Ἀπόστολος: ἡμέρας, Τετ. δ΄ ἑβδ. ἐπιστολῶν (Ῥωμ. ια΄ 2-12)
2 οὐκ ἀπώσατο ὁ Θεὸς τὸν λαὸν αὐτοῦ ὃν προέγνω. ἢ οὐκ οἴδατε ἐν Ἠλίᾳ τί λέγει ἡ γραφή, ὡς ἐντυγχάνει τῷ Θεῷ κατὰ τοῦ Ἰσραὴλ λέγων; 3 Κύριε, τοὺς προφήτας σου ἀπέκτειναν καὶ τὰ θυσιαστήριά σου κατέσκαψαν, κἀγὼ ὑπελείφθην μόνος, καὶ ζητοῦσι τὴν ψυχήν μου. 4 ἀλλὰ τί λέγει αὐτῷ ὁ χρηματισμός; κατέλιπον ἐμαυτῷ ἑπτακισχιλίους ἄνδρας, οἵτινες οὐκ ἔκαμψαν γόνυ τῇ Βάαλ. 5 οὕτως οὖν καὶ ἐν τῷ νῦν καιρῷ λεῖμμα κατ᾿ ἐκλογὴν χάριτος γέγονεν. 6 εἰ δὲ χάριτι, οὐκέτι ἐξ ἔργων· ἐπεὶ ἡ χάρις οὐκέτι γίνεται χάρις. εἰ δὲ ἐξ ἔργων, οὐκέτι ἐστὶ χάρις· ἐπεὶ τὸ ἔργον οὐκέτι ἐστὶν ἔργον. 7 Τί οὖν; ὃ ἐπιζητεῖ Ἰσραήλ, τοῦτο οὐκ ἐπέτυχεν, ἡ δὲ ἐκλογὴ ἐπέτυχεν· οἱ δὲ λοιποὶ ἐπωρώθησαν, 8 καθὼς γέγραπται· ἔδωκεν αὐτοῖς ὁ Θεὸς πνεῦμα κατανύξεως, ὀφθαλμοὺς τοῦ μὴ βλέπειν καὶ ὦτα τοῦ μὴ ἀκούειν, ἕως τῆς σήμερον ἡμέρας. 9 καὶ Δαυῒδ λέγει· γενηθήτω ἡ τράπεζα αὐτῶν εἰς παγίδα καὶ εἰς θήραν καὶ εἰς σκάνδαλον καὶ εἰς ἀνταπόδομα αὐτοῖς· 10 σκοτισθήτωσαν οἱ ὀφθαλμοὶ αὐτῶν τοῦ μὴ βλέπειν, καὶ τὸν νῶτον αὐτῶν διὰ παντὸς σύγκαμψον. 11 Λέγω οὖν, μὴ ἔπταισαν ἵνα πέσωσι; μὴ γένοιτο· ἀλλὰ τῷ αὐτῶν παραπτώματι ἡ σωτηρία τοῖς ἔθνεσιν, εἰς τὸ παραζηλῶσαι αὐτούς. 12 εἰ δὲ τὸ παράπτωμα αὐτῶν πλοῦτος κόσμου καὶ τὸ ἥττημα αὐτῶν πλοῦτος ἐθνῶν, πόσῳ μᾶλλον τὸ πλήρωμα αὐτῶν;
ΕΡΜΗΝΕΙΑ Π. Ν. ΤΡΕΜΠΕΛΑ
2 Ὄχι. Δέν ἀπέρριψε ὁ Θεός τούς Ἰσραηλίτες, τούς ὁποίους προτοῦ νά καλέσει τά ἔθνη προγνώρισε καί διάλεξε ὡς δικό του λαό. Ἀλλά αὐτό πού συνέβη σήμερα, ἔγινε καί παλαιότερα, σ’ ἄλλους χρόνους τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης. Ἤ μήπως δέν ξέρετε τί λέει ἡ Ἁγία Γραφή, ὅταν ἐξιστορεῖ τή δράση τοῦ προφήτη Ἠλία; Πῶς δηλαδή ὁ Ἠλίας προσευχόμενος στό Θεό μιλᾶ ἐναντίον τοῦ ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ λέγοντας: 3 Κύριε, τούς προφῆτες σου τούς σκότωσαν καί κατέστρεψαν τά θυσιαστήριά σου, κι ἀπόμεινα μόνος ἐγώ, καί ζητοῦν νά πάρουν τή ζωή μου. 4 Ἀλλά τί τοῦ λέει ἡ ἀποκάλυψη πού τοῦ ἔγινε ἀπό τόν Θεό; Φύλαξα γιά τόν ἑαυτό μου ἑπτά χιλιάδες ἄνδρες, οἱ ὁποῖοι δέν γονάτισαν γιά νά προσκυνήσουν τό εἴδωλο τοῦ Βάαλ. 5 Ὅπως λοιπόν τότε, ἔτσι καί στή σημερινή ἐποχή ἔχει ξεχωρισθεῖ κάποιο ὑπόλοιπο πιστῶν Ἰσραηλιτῶν σύμφωνα μέ τήν ἐκλογή πού ἔκανε ὁ Θεός κατά χάριν. 6 Κι ἄν τό ὑπόλοιπο αὐτό τό διάλεξε ὁ Θεός κατά χάριν, τότε πλέον ἡ ἐκλογή δέν ἔγινε γιά ἔργα ἀξιόμισθα. Διότι διαφορετικά ἡ χάρις παύει πλέον νά εἶναι καί στήν πραγματικότητα χάρις. Ἄν πάλι τό ὑπόλοιπο αὐτό ἐπιλέχθηκε λόγῳ τῶν ἀγαθῶν ἔργων του, ἡ χάρις δέν εἶναι πιά χάρις. Διότι ἀλλιῶς τό καλό ἔργο παύει πλέον νά εἶναι πράξη ἀξιόμισθη καί ἄξια ἀνταμοιβῆς. 