Ἀποστολικό Ἀνάγνωσμα Κυριακῆς 11 Φεβρουαρίου 2018, τῆς Ἀπόκρεω (Α΄ Κορ. η΄ 8 – θ΄ 2)
Ἀδελφοί, βρῶμα ἡμᾶς οὐ παρίστησι τῷ Θεῷ· οὔτε γὰρ ἐὰν φάγωμεν περισσεύομεν, οὔτε ἐὰν μὴ φάγωμεν ὑστερούμεθα. βλέπετε δὲ μήπως ἡ ἐξουσία ὑμῶν αὕτη πρόσκομμα γένηται τοῖς ἀσθενοῦσιν. ἐὰν γάρ τις ἴδῃ σε, τὸν ἔχοντα γνῶσιν, ἐν εἰδωλείῳ κατακείμενον, οὐχὶ ἡ συνείδησις αὐτοῦ ἀσθενοῦς ὄντος οἰκοδομηθήσεται εἰς τὸ τὰ εἰδωλόθυτα ἐσθίειν; καὶ ἀπολεῖται ὁ ἀσθενῶν ἀδελφὸς ἐπὶ τῇ σῇ γνώσει, δι᾿ ὃν Χριστὸς ἀπέθανεν. οὕτω δὲ ἁμαρτάνοντες εἰς τοὺς ἀδελφοὺς καὶ τύπτοντες αὐτῶν τὴν συνείδησιν ἀσθενοῦσαν εἰς Χριστὸν ἁμαρτάνετε. διόπερ εἰ βρῶμα σκανδαλίζει τὸν ἀδελφόν μου, οὐ μὴ φάγω κρέα εἰς τὸν αἰῶνα, ἵνα μὴ τὸν ἀδελφόν μου σκανδαλίσω. Οὐκ εἰμὶ ἀπόστολος; οὐκ εἰμὶ ἐλεύθερος; οὐχὶ ᾿Ιησοῦν Χριστὸν τὸν Κύριον ἡμῶν ἑώρακα; οὐ τὸ ἔργον μου ὑμεῖς ἐστε ἐν Κυρίῳ; εἰ ἄλλοις οὐκ εἰμὶ ἀπόστολος, ἀλλά γε ὑμῖν εἰμι· ἡ γὰρ σφραγὶς τῆς ἐμῆς ἀποστολῆς ὑμεῖς ἐστε ἐν Κυρίῳ.
«Ἀπολεῖται ὁ ἀσθενῶν ἀδελφός… δι᾿ ὃν Χριστὸς ἀπέθανε»
Ἡ σημερινὴ Κυριακὴ ἔχει δύο ὀνόματα: Κυριακὴ τῆς Κρίσεως, λόγῳ τοῦ εὐαγγελικοῦ ἀναγνώσματος τῆς ἡμέρας, καὶ τῆς Ἀπόκρεω, καθὼς ἀπὸ αὔριο ἀπέχουμε ἀπὸ τὸ κρέας μέχρι τὸ Πάσχα. Στὸ ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα γίνεται λόγος γιὰ τὸ κρέας ἀλλὰ μὲ ἄλλο πνεῦμα. Ὑπῆρχαν Χριστιανοὶ στὴν Κόρινθο ποὺ ἔτρωγαν ἀπὸ τὰ εἰδωλόθυτα, δηλαδὴ ἀπὸ τὰ κρέατα τῶν θυσιῶν στοὺς θεοὺς τῶν εἰδώλων. Ἔτρωγαν ἀπὸ αὐτὰ ἀδιάφορα, γνωρίζοντας ὅτι οἱ θεοὶ αὐτοὶ εἶναι ἀνύπαρκτοι καὶ ἑπομένως τὰ κρέατα αὐτὰ δὲν ἦταν ἱερά. Ἦταν δυνατοὶ στὴν πίστη καὶ φωτισμένοι. Ὅμως κάποιοι ἀδύναμοι Χριστιανοὶ παρεξηγοῦσαν αὐτὴν τὴν κίνηση καὶ ἔτρωγαν κι ἐκεῖνοι ἀπὸ αὐτὰ μὲ τὴν ἰδέα ὅτι ἦταν ἱερά. Καὶ ἔτσι, λέει στοὺς δυνατοὺς Χριστιανοὺς ὁ ἀπόστολος Παῦλος, θὰ χαθεῖ ὁ ἀδελφός σου παρασυρόμενος στὴν εἰδωλολατρία, ἐξαιτίας τῆς δικῆς σου φωτισμένης γνώσεως. Ἀλλὰ γι᾿ αὐτὸν ὁ Χριστὸς πέθανε. Μὲ αὐτὴ τὴν ἀφορμὴ ἂς δοῦμε σήμερα τί σημαίνει ὅτι ὁ Κύριος πέθανε γιὰ τὸν κάθε ἄνθρωπο καὶ τί ἀντίκτυπο ἔχει αὐτὸ στὴ ζωὴ τοῦ ἀληθινοῦ πιστοῦ.
