Ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα Κυριακῆς 4 Ἰουνίου 2017, τῆς Πεντηκοστῆς (Πράξ. β΄ 1-11)
Ἐν τῷ συμπληροῦσθαι τὴν ἡμέραν τῆς πεντηκοστῆς ἦσαν ἅπαντες οἱ ἀπόστολοι ὁμοθυμαδὸν ἐπὶ τὸ αὐτό. καὶ ἐγένετο ἄφνω ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ἦχος ὥσπερ φερομένης πνοῆς βιαίας, καὶ ἐπλήρωσεν ὅλον τὸν οἶκον οὗ ἦσαν καθήμενοι· καὶ ὤφθησαν αὐτοῖς διαμεριζόμεναι γλῶσσαι ὡσεὶ πυρός, ἐκάθισέ τε ἐφ᾿ ἕνα ἕκαστον αὐτῶν, καὶ ἐπλήσθησαν ἅπαντες Πνεύματος Ἁγίου, καὶ ἤρξαντο λαλεῖν ἑτέραις γλώσσαις καθὼς τὸ Πνεῦμα ἐδίδου αὐτοῖς ἀποφθέγγεσθαι. Ἦσαν δὲ ἐν Ἱερουσαλὴμ κατοικοῦντες Ἰουδαῖοι, ἄνδρες εὐλαβεῖς ἀπὸ παντὸς ἔθνους τῶν ὑπὸ τὸν οὐρανόν· γενομένης δὲ τῆς φωνῆς ταύτης συνῆλθε τὸ πλῆθος καὶ συνεχύθη, ὅτι ἤκουον εἷς ἕκαστος τῇ ἰδίᾳ διαλέκτῳ λαλούντων αὐτῶν. ἐξίσταντο δὲ πάντες καὶ ἐθαύμαζον λέγοντες πρὸς ἀλλήλους· οὐκ ἰδοὺ πάντες οὗτοί εἰσιν οἱ λαλοῦντες Γαλιλαῖοι; καὶ πῶς ἡμεῖς ἀκούομεν ἕκαστος τῇ ἰδίᾳ διαλέκτῳ ἡμῶν ἐν ᾗ ἐγεννήθημεν, Πάρθοι καὶ Μῆδοι καὶ Ἐλαμῖται, καὶ οἱ κατοικοῦντες τὴν Μεσοποταμίαν, Ἰουδαίαν τε καὶ Καππαδοκίαν, Πόντον καὶ τὴν Ἀσίαν, Φρυγίαν τε καὶ Παμφυλίαν, Αἴγυπτον καὶ τὰ μέρη τῆς Λιβύης τῆς κατὰ Κυρήνην, καὶ οἱ ἐπιδημοῦντες Ρωμαῖοι, Ἰουδαῖοί τε καὶ προσήλυτοι, Κρῆτες καὶ Ἄραβες, ἀκούομεν λαλούντων αὐτῶν ταῖς ἡμετέραις γλώσσαις τὰ μεγαλεῖα τοῦ Θεοῦ;
«Καὶ ἐπλήσθησαν ἅπαντες Πνεύματος Ἁγίου»
«Πεντηκοστὴν ἑορτάζομεν» σήμερα «καὶ Πνεύματος ἐπιδημίαν». Ἑορτάζουμε δηλαδὴ τὴν ἡμέρα ἐκείνη, κατὰ τὴν ὁποία τὸ Πανάγιο Πνεῦμα κατῆλθε στὸ ὑπερῶο ὅπου ἦταν συγκεντρωμένοι οἱ μαθητὲς τοῦ Κυρίου «καὶ ἐπλήσθησαν ἅπαντες Πνεύματος Ἁγίου». Ὅλοι τους τότε πλημμύρισαν ἐσωτερικὰ μὲ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα. Ἀπὸ τότε τὸ Ἅγιο Πνεῦμα φανερώνεται καὶ ἐνεργεῖ μὲ ἕνα μοναδικὸ τρόπο μέσα στὴν Ἐκκλησία, καθὼς εἶναι γιὰ τὴν Ἐκκλησία ὅ,τι εἶναι ἡ ψυχὴ γιὰ τὸ σῶμα.
