Ἡ καλλιέργεια τῆς ψυχῆς μας

Εὐαγγελικό Ἀνάγνωσμα Κυριακῆς 14 Ὀκτωβρίου 2018, Δ΄ Λουκᾶ (Λκ. η΄ 5-15)

Εἶπεν ὁ Κύριος τὴν παραβολὴν ταύτην· ἐξῆλθεν ὁ σπείρων τοῦ σπεῖραι τὸν σπόρον αὐτοῦ. καὶ ἐν τῷ σπείρειν αὐτὸν ὃ μὲν ἔπεσε παρὰ τὴν ὁδόν, καὶ κατεπατήθη, καὶ τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ κατέφαγεν αὐτό· καὶ ἕτερον ἔπεσεν ἐπὶ τὴν πέτραν, καὶ φυὲν ἐξηράνθη διὰ τὸ μὴ ἔχειν ἰκμάδα· καὶ ἕ­­­­­τερον ἔπεσεν ἐν μέσῳ τῶν ἀκανθῶν, καὶ συμφυεῖσαι αἱ ἄκανθαι ἀπέπνιξαν αὐτό· καὶ ἕτερον ἔπεσεν εἰς τὴν γῆν τὴν ἀγαθήν, καὶ φυὲν ἐποίησε καρπὸν ἑκατονταπλασίονα. ᾿Επηρώτων δὲ αὐτὸν οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ λέγοντες· τίς εἴη ἡ παραβολὴ αὕτη. ὁ δὲ εἶπεν· ὑμῖν δέδοται γνῶναι τὰ μυστήρια τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ, τοῖς δὲ λοιποῖς ἐν παραβολαῖς, ἵνα βλέποντες μὴ βλέπωσι καὶ ἀ­­­­κούοντες μὴ συνιῶσιν. ἔστι δὲ αὕτη ἡ παραβολή· ὁ σπόρος ἐστὶν ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ· οἱ δὲ παρὰ τὴν ὁδόν εἰσιν οἱ ἀκούσαντες, εἶτα ἔρχεται ὁ διάβολος καὶ αἴρει τὸν λόγον ἀπὸ τῆς καρδίας αὐτῶν, ἵνα μὴ πιστεύσαντες σωθῶσιν. οἱ δὲ ἐπὶ τῆς πέτρας οἳ ὅταν ἀκούσωσι, μετὰ χαρᾶς δέχονται τὸν λόγον, καὶ οὗτοι ρίζαν οὐκ ἔχουσιν, οἳ πρὸς καιρὸν πιστεύουσι καὶ ἐν καιρῷ πειρασμοῦ ἀφίστανται. τὸ δὲ εἰς τὰς ἀκάνθας πεσόν, οὗτοί εἰσιν οἱ ἀκούσαντες, καὶ ὑπὸ μεριμνῶν καὶ πλούτου καὶ ἡδονῶν τοῦ βίου πορευόμενοι συμπνίγονται καὶ οὐ τελεσφοροῦσι. τὸ δὲ ἐν τῇ καλῇ γῇ, οὗτοί εἰσιν οἵτινες ἐν καρδίᾳ καλῇ καὶ ἀγαθῇ ἀκούσαντες τὸν λόγον κατέχουσι καὶ καρποφοροῦσιν ἐν ὑπομονῇ. ταῦτα λέγων ἐφώνει· ὁ ἔχων ὦτα ἀκούειν ἀκουέτω.

«Τὸ δὲ ἐν τῇ καλῇ γῇ, οὗτοί εἰσιν οἵτινες… ἀκούσαντες τὸν λόγον κατέχουσι καὶ καρποφοροῦσιν ἐν ὑπομονῇ»

Κατὰ τὴ σημερινὴ ἡμέρα, ἑορτὴ τῶν ἁγίων Πατέρων τῆς Ζ΄ Οἰκουμενικῆς Συν­όδου, ἔχει καθορισθεῖ ὡς εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα ἡ πολὺ γνωστὴ ἀλλὰ καὶ διδακτικὴ «Παραβολὴ τοῦ σπορέως». Ἡ παραβολὴ ὅπου ὁ Κύριος Ἰησοῦς παρομοιάζει τὸ λόγο τοῦ Θεοῦ μὲ τὸ σπόρο. Σὰν τὸ σπόρο καὶ ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ σπείρεται πλουσιοπάροχα στὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων.

