Εὐαγγέλιον: ἡμέρας, Τρ. ἀπόκρεω (Μρ. ιδ΄ 10-42)
10 Καὶ Ἰούδας ὁ Ἰσκαριώτης, εἷς τῶν δώδεκα, ἀπῆλθε πρὸς τοὺς ἀρχιερεῖς ἵνα παραδῷ αὐτὸν αὐτοῖς. 11 οἱ δὲ ἀκούσαντες ἐχάρησαν, καὶ ἐπηγγείλαντο αὐτῷ ἀργύρια δοῦναι· καὶ ἐ-ζήτει πῶς εὐκαίρως αὐτὸν παραδῷ. 12 Καὶ τῇ πρώτῃ ἡμέρᾳ τῶν ἀζύμων, ὅτε τὸ πάσχα ἔθυον, λέγουσιν αὐτῷ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ· ποῦ θέλεις ἀπελθόντες ἑτοιμάσωμεν ἵνα φάγῃς τὸ πάσχα; 13 καὶ ἀποστέλλει δύο τῶν μαθητῶν αὐτοῦ καὶ λέγει αὐτοῖς· ὑπάγετε εἰς τὴν πόλιν, καὶ ἀπαντήσει ὑμῖν ἄνθρωπος κεράμιον ὕδατος βαστάζων· ἀκολουθήσατε αὐτῷ, 14 καὶ ὅπου ἐὰν εἰσέλθῃ, εἴπατε τῷ οἰκοδεσπότῃ ὅτι ὁ διδάσκαλος λέγει· ποῦ ἐστι τὸ κατάλυμά μου ὅπου τὸ πάσχα μετὰ τῶν μαθητῶν μου φάγω; 15 καὶ αὐτὸς ὑμῖν δείξει ἀνώγαιον μέγα ἐστρωμένον ἕτοιμον· ἐκεῖ ἑτοιμάσατε ἡμῖν. 16 καὶ ἐξῆλθον οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ καὶ ἦλθον εἰς τὴν πόλιν, καὶ εὗρον καθὼς εἶπεν αὐτοῖς, καὶ ἡτοίμασαν τὸ πάσχα. 17 Καὶ ὀψίας γενομένης ἔρχεται μετὰ τῶν δώδεκα· 18 καὶ ἀνακειμένων αὐτῶν καὶ ἐσθιόντων εἶπεν ὁ Ἰησοῦς· ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι εἷς ἐξ ὑμῶν παραδώσει με, ὁ ἐσθίων μετ᾿ ἐμοῦ. 19 οἱ δὲ ἤρξαντο λυπεῖσθαι καὶ λέγειν αὐτῷ εἷς καθ᾿ εἷς· μήτι ἐγώ; καὶ ἄλλος· μήτι ἐγώ; 20 ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν αὐτοῖς· εἷς ἐκ τῶν δώδεκα, ὁ ἐμβαπτόμενος μετ᾿ ἐμοῦ εἰς τὸ τρυβλίον. 21 ὁ μὲν υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ὑπάγει καθὼς γέγραπται περὶ αὐτοῦ· οὐαὶ δὲ τῷ ἀνθρώπῳ ἐκείνῳ, δι᾿ οὗ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου παραδίδοται· καλὸν ἦν αὐτῷ εἰ οὐκ ἐγεννήθη ὁ ἄνθρωπος ἐκεῖνος. 22 Καὶ ἐσθιόντων αὐτῶν λαβὼν ὁ Ἰησοῦς ἄρτον εὐλογήσας ἔκλασε καὶ ἔδωκεν αὐτοῖς καὶ εἶπε· λάβετε φάγετε· τοῦτό ἐστι τὸ σῶμά μου. 23 καὶ λαβὼν τὸ ποτήριον εὐχαριστήσας ἔδωκεν αὐτοῖς, καὶ ἔπιον ἐξ αὐτοῦ πάντες. 24 καὶ εἶπεν αὐτοῖς· τοῦτό ἐστι τὸ αἷμά μου τὸ τῆς καινῆς διαθήκης τὸ περὶ πολλῶν ἐκχυνόμενον. 