Εὐαγγελικό Ἀνάγνωσμα Κυριακῆς 20 Δεκεμβρίου 2020, πρό τῶν Χριστουγέννων (Ματθ. α΄ 1-25)
Βίβλος γενέσεως ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ, Υἱοῦ Δαυῒδ, Υἱοῦ ᾿Αβραάμ. ᾿Αβραὰμ ἐγέννησε τὸν ᾿Ισαάκ, ᾿Ισαὰκ δὲ ἐγέννησε τὸν ᾿Ιακώβ, ᾿Ιακὼβ δὲ ἐγέννησε τὸν ᾿Ιούδαν, καὶ τοὺς ἀδελφοὺς αὐτοῦ· ᾿Ιούδας δὲ ἐγέννησε τὸν Φαρὲς καὶ τὸν Ζαρὰ ἐκ τῆς Θάμαρ· Φαρὲς δὲ ἐγέννησε τὸν ᾿Εσρώμ· ᾿Εσρὼμ δὲ ἐγέννησε τὸν ᾿Αράμ· ᾿Αρὰμ δὲ ἐγέννησε τὸν ᾿Αμιναδάβ· ᾿Αμιναδάβ δὲ ἐγέννησε τὸν Ναασών· Ναασὼν δὲ ἐγέννησε τὸν Σαλμών· Σαλμὼν δὲ ἐγέννησε τὸν Βοὸζ ἐκ τῆς ῾Ραχάβ· Βοὸζ δὲ ἐγέννησε τὸν ᾿Ωβὴδ ἐκ τῆς ῾Ρούθ· ᾿Ωβὴδ δὲ ἐγέννησε τὸν ᾿Ιεσσαί· ᾿Ιεσσαὶ δὲ ἐγέννησε τὸν Δαυῒδ τὸν βασιλέα. Δαυῒδ δὲ ὁ βασιλεὺς ἐγέννησε τὸν Σολομῶντα ἐκ τῆς τοῦ Οὐρίου· Σολομὼν δὲ ἐγέννησε τὸν ῾Ροβοάμ· ῾Ροβαὰμ δὲ ἐγέννησε τὸν Αβιά· ᾿Αβιὰ δὲ ἐγέννησε τὸν ᾿Ασά· ᾿Ασὰ δὲ ἐγέννησε τὸν ᾿Ιωσαφάτ· ᾿Ιωσαφὰτ δὲ ἐγέννησε τὸν ᾿Ιωράμ· ᾿Ιωρὰμ δὲ ἐγέννησε τὸν ᾿Οζίαν· ᾿Οζίας δὲ ἐγέννησε τὸν ᾿Ιωάθαμ· ᾿Ιωάθαμ δὲ ἐγέννησε τὸν ῎Αχαζ· ῎Αχαζ δὲ ἐγέννησε τὸν ᾿Εζεκίαν· ᾿Εζεκίας δὲ ἐγέννησε τὸν Μανασσῆ· Μανασσῆς δὲ ἐγέννησε τὸν ᾿Αμών· ᾿Αμὼν δὲ ἐγέννησε τὸν ᾿Ιωσίαν· ᾿Ιωσίας δὲ ἐγέννησε τὸν ᾿Ιεχονίαν καὶ τοὺς ἀδελφοὺς αὐτοῦ, ἐπὶ τῆς μετοικεσίας Βαβυλῶνος. Μετὰ δὲ τὴν μετοικεσίαν Βαβυλῶνος, ᾿Ιεχονίας ἐγέννησε τὸν Σαλαθιήλ· Σαλαθιὴλ δὲ ἐγέννησε τὸν Ζοροβάβελ· Ζοροβάβελ δὲ ἐγέννησε τὸν ᾿Αβιούδ· ᾿Αβιοὺδ δὲ ἐγέννησε τὸν ᾿Ελιακείμ· ᾿Ελιακεὶμ δὲ ἐγέννησε τὸν ᾿Αζώρ· ᾿Αζὼρ δὲ ἐγέννησε τὸν Σαδώκ· Σαδὼκ δὲ ἐγέννησε τὸν ᾿Αχείμ· ᾿Αχεὶμ δὲ ἐγέννησε τὸν ᾿Ελιούδ· ᾿Ελιοὺδ δὲ ἐγέννησε τὸν ᾿Ελεάζαρ· ᾿Ελεάζαρ δὲ ἐγέννησε τὸν Ματθάν· Ματθὰν δὲ ἐγέννησε τὸν᾿Ιακώβ· ᾿Ιακὼβ δὲ ἐγέννησε τὸν ᾿Ιωσὴφ τὸν ἄνδρα Μαρίας, ἐξ ἧς ἐγεννήθη ᾿Ιησοῦς ὁ λεγόμενος Χριστός. Πᾶσαι οὖν αἱ γενεαὶ ἀπὸ ᾿Αβραὰμ ἕως Δαυῒδ γενεαὶ δεκατέσσαρες, καὶ ἀπὸ Δαυῒδ ἕως τῆς μετοικεσίας Βαβυλῶνος γενεαὶ δεκατέσσαρες· καὶ ἀπὸ τῆς μετοικεσίας Βαβυλῶνος ἕως τοῦ Χριστοῦ, γενεαὶ δεκατέσσαρες. Τοῦ δὲ ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ ἡ γέννησις οὕτως ἦν. Μνηστευθείσης γὰρ τῆς μητρὸς αὐτοῦ Μαρίας τῷ ᾿Ιωσήφ, πρὶν ἢ συνελθεῖν αὐτοὺς, εὑρέθη ἐν γαστρὶ ἔχουσα ἐκ Πνεύματος ῾Αγίου. ᾿Ιωσὴφ δὲ ὁ ἀνὴρ αὐτῆς, δίκαιος ὢν, καὶ μὴ θέλων αὐτὴν παραδειγματίσαι, ἐβουλήθη λάθρα ἀπολῦσαι αὐτήν. Ταῦτα δὲ αὐτοῦ ἐνθυμηθέντος, ἰδοὺ Ἄγγελος Κυρίου κατ᾿ ὄναρ ἐφάνη αὐτῷ, λέγων· ᾿Ιωσὴφ, υἱὸς Δαυΐδ, μὴ φοβηθῇς παραλαβεῖν Μαριὰμ τὴν γυναῖκα σου· τὸ γὰρ ἐν αὐτῇ γεννηθὲν ἐκ Πνεύματός ἐστιν ῾Αγίου. Τέξεται δὲ υἱὸν, καὶ καλέσεις τὸ ὄνομα αὐτοῦ ᾿Ιησοῦν· αὐτὸς γὰρ σώσει τὸν λαὸν αὐτοῦ ἀπὸ τῶν ἁμαρτιῶν αὐτῶν. Τοῦτο δὲ ὅλον γέγονεν, ἵνα πληρωθῇ τὸ ρηθὲν ὑπὸ τοῦ Κυρίου διὰ τοῦ Προφήτου, λέγοντος· Ἰδοὺ ἡ παρθένος ἐν γαστρὶ ἕξει, καὶ τέξεται Υἱόν, καὶ καλέσουσι τὸ ὄνομα αὐτοῦ ᾿Εμμανουήλ· ὅ ἐστι μεθερμηνευόμενον, Μεθ᾿ ἡμῶν ὁ Θεός. Διεγερθεὶς δὲ ὁ ᾿Ιωσὴφ ἀπὸ τοῦ ὕπνου, ἐποίησεν ὡς προσέταξεν αὐτῷ ὁ Ἄγγελος Κυρίου, καὶ παρέλαβε τὴν γυναῖκα αὐτοῦ, καὶ οὐκ ἐγίνωσκεν αὐτὴν, ἕως οὗ ἔτεκε τὸν Υἱὸν αὐτῆς τὸν πρωτότοκον· καὶ ἐκάλεσε τὸ ὄνομα αὐτοῦ ᾿Ιησοῦν.
1. «ΙΗΣΟΥΣ»
Τήν Κυριακή πρίν ἀπό τήν Γέννηση τοῦ Κυρίου μας, ὁ εὐαγγελιστής Ματθαῖος μᾶς παρουσιάζει ὅλη ἐκείνη τήν πορεία τῶν κατά σάρκα προπατόρων τοῦ Κυρίου μας, οἱ ὁποῖοι ἔζησαν καί πέθαναν μέ τήν προσμονή τοῦ Μεσσία. Σύμφωνα μέ τόν γενεαλογικό αὐτό κατάλογο οἱ προπάτορες χωρίζονται σέ τρεῖς περιόδους πού ἡ καθεμία περιέχει δεκατέσσερις γενιές. Ἡ πρώτη ἀπό τόν Ἀβραάμ μέχρι τόν Δαβίδ, ἡ δεύτερη ἀπό τόν Δαβίδ μέχρι τήν ἐποχή πού οἱ Ἰουδαῖοι μεταφέρθηκαν αἰχμάλωτοι στήν Βαβυλῶνα, καί ἡ τρίτη ἀπό τήν αἰχμαλωσία αὐτή μέχρι τή γέννηση τοῦ Χριστοῦ.
