τὴν 30η Μαρτίου ἢ τὴν 1η Ὀκτωβρίου.