Δὲν εἶναι εὔκολο νὰ μιλήσει κανεὶς γιὰ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα. Διότι εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Θεός‧ τὸ τρίτο πρόσωπο τῆς Ἁγίας Τριάδος. Προκειμένου ὅμως νὰ ἐμβαθύνουμε κάπως στὸ μέγα αὐτὸ μυστήριο, θὰ ὑπογραμμίσουμε τρεῖς φράσεις ἀπὸ τὴ γνωστὴ προσευχὴ πρὸς τὸ Ἅγιο Πνεῦμα «Βασιλεῦ οὐράνιε…», οἱ ὁποῖες φανερώνουν πῶς ἐνεργεῖ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα στὴ ζωή μας.
1. Τὸ «Πνεῦμα τῆς ἀληθείας»
Ἡ πρώτη εἶναι ἡ φράση «Πνεῦμα τῆς ἀληθείας». Τὸ ὀνόμασε ἔτσι ὁ ἴδιος ὁ Κύριος ἀπευθυνόμενος πρὸς τοὺς μαθητές του: «Ὅταν ἔλθῃ ἐκεῖνος, τὸ Πνεῦμα τῆς ἀληθείας, ὁδηγήσει ὑμᾶς εἰς πᾶσαν τὴν ἀλήθειαν» (Ἰω. ις΄ 13)· δηλαδή, ὅταν ἔλθει τὸ Πνεῦμα τῆς ἀληθείας, θὰ σᾶς ὁδηγήσει σὲ ὅλη τὴ σωτηριώδη ἀλήθεια.
Εἶναι φανερὸ ὅτι ὁ Κύριος ὀνόμασε τὸ Ἅγιο Πνεῦμα «Πνεῦμα τῆς ἀληθείας», διότι Ἐκεῖνο μᾶς ὁδηγεῖ στὴν ἀλήθεια. Πράγματι μόνο μὲ τὸ φωτισμὸ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος μποροῦμε νὰ κατανοήσουμε τὴν πίστη μας καὶ τὶς μεγάλες ἀλήθειες της. Τὸ Ἅγιο Πνεῦμα μᾶς διδάσκει πῶς νὰ προσευχόμαστε στὸ Θεό, μᾶς ἀνοίγει τὸν νοῦ γιὰ τὴν κατανόηση τῶν θείων Γραφῶν, μᾶς φωτίζει νὰ διακρίνουμε ποιὸ εἶναι τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ στὴ ζωή μας.
Ἔχουμε ἀνάγκη λοιπὸν ἀπὸ τὸν φωτισμὸ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος γιὰ νὰ μὴν ἀστοχοῦμε ἀλλὰ νὰ βαδίζουμε σταθερὰ στὸ δρόμο τῆς ἀλήθειας.
2. Ὁ ἀγαθὸς Παράκλητος
Ἡ δεύτερη φράση εἶναι μία μόνο λέξη: ἡ λέξη «Παράκλητος», ποὺ σημαίνει παρηγορητὴς κι ἐνισχυτής. Πράγματι τὸ Ἅγιο Πνεῦμα εἶναι αὐτὸ ποὺ μᾶς ἐνισχύει στὸν πνευματικό μας ἀγώνα. Αὐτὸ ἀνάβει στὴν καρδιά μας τὴ φλόγα τῆς πίστεως, μᾶς ἀνορθώνει ὕστερα ἀπὸ κάποια πτώση στὴν ἁμαρτία, μᾶς στηρίζει στὴν ἀπόφαση μετανοίας, καλλιεργεῖ μέσα μας τὴ διάθεση γιὰ τὸν ἀγώνα τῆς ἀρετῆς. Αὐτὸ ἐπίσης μᾶς παρηγορεῖ σὲ κάποια δύσκολη ὥρα καὶ στηρίζει τὴν τσακισμένη ψυχή μας ὕστερα ἀπὸ κάποια δοκιμασία, ἀσθένεια ἢ πένθος. Ὅπως σημειώνει ὁ ἀπόστολος Παῦλος, «τὸ Πνεῦμα συναντιλαμβάνεται ταῖς ἀσθενείαις ἡμῶν», δηλαδὴ μᾶς βοηθᾶ καὶ μᾶς στηρίζει στὶς φυσικὲς καὶ ἠθικὲς ἀδυναμίες μας (Ρωμ. η΄ 26). Κι ὅταν ἀκόμη ἔχουμε ἰσχυρὴ θέληση, ἀγωνιστικὴ διάθεση, σταθερότητα, χαρά, εἰρήνη ψυχῆς, ὅλα αὐτὰ τί ἄλλο εἶναι παρὰ δῶρα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος; Ὅλα εἶναι δικά του, διότι «πάντα χορηγεῖ τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον»!
