Ἀπόστολος: Τετ. Διακαινησίμου (Πράξ. β΄ 22-38)
22 Ἄνδρες Ἰσραηλῖται, ἀκούσατε τοὺς λόγους τούτους. Ἰησοῦν τὸν Ναζωραῖον, ἄνδρα ἀπὸ τοῦ Θεοῦ ἀποδεδειγμένον εἰς ὑμᾶς δυνάμεσι καὶ τέρασι καὶ σημείοις οἷς ἐποίησε δι᾿ αὐτοῦ ὁ Θεὸς ἐν μέσῳ ὑμῶν, καθὼς καὶ αὐτοὶ οἴδατε, 23 τοῦτον τῇ ὡρισμένῃ βουλῇ καὶ προγνώσει τοῦ Θεοῦ ἔκδοτον λαβόντες, διὰ χειρῶν ἀνόμων προσπήξαντες ἀνείλετε· 24 ὃν ὁ Θεὸς ἀνέστησε λύσας τὰς ὠδῖνας τοῦ θανάτου, καθότι οὐκ ἦν δυνατὸν κρατεῖσθαι αὐτὸν ὑπ᾿ αὐτοῦ. 25 Δαυῒδ γὰρ λέγει εἰς αὐτόν· προωρώμην τὸν Κύριον ἐνώπιόν μου διὰ παντός, ὅτι ἐκ δεξιῶν μού ἐστιν ἵνα μὴ σαλευθῶ. 26 διὰ τοῦτο εὐφράνθη ἡ καρδία μου καὶ ἠγαλλιάσατο ἡ γλῶσσά μου, ἔτι δὲ καὶ ἡ σάρξ μου κατασκηνώσει ἐπ᾿ ἐλπίδι, 27 ὅτι οὐκ ἐγκαταλείψεις τὴν ψυχήν μου εἰς ᾅδου οὐδὲ δώσεις τὸν ὅσιόν σου ἰδεῖν διαφθοράν. 28 ἐγνώρισάς μοι ὁδοὺς ζωῆς, πληρώσεις με εὐφροσύνης μετὰ τοῦ προσώπου σου. 29 Ἄνδρες ἀδελφοί, ἐξὸν εἰπεῖν μετὰ παρρησίας πρὸς ὑμᾶς περὶ τοῦ πατριάρχου Δαυῒδ ὅτι καὶ ἐτελεύτησε καὶ ἐτάφη καὶ τὸ μνῆμα αὐτοῦ ἐστιν ἐν ἡμῖν ἄχρι τῆς ἡμέρας ταύτης. 30 προφήτης οὖν ὑπάρχων, καὶ εἰδὼς ὅτι ὅρκῳ ὤμοσεν αὐτῷ ὁ Θεὸς ἐκ καρποῦ τῆς ὀσφύος αὐτοῦ τὸ κατὰ σάρκα ἀναστήσειν τὸν Χριστὸν καθίσαι ἐπὶ τοῦ θρόνου αὐτοῦ, 31 προϊδὼν ἐλάλησε περὶ τῆς ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ ὅτι οὐ κατελείφθη ἡ ψυχὴ αὐτοῦ εἰς ᾅδου οὐδὲ ἡ σὰρξ αὐτοῦ εἶδε διαφθοράν. 32 τοῦτον τὸν Ἰησοῦν ἀνέστησεν ὁ Θεός, οὗ πάντες ἡμεῖς ἐσμεν μάρτυρες. 33 τῇ δεξιᾷ οὖν τοῦ Θεοῦ ὑψωθείς, τήν τε ἐπαγγελίαν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος λαβὼν παρὰ τοῦ πατρός, ἐξέχεε τοῦτο ὃ νῦν ὑμεῖς βλέπετε καὶ ἀκούετε. 34 οὐ γὰρ Δαυῒδ ἀνέβη εἰς τοὺς οὐρανούς, λέγει δὲ αὐτός· εἶπεν ὁ Κύριος τῷ Κυρίῳ μου, κάθου ἐκ δεξιῶν μου 35 ἕως ἂν θῶ τοὺς ἐχθρούς σου ὑποπόδιον τῶν ποδῶν σου. 36 ἀσφαλῶς οὖν γινωσκέτω πᾶς οἶκος Ἰσραὴλ ὅτι καὶ Κύριον καὶ Χριστὸν αὐτὸν ὁ Θεὸς ἐποίησε, τοῦτον τὸν Ἰησοῦν ὃν ὑμεῖς ἐσταυρώσατε. 37 Ἀκούσαντες δὲ κατενύγησαν τῇ καρδίᾳ, εἶπόν τε πρὸς τὸν Πέτρον καὶ τοὺς λοιποὺς ἀποστόλους· τί ποιήσομεν, ἄνδρες ἀδελφοί; 38 Πέτρος δὲ ἔφη πρὸς αὐτούς· μετανοήσατε, καὶ βαπτισθήτω ἕκαστος ὑμῶν ἐπὶ τῷ ὀνόματι Ἰησοῦ Χριστοῦ εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν, καὶ λήψεσθε τὴν δωρεὰν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.
