Ἀποστολικό Ἀνάγνωσμα Κυριακῆς 19 Αὐγούστου 2018, ιβ΄ ἐπιστολῶν (Α΄ Κορ. ιε΄ 1-11)
Ἀδελφοί, γνωρίζω ὑμῖν τὸ εὐαγγέλιον ὃ εὐηγγελισάμην ὑμῖν, ὃ καὶ παρελάβετε, ἐν ᾧ καὶ ἑστήκατε, δι᾿ οὗ καὶ σῴζεσθε, τίνι λόγῳ εὐηγγελισάμην ὑμῖν εἰ κατέχετε, ἐκτὸς εἰ μὴ εἰκῆ ἐπιστεύσατε. παρέδωκα γὰρ ὑμῖν ἐν πρώτοις ὃ καὶ παρέλαβον, ὅτι Χριστὸς ἀπέθανεν ὑπὲρ τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶν κατὰ τὰς γραφάς, καὶ ὅτι ἐτάφη, καὶ ὅτι ἐγήγερται τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ κατὰ τὰς γραφάς, καὶ ὅτι ὤφθη Κηφᾷ, εἶτα τοῖς δώδεκα· ἔπειτα ὤφθη ἐπάνω πεντακοσίοις ἀδελφοῖς ἐφάπαξ, ἐξ ὧν οἱ πλείους μένουσιν ἕως ἄρτι, τινὲς δὲ καὶ ἐκοιμήθησαν· ἔπειτα ὤφθη Ἰακώβῳ, εἶτα τοῖς ἀποστόλοις πᾶσιν· ἔσχατον δὲ πάντων ὡσπερεὶ τῷ ἐκτρώματι ὤφθη κἀμοί. ἐγὼ γάρ εἰμι ὁ ἐλάχιστος τῶν ἀποστόλων, ὃς οὐκ εἰμὶ ἱκανὸς καλεῖσθαι ἀπόστολος, διότι ἐδίωξα τὴν ἐκκλησίαν τοῦ Θεοῦ· χάριτι δὲ Θεοῦ εἰμι ὅ εἰμι· καὶ ἡ χάρις αὐτοῦ ἡ εἰς ἐμὲ οὐ κενὴ ἐγενήθη, ἀλλὰ περισσότερον αὐτῶν πάντων ἐκοπίασα, οὐκ ἐγὼ δέ, ἀλλ᾿ ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ ἡ σὺν ἐμοί. εἴτε οὖν ἐγὼ εἴτε ἐκεῖνοι, οὕτω κηρύσσομεν καὶ οὕτως ἐπιστεύσατε.
«Περισσότερον αὐτῶν πάντων ἐκοπίασα, οὐκ ἐγὼ δέ, ἀλλ᾿ ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ ἡ σὺν ἐμοὶ»
Στὸ σημερινὸ ἀποστολικὸ Ἀνάγνωσμα ἀκούσαμε τὸν ἀπόστολο Παῦλο νὰ ἀναφέρει συγκεντρωτικὰ τὶς ἐμφανίσεις τοῦ ἀναστάντος Κυρίου στοὺς ἁγίους Ἀποστόλους. Τελευταῖα ἀπὸ ὅλους ἐμφανίσθηκε καὶ σ᾿ ἐμένα, γράφει. Μὲ ἀξίωσε κι ἐμένα τὸν διώκτη νὰ γίνω Ἀπόστολος. Ὡστόσο ἡ Χάρις αὐτὴ δὲν ἔμεινε χωρὶς ἀποτέλεσμα, προσθέτει, διότι ὑπέβαλα τὸν ἑαυτό μου σὲ περισσότερους κόπους ἀπὸ ὅ,τι οἱ ἄλλοι Ἀπόστολοι. Ἀλλὰ δὲν ἦταν δικό μου κατόρθωμα αὐτοὶ οἱ κόποι. Τῆς Χάριτος τοῦ Θεοῦ ποὺ μὲ ἐνίσχυε ἦταν ἔργο.
Μὲ αὐτὴ τὴν ἀφορμὴ ἂς δοῦμε σήμερα πῶς πρέπει νὰ βλέπει ὁ συνειδητὸς Χριστιανὸς τὸν κόπο στὴ ζωή του.