25 ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι οὐκέτι οὐ μὴ πίω ἐκ τοῦ γενήματος τῆς ἀμπέλου ἕως τῆς ἡμέρας ἐκείνης ὅταν αὐτὸ πίνω καινὸν ἐν τῇ βασιλείᾳ τοῦ Θεοῦ. 26 Καὶ ὑμνήσαντες ἐξῆλθον εἰς τὸ ὄρος τῶν ἐλαιῶν. 27 καὶ λέγει αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς ὅτι πάντες σκανδαλισθήσεσθε ἐν ἐμοὶ ἐν τῇ νυκτὶ ταύτῃ· ὅτι γέγραπται, πατάξω τὸν ποιμένα καὶ διασκορπισθήσονται τὰ πρόβατα· 28 ἀλλὰ μετὰ τὸ ἐγερθῆναί με προάξω ὑμᾶς εἰς τὴν Γαλιλαίαν. 29 ὁ δὲ Πέτρος ἔφη αὐτῷ· καὶ εἰ πάντες σκανδαλισθήσονται, ἀλλ᾿ οὐκ ἐγώ. 30 καὶ λέγει αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· ἀμὴν λέγω σοι ὅτι σὺ σήμερον ἐν τῇ νυκτὶ ταύτῃ πρὶν ἢ δὶς ἀλέκτορα φωνῆσαι τρὶς ἀπαρνήσῃ με. 31 ὁ δὲ Πέτρος ἐκ περισσοῦ ἔλεγε μᾶλλον· ἐάν με δέῃ συναποθανεῖν σοι, οὐ μή σε ἀπαρνήσομαι. ὡσαύτως δὲ καὶ πάντες ἔλεγον. 32 Καὶ ἔρχονται εἰς χωρίον οὗ τὸ ὄνομα Γεθσημανῆ, καὶ λέγει τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ· καθίσατε ὧδε ἕως προσεύξωμαι. 33 καὶ παραλαμβάνει τὸν Πέτρον καὶ Ἰάκωβον καὶ Ἰωάννην μεθ᾿ ἑαυτοῦ, καὶ ἤρξατο ἐκθαμβεῖσθαι καὶ ἀδημονεῖν 34 καὶ λέγειν αὐτοῖς· περίλυπός ἐστιν ἡ ψυχή μου ἕως θανάτου· μείνατε ὧδε καὶ γρηγορεῖτε. 35 καὶ προελθὼν μικρὸν ἔπεσεν ἐπὶ πρόσωπον ἐπὶ τῆς γῆς, καὶ προσηύχετο ἵνα, εἰ δυνατόν ἐστι, παρέλθῃ ἀπ᾿ αὐτοῦ ἡ ὥρα, 36 καὶ ἔλεγεν· ἀββᾶ ὁ πατήρ, πάντα δυνατά σοι· παρένεγκε τὸ ποτήριον ἀπ᾿ ἐμοῦ τοῦτο· ἀλλ᾿ οὐ τί ἐγὼ θέλω, ἀλλ᾿ εἴ τι σύ. 37 καὶ ἔρχεται καὶ εὑρίσκει αὐτοὺς καθεύδοντας, καὶ λέγει τῷ Πέτρῳ· Σίμων, καθεύδεις; οὐκ ἰσχύσατε μίαν ὥραν γρηγορῆσαι; 38 γρηγορεῖτε καὶ προσεύχεσθε, ἵνα μὴ εἰσέλθητε εἰς πειρασμόν· τὸ μὲν πνεῦμα πρόθυμον, ἡ δὲ σὰρξ ἀσθενής. 39 καὶ πάλιν ἀπελθὼν προσηύξατο τὸν αὐτὸν λόγον εἰπών. 40 καὶ ὑποστρέψας εὗρεν αὐτοὺς πάλιν καθεύδοντας· ἦσαν γὰρ οἱ ὀφθαλμοὶ αὐτῶν καταβαρυνόμενοι, καὶ οὐκ ᾔδεισαν τί ἀποκριθῶσιν αὐτῷ. 41 καὶ ἔρχεται τὸ τρίτον καὶ λέγει αὐτοῖς· καθεύδετε λοιπὸν καὶ ἀναπαύεσθε! ἀπέχει· ἦλθεν ἡ ὥρα· ἰδοὺ παραδίδοται ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου εἰς τὰς χεῖρας τῶν ἁμαρτωλῶν. 42 ἐγείρεσθε, ἄγωμεν· ἰδοὺ ὁ παραδιδούς με ἤγγικε.
