Ἀποστολικό Ἀνάγνωσμα Κυριακῆς 3 Μαρτίου 2019, Ἀπόκρεω (Α΄ Κορ. η΄ 8 – θ΄ 2)
Ἀδελφοί, βρῶμα ἡμᾶς οὐ παρίστησι τῷ Θεῷ· οὔτε γὰρ ἐὰν φάγωμεν περισσεύομεν, οὔτε ἐὰν μὴ φάγωμεν ὑστερούμεθα. βλέπετε δὲ μήπως ἡ ἐξουσία ὑμῶν αὕτη πρόσκομμα γένηται τοῖς ἀσθενοῦσιν. ἐὰν γάρ τις ἴδῃ σε, τὸν ἔχοντα γνῶσιν, ἐν εἰδωλείῳ κατακείμενον, οὐχὶ ἡ συνείδησις αὐτοῦ ἀσθενοῦς ὄντος οἰκοδομηθήσεται εἰς τὸ τὰ εἰδωλόθυτα ἐσθίειν; καὶ ἀπολεῖται ὁ ἀσθενῶν ἀδελφὸς ἐπὶ τῇ σῇ γνώσει, δι᾿ ὃν Χριστὸς ἀπέθανεν. οὕτω δὲ ἁμαρτάνοντες εἰς τοὺς ἀδελφοὺς καὶ τύπτοντες αὐτῶν τὴν συνείδησιν ἀσθενοῦσαν εἰς Χριστὸν ἁμαρτάνετε. διόπερ εἰ βρῶμα σκανδαλίζει τὸν ἀδελφόν μου, οὐ μὴ φάγω κρέα εἰς τὸν αἰῶνα, ἵνα μὴ τὸν ἀδελφόν μου σκανδαλίσω. Οὐκ εἰμὶ ἀπόστολος; οὐκ εἰμὶ ἐλεύθερος; οὐχὶ ᾿Ιησοῦν Χριστὸν τὸν Κύριον ἡμῶν ἑώρακα; οὐ τὸ ἔργον μου ὑμεῖς ἐστε ἐν Κυρίῳ; εἰ ἄλλοις οὐκ εἰμὶ ἀπόστολος, ἀλλά γε ὑμῖν εἰμι· ἡ γὰρ σφραγὶς τῆς ἐμῆς ἀποστολῆς ὑμεῖς ἐστε ἐν Κυρίῳ.
1. ΤΑ ΚΡΕΑΤΑ ΤΩΝ ΘΥΣΙΩΝ
Στὴν Ἐκκλησία τῆς Κορίνθου ὑπῆρχε ἕνα μεγάλο πρόβλημα ποὺ δίχαζε τοὺς Χριστιανούς. Ἄλλοι πιστοὶ ἀγόραζαν κρέατα τὰ ὁποῖα προέρχονταν ἀπὸ εἰδωλολατρικὲς θυσίες καὶ τὰ ἔτρωγαν ἐπειδὴ ἤξεραν ὅτι οἱ θεοὶ τῶν εἰδώλων ἦσαν ἀνύπαρκτοι· κι ἄλλοι, ἐπειδὴ εἶχαν μεγάλο συνειδησιακὸ πρόβλημα, δὲν τὰ ἔτρωγαν, διότι τὰ θεωροῦσαν ἱερὰ ἀπὸ τὶς θυσίες. Ὁ ἀπόστολος Παῦλος λοιπὸν ξεκαθαρίζει τὸ ζήτημα καὶ παίρνει ἀφορμὴ γιὰ νὰ διδάξῃ γενικώτερα μεγάλες ἀλήθειες.
Δὲν εἶναι τὸ φαγητό, λέγει, ποὺ μᾶς παρουσιάζει εὐάρεστους στὸν Θεό, διότι οὔτε ἐὰν φᾶμε τέτοια κρέατα προοδεύουμε στὴν ἀρετὴ οὔτε ἂν δὲν φᾶμε ὑστεροῦμε. Διότι ἡ βρῶσι αὐτῶν τῶν κρεάτων εἶναι ἀδιάφορη ἠθικῶς· οὔτε εἶναι κατόρθωμα, οὔτε εἶναι ἁμάρτημα. Ὅμως ἐπειδὴ τὸ θέμα αὐτὸ σκανδαλίζει, γίνεται ἐμπόδιο πνευματικὸ στοὺς πιὸ εὐαίσθητους πιστούς, προσέχετε μήπως γίνῃ αἰτία νὰ σκανδαλισθοῦν καὶ χαθοῦν οἱ ἀσθενέστεροι πιστοί.
