Σήμερα 21/4 εορτάζουν:
- Άγιος Ιανουάριος ο Επίσκοπος και οι Πρόκουλος, Σώσσος και Φαύστος οι Διάκονοι, Δισιδέριος ο Αναγνώστης, Ακούτιος και Ευτύχιος
- Αγία Αλεξάνδρα η βασίλισσα και οι ακόλουθοι της Απολλώς, Ισαάκιος και Κοδράτος
- Άγιος Μαξιμιανός Πατριάρχης Κωνσταντινούπολης
- Όσιος Αναστάσιος ο Σιναΐτης
- Όσιος Ιάκωβος
- Άγιος Θεόδωρος της Κάμα ο Φιλόσοφος
- Άγιος Κάρολος ο μάρτυρας
Ὁ Ἅγιος Ἰανουάριος ὁ ἐπίσκοπος καὶ οἱ Πρόκουλος, Σῶσσος καὶ Φαῦστος οἱ
Διάκονοι, Δισιδέριος ὁ Ἀναγνώστης, Ἀκούτιος καὶ Εὐτύχιος
Ἦταν ἐπίσκοπος στὴ Νεάπολη τῆς Ἰταλίας, στὰ χρόνια του Διοκλητιανοῦ (284-304) καὶ ὅταν ἔπαρχος στὴν περιοχὴ αὐτὴ ἦταν ὁ Τιμόθεος. Ὁ Ἰανουάριος μαζὶ μὲ μία πολὺ καλὴ ὁμάδα συνεργατῶν-χριστιανῶν, ποὺ τὴν ἀποτελοῦσαν οἱ διάκονοι Πρόκουλος, Σῶσσος, Φαῦστος, ὁ ἀναγνώστης Δησιδέριος, ὁ Ἀκόντιος καὶ ὁ Εὐτύχιος, ἀγωνίζονταν τὸν ἅγιο ἀγῶνα τῆς ἀρετῆς καὶ ἔφερναν στὸ Χριστὸ πολλοὺς εἰδωλολάτρες. Ὅταν ἔγινε ὁ μεγάλος διωγμὸς κατὰ τῶν χριστιανῶν, συνελήφθησαν καὶ ὑπέστησαν φοβερὰ βασανιστήρια. Τὸν Ἰανουάριο ἔριξαν στὴ φωτιὰ γιὰ νὰ καεῖ, ἀλλὰ μὲ τὴν θεία χάρη ἔμεινε ἀβλαβής. Ἀμέσως, τότε, τὸν ὁδήγησαν σὲ ἄλλο τόπο, ὅπου τοῦ ἔκοψαν τὰ νεῦρα καὶ ἔτσι ἔλαβε τὸ στεφάνι τοῦ μαρτυρίου. Στὸ δρόμο γιὰ τὸ μαρτύριο, συνέβη τὸ ἑξῆς περιστατικό: Οἱ πολυάριθμοι χριστιανοὶ τῆς Νεαπόλεως, προσπάθησαν νὰ πάρουν ἀπὸ τὰ χέρια τῶν στρατιωτῶν τὸν Ἰανουάριο. Ἐκεῖνος, ὅμως, ἀρνήθηκε καὶ τοὺς εἶπε: «Ἀφῆστε, παιδιά μου, νὰ τελειώσω τὸν καλὸ ἀγῶνα τοῦ μαρτυρίου, καὶ σᾶς ὑπόσχομαι ὅτι θὰ εἶμαι πάντοτε προστάτης τῆς πόλης σας». Ἔτσι καὶ ἔγινε. Ἡ Νεάπολη τὸν ἀνακήρυξε πολιοῦχο της Ἅγιο.
Ἡ Ἁγία Ἀλεξάνδρα ἡ βασίλισσα καὶ οἱ ἀκόλουθοί της Ἀπολλώς, Ἰσαάκιος καὶ Κοδρᾶτος
Ποίος θά περίμενε στήν οἰκογένεια ἑνός τρομεροῦ διώκτη αὐτοκράτορος νά ὑπάρχει κάποιος πιστός Χριστιανός; Καί ποίος θά περίμενε αὐτός ὁ πιστός νά γίνει καί μάρτυρας Χριστοῦ, ἔνδοξος καί τροπαιοφόρος; Καί ὅμως συνέβη. Καί μάλιστα στήν οἰκογένεια τοῦ μεγαλυτέρου διώκτη, τοῦ Διοκλητιανοῦ, τοῦ ὁποίου ἡ σύζυγος, ἡ βασίλισσα Ἀλεξάνδρα, ἔγινε Χριστιανή καί ἀναδείχθηκε μάρτυρας τοῦ Χριστοῦ.