1. Ἀγάπη ὕψιστη καὶ προσωπικὴ
Ὁ Κύριος μᾶς ἔχει διδάξει ὅτι ὁ Θεὸς τόσο πολὺ ἀγάπησε τὸν κόσμο τῶν ἀνθρώπων ποὺ ζοῦσε στὴν ἁμαρτία, ὥστε παρέδωσε σὲ θάνατο τὸν μονογενὴ Υἱό Του (Ἰω. γ´ 16). Τόσο μεγάλη εἶναι ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, ὥστε ἔφθασε μέχρι τὸν θάνατο. Αὐτὴ εἶναι ἡ μεγαλύτερη πράξη ἀγάπης, ὅπως διακήρυξε ὁ ἴδιος ὁ Κύριος στοὺς μαθητές Του: «Δὲν ὑπάρχει μεγαλύτερη ἀγάπη ἀπὸ αὐτήν, δηλαδὴ ἀπὸ τὸ νὰ θυσιάσει κανεὶς τὴ ζωή του γι᾿ αὐτοὺς ποὺ ἀγαπᾶ» (Ἰω. ιε´ 13).
Ὁ λόγος τοῦ Ἀποστόλου «δι᾿ ὃν Χριστὸς ἀπέθανε» περιέχει αὐτὴν τὴν ἀλήθεια, τὸ ἐκπληκτικὸ μέγεθος τῆς θείας ἀγάπης πρὸς τὸν ἄνθρωπο, τονίζει ὅμως καὶ μιὰ ἄλλη θαυμαστὴ πτυχή της: τὸν προσωπικὸ χαρακτήρα της· δηλαδὴ ὅτι ὁ Θεὸς ἀγαπᾶ ὄχι μόνο τὴν ἀνθρωπότητα ὡς σύνολο, ἀλλὰ καὶ τὸν κάθε ἄνθρωπο ξεχωριστά. Ὁ καθένας μας ἔχει μιὰ ἰδιαίτερη θέση στὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, ὅποιος κι ἂν εἶναι. Μάλιστα στὸ συγκεκριμένο χωρίο ὁ ἅγιος Ἀπόστολος ἐννοεῖ τὸν ἀδύναμο Χριστιανό, αὐτὸν ποὺ εὔκολα σκανδαλίζεται, διότι εἶναι ἀκόμη ἀκατατόπιστος, δὲν ἔχει ξεπεράσει ἀκόμη τελείως τὶς εἰδωλολατρικές του πλάνες. Αὐτὸν τὸν ἀγάπησε ὁ Χριστός· τὸν ἀγάπησε μέχρι θανάτου!
2. Ὁ ἀδελφός μας εἶναι ἀξιαγάπητος
Ἡ σταυρικὴ θυσία τοῦ Κυρίου γιὰ τὸν καθένα σημαίνει γιὰ τὸν πιστὸ Χριστιανὸ ὅτι ὁ κάθε ἄνθρωπος χωρὶς ἐξαίρεση εἶναι ἄξιος ἀπέραντου σεβασμοῦ καὶ ἀγάπης. Ὅσο ἁμαρτωλὸς κι ἂν εἶναι, ὅσο ἀντιπαθητικὸς κι ἂν μᾶς φαίνεται, εἶναι ἀξιαγάπητος, διότι ὁ Χριστὸς ὄχι μόνο τὸν ἀνέχθηκε, ἀλλὰ τὸν ἀγάπησε καὶ ἔχυσε τὸ πάντιμο Αἷμα Του γιὰ τὴ σωτηρία του. Ἂς σεβαστοῦμε τὸ τίμημα, ἂς φιλοτιμηθοῦμε ἀπὸ τὴν ἐκπληκτικὴ θεϊκὴ ἀγάπη, ἂς μιμηθοῦμε τὸν Ἀρχηγὸ τῆς ζωῆς μας.