Δὲν καρποφορεῖ ὅμως παντοῦ καὶ πάν­τα. Σύμφωνα μὲ τὴν παραβολή, μόνο ὁ σπόρος ὁ ὁποῖος ἔπεσε σὲ καλὴ γῆ καρποφόρησε.

Γι’ αὐτὴ τὴν καλὴ γῆ θὰ κάνουμε λό­γο σήμερα. Γιὰ τὴν ψυχὴ δηλαδὴ τοῦ ἀν­θρώπου ὁ ὁποῖος ἀκούει μὲ προσοχὴ καὶ συν­αίσθηση τὰ θεῖα λόγια καὶ ἀγωνίζε­ται νὰ τὰ ἐφαρμόσει στὴ ζωή του.

1. ΣΥΝΑΙΣΘΗΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΣΟΧΗ

Εἶναι πάρα πολλὲς οἱ εὐκαιρίες μέσα ἀ­­­­πὸ τὶς ὁποῖες ὁ Οὐράνιος Γεωργὸς ρίχνει τὸ σπόρο τοῦ θείου λόγου στὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων. Πολλοὶ δὲν τὸν δέχονται. Ἄλλοι ὅμως ἀντίθετα ἀπολαμβάνουν πλούσιους καρπούς, διότι ἀκοῦν μὲ προσοχὴ καὶ ἱερὴ συναίσθηση τὰ θεῖα λόγια. Γι’ αὐτοὺς ὁ Κύριος εἶπε «οὗτοί εἰσιν οἵτινες… ἀκούσαντες τὸν λόγον κατέχουσι». Ἡ λέξη «κατέχουσι» δηλώνει συνειδητὸ ἀκροατὴ ὁ ὁποῖος, ὅταν ἀκούει ἢ μελετᾶ τὸ λόγο τοῦ Θεοῦ συναισθάνεται ὅτι πρόκειται γιὰ θεῖα καὶ ἱερὰ λόγια καὶ ἡ συναίσθηση αὐτὴ τοῦ προκαλεῖ δέος. «Τὴν ὥρα αὐτὴ μοῦ μιλάει ὁ Θεός!», σκέπτεται. Καὶ ἡ σκέψη αὐτὴ δημιουργεῖ μέσα του ἕνα κλίμα ἱεροπρέ­πειας καὶ σοβαρότητας.

Αὐτὴ ἡ συναίσθηση τὸν κάνει νὰ προσ­εύχεται πρὶν ἀκούσει ἢ μελετήσει τὸ λόγο τοῦ Θεοῦ καὶ νὰ παρακαλεῖ τὸν Φωτοδότη Κύριο νὰ τὸν φωτίσει νὰ ἐννοήσει τὴ θεία διδασκαλία.

Ἡ ἴδια συναίσθηση τὸν παρακινεῖ κατὰ τὴν ὥρα τῆς θείας διδαχῆς νὰ ἐντείνει τὴν προσοχή του, γιὰ νὰ μὴ χάσει τίποτα ἀπὸ τὴν οὐράνια διδασκαλία. Ἀκολουθεῖ δηλαδὴ τὴ συμβουλὴ τῶν ἁγίων Πατέρων οἱ ὁποῖοι σημειώνουν: Ὅπως πλησιάζεις μὲ εὐλάβεια νὰ κοινωνήσεις τὰ Ἄχραντα Μυστήρια προσέχοντας νὰ μὴν ἐκπέσει κάποιος θεῖος μαργαρίτης, μὲ τὸν ἴδιο ἀκριβῶς τρόπο νὰ προσέχεις στὴν ἀκρόαση τοῦ θείου λόγου καὶ στὴ μελέτη τῆς Ἁγίας Γραφῆς, ὥστε νὰ μὴ σοῦ ξεφύγει κανένα ἀπὸ τὰ θεῖα νοήματά της.

2. ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΘΕΙΩΝ ΛΟΓΩΝ

Ὑπάρχει ὅμως κι ἕνα δεύτερο βασικὸ χαρακτηριστικὸ τῶν καλλιεργημένων καὶ δεκτικῶν ψυχῶν. Εἶναι ὁ καθημερινὸς ἀ­­­γώνας γιὰ τὴν ἐφαρμογὴ τοῦ θείου λόγου. Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ τότε μόνο καρποφορεῖ, ὅταν ὁ ἄνθρωπος ἀγωνίζεται «ἐν ὑπομονῇ» νὰ τὸν ἐφαρμόζει στὴ ζωή του. Γι’ αὐτὸ καὶ ὁ ἅγιος ἀδελφόθεος Ἰάκωβος μᾶς προτρέπει: «Γίνεσθε ­ποιηταὶ λόγου καὶ μὴ μόνον ἀκροαταί» (Ἰακ. α΄ 22).

Εἶναι σημαντικὸ λοιπὸν μετὰ τὴ μελέτη ἢ τὴν ἀκρόαση τοῦ θείου λόγου νὰ προσ­παθοῦμε νὰ ἐπαναφέρουμε στὴ μνήμη μας τί διαβάσαμε ἢ τί ἀκούσαμε καὶ νὰ σκεπτόμαστε πῶς αὐτὸ μποροῦμε νὰ τὸ ἐφαρμόσουμε στὴ ζωή μας. Ἔχουμε καὶ τώρα θέμα προσευχῆς. Ὅπως πρὶν ἀπὸ τὴ μελέτη ἢ τὴν ἀκρόαση τοῦ θείου λόγου προσευχόμαστε γιὰ νὰ φωτιστεῖ ὁ νοῦς μας καὶ νὰ ἐννοήσουμε τὸ βάθος τῶν θείων νοημάτων, ἔτσι καὶ μετὰ ἀπὸ αὐτὴν προσευχόμαστε στὸν Θεὸ νὰ ἐνισχύσει Ἐκεῖνος τὴ θέλησή μας στὸν ἀγώνα γιὰ τὴν ἐφαρμογὴ τοῦ θελήματός του.

Καὶ εἶναι πολὺ σημαντικὸ νὰ ζητοῦμε τὴ βοήθεια τοῦ Θεοῦ, διότι ὑπάρχει τὸ ἐνδεχόμενο νὰ συναντήσουμε θλίψεις καὶ δοκιμασίες, δυσκολίες καὶ ἐμπόδια, τὰ ὁποῖα μπορεῖ νὰ μᾶς κλονίσουν, ἂν δὲν μᾶς ἐνισχύσει Ἐκεῖνος νὰ θέσουμε ὡς γερὴ βάση καὶ στήριγμά μας τὸ θέλημά του.

❁ ❁ ❁

«Καλὴ γῆ». Ἔτσι μᾶς θέλει ὁ ­Οὐράνι­ος Γεωργός. Νὰ ἔχουμε ψυχὲς δεκτικὲς ποὺ θὰ ἀκοῦν μὲ προσοχὴ τὰ θεῖα λόγια καὶ θὰ προσπαθοῦν νὰ τὰ ἐφαρμόζουν στὴν καθημερινὴ ζωή. Ἂς Τὸν παρακαλέσουμε θερμὰ νὰ μᾶς χαρίσει καὶ κατὰ τὴ νέα ἱεραποστολικὴ χρονιὰ πλούσια τὴ σπορὰ τοῦ θείου λόγου καὶ ἀκόμη πλουσιότερη τὴν πνευματικὴ καρποφορία στὶς ψυχὲς ὅλων μας!