Ἀπόστολος: ἡμέρας, Παρ. λα΄ ἑβδ. ἐπιστολῶν (Ἰακ. β΄ 1-13)
Ἀδελφοί μου, μὴ ἐν προσωποληψίαις ἔχετε τὴν πίστιν τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ τῆς δόξης. 2 ἐὰν γὰρ εἰσέλθῃ εἰς τὴν συναγωγὴν ὑμῶν ἀνὴρ χρυσοδακτύλιος ἐν ἐσθῆτι λαμπρᾷ, εἰσέλθῃ δὲ καὶ πτωχὸς ἐν ρυπαρᾷ ἐσθῆτι, 3 καὶ ἐπιβλέψητε ἐπὶ τὸν φοροῦντα τὴν ἐσθῆτα τὴν λαμπρὰν καὶ εἴπητε αὐτῷ, σὺ κάθου ὧδε καλῶς, καὶ τῷ πτωχῷ εἴπητε, σὺ στῆθι ἐκεῖ ἢ κάθου ὧδε ὑπὸ τὸ ὑποπόδιόν μου, 4 καὶ οὐ διεκρίθητε ἐν ἑαυτοῖς καὶ ἐγένεσθε κριταὶ διαλογισμῶν πονηρῶν; 5 Ἀκούσατε, ἀδελφοί μου ἀγαπητοί. οὐχ ὁ Θεὸς ἐξελέξατο τοὺς πτωχοὺς τοῦ κόσμου πλουσίους ἐν πίστει καὶ κληρονόμους τῆς βασιλείας ἧς ἐπηγγείλατο τοῖς ἀγαπῶσιν αὐτόν; 6 ὑμεῖς δὲ ἠτιμάσατε τὸν πτωχόν. οὐχ οἱ πλούσιοι καταδυναστεύουσιν ὑμῶν, καὶ αὐτοὶ ἕλκουσιν ὑμᾶς εἰς κριτήρια; 7 οὐκ αὐτοὶ βλασφημοῦσι τὸ καλὸν ὄνομα τὸ ἐπικληθὲν ἐφ’ ὑμᾶς; 8 εἰ μέντοι νόμον τελεῖτε βασιλικὸν κατὰ τὴν γραφήν, ἀγαπήσεις τὸν πλησίον σου ὡς σεαυτόν, καλῶς ποιεῖτε· 9 εἰ δὲ προσωποληπτεῖτε, ἁμαρτίαν ἐργάζεσθε, ἐλεγχόμενοι ὑπὸ τοῦ νόμου ὡς παραβάται. 10 ὅστις γὰρ ὅλον τὸν νόμον τηρήσῃ, πταίσῃ δὲ ἐν ἑνί, γέγονε πάντων ἔνοχος. 11 ὁ γὰρ εἰπὼν μὴ μοιχεύσῃς, εἶπε καὶ μὴ φονεύσῃς· εἰ δὲ οὐ μοιχεύσεις, φονεύσεις δέ, γέγονας παραβάτης νόμου. 12 οὕτω λαλεῖτε καὶ οὕτω ποιεῖτε, ὡς διὰ νόμου ἐλευθερίας μέλλοντες κρίνεσθαι· 13 ἡ γὰρ κρίσις ἀνέλεος τῷ μὴ ποιήσαντι ἔλεος· κατακαυχᾶται ἔλεος κρίσεως.
ΕΡΜΗΝΕΙΑ Π. Ν. ΤΡΕΜΠΕΛΑ
Ἀδελφοί μου, νά ἔχετε πάντοτε εἰλικρινή καί θεάρεστα ἐλατήρια στίς ἐκδηλώσεις τῆς πίστεώς σας. Τήν πίστη σας στόν ἔνδοξο Κύριό μας Ἰησοῦ Χριστό νά μήν τή συντροφεύετε μέ μεροληπτικές διακρίσεις καί ἰδιαίτερες προτιμήσεις προσώπων σέ καμία περίσταση, ἰδιαιτέρως μάλιστα στούς τόπους καί τήν ὥρα τῆς λατρείας. 2 Διότι, ἐάν γιά παράδειγμα εἰσέλθει στή σύναξη πού κάνετε γιά νά λατρεύσετε τόν Θεό ἕνας ἄνθρωπος μέ χρυσά δαχτυλίδια, μέ πολυτελή καί λαμπρά ροῦχα, καί εἰσέλθει καί κάποιος φτωχός μέ παλιά καί λερωμένα ροῦχα, 3 καί στρέψετε ξυπασμένοι τά βλέμματά σας σ’ ἐκεῖνον πού φορᾶ τά λαμπρά ροῦχα καί τοῦ πεῖτε: Ἐσύ κάθισε ἐδῶ, σέ τιμητικό καί ἀναπαυτικό κάθισμα· καί στόν φτωχό πεῖτε: Ἐσύ στάσου ὄρθιος ἤ κάθισε ἐδῶ, πιό κάτω ἀπό τό σκαλοπάτι πού πατοῦν τά πόδια μου, 4 σᾶς ρωτῶ, τί κάνατε, ἀδελφοί μου; Μέ τή μεροληπτική αὐτή συμπεριφορά σας δέν αἰσθανθήκατε μέσα σας ἀμφιβολίες καί δισταγμούς καί τύψεις συνειδήσεως; Καί δέν καταλήξατε ὡς ἄδικοι κριτές σέ ἀπόφαση