Πῶς ὅμως γινόταν αὐτὸς ὁ σκανδαλισμός; Ὅταν κάποιος ἀρχάριος στὴν πίστι, ὁ ὁποῖος θεωροῦσε τὰ κρέατα τῶν θυσιῶν ὡς κάτι ἱερό, ἔβλεπε τοὺς πιὸ προωδευμένους νὰ τρώγουν ἀπὸ αὐτά, ἀγανακτοῦσε καὶ ἀποροῦσε: Πῶς αὐτοὶ οἱ καλλιεργημένοι Χριστιανοὶ μποροῦσαν νὰ τρώγουν ἀπὸ αὐτά; Βέβαια αὐτοὶ ποὺ τὰ ἔτρωγαν, ἐγνώριζαν ὅτι τὰ εἰδωλόθυτα δὲν εἶχαν καμμία ἡθικὴ σημασία, ἐφόσον προέρχονταν ἀπὸ θυσίες σὲ ψεύτικους θεούς. Ὅμως οἱ ἀρχάριοι μπερδεύονταν, δὲν ἤξεραν μὲ ποιὰ διάθεσι τρώγουν οἱ ἄλλοι τὰ κρέατα. Καὶ ἔτσι ἔτρωγαν κι αὐτοὶ εἰδωλόθυτα νομίζοντας ὅμως ὅτι τρώγουν κάτι τὸ ἱερό. Καὶ ἐπειδὴ εἶχαν ἀσθενικὴ πίστι, παρασύρονταν σταδιακὰ στὴν εἰδωλολατρία.
2. ΑΜΑΡΤΑΝΟΥΜΕ ΣΤΟΝ ΑΔΕΛΦΟ
Ὁ ἀπόστολος Παῦλος λοιπὸν ἔρχεται καὶ ἐπεξηγεῖ καὶ καθορίζει πόσο σοβαρὸ εἶναι τὸ ἁμάρτημα αὐτὸ τοῦ σκανδαλισμοῦ τῶν ἀσθενεστέρων. Φθάνει μάλιστα στὸ σημεῖο νὰ πῆ ὅτι προτιμᾷ νὰ μὴ φάγῃ ποτὲ σ’ ὅλη του τὴν ζωὴ κρέας, ἐὰν πρόκειται νὰ σκανδαλίσῃ τοὺς ἄλλους, γιὰ νὰ μᾶς δείξῃ πόσο σοβαρὸ εἶναι τὸ ζήτημα. Καὶ μᾶς προτρέπει οὐσιαστικὰ νὰ μὴ σκανδαλίζουμε τοὺς γύρω μας μὲ καμμία ἀφορμή, ἀκόμη καὶ μὲ πράξεις ποὺ δὲν εἶναι ἀπαγορευμένες ἀπὸ τὸ νόμο τοῦ Θεοῦ. Γιὰ παράδειγμα δὲν θὰ φᾶμε δημοσίως γιὰ λόγους ὑγείας ἀρτύσιμο φαγητὸ σὲ καιρὸ νηστείας, διότι ὁ ἄλλος δὲν ξέρει τὴν ἀρρώστια ποὺ ἔχουμε. Δὲν θὰ κάνουμε κάποια πρᾶξι ἢ δὲν θὰ ποῦμε ἕνα λόγο ποὺ μπορεῖ νὰ παρεξηγηθῇ ἤ δὲν τὸν ἀντέχει ἡ συνείδησι τοῦ ἄλλου καὶ τὸν σκανδαλίζει. Γιατί ὅμως ὁ ἀπόστολος Παῦλος θεωρεῖ τὸ ἁμάρτημα αὐτὸ τόσο σοβαρό;
Πρῶτον διότι χωρὶς νὰ τὸ συνειδητοποιοῦμε βάζουμε σὲ δοκιμασία τὴν εὐαίσθητη συνείδησι τῶν ἄλλων. Καὶ εἶναι πολὺ σκληρὸ νὰ ταλαιπωροῦμε τὴν συνείδησι κάποιων ποὺ εἶναι ἀσθενεῖς. Αὐτοὶ ἔχουν τὴν ἀνάγκη στοργικῆς φροντίδος καὶ μεῖς νὰ τοὺς περιφρονοῦμε καὶ νὰ τοὺς βάζουμε σὲ πειρασμό;
Ἔπειτα τὸ θέμα εἶναι σοβαρὸ διότι χωρὶς νὰ τὸ καταλαβαίνουμε ὠθοῦμε τοὺς ἄλλους πρὸς τὸ κακὸ μὲ τὸ παράδειγμά μας. Καὶ γινόμαστε ἐμεῖς ἡ αἰτία, λέγει ὁ θεῖος Παῦλος, κάποιοι νὰ χαθοῦν. Γι’ αὐτὸ καὶ ὁ ἴδιος ὁ Κύριος, γιὰ νὰ δείξῃ πόσο βαρὺ εἶναι τὸ ἁμάρτημα τοῦ σκανδαλισμοῦ τῶν ἀσθενεστέρων πιστῶν λέγει γιὰ ὅσους σκανδαλίζουν ὅτι εἶναι προτιμότερο νὰ δέσουν μία μυλόπετρα στὸ λαιμό τους καὶ νὰ πνιγοῦν. Διότι διαπράττουν ἔγκλημα σὲ ἀσθενικὲς ψυχές.