Στή συνέχεια ὁ ἱερός εὐαγγελιστής μᾶς παρουσιάζει τό μέγα μυστήριο τῆς γεννήσεως τοῦ Κυρίου μας. Μᾶς λέει ὅτι ὅταν ἡ Παρθένος Μαρία ἀρραβωνιάσθηκε τόν Ἰωσήφ πρίν ἀκόμη συγκατοικήσει στό σπίτι του, βρέθηκε ἔγκυος μέ τήν ἐπενέργεια τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ὅταν ὅμως ὁ Ἰωσὴφ ἀντιλήφθηκε τήν ἐγκυμοσύνη της, ταράχθηκε πολύ. Ἐπειδή ὅμως ἦταν ἐνάρετος καί δέν ἤθελε νά τή διαπομπεύσει, σκέφθηκε νά τῆς δώσει μυστικά διαζύγιο. Καθώς λοιπόν βασανιζόταν ἀπ’ αὐτούς τούς φοβερούς λογισμούς, ἕνας ἄγγελος τοῦ Θεοῦ τοῦ ἐμφανίστηκε σέ ὄνειρο καί τοῦ εἶπε: Ἰωσὴφ ἀπόγονε τοῦ Δαβίδ, μή διστάσεις νά παραλάβεις στό σπίτι σου τή Μαρία, τή μνηστή σου. Διότι τό παιδί πού ἔχει μέσα της προέρχεται ἀπό τήν ἐπενέργεια τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Θά γεννήσει υἱό καί σύ θά τοῦ δώσεις τὸ ὄνομα «Ἰησοῦς», τό ὁποῖο σημαίνει «σωτήρ»· Καί θά τοῦ δώσεις αὐτό τό ὄνομα, διότι αὐτός θά σώσει τόν λαό του τόν Ἰσραήλ ἀπ’ τίς ἁμαρτίες του.
Γιατί ὅμως ὁ ἄγγελος δίνει ἐντολή στόν Ἰωσήφ νά ὀνομάσει τόν υἱό τῆς Παρθένου Ἰησοῦ, δηλαδή Σωτήρα; Διότι μέ τό ὄνομα αὐτό ὁ Θεός ἀπεκάλυπτε τό μεγα μυστήριο, πού ἦταν κρυμμένο μέσα στούς αἰῶνες: ὅτι ὁ Κύριος Ἰησοῦς δέν θά εἶναι ἕνας ἐπίγειος βασιλεύς, πού θά λυτρώσει ἐθνικά καί πολιτικά τόν ἰσραηλητικό λαό, ἀλλά Σωτήρ πού θά σώσει τήν ἀνθρωπότητα ἀπό τή σκλαβιά τῆς ἁμαρτίας, τοῦ διαβόλου, καί τῆς φθορᾶς. Σωτήρ πού θά σηκώσει ἐπάνω του τό βάρος τῶν ἁμαρτιῶν τῆς ἀνθρωπότητος καί θά θυσιασθεῖ προσφέροντας τή ζωή του γιά νά λυτρώσει τό ἀνθρώπινο γένος. Μά πῶς ὅμως θά μποροῦσε νά γίνει αὐτό; Ποιός ἄνθρωπος θά μποροῦσε νά ἐπιτελέσει ἕνα τόσο μεγάλο θεϊκό ἔργο; Τόσοι προφῆτες καί δίκαιοι στήν Παλαιά Διαθήκη δέν μπόρεσαν νά ἀναστήσουν καί νά σώσουν τό ἀνθρώπινο γένος. Πῶς λοιπόν θά μποροῦσε νά τό λυτρώσει ὁ «Ἰησοῦς»; Τήν ἀπάντηση τή δίνει κατόπιν ὁ ἱερός εὐαγγελιστής.