ΕΡΜΗΝΕΙΑ Π. Ν. ΤΡΕΜΠΕΛΑ
22 Ἄνδρες, ἀπόγονοι τοῦ εὐλογημένου Ἰσραήλ, ἀκοῦστε τούς λόγους αὐτούς πού θά σᾶς πῶ: Ποιός ἦταν ὁ Ἰησοῦς ὁ Ναζωραῖος, αὐτός ὁ ἄνδρας πού ἔζησε ἀνάμεσά σας, σᾶς τό ἀπέδειξε ὄχι κάποιος ἄνθρωπος ἀλλά ὁ ἴδιος ὁ Θεός. Σᾶς τό ἀπέδειξε μέ δυνάμεις καί καταπληκτικά ἔργα καί ἀποδεικτικά θαύματα πού ἔκανε διαμέσου αὐτοῦ ὁ ἴδιος ὁ Θεός ἀνάμεσά σας, ὅπως καί ἐσεῖς οἱ ἴδιοι τό γνωρίζετε. 23 Αὐτόν ὅμως τόν Ἰησοῦ, πού σᾶς παραδόθηκε ἀπό τόν προδότη σύμφωνα μέ τήν ὁρισμένη ἀπόφαση καί πρόγνωση τοῦ Θεοῦ, ἀφοῦ τόν πιάσατε, τόν καρφώσατε στό σταυρό καί τόν θανατώσατε παραδίδοντάς τον νά σταυρωθεῖ ἀπό τούς Ρωμαίους στρατιῶτες, οἱ ὁποῖοι ἦταν ἐθνικοί καί ξένοι ἀπό τό Νόμο. 24 Αὐτόν ὅμως ὁ Θεός τόν ἀνέστησε καί ἔλυσε τίς λύπες πού τοῦ προξένησε ὁ θάνατος, διότι σύμφωνα μέ τίς προφητεῖες δέν ἦταν δυνατόν νά τόν κρατήσει ὁ θάνατος. 25 Καί δέν ἦταν δυνατόν νά μείνει νεκρός, διότι ὁ Δαβίδ λέει γι’ αὐτόν: Ἐγώ ὁ Μεσσίας ἔβλεπα πάντοτε μπροστά μου τόν Κύριο. Τόν ἔβλεπα νά εἶναι στά δεξιά μου ἕτοιμος νά μέ προστατεύσει, γιά νά μήν ἀνησυχῶ καί κλονισθῶ ἀπό ὁποιονδήποτε φόβο ἤ κίνδυνο. 26 Κι ἐπειδή αἰσθάνομαι τόν Θεό στά δεξιά μου ἕτοιμο νά μέ προστατεύσει, γι’ αὐτό πλημμύρισε μέ εὐφροσύνη ἡ καρδιά μου, καί ἡ γλώσσα μου διαλάλησε τή μεγάλη μου χαρά. Ἀλλά ἀκόμη καί τό σῶμα μου τήν ὥρα τοῦ θανάτου θά ἀναπαυθεῖ καί θά ἡσυχάσει στόν τάφο, μέ τήν ἐλπίδα ὅτι γρήγορα θά ἀναστηθεῖ. 27 Διότι δέν θά ἐγκαταλείψεις τήν ψυχή μου νά μείνει γιά πολύ χρόνο στόν τόπο τοῦ Ἅδη, οὔτε θά ἐπιτρέψεις νά πάθω στό σῶμα μου τή φθορά καί τήν ἀποσύνθεση τοῦ τάφου ἐγώ, ὁ ἅγιός σου, πού εἶμαι τελείως ἀφοσιωμένος σέ σένα. 28 Μοῦ ἔδειξες καί μοῦ φανέρωσες τούς δρόμους πού ἀπό τόν τάφο, ὅπου γιά λίγο καιρό θά παραμείνω, ὁδηγοῦν στήν ἀληθινή καί μακαρία ζωή. Θά μέ γεμίσεις μέ εὐφροσύνη, ὅταν θά μέ ἀνυψώσεις καί θά μέ πάρεις μαζί σου στούς οὐρανούς, γιά νά ἀπολαμβάνω καί ὡς ἄνθρωπος τή δόξα τοῦ προσώπου σου. 29 Ἄνδρες ἀδελφοί, ἄς μοῦ ἐπιτραπεῖ νά σᾶς πῶ ἐλεύθερα γιά τόν πατριάρχη Δαβίδ, ὁ ὁποῖος εἶπε τήν προφητεία αὐτή, ὅτι αὐτός καί πέθανε καί ἐνταφιάστηκε, καί τό μνημεῖο του εἶναι ἀνάμεσά μας ἐδῶ στά Ἱεροσόλυμα μέχρι σήμερα. Δέν ἐφαρμόζεται λοιπόν ἡ προφητεία αὐτή στό Δαβίδ, πού παραμένει νεκρός καί θαμμένος μέχρι σήμερα. 