Τέλος τὸ ἁμάρτημα αὐτὸ εἶναι πολὺ βαρὺ διότι ἔχει ὀλέθριες συνέπειες ὄχι μόνο στοὺς ἄλλους ἀλλὰ καὶ σὲ μᾶς τοὺς ἴδιους. Διότι ὅταν ἐμεῖς σκανδαλίζουμε τόσο ἐπιπόλαια τοὺς ἄλλους γύρω μας, γινόμαστε ἄσπλαγχνοι, σκληροί, μισάδελφοι. Πῶς νὰ μείνῃ ἡ ἀγάπη στὴν ψυχή μας, ὅταν δὲν θέλουμε νὰ θυσιάσουμε γιὰ τοὺς ἄλλους τίποτε ἀπὸ τὰ δικαιώματά μας;
3. ΣΤΟΝ ΧΡΙΣΤΟ ΑΜΑΡΤΑΝΟΥΜΕ
Ὁ ἀπόστολος Παῦλος στὴ συνέχεια μᾶς λέγει ὅτι, ὅταν σκανδαλίζουμε τοὺς ἀδελφούς μας, δὲν ἁμαρτάνουμε σ’ αὐτοὺς ἀλλὰ στὸν ἴδιο τὸν Χριστό. Γιατί ἆραγε;
Διότι ὁ Χριστὸς σταυρώθηκε καὶ πέθανε γιὰ νὰ σώσῃ τοὺς ἀδελφοὺς αὐτούς. Ἐφόσον ὁ Χριστὸς τοὺς ἀγάπησε τόσο ὥστε καὶ τὸ αἷμα του νὰ χύσῃ γιὰ νὰ μὴ χαθοῦν αὐτοί, πῶς ἐμεῖς μποροῦμε νὰ τοὺς περιφρονοῦμε καὶ νὰ μὴ θυσιάζουμε γι’ αὐτοὺς ἀκόμη καὶ μερικὰ θεμιτὰ δικαιώματά μας; Ὅταν λοιπὸν δὲν θέλουμε νὰ ὑποβληθοῦμε σὲ τέτοιες θυσίες γιὰ νὰ προλάβουμε τὴν πνευματικὴ βλάβη τῶν ἀδελφῶν μας, οὐσιαστικὰ δὲν ἀγαποῦμε τὸν Χριστό μας, δὲν ἔχουμε τὸ πνεῦμα τῆς ἀγάπης του καὶ τῆς θυσίας του. Καὶ σκανδαλίζοντας τοὺς ἀδελφούς μας, ποὺ εἶναι μέλη τοῦ σώματος τοῦ Χριστοῦ, οὐσιαστικὰ ἁμαρτάνουμε στὸν ἴδιο τὸν Χριστό. Καὶ γκρεμίζουμε τὸ ἱερὸ οἰκοδόμημα ποὺ ὁ Χριστὸς οἰκοδόμησε μὲ τὴν δική του θυσία.
Ἐὰν λοιπὸν πραγματικὰ ἀγαποῦμε τὸν Χριστό, πρέπει νὰ ἀγαποῦμε κι ἐκείνους τοὺς ὁποίους καὶ ὁ Χριστὸς ἀγάπησε μέχρι τοῦ σημείου νὰ πεθάνῃ πρὸς χάριν τους. Νὰ ἀγωνιοῦμε γι’ αὐτοὺς καὶ νὰ ψάχνουμε νὰ εὕρουμε τρόπους νὰ τοὺς βοηθήσουμε στὴν πνευματική τους πρόοδο. Καὶ νὰ ἀποφεύγουμε κάθε λόγο ἢ πρᾶξι ποὺ θὰ μποροῦσε νὰ τοὺς σκανδαλίσῃ καὶ νὰ γκρεμίσῃ μέσα τους τὸ πνευματικό τους οἰκοδόμημα. Ἂς ἀγωνισθοῦμε λοιπὸν καὶ σ’ αὐτὴ τὴν κατεύθυνσι.
