Σὲ δημοσίευμα τῆς ἠλεκτρονικῆς ἐφημερίδας «iefimerida.gr» τῆς 9-5-2020, πέντε ἐπιφανεῖς ἐπιχειρηματίες ἀναφέρονται σὲ διδάγματα ποὺ ἀποκόμισαν ἀπὸ τὴν κρίση τοῦ κορωνοϊοῦ καὶ τὴ διαχείρισή της. Ἀνάμεσα στὶς ἀπαντήσεις τους εἶναι καὶ οἱ ἑξῆς: «Μάθαμε νὰ εἴμαστε πιὸ εὐέλικτοι». «Ἡ κρίση ἀποτέλεσε ἐπιταχυντὴ τῆς ψηφιοποίησης τῆς ἐπικοινωνίας»… «Διδαχθήκαμε ὅτι πρέπει νὰ ἔχουμε πάντα ἕτοιμο ἕνα Plan B», καθὼς «πάντα μπορεῖ νὰ ὑπάρξουν ἀπρόοπτα». «Ἦταν τὸ τρίτο κατὰ σειρὰ μάθημα μέσα σὲ μιὰ δεκαετία, ἀφοῦ βιώσαμε τὴ χρηματοπιστωτικὴ κρίση τοῦ 2008 κι ἐκείνη τοῦ 2015 μὲ τὰ capital controls. Ἐπώδυνες ἐμπειρίες καὶ οἱ δύο· ὡστόσο κρίσιμες ἀφορμὲς γιὰ δημιουργία». «Ὁ ἐπιχειρηματίας πρέπει νὰ ἔχει στὸ νοῦ του πάντα τὸ χειρότερο δυνατό σενάριο». «Πρέπει νὰ εἴμαστε πάντα ἕτοιμοι γιὰ ὅλα». «Ἂν χρειαστεῖ νὰ γίνει νέο lockdown, θὰ εἶναι καταστροφὴ γιὰ τὴν περιοχή μας».
Δημοσιεύματα σὲ ἄλλες ἐφημερίδες ἀναφέρονται σὲ κάποια θετικὰ διδάγματα τῆς πανδημίας. Τονίζουν ὅτι ὁ ὑποχρεωτικὸς περιορισμὸς στὰ σπίτια μᾶς ἔκανε νὰ ἐκτιμήσουμε ἀξίες ποὺ περιφρονούσαμε. Τὰ μέλη τῶν οἰκογενειῶν ἀναγκάσθηκαν νὰ συνυπάρξουν περισσότερες ὧρες καὶ νὰ συνεργασθοῦν. Οἱ πιστοὶ συνειδητοποίησαν τὴν ἀξία τοῦ ἐκκλησιασμοῦ. Οἱ κοινωνίες ἐκτίμησαν τὴν ἀξία τοῦ φυσικοῦ περιβάλλοντος. Ὅλοι μας καὶ ἰδιαίτερα οἱ ἀσθενεῖς ἐκτιμήσαμε τὴν αὐτοθυσία τῶν γιατρῶν καὶ τοῦ νοσηλευτικοῦ προσωπικοῦ.
Αὐτὸ ὅμως ποὺ δὲν εἴδαμε σὲ καμιὰ δημοσιογραφικὴ ἀνάλυση εἶναι τὰ οὐσιαστικότερα διδάγματα τῆς πανδημίας, ἡ ὁποία βύθισε σὲ βαθιὰ ὕφεση τὴν παγκόσμια οἰκονομία, κουρέλιασε ἀλαζονικὲς στάσεις ζωῆς. Κατέδειξε πόσο ἀδύναμοι εἴμαστε οἱ ἄνθρωποι μπροστὰ σὲ μιὰ τέτοια ἀπειλή. Ταυτόχρονα ξεγύμνωσε ὅλους τοὺς χριστιανομάχους ποὺ βρῆκαν τὴν εὐκαιρία νὰ χτυπήσουν τὴν Ἐκκλησία μὲ ἀπίστευτο μίσος. Ἀποκάλυψε καὶ τὴν ἀδυναμία τῶν πολιτικῶν μας νὰ κατανοήσουν τὴν ἀξία τῶν δεήσεων τῆς Ἐκκλησίας μας ὑπὲρ τῆς ὑγείας τοῦ σύμπαντος κόσμου. Δυστυχῶς οἱ πολιτικοί μας δὲν διδάχθηκαν ἀπὸ τὴν ἱστορία τοῦ τόπου μας, ὅταν σὲ ἀντίστοιχους καιροὺς ἐπιδημιῶν, ὁ λαός μας κατέφευγε στὴν Ἐκκλησία γιὰ νὰ ζητήσει τὴ βοήθεια του Θεοῦ μὲ δεήσεις, λιτανεῖες καὶ περιφορὲς θαυματουργῶν εἰκόνων καὶ ἱερῶν λειψάνων. Καὶ ἴσως τό μεγαλύτερο δίδαγμα ποὺ δὲν πήραμε ἀκόμη ὅλοι εἶναι ὅτι ἡ πανδημία αὐτὴ εἶναι ἕνα κάλεσμα τοῦ Θεοῦ, μιὰ πρόσκληση μετανοίας. Διότι μὲ τὴν ἀποστασία μας παροργίσαμε τον Θεό. Κι ἐπέτρεψε ὁ Θεὸς νὰ κλείσουν οἱ ναοί μας, γιὰ νὰ ἀνοίξουν οἱ καρδιές μας. Νὰ ἀνοίξουν τὰ μάτια μας γιὰ νὰ δοῦμε τὸ κατάντημά μας καὶ νὰ κλάψουμε γιὰ τὶς ἁμαρτίες μας. Ὅταν βροῦμε τὸ ἀντίδοτο τῆς ἀποστασίας μας, ἴσως μᾶς ἐλεήσει ὁ Θεὸς καὶ βροῦμε καὶ τὸ ἀντίδοτο τῆς πανδημίας.