2. «ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ»
Ὁ εὐαγγελιστής στή συνέχεια τονίζει ὅτι μέ τήν ὑπερφυσική σύλληψη τῆς Παρθένου, ἐπαληθεύτηκε πλήρως αὐτό πού εἶπε ὁ Θεός μέ τό στόμα τοῦ προφήτου Ἡσαΐα, πολλούς αἰῶνες πρίν: Ἰδού, ἡ παρθένος θά συλλάβει καί θά γεννήσει υἱό, καί θά τόν ὀνομάσουν Ἐμμανουήλ, ὄνομα πού σημαίνει: «ὁ Θεός εἶναι μαζί μας». Ὅταν λοιπόν ὁ Ἰωσήφ σηκώθηκε ἀπό τόν ὕπνο του, ἔκανε ὅπως τοῦ εἶπε ὁ ἄγγελος τοῦ Κυρίου. Παρέλαβε τή μνηστή του στό σπίτι του. Καί δέν ἦλθε σέ σχέση συζυγική μαζί της ποτέ. Και ἦρθε ἡ μεγάλη ὥρα πού ἡ παρθένος γέννησε τόν πρῶτο καί μονάκριβο γιό της. Καί ὁ Ἰωσήφ τοῦ ἔδωσε τό ὄνομα Ἰησοῦς.
Γιά ποιό λόγο ὅμως ὁ προφήτης Ἡσαΐας ἀναφέρει ἀντί γιά τό ὄνομα «Ἰησοῦς» τό δεύτερο αὐτό ὄνομα, «Ἐμμανουήλ»; Διότι μέ τό ὄνομα αὐτό συνεσκιασμένα μᾶς ἀποκαλύπτει ὅτι ὁ Μεσσίας δέν θά εἶναι μόνον ἄνθρωπος. Θά εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Θεός πού θά κατέλθει στή γῆ μας καί θά γίνει ἄνθρωπος. Αὐτός θά ἀφήσει τή δόξα τοῦ οὐρανοῦ καί θά κατεβεῖ στή γῆ μας.
Βέβαια τό μέγα αὐτό μυστήριο εὔκολα τό διακηρύττουμε. Ἐάν ὅμως τό σκεφτόμασταν λίγο βαθύτερα, θά σιωπούσαμε, δέν θά μπορούσαμε νά τό χωρέσουμε στό νοῦ μας. Ἀλλά καί στήν ἐποχή τοῦ Κυρίου μας, κανείς δέν θά μποροῦσε νά διανοηθεῖ μιά τέτοια ἀλήθεια. Οἱ Ἑβραῖοι μάλιστα πού δέν τολμοῦσαν οὔτε νά προφέρουν τό ὄνομα τοῦ Θεοῦ, ποῦ νά φαντασθοῦν ὅτι ὁ Θεός θά γινόταν ἄνθρωπος. Καί οἱ μαθητές τοῦ Κυρίου ἐπί τρία χρόνια δέν εἶχαν καταλάβει ποιόν εἶχαν ἀνάμεσά τους. Μετά τήν Πεντηκοστή τό κατάλαβαν. Εἶχαν δίπλα τους τόν ἴδιο τόν Θεό καί δέν εἶχαν πάρει εἴδηση. Ἀλλά κι ἐμεῖς σήμερα πῶς νά συλλάβουμε ὅτι ὁ ἴδιος ὁ Θεός, ὁ δημιουργός τοῦ σύμπαντος ἔγινε ἄνθρωπος; ὅτι φόρεσε τήν ἀνθρώπινη σάρκα γιά νά τήν ἀνακαινίσει καί νά μᾶς ἀνεβάσει ἐκεῖ πού εἶναι ὁ ἴδιος, νά μᾶς κάνει θεούς; Ἄν τό εἴχαμε κατανοήσει αὐτό θά ἄλλαζε ἠ ζωή μας. Θά ἀντιμετωπίζαμε διαφορετικά τά πάντα γύρω μας, τίς δυσκολίες καί τούς πειρασμούς καί τίς ἀποτυχίες καί τίς ἐπιτυχίες τῆς ζωῆς. Θά αἰσθανόμασταν καί θά ζούσαμε τήν παρουσία τοῦ θεανθρώπου Κυρίου μας διαρκῶς στή ζωή μας.
Καθώς λοιπόν πλησιάζουν Χριστούγεννα, ἄς προσπαθήσουμε, μέ τή χάρη τοῦ Θεοῦ νά αἰσθανθοῦμε τό μέγα αὐτό μυστήριο τῆς θείας ἐνανθρωπήσεως. Ἄς τό ζήσουμε φέτος βαθύτερα, πνευματικότερα, ἁγιότερα. Μέ τή συναίσθηση ὅτι ὁ Ἐμμανουήλ, ὁ θεάνθρωπος Κύριος εἶναι μαζί μας, θέλει νά εἶναι μαζί μας. Γιά νά μᾶς λυτρώσει, νά μᾶς μεταμορφώσει καί νά μᾶς ἁγιάσει.