Μὲ λόγια μεγάλου πόνου, βαθιᾶς θλίψεως, πολλῆς πικρίας ἀλλὰ καὶ ἔντονης διαμαρτυρίας ὁ Παναγιώτατος Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαῖος μίλησε τὴν 6η Σεπτεμβρίου στὴ Θεολογικὴ Σχολὴ τῆς Χάλκης μὲ ἀφορμὴ τὴ χειροτονία τοῦ Διακόνου π. Μελετίου Στεφανάτου.
Ἡ ὁμιλία του ἦταν μία συνοπτικὴ περιγραφὴ τῶν δραματικῶν συνθηκῶν, ὑπὸ τὶς ὁποῖες τελεῖ τὸ Πατριαρχεῖο. Ἦταν ταυτόχρονα καὶ σύντομη ἱστορικὴ ὑπόμνηση τῶν τραγικῶν γεγονότων ποὺ ἔπληξαν καὶ πλήττουν τὸν Ἑλληνισμὸ τῆς Κωνσταντινουπόλεως: ἡ φρικτὴ λεηλασία τοῦ 1955, ἡ παράνομη ἀπαγόρευση λειτουργίας τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τῆς Χάλκης καὶ ἡ μετατροπὴ τῆς Ἁγια-Σοφιᾶς καὶ τῆς Μονῆς τῆς Χώρας σὲ τζαμιά. Εἶπε ὁ Παναγιώτατος:
«Ἦρθαν ἐν συνεχείᾳ τὰ πέτρινα χρόνια γιὰ τὴν Σχολή, τὰ ὁποῖα δυστυχῶς συνεχίζονται μὲ τὴν ἀναστολὴ τῆς λειτουργίας της, παρὰ πᾶσαν ἔννοιαν δικαίου. Τοῦ χρόνου συμπληρώνονται 50 χρόνια ἀπὸ τὴν ἀποφράδα ἡμέρα τῆς διακοπῆς τῆς λειτουργίας τῆς Σχολῆς μας. Καὶ δυστυχῶς δὲν ἦταν ἡ μόνη ἀποφρὰς ἡμέρα τῶν τελευταίων ἐτῶν γιὰ τὸ Πατριαρχεῖο μας, γιὰ τὴν Χάλκη, γιὰ τὴν Ὁμογένεια.
Πρὶν ἀπὸ τὸ ’71, ποὺ ἔκλεισε ἡ Σχολή μας, εἴχαμε τὰ Σεπτεμβριανὰ γεγονότα, σὰν σήμερα. Σήμερα εἶναι τὰ 65 χρόνια ἀπὸ τὴν τραγικὴ ἐκείνη νύκτα τῆς 6ης πρὸς τὴν 7η Σεπτεμβρίου τοῦ ᾿55, ποὺ ἡ βαρβαρότης κατέστρεψε τὰ σπίτια, τὰ καταστήματα, τὶς Ἐκκλησίες, νομοταγῶν καὶ ἀθώων ἀνθρώπων. Ἀκόμη καὶ τὰ Κοιμητήριά τους, βεβηλώθησαν καὶ αὐτά, καὶ ἀσέβησαν οἱ ὄχλοι εἰς βάρος τῶν νεκρῶν μας. Οὔτε ἴχνος πολιτισμοῦ, οὔτε ἴχνος εὐαισθησίας.
Καὶ πρὶν ἀπὸ λίγες ἑβδομάδες ἡ μετατροπὴ τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας σὲ τέμενος. Καὶ λίγο ἀργότερα τῆς ὡραιοτάτης Μονῆς τῆς Χώρας ἐπίσης σὲ τέμενος. Ὡσὰν νὰ μὴ ὑπάρχουν ἀρκετὰ τεμένη στὴν Πόλη, ὡσὰν νὰ ὑπάρχει ἀνάγκη γιὰ περισσοτέρους τόπους λατρείας τῶν πιστῶν τῆς ἐπικρατούσης ἐνταῦθα θρησκείας, ἔσπευσαν οἱ κρατοῦντες νὰ προβοῦν εἰς αὐτὰς τὰς ἀποφάσεις καὶ πράξεις, αἱ ὁποῖαι μᾶς προσβάλλουν, μᾶς θίγουν τὴν ταυτότητά μας, τὴν ἱστορία μας, τὸν πολιτισμό μας. Καὶ ὑπομένουμε, καὶ προσευχόμεθα».
Παρὰ τὸν κίνδυνο, στὸν ὁποῖο διαρκῶς βρίσκεται ἐκτεθειμένος ὁ Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης, μίλησε μὲ λόγια αὐστηρὰ ἀλλὰ καὶ τόσο δίκαια. Εἶναι δὲ τόσο καίρια ἡ ἐπισήμανσή του ὅτι ἡ μετατροπὴ τῆς Ἁγια-Σοφιᾶς καὶ τῆς Μονῆς τῆς Χώρας σὲ τζαμιὰ ἔγινε σὲ μιὰ πόλη ποὺ εἶναι γεμάτη ἀπὸ τεμένη! Ἀλλὰ καὶ ὁ λόγος του γιὰ τὰ Σεπτεμβριανά: «Οὔτε ἴχνος πολιτισμοῦ, οὔτε ἴχνος εὐαισθησίας». Ποῦ νὰ βρεθεῖ ἴχνος πολιτισμοῦ καὶ εὐαισθησίας σὲ ἕναν λαό, τὸν ὁποῖο οἱ ἡγέτες του διαρκῶς ἀφιονίζουν μὲ μανία πολέμων, φόνων, ἁρπαγῶν, λεηλασιῶν…
Μόνη λύση σ᾿ αὐτὲς τὶς καταπιεστικὲς συνθῆκες ἡ ὑπομονή. Καὶ μόνη καταφυγὴ μέσα σ᾿ αὐτὸ τὸ βάρβαρο καὶ ἀσφυκτικὸ περιβάλλον ἡ προσευχή.
Ὅπως κάνει αἰῶνες τώρα ὁ Ἑλληνισμὸς τῆς Πόλης…
Περιμένοντας τὴν αὐγή!
«Καὶ ὑπομένουμε, καὶ προσευχόμεθα»!
