Άποστολικό Ἀνάγνωσμα Κυριακῆς 26 Ἰανουαρίου 2020 (ΛΒ΄ Κυριακῆς: Α΄ Τιμ. δ΄ 9-15)
Τέκνον Τιμόθεε, πιστὸς ὁ λόγος καὶ πάσης ἀποδοχῆς ἄξιος· εἰς τοῦτο γὰρ καὶ κοπιῶμεν καὶ ὀνειδιζόμεθα, ὅτι ἠλπίκαμεν ἐπὶ Θεῷ ζῶντι, ὅς ἐστι σωτὴρ πάντων ἀνθρώπων, μάλιστα πιστῶν. Παράγγελλε ταῦτα καὶ δίδασκε. μηδείς σου τῆς νεότητος καταφρονείτω, ἀλλὰ τύπος γίνου τῶν πιστῶν ἐν λόγῳ, ἐν ἀναστροφῇ, ἐν ἀγάπῃ, ἐν πνεύματι, ἐν πίστει, ἐν ἁγνείᾳ. ἕως ἔρχομαι πρόσεχε τῇ ἀναγνώσει, τῇ παρακλήσει, τῇ διδασκαλίᾳ. μὴ ἀμέλει τοῦ ἐν σοὶ χαρίσματος, ὃ ἐδόθη σοι διὰ προφητείας μετὰ ἐπιθέσεως τῶν χειρῶν τοῦ πρεσβυτερίου. ταῦτα μελέτα, ἐν τούτοις ἴσθι, ἵνα σου ἡ προκοπὴ φανερὰ ᾖ ἐν πᾶσιν.
1. Ἐλπίδα μας ὁ Χριστὸς
Πλησιάζει πρὸς τὸ τέλος τῆς πολυκύμαντης ζωῆς του ὁ ἀπόστολος Παῦλος. Βρίσκεται πλέον δέσμιος στὶς φυλακὲς τῆς Ρώμης, μετὰ ἀπὸ πολλοὺς διωγμούς, κόπους καὶ ὀνειδισμούς, μὲ φρόνημα ὅμως ἀκατάβλητο.
Στὸ Ἀποστολικὸ Ἀνάγνωσμα ποὺ ἀκούσαμε σήμερα μᾶς ἀποκαλύπτει ὁ φλογερὸς Ἀπόστολος τὸ μυστικὸ τῆς δυνάμεώς του· τὴν πηγὴ ἀπὸ τὴν ὁποία ἀντλοῦσε τὸ θάρρος γιὰ νὰ ξεπερνᾶ κάθε ἐμπόδιο ποὺ συναντοῦσε στὴν ἐπιτέλεση τῆς ἱερῆς ἀποστολῆς του: «Ἠλπίκαμεν ἐπὶ Θεῷ ζῶντι»· δηλαδή, ἔχουμε στηρίξει τὶς ἐλπίδες μας στὸν ζωντανὸ Θεό. Εἴμαστε ἥσυχοι καὶ ἀσφαλεῖς. Δὲν φοβόμαστε τίποτε, ὁτιδήποτε κι ἂν μᾶς συμβεῖ. Διότι ὁ Θεὸς στὸν Ὁποῖον πιστεύουμε καὶ ἐλπίζουμε εἶναι ὁ Σωτήρας ὅλων τῶν ἀνθρώπων, τοὺς ὁποίους συντηρεῖ μὲ τὴν πρόνοιά Του. Προπαντὸς ὅμως εἶναι ὁ Σωτήρας τῶν πιστῶν μαθητῶν Του, διότι τοὺς σώζει ἀπὸ τὸν αἰώνιο θάνατο.
Πόσοι ἄνθρωποι στὶς μέρες μας στηρίζουν μὲ ἀλαζονεία τὴν ἐλπίδα τους στὶς φτωχὲς ἀνθρώπινες δυνάμεις τους, στὰ ἐφήμερα πλούτη τους καὶ στὶς πεπερασμένες γνώσεις τους! Βλέπουμε τὸν σοφὸ λόγο τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης νὰ ἐπιβεβαιώνεται διαρκῶς: «ἐλπὶς ἀσεβοῦς… ὡς καπνὸς ὑπὸ ἀνέμου διεχύθη» (Σ. Σολ. ε΄ 14). Δηλαδή, αὐτὸ ποὺ ἐλπίζουν καὶ ἐπιδιώκουν οἱ ἀσεβεῖς μοιάζει μὲ τὸν καπνὸ ποὺ διαλύεται ἀπὸ τὸν ἄνεμο.
Ἀντίθετα, οἱ Χριστιανοὶ δὲν στηρίζουμε τὴν ἐλπίδα μας σὲ ἀνθρώπους, ἢ σὲ εἴδωλα, ἢ σὲ κάποια ἀπρόσωπη δύναμη, ἀλλὰ στὸν ζωντανὸ Θεό. Στὸν παντογνώστη Κύριο, ποὺ γνωρίζει σὲ βάθος κάθε δυσκολία ποὺ ἀντιμετωπίζουμε· στὸν στοργικὸ Πατέρα, ποὺ ἄγρυπνα παρακολουθεῖ τὸ κάθε μας βῆμα· στὸν παντοδύναμο Θεό, ὁ Ὁποῖος μπορεῖ νὰ ὑπερβεῖ ἀκόμη καὶ τοὺς φυσικοὺς νόμους γιὰ νὰ μᾶς βοηθήσει. Καὶ ἡ ἐλπίδα μας αὐτὴ εἶναι ἡ ἀσφαλὴς ἄγκυρα ποὺ μᾶς συγκρατεῖ ἀπὸ τὰ ὁρμητικὰ κύματα καὶ τοὺς ἰσχυροὺς ἀνέμους τῆς παρούσας ζωῆς.
