Ἀπόστολος: ἡμέρας, Δευτ. λβ΄ ἐπιστολῶν (Ἰακ. β΄ 14-26)
14 Τί τὸ ὄφελος, ἀδελφοί μου, ἐὰν πίστιν λέγῃ τις ἔχειν, ἔργα δὲ μὴ ἔχῃ; μὴ δύναται ἡ πίστις σῶσαι αὐτόν; 15 ἐὰν δὲ ἀδελφὸς ἢ ἀδελφὴ γυμνοὶ ὑπάρχωσι καὶ λειπόμενοι ὦσι τῆς ἐφημέρου τροφῆς, 16 εἴπῃ δέ τις αὐτοῖς ἐξ ὑμῶν, ὑπάγετε ἐν εἰρήνῃ, θερμαίνεσθε καὶ χορτάζεσθε, μὴ δῶτε δὲ αὐτοῖς τὰ ἐπιτήδεια τοῦ σώματος, τί τὸ ὄφελος; 17 οὕτω καὶ ἡ πίστις, ἐὰν μὴ ἔργα ἔχῃ, νεκρά ἐστι καθ’ ἑαυτήν. 18 ἀλλ’ ἐρεῖ τις· σὺ πίστιν ἔχεις, κἀγὼ ἔργα ἔχω· δεῖξόν μοι τὴν πίστιν σου ἐκ τῶν ἔργων σου, κἀγὼ δείξω σοι ἐκ τῶν ἔργων μου τὴν πίστιν μου. 19 σὺ πιστεύεις ὅτι ὁ Θεὸς εἷς ἐστι· καλῶς ποιεῖς· καὶ τὰ δαιμόνια πιστεύουσι καὶ φρίσσουσι. 20 θέλεις δὲ γνῶναι, ὦ ἄνθρωπε κενέ, ὅτι ἡ πίστις χωρὶς τῶν ἔργων νεκρά ἐστιν; 21 Ἀβραὰμ ὁ πατὴρ ἡμῶν οὐκ ἐξ ἔργων ἐδικαιώθη, ἀνενέγκας Ἰσαὰκ τὸν υἱὸν αὐτοῦ ἐπὶ τὸ θυσιαστήριον; 22 βλέπεις ὅτι ἡ πίστις συνήργει τοῖς ἔργοις αὐτοῦ, καὶ ἐκ τῶν ἔργων ἡ πίστις ἐτελειώθη, 23 καὶ ἐπληρώθη ἡ γραφὴ ἡ λέγουσα· ἐπίστευσε δὲ Ἀβραὰμ τῷ Θεῷ, καὶ ἐλογίσθη αὐτῷ εἰς δικαιοσύνην, καὶ φίλος Θεοῦ ἐκλήθη. 24 ὁρᾶτε τοίνυν ὅτι ἐξ ἔργων δικαιοῦται ἄνθρωπος καὶ οὐκ ἐκ πίστεως μόνον. 25 ὁμοίως δὲ καὶ Ραὰβ ἡ πόρνη οὐκ ἐξ ἔργων ἐδικαιώθη, ὑποδεξαμένη τοὺς ἀγγέλους καὶ ἑτέρᾳ ὁδῷ ἐκβαλοῦσα; 26 ὥσπερ γὰρ τὸ σῶμα χωρὶς πνεύματος νεκρόν ἐστιν, οὕτω καὶ ἡ πίστις χωρὶς τῶν ἔργων νεκρά ἐστι.