ΕΡΜΗΝΕΙΑ Π. Ν. ΤΡΕΜΠΕΛΑ
10 Τότε ὁ Ἰούδας ὁ Ἰσκαριώτης, ἕνας ἀπό τούς δώδεκα, πῆγε στούς ἀρχιερεῖς καί τούς πρότεινε νά τούς τόν παραδώσει. 11 Κι αὐτοί, ὅταν ἄκουσαν τήν πρόταση αὐτή, χάρηκαν, διότι τό φονικό σχέδιό τους θά ἐκτελοῦνταν ἀθόρυβα καί μέ ἀσφάλεια. Καί τοῦ ὑποσχέθηκαν νά τοῦ δώσουν χρήματα. Ἔτσι ἐκεῖνος ζητοῦσε νά βρεῖ τρόπο γιά νά τούς τόν παραδώσει στήν κατάλληλη στιγμή, ὥστε νά προληφθεῖ κάθε λαϊκή ἐξέγερση. 12 Καί τήν πρώτη ἀπό τίς ἑπτά ἡμέρες πού διαρκοῦσε ἡ ἑορτή τῶν ἀζύμων, τήν ἡμέρα πού ἔσφαζαν οἱ Ἰουδαῖοι τόν πασχάλιο ἀμνό, λένε στόν Ἰησοῦ οἱ μαθητές του: Ποῦ θέλεις νά πᾶμε καί νά ἑτοιμάσουμε γιά νά φᾶς τό πασχαλινό δεῖπνο; 13 Στέλνει τότε δύο ἀπό τούς μαθητές του καί τούς λέει: Πηγαίνετε στήν πόλη, κι ἐκεῖ θά σᾶς συναντήσει κάποιος ἄνθρωπος πού θά κρατᾶ μιά στάμνα νερό. Ἀκολουθῆστε τον, 14 καί σ’ ὅποιο σπίτι μπεῖ, πέστε στόν οἰκοδεσπότη ὅτι ὁ Διδάσκαλος ρωτᾶ: Ποῦ εἶναι ἡ καθορισμένη γιά μένα αἴθουσα τοῦ φαγητοῦ, ὅπου θά φάω τό πασχαλινό δεῖπνο μέ τούς μαθητές μου; 15 Κι αὐτός θά σᾶς δείξει ἕνα μεγάλο ἀνώγειο, δηλαδή τό ἐπάνω διαμέρισμα τοῦ σπιτιοῦ, μέ καθίσματα καί τραπέζια στρωμένα, ἕτοιμο σέ ὅλα. Ἐκεῖ ἑτοιμάστε μας τό πασχαλινό δεῖπνο. 16 Ἔφυγαν οἱ μαθητές του καί πῆγαν στήν πόλη καί τά βρῆκαν ὅπως τούς τά εἶπε ὁ Διδάσκαλος. Καί ἑτοίμασαν τό δεῖπνο, στό ὁποῖο θά γινόταν τό ἀληθινό Πάσχα τῆς θείας Εὐχαριστίας. 17 Καί μόλις βράδιασε, ἦλθε ἐκεῖ μέ τούς δώδεκα μαθητές. 18 Καί τήν ὥρα πού εἶχαν γείρει στό τραπέζι κι ἔτρωγαν, εἶπε ὁ Ἰησοῦς: Ἀληθινά σᾶς διαβεβαιώνω ὅτι ἕνας ἀπό σᾶς θά μέ παραδώσει στούς σταυρωτές μου, αὐτός πού τώρα τρώει μαζί μου. 19 Αὐτοί τότε ἄρχισαν νά λυποῦνται καί νά τοῦ λένε ἕνας-ἕνας ξεχωριστά: Μήπως εἶμαι ἐγώ; Καί ἄλλος: Μήπως εἶμαι ἐγώ; 20 Αὐτός τότε τούς ἀποκρίθηκε: Ἕνας ἀπό σᾶς τούς δώδεκα, αὐτός πού τώρα τρώει μαζί μου καί βουτᾶ τό ψωμί του μαζί μου μέσα στό ζωμό τῆς πιατέλας, αὐτός θά μέ παραδώσει. 