3. Ὁ χορηγὸς τῆς ζωῆς
Ὑπάρχει ὅμως κι ἕνα τρίτο ἀξιοπρόσεκτο σημεῖο: Τὸ Ἅγιο Πνεῦμα ὀνομάζεται «ζωῆς χορηγός», ποὺ σημαίνει ὅτι αὐτὸ ἀποτελεῖ τὴν πηγὴ τῆς ζωῆς. Μᾶς τὸ ἀποκάλυψε ὁ ἴδιος ὁ Κύριος: «Τὸ πνεῦμά ἐστι τὸ ζωοποιοῦν» (Ἰω. ς΄ 63). Αὐτὸ ἀποτελεῖ τὴν ζωογόνο δύναμη μέσα στὴν κτίση. Πράγματι, οἱ ἄγγελοι καὶ οἱ ἄνθρωποι, τὰ ζῶα καὶ τὰ φυτὰ καὶ ὅλα, ὅσα ὑπάρχουν στὸν οὐρανὸ καὶ στὴ θάλασσα, στὴ γῆ καὶ κάτω ἀπὸ τὴ γῆ, ὅλα λαμβάνουν ζωὴ ἀπὸ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα.
Τὸ σπουδαιότερο ὅμως εἶναι ὅτι τὸ Ἅγιο Πνεῦμα χορηγεῖ στὸν ἄνθρωπο τὴν ἀναγεννημένη ζωή. Ἀπὸ τὴν ἡμέρα ποὺ βαπτιζόμαστε καὶ στὴ συνέχεια δεχόμαστε τὸ Ἅγιο Χρίσμα, μέσα μας ἐγκαινιάζεται νέα ζωὴ. «Σφραγὶς δωρεᾶς Πνεύματος Ἁγίου», εἶπε ὁ ἱερεὺς καθὼς μᾶς ἔχριε μὲ τὸ ἅγιο Μύρο, καὶ ἡ καρδιά μας πλημμύρισε ἀπὸ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα. Κι ἐφόσον ἀγωνιζόμαστε νὰ τηροῦμε τὶς θεῖες ἐντολὲς καὶ συμμετέχουμε συνειδητὰ στὰ ἱερὰ Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας μας, αὐτὴ ἡ χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἐπιδρᾶ μυστικὰ μέσα στὴν καρδιά μας, μᾶς ἁγιάζει καὶ μᾶς μεταδίδει ζωὴ ἀληθινή. Κι ἔτσι τὸ Ἅγιο Πνεῦμα δὲν εἶναι μόνο ὁ χορηγὸς τῆς ἐπίγειας ζωῆς μας, ἀλλὰ γίνεται καὶ «ἀρραβὼν τῆς μελλούσης ζωῆς» στὴν αἰωνιότητα.
❁ ❁ ❁
Ἀνεξερεύνητος εἶναι ὁ πλοῦτος τῶν θεϊκῶν δωρημάτων, ποὺ μᾶς παρέχει τὸ Ἅγιο Πνεῦμα. Κι ὅλος αὐτὸς ὁ πλοῦτος μπορεῖ νὰ γίνει κτῆμα κάθε πιστοῦ. Ἂς ἀγωνιζόμαστε λοιπὸν νὰ ζοῦμε μὲ καθαρότητα καὶ ταπείνωση, μὲ πίστη καὶ ὑπακοὴ στὶς ἐντολὲς τοῦ Θεοῦ κι ἂς παρακαλοῦμε τὸ Πανάγιο Πνεῦμα νὰ ἔλθει καὶ νὰ σκηνώσει μέσα μας γιὰ νὰ μᾶς καθαρίζει καὶ νὰ μᾶς ἐξαγιάζει.