πού ἐμπνέεται ἀπό σκέψεις πονηρές, ἀντίθετες μέ τή δικαιοσύνη καί τή χριστιανική ἀγάπη; Διότι ἡ ἀγάπη αὐτή μᾶς ἐπιβάλλει νά θεωροῦμε ὅλους ἴσους καί ἀδελφούς μας. 5 Ἀκοῦστε, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί. Δέν διάλεξε ὁ Θεός ὅσους εἶναι φτωχοί ὡς πρός τά ὑλικά ἀγαθά τοῦ κόσμου γιά νά γίνουν πλούσιοι στόν πνευματικό κόσμο πού μᾶς διανοίγει ἡ πίστη, καί κληρονόμοι τῆς βασιλείας πού ὑποσχέθηκε ὁ Θεός σ’ ἐκείνους πού τόν ἀγαποῦν; 6 Ἐνῶ λοιπόν ὁ Θεός τίμησε τόν φτωχό, ἐσεῖς ἀντίθετα τόν κατεξευτελίσατε. Καί τιμήσατε τόν πλούσιο. Ὅμως πολλοί ἀπ’ αὐτούς τούς πλουσίους δέν σᾶς καταπιέζουν καί δέν σᾶς σέρνουν μέ τή βία στά δικαστήρια; 7 Δέν εἶναι αὐτοί πού προσβάλλουν τό καλό ὄνομα τοῦ Χριστοῦ τό ὁποῖο σᾶς δόθηκε, κι ἔτσι ὀνομάζεστε τώρα Χριστιανοί καί λαός τοῦ Χριστοῦ; 8 Θά μοῦ προβάλλετε ἴσως τήν ἔνσταση: Δέν ἔχουμε καθῆκον νά ἀγαποῦμε καί τούς πλουσίους ὡς ἀδελφούς μας; Ἐάν δέν προσωποληπτεῖτε, ἀλλά ἐφαρμόζετε τό νόμο πού πράγματι ἁρμόζει σέ βασιλεῖς καί ὁ ὁποῖος σύμφωνα μέ τήν Ἁγία Γραφή ὁρίζει «νά ἀγαπᾶς τό συνάνθρωπό σου ὅπως ἀγαπᾶς τόν ἑαυτό σου», καλά κάνετε πού ἀγαπᾶτε καί τιμᾶτε τούς πλουσίους. 9 Ἄν ὅμως κάνετε μεροληπτικές διακρίσεις ἀνάλογα μέ τά πρόσωπα, τότε ἁμαρτάνετε καί καταδικάζεστε ἀπό τό νόμο ὡς παραβάτες του. 10 Μή νομίζετε ὅτι οἱ μεροληπτικές αὐτές διακρίσεις δέν ἀποτελοῦν σοβαρή ἁμαρτία. Εἶναι παράβαση ὅλου τοῦ νόμου. Διότι ὅποιος τηρήσει ὅλο τό νόμο, παραβεῖ ὅμως ἕνα παράγγελμά του, θεωρεῖται ἔνοχος καί παραβάτης ὁλόκληρου τοῦ νόμου. Ὅλα τά θεῖα παραγγέλματα ἀποτελοῦν ἑνιαῖο σύνολο, μέσα στό ὁποῖο τό ἕνα παράγγελμα ἐξαρτᾶται ἀπό τό ἄλλο. 11 Διότι ὁ ἕνας καί μοναδικός Θεός νομοθέτησε ὅλο τό νόμο καί φανέρωσε μ’ αὐτόν τό θέλημά του. Ὁ Θεός πού εἶπε «μή μοιχεύσεις», εἶπε καί «μή φονεύσεις». Ἐάν λοιπόν δέν μοιχεύσεις ἀλλά φονεύσεις, θεωρεῖσαι παραβάτης τοῦ νόμου. 12 Ἔτσι νά μιλᾶτε κι ἔτσι νά κάνετε, ὅπως ἁρμόζει σέ ἀνθρώπους πού πρόκειται νά κριθοῦν μέ βάση τό νόμο τῆς ἐλευθερίας· τό νόμο πού κάνει τόν ἄνθρωπο ἐλεύθερο καί ὄχι δοῦλο τῶν ἀνθρώπων, ὅπως τόν κάνει ἡ προσωποληψία. 13 Νά προσέχετε νά μή γίνεστε σκληροί καί ἄσπλαχνοι μέ τίς προσωποληψίες σας· διότι ἡ κρίση τότε τοῦ Θεοῦ θά εἶναι χωρίς ἔλεος καί ἐπιείκεια γιά ἐκεῖνον πού ὑπῆρξε ἄσπλαχνος στούς ἀδελφούς του. Ἀντίθετα ἡ εὐσπλαχνία καί τό ἔλεος δέν φοβᾶται τήν κρίση, ἀλλά καυχιέται ὅτι τήν κατανικᾶ· καί ἀποδεικνύεται ἔτσι ἡ εὐσπλαχνία ἰσχυρότερη ἀπό τήν κρίση.