21 Καί ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου βέβαια, ὁ Μεσσίας, φεύγει ἀπ’ αὐτή τή ζωή καί πηγαίνει πρός τόν Πατέρα του, σύμφωνα μέ τίς προφητεῖες πού ἔχουν γραφεῖ γι’ αὐτόν. Ἀλίμονο ὅμως στόν ἄνθρωπο ἐκεῖνο πού γίνεται ὄργανο γιά νά παραδοθεῖ ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου στούς σταυρωτές του. Θά ἦταν καλύτερο γιά τόν ἄνθρωπο αὐτόν νά μήν εἶχε γεννηθεῖ. 22 Κι ἐνῶ ἔτρωγαν, πῆρε ὁ Ἰησοῦς ἄρτο κι ἀφοῦ εὐχαρίστησε τόν ἐπουράνιο Πατέρα, ἔκοψε τόν ἄρτο σέ κομμάτια κι ἔδωσε στούς μαθητές λέγοντας: Λάβετε, φάγετε· αὐτό πού σᾶς δίνω εἶναι τό σῶμα μου. 23 Ὕστερα πῆρε τό ποτήριο, εὐχαρίστησε κι ἔδωσε σ’ αὐτούς καί ἤπιαν ἀπ’ αὐτό ὅλοι. 24 Καί τούς εἶπε: Αὐτό πού πίνετε εἶναι τό αἷμα μου, πού ἐπικυρώνει τή νέα Διαθήκη καί χύνεται γιά νά σωθοῦν πολλοί. 25 Ἀληθινά σᾶς λέω ὅτι δέν θά πιῶ πλέον ἀπό τό προϊόν αὐτό τῆς ἀμπέλου, μέχρι τήν ἡμέρα ἐκείνη πού μέ εὐφροσύνη θά τό πίνω καινούργιο καί πολύ πιό χαρμόσυνο στή βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Ὁ Μυστικός αὐτός Δεῖπνος δηλαδή εἶναι πρόγευση τῆς τέλειας κοινωνίας καί ἑνώσεώς μας, πού θά πραγματοποιηθεῖ μέσα σέ ἀτελεύτητη χαρά στήν οὐράνια βασιλεία τοῦ Θεοῦ. 26 Κι ἀφοῦ ἔψαλαν ἕναν εὐχαριστήριο ὕμνο, βγῆκαν στό ὄρος τῶν Ἐλαιῶν. 27 Τούς λέει τότε ὁ Ἰησοῦς: Ὅλοι θά κλονισθεῖτε στήν πίστη σας σ’ ἐμένα τή νύχτα αὐτή. Διότι ἔχει γραφεῖ τό ἑξῆς ἀπό τόν προφήτη Ζαχαρία: Θά ἐπιτρέψω ἐγώ ὁ Θεός καί Πατέρας νά χτυπηθεῖ καί νά θανατωθεῖ ὁ ποιμένας, δηλαδή ὁ Χριστός, καί θά διασκορπισθοῦν τά πρόβατα τοῦ κοπαδιοῦ, δηλαδή οἱ μαθητές του. 28 Ὅταν ὅμως ἀναστηθῶ, θά σᾶς περιμένω στή Γαλιλαία, ὅπου θά πάω πρίν ἀπό σᾶς. 29 Τότε ὁ Πέτρος τοῦ εἶπε: Κι ἄν ἀκόμη ὅλοι κλονισθοῦν στήν πίστη τους πρός ἐσένα, ἐγώ ὅμως δέν θά κλονισθῶ. 30 Τοῦ λέει τότε ὁ Ἰησοῦς: Ἀληθινά σοῦ λέω ὅτι ἐσύ πού τώρα τά λές αὐτά, σήμερα, τή νύχτα αὐτή, πρίν λαλήσει δυό φορές ὁ πετεινός, θά μέ ἀπαρνηθεῖς τρεῖς φορές. 31 Ὁ Πέτρος ὅμως ἐπέμενε πολύ περισσότερο κι ἔλεγε: Ἐάν χρειαστεῖ νά πεθάνω κι ἐγώ μαζί σου, γιά κανένα λόγο δέν θά σέ ἀρνηθῶ. Τά ἴδια ἔλεγαν κι ὅλοι οἱ μαθητές. 