30 Ἀλλά ὁ Δαβίδ, προικισμένος μέ μόνιμο χάρισμα προφητείας καί γνωρίζοντας ὅτι ὁ Θεός τοῦ ὑποσχέθηκε μέ ὅρκο ὅτι ἀπό κάποιο ἀπόγονο τῶν σπλάχνων του, τήν Παρθένο Μαρία δηλαδή, θά ἀναστήσει ὡς πρός τήν ἀνθρώπινη φύση του τόν Χριστό, γιά νά καθίσει πάνω στό θρόνο του ὡς πραγματικός καί αἰώνιος βασιλιάς, 31 προεῖδε τά μέλλοντα καί μίλησε προφητικά γιά τήν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ, ὅτι δέν ἐγκαταλείφθηκε ἡ ψυχή τοῦ Κυρίου στόν τόπο τοῦ Ἅδη, οὔτε τό σῶμα του εἶδε τή φθορά καί τήν ἀποσύνθεση τοῦ τάφου. 32 Αὐτόν τόν Ἰησοῦ, γιά τόν ὁποῖο σᾶς μίλησα, τόν ἀνέστησε ὁ Θεός ἀπό τούς νεκρούς, κι ὅλοι ἐμεῖς εἴμαστε μάρτυρες τοῦ γεγονότος αὐτοῦ τῆς Ἀναστάσεως. 33 Ἀφοῦ λοιπόν ὁ Ἰησοῦς μετά τήν Ἀνάστασή του ἀνυψώθηκε μέ τή δύναμη τοῦ Θεοῦ στόν οὐρανό καί πῆρε ἀπό τόν Πατέρα του τό Ἅγιον Πνεῦμα, πού ὑποσχέθηκε σέ μᾶς τούς ἀποστόλους ὅτι θά μᾶς ἔστελνε, μᾶς πλημμύρισε μέ τίς δωρεές καί τίς ὑπερφυσικές αὐτές ἐνέργειες πού ἐσεῖς βλέπετε καί ἀκοῦτε. 34 Ἀλλά καί γιά τήν ἀνύψωση αὐτή τοῦ Ἰησοῦ στόν οὐρανό μίλησε προφητικά ὁ Δαβίδ, καί οἱ προφητικοί του αὐτοί λόγοι δέν εἶναι δυνατόν νά ἀναφέρονται στόν ἴδιο ἀλλά στόν Ἰησοῦ. Διότι ὁ Δαβίδ δέν ἀνέβηκε στούς οὐρανούς· λέει ὅμως ὁ ἴδιος: Εἶπε ὁ Κύριος καί Θεός στό Μεσσία, ὁ ὁποῖος εἶναι βέβαια ἀπόγονός μου ὡς ἄνθρωπος, ἀλλά συγχρόνως ὡς Θεός εἶναι καί Κύριός μου: Κάθισε στά δεξιά μου, γιά νά ἀπολαμβάνεις καί ὡς ἄνθρωπος μοναδικές θεϊκές τιμές, 35 ὡσότου ὑποτάξω τελείως σέ σένα τούς ἐχθρούς σου καί τούς βάλω νικημένους κάτω ἀπό τά πόδια σου σάν βάθρο, πάνω στό ὁποῖο θά πατᾶς. 36 Ἄς γνωρίζει λοιπόν μέ σιγουριά καί βεβαιότητα ὅλο τό γένος τῶν Ἰσραηλιτῶν ὅτι αὐτόν ἀκριβῶς τόν Ἰησοῦ, τόν ὁποῖο ἐσεῖς σταυρώσατε, ὁ Θεός τόν ἀνέδειξε καί τόν ἐγκατέστησε Κύριο καί Χριστό, διότι ἔδωσε καί στήν ἀνθρώπινη φύση του κάθε ἐξουσία καί βασιλική δόξα. 37 Ἀφοῦ λοιπόν τά πλήθη ἄκουσαν τό λόγο αὐτό, συναισθάνθηκαν τήν ἐνοχή τους κι ἔνιωσαν συντριβή καί κατάνυξη στήν καρδιά τους, καί εἶπαν στόν Πέτρο καί στούς ἄλλους ἀποστόλους: Τί πρέπει νά κάνουμε, ἄνδρες ἀδελφοί, γιά νά συγχωρηθεῖ ἡ ἐνοχή μας; 38 Κι ὁ Πέτρος τότε τούς ἀπάντησε: Νά μετανοήσετε, καί καθένας ἀπό σᾶς νά ἐγκολπωθεῖ μέ πίστη τόν Ἰησοῦ Χριστό ὡς σωτήρα του καί Κύριό του καί νά βαπτισθεῖ, γιά νά τοῦ δοθεῖ ἄφεση ἁμαρτιῶν. Ἔτσι θά λάβετε τή δικαίωση καί τόν ἁγιασμό, τά ὁποῖα παρέχει τό Ἅγιον Πνεῦμα ὡς δωρεά σ’ αὐτούς πού βαπτίζονται.