Ἂς ἀκολουθήσουμε δηλαδὴ τὸ παράδειγμά Του. Ὄχι ἁπλῶς νὰ μὴ βλάπτουμε τὸν ἀδελφό μας, ἀλλὰ καὶ νὰ προσέχουμε νὰ μὴν τὸν σκανδαλίζουμε. Αὐτὴν τὴν ἔννοια κυρίως προβάλλει ὁ ἀπόστολος Παῦλος στὴ σημερινὴ ἀποστολικὴ περικοπή: Γράφει στοὺς πνευματικὰ δυνατοὺς Χριστιανοὺς τῆς Κορίνθου ὅτι ναὶ μὲν ἔκαναν κάτι ποὺ ὄχι μόνο δὲν ἦταν ἁμαρτία, ἀλλὰ ἔδειχνε καὶ τὴν πνευματική τους προκοπή. Ἔτρωγαν δηλαδὴ ἀπὸ τὰ εἰδωλόθυτα μὲ τὴ βεβαιότητα ὅτι εἶναι κοινὰ κρέατα. Ὅμως μὲ αὐτὸ ποὺ ἔκαναν, τοὺς ἐπισημαίνει, ἔβλαπταν τοὺς ἀδύναμους ἀδελφούς τους, τοὺς σκανδάλιζαν. Καὶ γι᾿ αὐτὸ ἔπρεπε νὰ σταματήσουν νὰ τὸ κάνουν.
Ἂς μᾶς ἀπασχολήσει ἡ μικρὴ αὐτὴ φράση τοῦ ἁγίου Ἀποστόλου, τὸ «δι᾿ ὃν Χριστὸς ἀπέθανε», καὶ ἡ λεπτὴ ἀλλὰ σοβαρὴ ὑπόδειξη ποὺ περιέχει. Καὶ ἂν τυχὸν βλέπουμε ὅτι ἀφορᾶ σ’ ἐμᾶς, ἂς φροντίσουμε νὰ δείξουμε ὅτι εἴμαστε μαθητὲς τοῦ Ἐσταυρωμένου ὄχι μὲ τὴ γνώση μας ἀλλὰ μὲ τὴν ἀγάπη μας, ποὺ συνίσταται καὶ στὴ θυσία τῶν νόμιμων δικαιωμάτων μας γιὰ τὴν ὠφέλεια τῶν ἀδελφῶν μας.
***
Πλησιάζει ἡ Μεγάλη Τεσσαρακοστή, ὁ καιρὸς τῆς πνευματικῆς ἀθλήσεως: τῆς αὐστηρῆς νηστείας, τῶν μακρῶν καὶ κατανυκτικῶν Ἀκολουθιῶν, τῆς ἐπίμονης προσευχῆς. Ἀλλὰ ὄχι μόνο αὐτῶν. Εἶναι καὶ ὁ καιρὸς τῆς ἀθλήσεως στὴν ἀγάπη, στὴ συγχώρηση, στὴν ἀλληλοκατανόηση, στὴν ὑποχωρητικότητα, στὴν παραίτηση ἀπὸ τὰ δικαιώματά μας, στὸ ἐνδιαφέρον μας νὰ ἀναπαύσουμε κατὰ Θεὸν τὸν πλησίον μας. Ἂς ἐπιδοθοῦμε καὶ σὲ αὐτὰ τὰ ἀγωνίσματα, μὲ τὴ Χάρι τοῦ ὑπὲρ ἡμῶν σταυρωθέντος Κυρίου μας. Τότε θὰ ζήσουμε βαθύτερα τὸ Πάθος καὶ τὴν Ἀνάστασή Του.