Ἀποστολικό Ἀνάγνωσμα Κυριακῆς 25 Ἰανουαρίου 2018, Τελώνου καί Φαρισαίου (Β΄ Τιμ. γ΄ 10-15)
Τέκνον Τιμόθεε, παρηκολούθηκάς μου τῇ διδασκαλίᾳ, τῇ ἀγωγῇ, τῇ προθέσει, τῇ πίστει, τῇ μακροθυμίᾳ, τῇ ἀγάπῃ, τῇ ὑπομονῇ, τοῖς διωγμοῖς, τοῖς παθήμασιν, οἷὰ μοι ἐγένοντο ἐν Ἀντιοχείᾳ, ἐν Ἰκονίῳ, ἐν Λύστροις. οἵους διωγμοὺς ὑπήνεγκα! καὶ ἐκ πάντων με ἐρρύσατο ὁ Κύριος. καὶ πάντες δὲ οἱ θέλοντες εὐσεβῶς ζῆν ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ διωχθήσονται· πονηροὶ δὲ ἄνθρωποι καὶ γόητες προκόψουσιν ἐπὶ τὸ χεῖρον, πλανῶντες καὶ πλανώμενοι. σὺ δὲ μένε ἐν οἷς ἔμαθες καὶ ἐπιστώθης, εἰδὼς παρὰ τίνος ἔμαθες, καὶ ὅτι ἀπὸ βρέφους τὰ ἱερὰ γράμματα οἶδας, τὰ δυνάμενά σε σοφίσαι εἰς σωτηρίαν διὰ πίστεως τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ.
«Πάντες οἱ θέλοντες εὐσεβῶς ζῆν ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ διωχθήσονται»
Ἡ σημερινὴ Κυριακὴ ἀνοίγει μπροστά μας τὴν περίοδο τοῦ Τριωδίου, περίοδο ἐντονότερου ἀγώνα καὶ βαθύτερης μετάνοιας. Στὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα τῆς ἡμέρας ἀκούσαμε τὴν παραβολὴ τοῦ Τελώνου καὶ Φαρισαίου, ἐνῶ στὸ ἀποστολικὸ ποικίλα ἀγωνιστικὰ νοήματα, μεταξὺ τῶν ὁποίων μία κατηγορηματικὴ προειδοποίηση τοῦ ἀποστόλου Παύλου: Ὅλοι ὅσοι θέλουν νὰ ζοῦν μὲ εὐσέβεια, ὅπως ἐπιβάλλει ἡ σχέση τους μὲ τὸν Ἰησοῦ Χριστό, θὰ καταδιωχθοῦν! Ἂς μελετήσουμε λοιπὸν σήμερα αὐτὸ τὸν λόγο καὶ ἂς δοῦμε γιατὶ ὅλοι οἱ ἀληθινοὶ Χριστιανοὶ ἀντιμετωπίζουν διωγμοὺς καὶ πῶς μποροῦν νὰ τοὺς ἀντιμετωπίσουν αἰσίως.
Ἡ σημερινὴ Κυριακὴ ἀνοίγει μπροστά μας τὴν περίοδο τοῦ Τριωδίου, περίοδο ἐντονότερου ἀγώνα καὶ βαθύτερης μετάνοιας. Στὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα τῆς ἡμέρας ἀκούσαμε τὴν παραβολὴ τοῦ Τελώνου καὶ Φαρισαίου, ἐνῶ στὸ ἀποστολικὸ ποικίλα ἀγωνιστικὰ νοήματα, μεταξὺ τῶν ὁποίων μία κατηγορηματικὴ προειδοποίηση τοῦ ἀποστόλου Παύλου: Ὅλοι ὅσοι θέλουν νὰ ζοῦν μὲ εὐσέβεια, ὅπως ἐπιβάλλει ἡ σχέση τους μὲ τὸν Ἰησοῦ Χριστό, θὰ καταδιωχθοῦν! Ἂς μελετήσουμε λοιπὸν σήμερα αὐτὸ τὸν λόγο καὶ ἂς δοῦμε γιατὶ ὅλοι οἱ ἀληθινοὶ Χριστιανοὶ ἀντιμετωπίζουν διωγμοὺς καὶ πῶς μποροῦν νὰ τοὺς ἀντιμετωπίσουν αἰσίως.