Βεβαίως ἡ Ἀλεξάνδρα ζοῦσε σέ αὐτοκρατορικό περιβάλλον, τελείως εἰδωλολατρικό καί κάτ ἐξοχήν ἀντίθετο καί ἀπό κάθε ἄποψη ἐχθρικό κατά τῶν Χριστιανῶν. Ἄκουγε νά κατηγοροῦν τούς Χριστιανούς ὡς ἀθέους καί ἀσεβεῖς, ἀλλά καί ἐπικίνδυνους γιά τήν αὐτοκρατορία. Ὅμως λεπτή στά αἰσθήματα, εὐγενής στούς τρόπους, λυποῦνταν πολύ ὅταν πληροφοροῦνταν καί ἔβλεπε τά φρικτά μαρτύρια, στά ὁποῖα ὁ σκληρός καί τραχύς αὐτοκράτορας σύζυγός της ὑπέβαλλε τούς Χριστιανούς σ’ ὅλη τήν αὐτοκρατορία.
Ἦλθε ὅμως ἡ ὥρα καί ὁ Χριστός εἰσῆλθε ἀκόμη καί σ’ αὐτήν τήν οἰκία τοῦ Καίσαρος. Μία Χριστιανή, ἄγνωστη σέ μᾶς, πλησίασε τήν βασίλισσα καί μέ τρόπο διακριτικό τήν διαφώτισε ἀκριβῶς γιά τόν Χριστιανισμό καί τούς Χριστιανούς. Ἄνοιξε καί ἡ Ἀλεξάνδρα τήν εὐαίσθητη καρδιά της καί δέχθηκε ταπεινά τόν λόγο καί συγκινήθηκε καί συμπάθησε τούς συκοφαντημένους καί διωκόμενους Χριστιανούς. Καί δέν ἄργησε, μέ τήν πάροδο τοῦ χρόνου ὅλο καί περισσότερο, νά διαφωτισθεῖ καί ἔτσι ἡ καρδιά της νά δοθεῖ στόν Χριστό καί στήν ἁγία πίστη του.
Σ’ αὐτήν ἀκριβῶς τήν ἐποχή συνέβη καί τό μαρτύριο τοῦ ἁγίου μεγαλομάρτυρος Γεωργίου τοῦ τροπαιοφόρου. Μαρτύριο στό ὁποῖο ὁ ἴδιος ὁ Διοκλητιανός ἦταν παρών καί μέ τά ποικίλα φρικτά βασανιστήρια, στά ὁποῖα ὑπέβαλε τόν Μεγαλομάρτυρα, ἐκδήλωσε τήν ὠμότητα καί κακία του ὄχι μόνο ἐναντίον τοῦ Γεωργίου, ἀλλά καί ὅλων τῶν Χριστιανῶν. Μάρτυρας τοῦ μαρτυρίου τοῦ ἁγίου Γεωργίου καί ἡ Ἀλεξάνδρα. Ὅταν αὐτή ὅμως εἶδε νά τρυπιέται ὁ Μάρτυρας μέ τό δόρυ στήν κοιλιά καί νά μένει ἄτρωτος καί ἔπειτα νά δένεται στόν τροχό μέ τά σιδερένια δόντια καί μαχαίρια καί στή συνέχεια νά σύρεται στή γῆ καί νά ὑφίσταται πολλά ἀκόμη μαρτύρια χωρίς νά βλάπτεται, ὅταν ἀντίκρυσε τόν Γεώργιο, παρά τά τόσα μαρτύρια, νά ἐμφανίζεται ἀπτόητος ἐνώπιον τοῦ αὐτοκράτορος καί νά τόν ἐλέγχει, διότι θυσιάζει στά εἴδωλα, ὅταν εἶδε τόν Γεώργιο καί τούς ἄλλους Μάρτυρες πού ἦταν μαζί του νά εἶναι ἄκαμπτοι καί ἀνυποχώρητοι, ὅταν παρατήρησε πολλούς ἄλλους γύρω της εἰδωλολάτρες νά θαυμάζουν, νά συγκινοῦνται καί νά πιστεύουν στόν Χριστό καί νά ὁμολογοῦν τήν πίστη τους, αἰσθάνθηκε μέσα της νά γιγαντώνεται ἡ πίστη της καί γεμάτη ἀπό τή χάρη τοῦ Θεοῦ, ἐνώπιον ὅλων καί τοῦ συζύγου της, ὁμολόγησε τόν Χριστό ὡς Κύριο καί Θεό της.