1. Ὁ κόπος εἶναι προνόμιο
Ὑπάρχει δυστυχῶς στὴν κοινωνία μας ἡ ἀντίληψη ὅτι ὁ κόπος εἶναι ταλαιπωρία καὶ ταπείνωση καὶ ὅτι καταστρέφει τὴ χαρὰ τῆς ζωῆς. Ἔξυπνος καὶ ἐπιτυχημένος θεωρεῖται ὅποιος βγάζει πολλὰ χρήματα μὲ λίγο κόπο· ἀντίθετα δὲν εἶναι ἀξιοζήλευτος ὁ ἄνθρωπος τοῦ μόχθου.
Ὡστόσο ὁ ἀπόστολος Παῦλος βλέπει τὸ θέμα διαφορετικά. Τὸν ἀκούσαμε στὴ σημερινὴ περικοπὴ νὰ λέει: Ἂν καὶ κλήθηκα στὸ ἀποστολικὸ ἀξίωμα τελευταῖος, μετὰ ἀπὸ τοὺς ἄλλους Ἀποστόλους, κουράστηκα ὅμως περισσότερο ἀπὸ αὐτούς. Δηλαδὴ εἶναι σὰν νὰ λέει: Μὲ ἀξίωσε ὁ Θεὸς νὰ ταλαιπωρηθῶ περισσότερο ἀπὸ ἐκείνους γιὰ τὴ διάδοση τοῦ Εὐαγγελίου, γιὰ τὴ δόξα τοῦ Θεοῦ, γιὰ τὴ σωτηρία τῶν ψυχῶν. Ἀναφέρει δηλαδὴ τοὺς κόπους του ὡς προνόμιο, ὡς εὐλογία, ὡς Χάρι καὶ δωρεά.
Ὁ ἴδιος ὁ Κύριος στὴν ἐπὶ γῆς ζωή Του κουράστηκε πολὺ καὶ ἁγίασε τὸν κόπο. Κουρασμένος ἀπὸ τὴν πεζοπορία κάθισε δίπλα στὸ πηγάδι τοῦ Ἰακώβ (βλ. Ἰω. δ´ 6). Ἄλλοτε κατάκοπος ἀποκοιμήθηκε στὴν πρύμνη τοῦ μικροῦ πλοίου στὸ ὁποῖο ἐπέβαινε. Καὶ ἦταν τόσος ὁ κόπος Του, ὥστε δὲν Τὸν ξύπνησε ἡ σφοδρὴ θαλασσοταραχή, ἐξαιτίας τῆς ὁποίας κινδύνευε τὸ πλοιάριο νὰ βυθισθεῖ, ἀλλὰ οἱ Μαθητές, ποὺ φοβήθηκαν τὸ ναυάγιο (βλ. Μάρκ. δ´ 37-39).
Εὐλογημένος λοιπὸν καὶ προνομιοῦχος εἶναι ὅποιος κουράζεται περισσότερο. Εὐλογημένος ὁ οἰκογενειάρχης ποὺ κουράζεται νὰ ζήσει τὴν οἰκογένειά του μὲ τὸν τίμιο ἱδρώτα του. Εὐλογημένος ὁ φιλότιμος ὑπάλληλος ποὺ σηκώνει τὸ κύριο βάρος τῆς ἐργασίας στὴν ὑπηρεσία του. Γιατὶ ὁ κόπος εἶναι δεμένος μὲ τὴ χαρὰ τῆς δημιουργικότητος καὶ τῆς προσφορᾶς. Αὐτὴ τὴ χαρὰ δὲν μποροῦν νὰ τὴ ζήσουν οὔτε νὰ τὴν καταλάβουν οἱ φυγόπονοι καὶ ράθυμοι. Καὶ ἔρχεται ὥρα ποὺ ὁ Θεὸς εὐλογεῖ φανερὰ τὸν εὐσυνείδητο καὶ ἐργατικό, καὶ σ᾿ αὐτὴ τὴ ζωή, ἰδιαιτέρως ὅμως στὴ Βασιλεία Του.