1. Φῶς ἐνοχλητικὸ
Γιατὶ διώκονται οἱ πιστοὶ καὶ μάλιστα οἱ Ἅγιοι; Διότι τοὺς φθονεῖ ὁ διάβολος. Ὁ διάβολος ἦταν ἄγγελος τιμημένος ἀπὸ τὸν Θεό, ἀλλὰ ὑπερηφανεύθηκε καὶ ἔχασε τὴν τιμητικὴ θέση ποὺ εἶχε κοντὰ στὸ Θεό. Τώρα πλέον εἶναι κατασκότεινος, βυθισμένος μέσα στὴν κακία. Αὐτὸς λοιπὸν ὁ φθονερότατος ἀφενὸς μὲν δὲν μετανοεῖ, ἀφετέρου δὲ δὲν ἀντέχει νὰ βλέπει ἀνθρώπους νὰ κερδίζουν τὴ δόξα ποὺ ἐκεῖνος ἔχασε γιὰ πάντα. Λυσσάει μὲ τὴν ἁγιότητα τῶν τέκνων τοῦ Θεοῦ καὶ γι᾿ αὐτὸ ξεσηκώνει ἐναντίον τους πόλεμο μὲ ἀνθρώπους καὶ μὲ δαίμονες, ὥστε, εἰ δυνατόν, νὰ τοὺς ἀνακόψει τὴν πρόοδο καὶ νὰ τοὺς παρασύρει στὴν ἀπώλεια.
Ἔπειτα οἱ ἄνθρωποι ποὺ συνειδητὰ ζοῦν στὴν ἁμαρτία, δὲν ἀντέχουν νὰ βλέπουν τὸ ἐνάρετο παράδειγμα τῶν πιστῶν. Ὁ Κύριος προειδοποίησε τοὺς μαθητές Του τὴν τελευταία νύχτα τῆς ἐπὶ γῆς ζωῆς Του: Ἂν εἴχατε κι ἐσεῖς τὰ ἁμαρτωλὰ φρονήματα τοῦ κόσμου, ὁ κόσμος θὰ σᾶς ἀγαποῦσε ὡς δικούς του. «Ὅτι δὲ ἐκ τοῦ κόσμου οὐκ ἐστέ, ἀλλ᾿ ἐγὼ ἐξελεξάμην ὑμᾶς ἐκ τοῦ κόσμου, διὰ τοῦτο μισεῖ ὑμᾶς ὁ κόσμος» (Ἰω. ιε´ [15] 19). Ἐπειδὴ ὅμως δὲν εἶστε ἀπὸ τὸν κόσμο, ἀλλ᾿ Ἐγὼ σᾶς διάλεξα ἀπὸ τὸν κόσμο, γι᾿ αὐτὸ σᾶς μισεῖ ὁ κόσμος.
Στὸ θεόπνευστο βιβλίο «Σοφία Σολομῶντος» ἀποτυπώνεται πολὺ χαρακτηριστικὰ ἡ ψυχολογία τῶν ἀσεβῶν: «Ἐνεδρεύσωμεν τὸν δίκαιον, ὅτι δύσχρηστος ἡμῖν ἐστι καὶ ἐναντιοῦται τοῖς ἔργοις ἡμῶν». Ἂς στήσουμε παγίδα στὸ δίκαιο, διότι μᾶς εἶναι δυσκολομεταχείριστος· δὲν εἶναι εὔκολο νὰ γίνει ὄργανο καὶ συνεργάτης μας, ἀλλὰ ἐναντιώνεται στὰ ἔργα μας. «Ἐγένετο ἡμῖν εἰς ἔλεγχον ἐννοιῶν ἡμῶν· βαρὺς ἐστιν ἡμῖν καὶ βλεπόμενος». Μᾶς ἔγινε ἔλεγχος τῶν σκέψεών μας· καὶ μόνο ποὺ τὸν βλέπουμε, μᾶς εἶναι βαρὺς καὶ ἀνυπόφορος. Λοιπόν, πρέπει νὰ τὸν ἐξοντώσουμε (Σ. Σολ. β´ 12, 14, 20)…
2. Μὲ πίστη καὶ ἀνεξικακία
Πῶς μπορεῖ ὁ πιστὸς νὰ ἀντιμετωπίσει τὸν διωγμὸ ποὺ ὑφίσταται; Τὸ μεγάλο ὅπλο τοῦ Χριστιανοῦ σὲ κάθε πειρασμὸ καὶ πολὺ περισσότερο στὴ σκληρὴ δοκιμασία τοῦ διωγμοῦ εἶναι ἡ ἀκλόνητη πίστη, ἡ ὁλοκάρδια ἐμπιστοσύνη στὴν ἀκαταμάχητη δύναμη τοῦ Θεοῦ. Ἡ πίστη αὐτὴ δὲν εἶναι ἀόριστη, ἀλλὰ βασίζεται σὲ συγκεκριμένες ὑποσχέσεις τοῦ Ἀρχηγοῦ τῆς πίστεώς μας: «Θρὶξ ἐκ τῆς κεφαλῆς ὑμῶν οὐ μὴ ἀπόληται» (Λουκ. κα´ [21] 18). Ὅταν ὅλοι θὰ σᾶς μισοῦν γιὰ τὴν πίστη σας πρὸς Ἐμένα καὶ θὰ σᾶς καταδιώκουν γιὰ νὰ σᾶς βασανίσουν καὶ ἐκτελέσουν, σᾶς διαβεβαιώνω ὅτι μιὰ τρίχα δὲν θὰ πειραχθεῖ ἀπὸ τὸ κεφάλι σας χωρὶς νὰ τὸ ἐπιτρέψω Ἐγώ. Ἂν κρίνω ὅτι εἶναι ὠφέλιμο γιὰ τὴν ψυχή σας καὶ ἀντέχετε νὰ τὸ σηκώσετε, θὰ παραχωρήσω νὰ κακοπαθήσετε· ἂν ὄχι, δὲν πρόκειται νὰ σᾶς πειράξουν στὸ παραμικρό.