7 Τί λοιπόν συνέβη μέ τόν ἰσραηλιτικό λαό σέ σχέση μέ τήν ἐκπλήρωση τῆς ἐπαγγελίας; Ἐκεῖνο πού μέ ἐπιμονή ζητᾶ ὁ ἰσραηλιτικός λαός, δηλαδή τή δικαίωση μέ τό νόμο, δέν τό πέτυχε. Πέτυχαν ὅμως τή δικαίωση μέ τήν πίστη ἐκεῖνοι ἀπό τούς Ἰσραηλίτες πού διάλεξε ὁ Θεός. Ἐνῶ οἱ ὑπόλοιποι, πού δέν ἐκλέχθηκαν, ἔγιναν σκληροί καί πωρωμένοι ἀπό τήν ἀπιστία τους. 8 Κι ἔγινε αὐτό σύμφωνα μ’ ἐκεῖνο πού ἔχει γραφεῖ προφητικά: Παραχώρησε ὁ Θεός νά τούς κυριεύσει πνεῦμα πού ἔκανε ἀναίσθητες τίς ψυχές τους, ὥστε νά μή συγκινηθοῦν καθόλου ἀπό τό κήρυγμα τοῦ Εὐαγγελίου. Κι ἔτσι, ἐνῶ τά μάτια τους βλέπουν βέβαια ἐξωτερικά τά ἔργα τοῦ Θεοῦ, δέν βλέπουν ὅμως τό ἐσωτερικό νόημά τους· καί τά αὐτιά τους πάλι ἀκοῦν βέβαια τούς λόγους τοῦ Θεοῦ, αὐτοί ὅμως, σάν νά εἶναι κουφοί, δέν τούς κατανοοῦν μέχρι σήμερα. 9 Σ’ αὐτά τά λόγια τοῦ Ἡσαΐα προσθέτει κι ὁ Δαβίδ τό λόγο πού ἀναφέρεται στήν τιμωρία πού ἁρμόζει στήν ἀπιστία τους: Τό τραπέζι τους, στό ὁποῖο ἀπολαμβάνουν τά ἀγαθά τῆς χαρούμενης ζωῆς τους, ἄς μεταβληθεῖ σέ παγίδα, γιά νά πιαστοῦν σ’ αὐτήν. Ἄς μεταβληθεῖ καί σέ κυνηγετικό δίχτυ, γιά νά συλληφθοῦν σάν θηράματα, καί σέ ἐμπόδιο, γιά νά σκοντάψουν καί νά πέσουν μέσα σέ λάκκο καί σέ δίκαιη τιμωρία. 10 Ἄς κυριεύσει σκοτισμός τά μάτια τοῦ νοῦ τους, γιά νά μή βλέπουν, καί ἄς κυρτωθεῖ γιά πάντα ἡ ράχη τους, γιά νά μένουν ὑποδουλωμένοι στήν ἁμαρτία τῆς ἀπιστίας τους. 11 Δέν μπορεῖ λοιπόν κανείς νά ἀρνηθεῖ ὅτι οἱ Ἰσραηλίτες ἔχουν ὁλόκληρη τήν εὐθύνη τῆς ἁμαρτίας καί τῆς ἀπιστίας τους. Γεννιέται ὅμως τό ἐρώτημα: Μήπως οἱ Ἰουδαῖοι πού ἀπίστησαν, σκόνταψαν γιά νά πέσουν τελειωτικά, χωρίς νά ὑπάρχει καμία ἐλπίδα νά ἀνορθωθοῦν ἀπό τήν πτώση τους αὐτή; Μή συμβεῖ ποτέ νά ποῦμε κάτι τέτοιο. Ἀλλά ἔπεσαν, γιά νά ἐξασφαλισθεῖ μέ τήν πτώση τους αὐτή ἡ σωτηρία μέσῳ τοῦ Χριστοῦ στούς ἐθνικούς· κι ἔτσι ὁ Θεός νά κάνει τούς Ἰσραηλίτες νά ζηλέψουν, κι ἀπό τή ζήλεια πού θά τούς πιάσει ὅταν βλέπουν τούς ἐθνικούς νά κληρονομοῦν τήν ἐπαγγελία, νά παρακινηθοῦν κι αὐτοί νά πιστέψουν. 12 Κι ἄν ἡ πτώση τους ἔφερε πλοῦτο εὐλογιῶν στόν κόσμο, κι ἄν ἡ ἥττα τους καί ἡ κατάπτωσή τους στήν πνευματική ζωή ἔγινε πρόξενος πλούσιων δωρεῶν στούς ἐθνικούς, πόσο μᾶλλον ἡ προσέλευση ὁλόκληρου τοῦ ἔθνους τους στήν πίστη θά γίνει πηγή πλούσιων δωρεῶν καί χαρίτων σ’ ὁλόκληρη τήν ἀνθρωπότητα;