2. Ὁ Θεὸς μᾶς ἐνισχύει νὰ καταβάλλουμε κόπους
Ἀλλὰ ὁ θεῖος Ἀπόστολος μὲ τὰ ὅσα γράφει, μᾶς διδάσκει ὄχι μόνο νὰ μὴ μειονεκτοῦμε ἢ νὰ μὴν ἀγανακτοῦμε ἀπέναντι σὲ ὅσους κουράζονται λιγότερο ἀπὸ ἐμᾶς, ἀλλὰ καὶ νὰ μὴν ὑπερηφανευόμαστε ἀπέναντί τους. Γράφει: Κουράστηκα περισσότερο ἀπὸ τοὺς ἄλλους Ἀποστόλους· ἡ πραγματικότητα ὅμως εἶναι ὅτι δὲν κατέβαλα τοὺς κόπους ἐγώ, ἀλλὰ ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ ποὺ ἦταν μαζί μου καὶ μὲ ἐνίσχυε.
Ὁ Θεὸς μᾶς ἐνισχύει νὰ ὑποβαλλόμαστε σὲ κόπους γιὰ νὰ φέρουμε σὲ πέρας τὰ διάφορα ἔργα μας. Ἐκεῖνος μᾶς δίνει τὴν προθυμία, τὴν ὑγεία, τὶς δυνάμεις καὶ τὰ προσόντα, πτυχία καὶ δεξιότητες, ἀλλὰ καὶ τὶς κατάλληλες συνθῆκες. Πόσοι συνάνθρωποί μας θέλουν, ἀλλὰ δὲν μποροῦν νὰ ἐργασθοῦν, διότι γιὰ ὁποιονδήποτε λόγο τοὺς λείπει ἕνα ἢ περισσότερα ἀπὸ τὰ παραπάνω!
Ὅποια ἀρετή, ὅποιο κατόρθωμα καὶ ἐπίδοση ἔχουμε, ὅλα μὲ τὴν Χάρι τοῦ Θεοῦ τὰ κατορθώνουμε. Αὐτὸ νὰ τὸ πιστεύουμε βαθιὰ μέσα μας καὶ νὰ εὐχαριστοῦμε πάντοτε τὸν Θεό. Νὰ ἀποδίδουμε σταθερὰ τὴ δόξα στὸν μόνο Αἴτιο κάθε ἀγαθοῦ, ὅπως ὁ ἀπόστολος Παῦλος, ὁ ὁποῖος, ἂν καὶ εἶχε καταβάλει ὑπεράνθρωπους κόπους καὶ εἶχε νὰ ἐπιδείξει ἐκπληκτικὲς ἐπιτυχίες στὴν ἀποστολική του διακονία, παρέμενε τόσο ταπεινός.
***
Ἡ σύγχρονη ἐποχὴ προβάλλει ὡς ἰδανικὸ τὴν ὑλικὴ εὐμάρεια, τὴν ἄνεση, τὴν καλοπέραση. Δὲν ἀγαπᾶ τὸν κόπο, τὴν προσφορά, τὴν αὐτοθυσία. Εἶναι ἐποχὴ ἀντισταυρική. Γι᾿ αὐτὸ καὶ οἱ σύγχρονοι ἄνθρωποι, κατὰ κανόνα, δὲν ἀντέχουμε στὴν κακοπάθεια, τὴ στέρηση, τὶς δυσκολίες, ἔχουμε πολὺ μικρότερες ἀντοχὲς ἀπὸ ὅ,τι οἱ παλαιότεροι, καὶ ἔχουμε χάσει τὴν ἀληθινὴ χαρά. Ἡ σεμνὴ καύχηση τοῦ ἀποστόλου Παύλου γιὰ τοὺς πολλούς του κόπους ἀποτελεῖ γιὰ ὅλους μας ἐγερτήριο σάλπισμα. Ὁ «ὑπὲρ πάντας τοὺς ἀποστόλους κοπιάσας» μᾶς καλεῖ νὰ γίνουμε ἄνθρωποι τοῦ εὐλογημένου κόπου, τῆς θεάρεστης φιλοπονίας, τῆς χριστομίμητης αὐταπαρνήσεως, ἀληθινοὶ ἄνθρωποι τοῦ Θεοῦ, πεπληρωμένοι ἀπὸ τὴ χαρὰ τῆς προσφορᾶς καὶ τῆς ἀγάπης.