Ἔπειτα τὴν πίστη τοῦ διωκόμενου Χριστιανοῦ ἐνισχύει πολὺ ἡ ἐλπίδα τῆς ἀνταποδόσεως. Εἶστε μακάριοι, εἶπε ὁ Κύριος, ὅταν σᾶς ὑβρίσουν καὶ σᾶς διώξουν καὶ ποῦν ἐναντίον σας ὁποιαδήποτε ψευδὴ κατηγορία, μόνο καὶ μόνο ἐπειδὴ πιστεύετε σ᾿ Ἐμένα. «Χαίρετε καὶ ἀγαλλιᾶσθε, ὅτι ὁ μισθὸς ὑμῶν πολὺς ἐν τοῖς οὐρανοῖς» (Ματθ. ε´ 11-12).
Πέρα ὅμως ἀπὸ τὴν πίστη εἶναι ἀπαραίτητη στὸ διωκόμενο Χριστιανὸ ἡ ἀνεξικακία· νὰ μὴν κρατάει κακία ἐναντίον τῶν διωκτῶν του· νὰ μὴν ταράζεται ἀπὸ τὸ μίσος τους πρὸς αὐτόν, οὔτε νὰ ποθεῖ τὴν τιμωρία τους. Αὐτὴ ἡ συμπεριφορὰ εἶναι πολὺ μεγάλο πνευματικὸ ὕψος, στὸ ὁποῖο μπορεῖ νὰ ἀνεβάσει μόνο ἡ Χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Τότε ὁ πιστὸς γίνεται ὄντως ἐφάμιλλος τῶν καλλινίκων Μαρτύρων, τότε ἡ κακοπάθεια ἢ καὶ ὁ μαρτυρικὸς θάνατός του ἀνεβαίνει ὡς θυμίαμα κατ᾿ ἐξοχὴν εὐάρεστο ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ.
***
Βλέπουμε μὲ θλίψη στὴν ἐποχή μας ὅτι ἡ ἄλλοτε ἑλληνορθόδοξη κοινωνία μας ἀπομακρύνεται συνεχῶς ἀπὸ τὸ Νόμο τοῦ Θεοῦ, ἐνῶ εἶναι πασίδηλη πλέον ἡ συστηματικὴ προσπάθεια τῶν μεγάλων τῆς γῆς νὰ ἐξαφανίσουν κάθε θεσμὸ ποὺ ἔχει ἔστω καὶ κάποιο χριστιανικὸ χρῶμα ἢ καταβολή. Καὶ τὸ ἐνδεχόμενο τοῦ διωγμοῦ εἶναι πολὺ πιθανό. Γι᾿ αὐτὸ πρέπει νὰ ἑτοιμαζόμαστε· νὰ ἀγαπήσουμε τὸν Κύριο μὲ ὅλη μας τὴν καρδιὰ καὶ γιὰ ἕνα νὰ Τὸν παρακαλοῦμε θερμά: «Κύριε, κράτησέ μας κοντά Σου. Ἀξίωσέ μας νὰ μὴ Σὲ προδώσουμε ποτὲ καὶ γιὰ τίποτε». Κι Ἐκεῖνος, ὁ παντοδύναμος καὶ φιλοψυχότατος Ἀρχηγὸς τῆς Ἐκκλησίας, θὰ μᾶς ὁδηγήσει ἀσφαλῶς στὴν ὁλόφωτη καὶ εἰρηνικὴ Βασιλεία Του.