Ὁ αὐτοκράτωρ, ἔτσι ὅπως τήν γνώριζε εὐαίσθητη καί συμπονετική, νόμισε ἀρχικά ὅτι ἡ Ἀλεξάνδρα αἰσθάνθηκε οἶκτο πρός τούς Χριστιανούς καί τῆς ἔδωσε ἐντολή νά ἀποχωρήσει ἀπό τόν τόπο τοῦ μαρτυρίου. Ἀλλά τότε μέ σταθερή φωνή ἡ βασίλισσα ὁμολόγησε ἐνώπιον ὅλων τήν ἀλλαγή της καί τήν πίστη της, ἡ ὁποία, εἶπε, ὅτι εἶναι ἀμετάκλητη. Φάνηκε τότε ὅλη ἡ ὠμότητα τοῦ σκληροῦ συζύγου τῆς αὐτοκράτορος, πού ἔδωσε ἐντολή νά φυλακισθεῖ κι αὐτή μαζί μέ τόν Γεώργιο, ὥστε μέ τήν πρώτη του διαταγή νά φονευθοῦν καί οἱ δυό μέ ἀποκεφαλισμό. Ἀλλά δέν πτοήθηκε ἡ βασίλισσα ἀπό τή φυλακή καί τίς ἀπειλές. Μᾶλλον αἰσθανόταν τόν διακαή πόθο νά μαρτυρήσει κι αὐτή γιά τόν Χριστό, ὅπως καί οἱ ἄλλοι ἔνδοξοι καί ἐνθουσιώδεις Μάρτυρες καί ὁ Γεώργιος. Ὅμως, ἡ πιστή αὐτή σύζυγος, δέν ἤθελε ὁ σύζυγός της νά ἐπιβαρυνθεῖ καί μέ ἄλλο ἀποτρόπαιο ἔγκλημα, τόν φόνο τῆς συζύγου του. Γι’ αὐτό καί παρεκάλεσε θερμά τόν Κύριο νά παραλάβει τήν ψυχή της στή φυλακή καί νά συγχωρήσει τίς πολλές παραλείψεις της ἐπί πολλά ἔτη καί τήν ἐνοχή της, ἐν ἀγνοίᾳ βεβαίως, στά πολλά ἐγκλήματα τοῦ συζύγου της. Καί ὁ Θεός ἄκουσε τήν προσευχή της καί ἀπό τή φυλακή τήν παρέλαβε στήν Βασιλεία του ὡς Μάρτυρα.
Καί μέ τόν μαρτυρικό αὐτό θάνατο τῆς συζύγου του ὁ Διοκλητιανός δέν συγκινήθηκε. Συγκινήθηκαν ὅμως οἱ τρεῖς ὑπηρέτες τῆς βασίλισσας: Ἀπελλῆς, Ἰσαάκιος καί Κοδράτος. Κι ὅταν ἀντίκρυσαν τήν βασίλισσα νεκρή στή φυλακή, ἀγανάκτησαν καί ἐπαναστάτησαν ἐναντίον τοῦ αὐτοκράτορος, ὁ ὁποῖος δέν λυπήθηκε οὔτε τή σύζυγό του, ἀλλά στά πολλά του ἐγκλήματα πρόσθεσε καί τόν φόνο τῆς Ἀλεξάνδρας. Τόν ἔλεγξαν μέ παρρησία καί δριμύτητα ὡς παράνομο καί θηριώδη. Ἀλλά ἦταν φυσικό. Ὁ ἀδίστακτος Διοκλητιανός ἔδωσε ἐντολή νά τιμωρήσουν καί τούς πιστούς ὑπηρέτες τῆς βασίλισσας. Τόν μέν Κοδράτο ἀμέσως ἀποκεφάλισαν. Ἐνῶ τόν Ἀπελλῆ καί τόν Ἰσαάκιο, τούς φυλάκισε μέ τήν ἐντολή νά τούς ἀφήσουν νηστικούς γιά νά πεθάνουν ἀπό τήν πείνα. Ἔτσι δυό μέρες πρίν ἀπό τήν ἑορτή τοῦ ἁγίου Γεωργίου τοῦ τροπαιοφόρου, ἑορτάζουμε τήν μνήμη «Ἀλεξάνδρας τῆς βασιλίσσης καί τῶν θεραπόντων αὐτῆς Ἀπελλοῦ, Ἰσαακίου καί Κοδράτου».