2. Το παράδειγμά μας
Στὴ συνέχεια τοῦ Ἀποστολικοῦ Ἀναγνώσματος ὁ ἀπόστολος Παῦλος συμβουλεύει τὸν νεαρὸ μαθητή του Τιμόθεο, νὰ διδάσκει τοὺς πιστοὺς ὄχι μόνο μὲ τὸν λόγο του, ἀλλὰ καὶ μὲ τὸ παράδειγμά του: «Τύπος γίνου τῶν πιστῶν ἐν λόγῳ, ἐν ἀναστροφῇ, ἐν ἀγάπῃ, ἐν πνεύματι, ἐν πίστει, ἐν ἁγνείᾳ». Δηλαδή, γίνε παράδειγμα τῶν πιστῶν καὶ στοὺς λόγους σου, καὶ στὴ συμπεριφορὰ ποὺ θὰ ἔχεις στὶς συναναστροφές σου μαζί τους, καὶ στὴν ἀγάπη ποὺ θὰ δείχνεις σὲ ὅλους, καὶ στὴν πνευματικὴ ζωὴ ποὺ μὲ τὴν Χάρι τοῦ Ἁγίου Πνεύματος θὰ ζεῖς, καὶ στὴν πίστη καὶ στὴν ἁγνότητα καὶ καθαρότητα τῆς ζωῆς σου.
Τὸ παράδειγμα πράγματι διδάσκει περισσότερο ἀπὸ τὰ λόγια. Εἶναι αὐτὸ ποὺ ἐπικυρώνει τὴ γνησιότητα τῶν λόγων καὶ τῆς διδασκαλίας μας. Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος, τόν ὁποῖο ἡ Ἐκκλησία μας ἑόρτασε πρόσφατα, τονίζει σχετικά: «Ἢ μὴ διδάσκειν ἢ διδάσκειν τῷ τρόπῳ» (ΕΠΕ 9, 414). Δηλαδή, ἢ νὰ μὴ διδάσκεις, ἢ νὰ διδάσκεις μὲ τὴν ὅλη διαγωγή σου. Μὴν τραβᾶς μὲ τὸ ἕνα χέρι καὶ ἀπωθεῖς μὲ τὸ ἄλλο.
Ἂς προσέχουμε λοιπὸν τὴ συμπεριφορά μας, ὥστε νὰ μὴ σκανδαλίζουμε τοὺς ἀνθρώπους ποὺ μᾶς περιβάλλουν, ἀλλὰ νὰ γινόμαστε παράδειγμα μὲ τὴ ζωή μας καὶ ἀφορμὴ νὰ δοξάζεται τὸ ὄνομα τοῦ Κυρίου μας.
3. Ἡ μελέτη τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ
Ὁ ἀπόστολος Παῦλος στὴ συνέχεια τῆς περικοπῆς συμβουλεύει τὸν Τιμόθεο νὰ δείχνει ἰδιαίτερη ἐπιμέλεια στή μελέτη τῶν θείων Γραφῶν. «Ταῦτα μελέτα, ἐν τούτοις ἴσθι», τοῦ παραγγέλλει. Σοῦ συνιστῶ νὰ μελετᾶς αὐτὰ ποὺ σοῦ γράφω. Ὁλόκληρη ἡ διάνοια καὶ ἡ ὕπαρξή σου νὰ εἶναι σὲ αὐτά. Δὲν ζητᾶ δηλαδὴ ἀπὸ τὸν μαθητή του νὰ διαβάζει ἁπλῶς τὶς θεῖες Γραφές, ἀλλὰ νὰ βάζει τὸν ἑαυτό του ὁλόκληρο μέσα στὰ ἱερά τους κείμενα.
Πόσο βαρυσήμαντοι καὶ διδακτικοὶ γιὰ ἐμᾶς εἶναι οἱ λόγοι αὐτοὶ τοῦ θείου Ἀποστόλου. Δὲν πρέπει ἁπλῶς νὰ ἀκοῦμε, ἴσως καὶ μὲ ἐπιπολαιότητα κάποτε, μὲ βιασύνη ἢ ἀδιαφορία τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ τὴν ὥρα ποὺ ἀναγινώσκεται στὴ θεία Λειτουργία, ἢ στὶς ἱερὲς συνάξεις στὶς ὁποῖες τόν μελετοῦμε. Ὁ Ἀπόστολος μᾶς καλεῖ νὰ ἐμβαθύνουμε στὰ ἱερὰ κείμενα μὲ ἐνδιαφέρον, μὲ φόβο Θεοῦ καὶ μὲ τὴ συναίσθηση ὅτι μᾶς μιλάει μέσα ἀπὸ αὐτὰ ὁ ἴδιος ὁ Κύριος.
Ἄν μελετοῦμε μὲ αὐτὴ τὴν προσοχὴ τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ καὶ τὸν διατηροῦμε στὸν νοῦ καὶ στὴν καρδιά μας, τότε ὁλόκληρη ἡ ὕπαρξή μας θὰ κατευθύνεται ἀπὸ τὸ θέλημα τοῦ Κυρίου καὶ ἔτσι θὰ δοξάζεται τὸ ὄνομά Του μὲ τὴ ζωὴ καὶ τὰ ἔργα μας.