ΕΡΜΗΝΕΙΑ Π. Ν. ΤΡΕΜΠΕΛΑ
14 Ποιό εἶναι τό ὄφελος, ἀδελφοί μου, ἐάν κάποιος λέει ὅτι ἔχει πίστη, ἀλλά δέν ἔχει τά ἔργα πού παράγει ἡ ἀληθινή καί πραγματική πίστη; Μήπως ἡ θεωρητική αὐτή πίστη, πού δέν συνοδεύεται ἀπό τά ἔργα τῆς ἀγάπης, ἔχει τή δύναμη νά τόν σώσει; 15 Γιά νά πεισθεῖτε γιά τό θέμα αὐτό, σᾶς φέρνω ἕνα παράδειγμα: Ἐάν ἕνας ἀδελφός Χριστιανός ἤ μία ἀδελφή Χριστιανή εἶναι γυμνοί καί δέν ἔχουν τά ἀπαραίτητα ροῦχα νά ντυθοῦν, καί στεροῦνται ἀκόμη καί τήν ἀναγκαία καθημερινή τους τροφή, 16 καί τούς πεῖ ἕνας ἀπό σᾶς: «Πηγαίνετε στό καλό, σᾶς εὔχομαι νά ζεσταθεῖτε καί νά χορτάσετε καλά», δέν τούς δώσετε ὅμως καί τά ἀναγκαῖα ἐφόδια γιά τή συντήρηση τοῦ σώματός τους, ποιό εἶναι τό ὄφελος; 17 Ἔτσι καί ἡ πίστη, ἐάν δέν ἐκδηλώνεται μέ ἔργα ἀρετῆς, εἶναι ὁλοκληρωτικά καί ἀπό τήν ἴδια της τή ρίζα νεκρή. 18 Ἀλλά θά πεῖ κάποιος σ’ ἕναν ἄλλο: «Ἐσύ ἔχεις θεωρητική πίστη, κι ἐγώ ἔχω ἔργα ἀρετῆς χωρίς νά ἔχω πίστη». Αὐτό ὅμως εἶναι ἀπαράδεκτο καί ἀκατανόητο. Οὔτε ἀληθινή πίστη μπορεῖ νά ὑπάρξει χωρίς ἔργα ἀρετῆς, οὔτε ἀληθινή καί τέλεια ἀρετή μπορεῖ νά ἀποκτηθεῖ χωρίς τήν πίστη. Ἡ πίστη εἶναι κάτι πού δέν φαίνεται παρά μόνο στά ἀποτελέσματά της. Ἀπόδειξέ μου λοιπόν ὅτι πιστεύεις ἀπό τά ἔργα σου, κι ἐγώ θά σοῦ δείξω ἀπό τά ἔργα τῆς ἀρετῆς μου ὅτι ἔχω πίστη. Διότι ἐάν δέν εἶχα πίστη, δέν θά εἶχα οὔτε τούς καρπούς τῆς πίστεως, δηλαδή τά ἔργα τῆς ἀρετῆς. 19 Ἐσύ πιστεύεις ὅτι ὁ Θεός εἶναι ἕνας. Καλά κάνεις καί πιστεύεις στήν ἀλήθεια αὐτή. Μήν ξεχνᾶς ὅμως ὅτι καί τά δαιμόνια πιστεύουν στήν ὕπαρξη τοῦ Θεοῦ καί κυριεύονται ἀπό τρόμο μπροστά στή δικαιοσύνη του καί τή δύναμή του. 20 Θέλεις λοιπόν νά μάθεις, ἀνόητε ἄνθρωπε, ὅτι ἡ πίστη εἶναι νεκρή καί δέν ἔχει τή δύναμη νά σώσει, ὅταν δέν συνοδεύεται ἀπό τά ἔργα τῆς ἀρετῆς; 21 Ὁ Ἀβραάμ ὁ προπάτοράς μας δέν δικαιώθηκε ἀπό τά ἔργα τῆς ἀρετῆς του, ὅταν ἀνέβασε τόν Ἰσαάκ τό παιδί του πάνω στό θυσιαστήριο γιά νά τό θυσιάσει; 22 Βλέπεις ὅτι ἡ πίστη τοῦ Ἀβραάμ συνοδευόταν ἀπό τά ἔργα του· καί ἀπό τά ἔργα του αὐτά ἡ πίστη του τελειοποιήθηκε. 23 Καί ἐπαληθεύθηκε πλήρως ἡ Ἁγία Γραφή πού λέει: Πίστεψε ὁ Ἀβραάμ στό Θεό, καί ὁ Θεός λογάριασε τόσο πολύ τήν πίστη του αὐτή, ὥστε νά τόν θεωρήσει δίκαιο· κι ἔτσι ὁ Ἀβραάμ ὀνομάστηκε φίλος καί ἀγαπημένος τοῦ Θεοῦ. 24 Βλέπετε λοιπόν ὅτι κάθε ἄνθρωπος ἀναδεικνύεται δίκαιος ἀπό τά ἔργα του καί ὄχι μόνο ἀπό τήν πίστη. 25 Παρόμοια κι αὐτή ἡ πόρνη ἡ Ραάβ δέν δικαιώθηκε ἀπό τά ἔργα πού ἔκανε, ὅταν ὑποδέχθηκε τούς κατασκόπους πού ἔστειλαν οἱ Ἰουδαῖοι καί τούς βοήθησε νά βγοῦν ἀπό ἄλλο δρόμο ἔξω ἀπό τήν Ἱεριχώ; 26 Τά ἔργα λοιπόν ζωντανεύουν τήν πίστη. Διότι ὅπως τό σῶμα εἶναι νεκρό χωρίς τήν ψυχή, ἔτσι καί ἡ πίστη χωρίς τά ἔργα τῆς ἀρετῆς δέν εἶναι ζωντανή, ἀλλά νεκρή.