Τέτοιες κατακτήσεις γνωρίζει νά κάνει ὁ Ἀναστάς Κύριος. Ἐκεῖ πού ἄλλοι διῶκτες μανιασμένοι ἐπιχειροῦν μέ κάθε τρόπο νά ἐξαφανίσουν τήν πίστη καί τούς πιστούς, ὁ Χριστός ἐπιδρᾶ ἀοράτως καί θαυματουργικῶς καί κάνει κατακτήσεις ἐκπληκτικές. Γιά νά φανεῖ ἀνά τούς αἰῶνες ἡ δύναμή του, ἡ ἀκατάλυτη δύναμη τῆς Ἀναστάσεως.
Ἀπό τό βιβλίο «Ἔνθεοι Σάλπιγγες»
Ἀρχιμ. Θεοδώρου Μπεράτη
Ὁ Ἅγιος Μαξιμιανὸς Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως
Ὑπῆρξε στὰ χρόνια του βασιλιᾶ Θεοδοσίου Β´ τοῦ μικροῦ (408-450) καὶ καταγόταν ἀπὸ τὴν παλιὰ Ῥώμη, ἀπὸ τὴν ὁποία ἦλθε στὴν Κωνσταντινούπολη. Ἐκεῖ ἔλαμψε μὲ τὴν ἀρετή του καὶ τὴν αὐστηρότητα τῆς ζωῆς του, καθὼς μάλιστα ἦταν εὐφυὴς καὶ πολυμαθής, χειροτονήθηκε ἀπὸ τὸν Πατριάρχη Σισίνιο (426-427) Πρεσβύτερος. Ὅταν πέθανε ὁ Σισίνιος, τὸν διαδέχτηκε ὁ αἱρετικὸς Νεστόριος (428-431), κατὰ τῶν αἱρετικῶν δοξασιῶν τοῦ ὁποίου ἀντέδρασε ἔντονα ὁ ἅγιος Μαξιμιανός. Ἀφοῦ τελικὰ ἐξορίστηκε ὁ Νεστόριος, στὸ θρόνο ἀνῆλθε ὁ ἅγιος Μαξιμιανὸς μὲ τὴν ψῆφο βασιλιὰ καὶ λαοῦ. Ἐπὶ τῆς Πατριαρχίας του στὴν Ἐκκλησία ἐπικράτησε εἰρήνη, χωρὶς σκάνδαλα καὶ αἱρετικὲς ταραχές. Ἔτσι λοιπὸν καλὰ ἀφοῦ ποίμανε τὸ ποίμνιό του γιὰ δυὸ χρόνια καὶ πέντε μῆνες (431-434), ἀπεβίωσε εἰρηνικά. Ἡ Σύναξή του τελεῖται στοὺς Ἁγίους Ἀποστόλους.
Ὁ Ὅσιος Ἀναστάσιος ὁ Σιναΐτης
Ἀπαρνήθηκε τὶς κοσμικὲς ἀπολαύσεις καὶ ἐκάρη μοναχός. Πῆγε στὰ Ἱεροσόλυμα καὶ ἀφοῦ προσκύνησε τοὺς Ἁγίους Τόπους, κατέληξε στὸ Ὄρος Σινᾶ. Ἐκεῖ βρῆκε ἀσκητὲς μοναχοὺς καὶ ἔμεινε κοντά τους σὰν ὑποτακτικὸς καὶ ὑπηρέτης τους. Ἐπειδὴ εἶχε πολλή ταπεινοφροσύνη, πῆρε ἀπὸ τὸν Θεὸ τὴν δωρεὰ τῆς γνώσης καὶ πολλῆς σοφίας, μὲ τὴν ὁποία συνέγραψε βίους Ἁγίων Πατέρων καὶ συνέθεσε ψυχωφελεῖς λόγους. Ἀφοῦ ἔφτασε σὲ βαθιὰ γεράματα, ἀπεβίωσε εἰρηνικά.