32 Ἔρχονται τότε σέ κάποιο περιφραγμένο ἀγρόκτημα πού λεγόταν Γεθσημανῆ, καί λέει στούς μαθητές του: Καθίστε ἐδῶ, ὥσπου νά προσευχηθῶ. 33 Παίρνει λοιπόν μαζί του τόν Πέτρο καί τόν Ἰάκωβο καί τόν Ἰωάννη, κι ἄρχισε νά καταλαμβάνεται ἀπό μεγάλη λύπη καί ἔκπληξη γιά τό σκληρό πάθημα πού τοῦ ἑτοίμαζαν μέ πρωτοφανές μίσος αὐτοί τούς ὁποίους ὁ ἴδιος τόσο ἀγάπησε, καί νά αἰσθάνεται ἀδημονία καί μεγάλο βάρος στήν καρδιά του. 34 Καί τούς λέει: Εἶναι καταλυπημένη ἡ ψυχή μου τόσο πολύ, πού νά κινδυνεύω νά πεθάνω. Μείνετε ἐδῶ καί μείνετε ἄγρυπνοι. 35 Κι ἀφοῦ προχώρησε λίγο πιό πέρα, ἔπεσε μέ τό πρόσωπο κάτω στή γῆ καί προσευχόταν ζητώντας, ἐάν ἦταν δυνατόν, χωρίς νά ματαιωθεῖ τό σχέδιο τοῦ Θεοῦ γιά τή σωτηρία τῶν ἀνθρώπων, νά ἀπομακρυνθεῖ ἀπ’ αὐτόν ἡ ὥρα τῶν παθῶν καί τοῦ θανάτου. 36 Κι ἔλεγε: Ἀββᾶ, Πατέρα μου, ὅλα σοῦ εἶναι δυνατά· ἀπομάκρυνε ἀπό μένα τό ποτήριο αὐτό τοῦ μαρτυρικοῦ θανάτου. Ἄς μή γίνει ὅμως αὐτό πού θέλω ἐγώ, ἀλλ’ αὐτό πού θέλεις ἐσύ. 37 Κατόπιν ἔρχεται πίσω καί βρίσκει τούς μαθητές νά κοιμοῦνται. Καί λέει στόν Πέτρο: Σίμων, ἐσύ πού πρίν ἀπό λίγο ἔδινες σέ μένα τόσες ὑποσχέσεις, κοιμᾶσαι; Δέν μπορέσατε οὔτε μία ὥρα νά μείνετε ἄγρυπνοι; 38 Νά ἀγρυπνεῖτε καί νά προσεύχεσθε, γιά νά μήν καταληφθεῖτε καί κυριευθεῖτε ἀπό πειρασμό πού θά κλονίσει τήν πίστη σας. Διότι τό βάθος βέβαια τῆς ψυχῆς σας εἶναι πρόθυμο νά ὑπακούει στό θέλημα τοῦ Θεοῦ, τό σαρκικό φρόνημα ὅμως κάνει τήν ἀνθρώπινη φύση ἀδύνατη καί παρασύρει τόν ἄνθρωπο στό κακό, παρά τήν ἀγαθή διάθεσή του. 39 Κι ἀφοῦ ἀπομακρύνθηκε πάλι, προσευχήθηκε καί εἶπε τά ἴδια λόγια. 40 Κι ὅταν ἐπέστρεψε τούς βρῆκε πάλι νά κοιμοῦνται· διότι τά μάτια τους ἦταν βαριά ἀπό τή νύστα, καί δέν ἤξεραν τί νά τοῦ ἀπαντήσουν. 41 Κι ἔρχεται γιά τρίτη φορά καί τούς λέει: Περίεργο! Ὕστερα ἀπ’ αὐτά πού σᾶς εἶπα, κοιμάστε ἀκόμη καί ἀναπαύεσθε! Ἀρκεῖ πλέον ὁ ὕπνος. Ἦλθε ἡ ὥρα. Ἰδού, παραδίδεται ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου στά χέρια τῶν ἁμαρτωλῶν. 42 Σηκωθεῖτε, ἄς πᾶμε νά τούς συναντήσουμε. Νά, πλησίασε αὐτός πού μέ παραδίδει στούς σταυρωτές μου.