Τὰ ἐπίχειρα τῆς ἀνθρώπινης ἀλαζονείας

Καίρια παρέμβαση στὸν δημόσιο προβληματισμὸ γύρω ἀπὸ τὴν ἐνσκήψασα στὸν πλανήτη πανδημία ἔκανε μὲ κείμενό του ποὺ δημοσιεύθηκε στὴ «Ρομφαία» (16-3-2020) ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Σύρου κ. Δωρόθεος. Ὁ Σεβασμιώτατος ἀνιχνεύει ἀπὸ πνευματικῆς ἀπόψεως τὴν αἰτία τῆς ἐφιαλτικῆς αὐ­τῆς παγκόσμιας καταστάσεως καὶ τὴν ἐντοπίζει στὴν ἀλαζονεία καὶ αὐθάδεια τοῦ σύγχρονου ἀνθρώπου, καὶ μάλιστα αὐτοῦ τῆς δυτικῆς κοινωνίας.

Ἀρχικὰ ὁμιλεῖ γιὰ τὸ τρίπτυχο «Ὕβρις – Ἄτη – Νέμεσις» ποὺ ἴσχυε στὴν ἠθικὴ τοῦ ἀρχαίου Ἑλληνισμοῦ, τὸ πνεῦμα τοῦ ὁποίου χαρακτηριζόταν ἀπὸ τὴν αἴσθηση τοῦ μέτρου, τῆς ἁρμονίας καὶ τῆς ἰσορροπίας. Ἡ «Ὕβρις» ἦταν ἡ ὑπέρβαση τῶν ὁρίων στοὺς φυσικοὺς καὶ ἠθικοὺς νόμους, ποὺ εἶχαν ἐγκαθιδρυθεῖ ἀπὸ τοὺς θεοὺς στὸν κόσμο. Αὐτὴ προκαλοῦσε τὴν «Ἄτη» στὸν ἄνθρωπο, δηλαδὴ τὴν τύφλωση, σκοτασμὸ τοῦ νοῦ, μὲ τὸν ὁποῖο αὐτὸς ὁδηγοῦνταν σὲ πράξεις ἀτιμωτικὲς καὶ καταστροφικὲς γιὰ τὸν ἑαυτό του, γιὰ τὶς ὁποῖες τελικὰ οἱ θεοὶ ἔστελναν τὴν «Νέμεσιν», δηλαδὴ τὴν τιμωρία, τὴ συντριβή του.

Κάτι παρόμοιο παρατηρεῖ ὁ Σεβασμιώτατος ὅτι ἰσχύει καὶ γιὰ τὸν σύγχρονο ἄνθρωπο, ὁ ὁποῖος «ἔχει ὑπερβεῖ πρὸ πολλοῦ τὰ ὅριά του. Ἔχει ὑποκύψει στὸν πειρασμὸ τοῦ Ἀδὰμ καί, ἀφοῦ “σκότωσε” πρῶτα στὴν ψυχή του τὸν Θεό, ἐπεχείρησε νὰ ζήσει ὄχι ἁπλὰ χωρὶς Θεό, ἀλλὰ σὰ νὰ εἶναι ὁ ἴδιος θεός! (…) Νομοτελειακά, λοιπόν, ὁ σύγχρονος ἄνθρωπος ὑφίσταται σήμερα τὰ ἐπίχειρα τῶν ἐπιλογῶν του, διέπραξε Ὕβρι καὶ ὑφίσταται τὴ Νέμεση! (…) Ἕνας μικροοργανισμός, ἀόρατος στὸ μάτι μας, ἔκανε νὰ καταρρεύσουν οἱ βεβαιότητές μας, νὰ ἀνατραποῦν οἱ καθημερινὲς σταθερές μας, νὰ ἀποκαλύπτεται ἡ σύγχυση καὶ ἡ ἠθικὴ γυμνότητά μας. Ἀλλὰ στὴν ξέφρενη πτώση καὶ ἠθικὴ κατάπτωση τοῦ ἀνθρώπου ὁ κορωνοϊός (…) μπορεῖ νὰ λειτουργήσει καὶ διαφορετικά, εὐεργετικά».

Στὴ συνέχεια ὑποδεικνύει τὴ λύση τοῦ δράματος ποὺ ὑφίσταται σήμερα ὁ ἄνθρωπος: «Στὴν ἀ-λογία τῆς αὐτάρκειας καὶ τὴν ψευδαίσθηση τῆς παντοδυναμίας, ἂς ἀντιτάξουμε τὴν ἀνθρωπιά, τὸ μέτρο, τὴν ταπείνωση καὶ τὴ μετάνοια! Εἴδαμε καὶ βλέπουμε καθημερινὰ ποῦ μᾶς ὁδηγεῖ ὁ δρόμος τῆς ἀποστασίας».

Δρόμος ἀποστασίας ἡ σημερινὴ ὁδὸς τοῦ ἀνθρώπου, ποὺ ἀποθέωσε τὴν τεχνολογία καὶ μέσῳ αὐτῆς τὸ εἴδωλό του. Γι᾿ αὐτὸ καὶ αὐθαδίασε καὶ ἀλαζονεύθηκε καὶ βλασφήμησε ξεπερνώντας τὰ αἰώνια ὅρια ποὺ ἔθεσε ὁ Δημιουργός. Τώρα λοιπὸν λαμβάνει τὰ ἐπίχειρα αὐτῆς τῆς πολιτείας του.

Ἀλλὰ εὐλογητὸς ἂς εἶναι ὁ ἅγιος Θεός, ὁ Ὁποῖος καὶ μὲ τὰ πικρὰ ὁδηγεῖ τὸ πλάσμα Του στὸ γλυκύ: τὴ μετάνοια καὶ ἐπιστροφὴ κοντά Του. Ἂς πάρουμε τὸ μήνυμα ὅσοι κατοικοῦμε στὴν ὀρθόδοξη αὐτὴ χώρα.