Ἀποστολικό Ἀνάγνωσμα Κυριακῆς 20 Σεπτεμβρίου 2020 (μετά τήν Ὕψωσιν: Γαλ. β΄ 16-20)
Ἀδελφοί, εἰδότες ὅτι οὐ δικαιοῦται ἄνθρωπος ἐξ ἔργων νόμου ἐὰν μὴ διὰ πίστεως ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ, καὶ ἡμεῖς εἰς Χριστὸν ᾿Ιησοῦν ἐπιστεύσαμεν, ἵνα δικαιωθῶμεν ἐκ πίστεως Χριστοῦ καὶ οὐκ ἐξ ἔργων νόμου, διότι οὐ δικαιωθήσεται ἐξ ἔργων νόμου πᾶσα σάρξ. εἰ δὲ ζητοῦντες δικαιωθῆναι ἐν Χριστῷ εὑρέθημεν καὶ αὐτοὶ ἁμαρτωλοί, ἆρα Χριστὸς ἁμαρτίας διάκονος; μὴ γένοιτο. εἰ γὰρ ἃ κατέλυσα ταῦτα πάλιν οἰκοδομῶ, παραβάτην ἐμαυτὸν συνίστημι. ἐγὼ γὰρ διὰ νόμου νόμῳ ἀπέθανον, ἵνα Θεῷ ζήσω. Χριστῷ συνεσταύρωμαι· ζῶ δὲ οὐκέτι ἐγώ, ζῇ δὲ ἐν ἐμοὶ Χριστός· ὃ δὲ νῦν ζῶ ἐν σαρκί, ἐν πίστει ζῶ τῇ τοῦ υἱοῦ τοῦ Θεοῦ τοῦ ἀγαπήσαντός με καὶ παραδόντος ἑαυτὸν ὑπὲρ ἐμοῦ.
Μὲ τὴ σημερινὴ Κυριακή, ποὺ ὀνομάζεται Κυριακὴ μετὰ τὴν Ὕψωσιν, ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία μᾶς κρατεῖ στὴν ἱερὴ ἀτμόσφαιρα τῆς ἑορτῆς τῆς Ὑψώσεως τοῦ Σταυροῦ τοῦ Κυρίου, ποὺ ἑορτάσαμε πρὶν ἀπὸ λίγες ἡμέρες καὶ ὁ ὁποῖος ἀποτελεῖ στήριγμα στὴ ζωὴ κάθε πιστοῦ. Γι᾿ αὐτὸ καὶ τὰ ἱερὰ Ἀναγνώσματα εἶναι σχετικὰ μὲ τὸ πνεῦμα τῆς ἡμέρας.
1. Σταύρωση μὲ τὸν Χριστὸ
Στὴν ἀποστολικὴ περικοπὴ ἀπὸ τὴν πρὸς Γαλάτας ἐπιστολὴ ὁ ἀπόστολος Παῦλος μέσα σὲ λίγες μόλις λέξεις μᾶς ἀποκαλύπτει τὸ βαθύτερο νόημα τῆς ἑορτῆς. «Χριστῷ συνεσταύρωμαι», τονίζει. Δηλαδή, ἔχω πεθάνει μαζὶ μὲ τὸν Χριστό. Εἶμαι νεκρός, καθὼς ἔγινα κοινωνὸς τοῦ σταυρικοῦ θανάτου Του.
Ὁ Ἀπόστολος, βέβαια, δὲν κάνει λόγο γιὰ σταύρωση τοῦ σώματός του, ἀλλὰ γιὰ κάτι ἄλλο, βαθύτερο. Ἐννοεῖ ὅτι ἡ προηγούμενη ζωή του, τὴν ὁποία ρύθμιζε ὁ Μωσαϊκὸς Νόμος, ἔχει πλέον νεκρωθεῖ. Ὁ παλαιὸς ἑαυτός του δὲν ὑπάρχει πιά. Πρὶν τὸν σωματικὸ θάνατο ἔχει προηγηθεῖ ὁ θάνατος τῆς παλαιᾶς ζωῆς του, ὁ θάνατος τῆς ἁμαρτίας. Καὶ ὅλα αὐτὰ μὲ τὴ Χάρι τοῦ ἐσταυρωμένου Κυρίου.
Εἶναι συγκλονιστικὸς ὁ λόγος τοῦ Ἀποστόλου καὶ ὁδοδείκτης νέας ζωῆς. Γιὰ μᾶς ἡ σταύρωση αὐτὴ συντελέσθηκε πρωτίστως κατὰ τὴν ἱερὴ ὥρα τοῦ ἁγίου Βαπτίσματος. Μὲ τὴν κατάδυσή μας στὸ νερὸ τῆς κολυμβήθρας νεκρώθηκε ὁ παλαιὸς ἑαυτός μας.
Εἶναι ὅμως ἀπαραίτητο ἡ νέκρωση αὐτὴ νὰ ἐξακολουθεῖ νὰ ἀποτελεῖ καὶ καθημερινὸ ἀγώνισμά μας. Νὰ σταυρώνουμε δηλαδὴ τὰ πάθη μας, τὴ μάταιη ἀγάπη τοῦ κόσμου, φιλίες ἐπιβλαβεῖς, συνήθειες ἁμαρτωλές, ἐπιδιώξεις πρόσκαιρες καὶ ἐγωιστικές, σκέψεις ρυπαρές, ἔργα ἀκάθαρτα καὶ λόγια ἀπρόσεκτα καὶ ἐπιβλαβή.
«Νεκρώσατε οὖν τὰ μέλη ὑμῶν τὰ ἐπὶ τῆς γῆς», γράφει σὲ ἄλλη ἐπιστολή του ὁ θεῖος Ἀπόστολος. Δηλαδή, νεκρῶστε τὰ μέλη σας ποὺ ἐπιθυμοῦν τὶς γήινες ἀπολαύσεις καὶ ἡδονές. Ὁ πιστὸς ποὺ νεκρώνει τὸν ἁμαρτωλὸ ἑαυτό του προσφέρεται θυσία στὸν Ἐσταυρωμένο Χριστό. Εἶναι ἕνας σταυρωμένος μάρτυρας, προσηλωμένος στὸν Σταυρὸ τοῦ Κυρίου.
2. «Ζεῖ μέσα μου»
Ὁ θάνατος ὅμως αὐτὸς τοῦ ἁμαρτωλοῦ ἑαυτοῦ, ἡ νέκρωση, γιὰ τὴν ὁποία κάνει λόγο ὁ ἀπόστολος Παῦλος, ὁδηγεῖ στὴ ζωή. Σὲ νέα ζωή, πιὸ αἰσθητὴ ἀπὸ τὴ φυσική, στὴν ὄντως ἀληθινὴ ζωή. Αὐτὴ τὴ ζωὴ ζοῦσε ὁ θεῖος Ἀπόστολος, γι᾿ αὐτὸ καὶ τονίζει στὴ συνέχεια: «Ζῶ δὲ οὐκέτι ἐγώ, ζῇ δὲ ἐν ἐμοὶ Χριστός». Δηλαδή, δὲν ζῶ πλέον ἐγώ, ὁ παλαιὸς ἄνθρωπος, ἀλλὰ ζεῖ μέσα μου ὁ Χριστός.
Δὲν λέει ὅτι ἔχει μέσα του τὸν Χριστό, ἢ ὅτι εἶναι κοντὰ στὸν Χριστό, ὅπως ὑπογραμμίζει ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος, ἀλλὰ κάτι πολὺ ἀνώτερο: ὅτι ὁ Χριστὸς ζεῖ μέσα του. «Οὐκ εἶπε, Ζῶ τῷ Χριστῷ, ἀλλ᾿, ὃ πολλῷ πλέον ἦν, Ζῇ δὲ ἐν ἐμοὶ Χριστός» (PG 61, 646). Δηλαδὴ εἶναι τόσο ἑνωμένος μὲ τὸν Χριστό, ποὺ ἔχει γίνει ἕνα μαζί Του. Βλέπει μὲ τὰ μάτια τοῦ Χριστοῦ, σκέπτεται μὲ τὸν νοῦ τοῦ Χριστοῦ, μιλάει μὲ τὸ στόμα τοῦ Χριστοῦ, ἀγαπᾶ μὲ τὴν καρδιὰ τοῦ Χριστοῦ, γράφει τὶς ἐπιστολές του ἐμπνεόμενος ἀπὸ τὸν ἴδιο τὸν Χριστό. Ὅ,τι ἔχει, ἀνήκει πλέον σ᾿ Ἐκεῖνον.
Πόσο ἔντονα πρέπει νὰ ἠχήσει ἡ φωνὴ αὐτὴ τοῦ Ἀποστόλου καὶ στὸν σύγχρονο κόσμο μας! Ἡ ἁμαρτία ἔχει ἐπιβάλει διαρκὴ αἴσθηση θανάτου καὶ καταδικάζει τὸν ἄνθρωπο νὰ ἀγωνίζεται ὄχι γιὰ τὴ ζωή, ἀλλὰ γιὰ τὴν ἐπιβίωσή του. «Ὅπου δὲν ὑπάρχει ὁ Χριστός, ἐκεῖ ἡ ζωὴ μεταβάλλεται σὲ θάνατο, διότι Αὐτὸς εἶναι ὁ μόνος ὁ Ὁποῖος καθιστᾶ τὴ ζωή, ὄντως ζωή», ὑπογραμμίζει ὁ μεγάλος Σέρβος θεολόγος, ἅγιος Ἰουστῖνος Πόποβιτς («Ἄνθρωπος καὶ Θεάνθρωπος», σελ. 116).
Μποροῦμε, λοιπόν, κι ἐμεῖς νὰ ζήσουμε τὴν ἀληθινὴ αὐτὴ ζωή, ὅταν νεκρώνουμε τὶς ἁμαρτωλὲς ἐπιθυμίες μας, τὰ πάθη μας καὶ ἔχουμε διαρκὴ σύνδεσμο μὲ Ἐκεῖνον ποὺ ὁμολόγησε: «Ἐγώ εἰμι ἡ ζωή» (Ἰω. ιδ΄ 6). Οἱ σκέψεις μας, οἱ ἐπιθυμίες μας, τὰ πάντα θὰ προέρχονται τότε ἀπὸ Ἐκεῖνον, διότι θὰ ζεῖ μέσα μας ὁ Χορηγὸς τῆς ζωῆς, ὁ μόνος ἀληθινὸς Θεός, ὁ Νικητὴς τοῦ θανάτου, ἡ ἴδια ἡ Ζωή, ἡ αἰώνια καὶ ἀτελεύτητη Ζωή, ὁ Ἰησοῦς Χριστός.