Ἀπόστολος: ἡμέρας, Πέμ. λβ΄ ἑβδ. ἐπιστολῶν (Ἰακ. δ΄ 7-ε΄ 9)
7 Ὑποτάγητε οὖν τῷ Θεῷ. ἀντίστητε τῷ διαβόλῳ, καὶ φεύξεται ἀφ’ ὑμῶν· 8 ἐγγίσατε τῷ Θεῷ, καὶ ἐγγιεῖ ὑμῖν. καθαρίσατε χεῖρας ἁμαρτωλοὶ καὶ ἁγνίσατε καρδίας δίψυχοι. 9 ταλαιπωρήσατε καὶ πενθήσατε καὶ κλαύσατε· ὁ γέλως ὑμῶν εἰς πένθος μεταστραφήτω καὶ ἡ χαρὰ εἰς κατήφειαν. 10 ταπεινώθητε ἐνώπιον τοῦ Κυρίου, καὶ ὑψώσει ὑμᾶς. 11 Μὴ καταλαλεῖτε ἀλλήλων, ἀδελφοί. ὁ καταλαλῶν ἀδελφοῦ καὶ κρίνων τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ καταλαλεῖ νόμου καὶ κρίνει νόμον· εἰ δὲ νόμον κρίνεις, οὐκ εἶ ποιητὴς νόμου, ἀλλὰ κριτής. 12 εἷς ἐστιν ὁ νομοθέτης καὶ κριτής, ὁ δυνάμενος σῶσαι καὶ ἀπολέσαι· σὺ δὲ τίς εἶ ὃς κρίνεις τὸν ἕτερον; 13 Ἄγε νῦν οἱ λέγοντες· σήμερον καὶ αὔριον πορευσόμεθα εἰς τήνδε τὴν πόλιν καὶ ποιήσομεν ἐκεῖ ἐνιαυτὸν ἕνα καὶ ἐμπορευσόμεθα καὶ κερδήσομεν· 14 οἵτινες οὐκ ἐπίστασθε τὸ τῆς αὔριον· ποία γὰρ ἡ ζωὴ ὑμῶν; ἀτμὶς γὰρ ἔσται ἡ πρὸς ὀλίγον φαινομένη, ἔπειτα δὲ καὶ ἀφανιζομένη· 15 ἀντὶ τοῦ λέγειν ὑμᾶς, ἐὰν ὁ Κύριος θελήσῃ, καὶ ζήσομεν καὶ ποιήσομεν τοῦτο ἢ ἐκεῖνο. 16 νῦν δὲ καυχᾶσθε ἐν ταῖς ἀλαζονείαις ὑμῶν· πᾶσα καύχησις τοιαύτη πονηρά ἐστιν. 17 εἰδότι οὖν καλὸν ποιεῖν καὶ μὴ ποιοῦντι, ἁμαρτία αὐτῷ ἐστιν.
ε΄ 1 Ἄγε νῦν οἱ πλούσιοι, κλαύσατε ὀλολύζοντες ἐπὶ ταῖς ταλαιπωρίαις ὑμῶν ταῖς ἐπερχομέναις. 2 ὁ πλοῦτος ὑμῶν σέσηπε καὶ τὰ ἱμάτια ὑμῶν σητόβρωτα γέγονεν, 3 ὁ χρυσὸς ὑμῶν καὶ ὁ ἄργυρος κατίωται, καὶ ὁ ἰὸς αὐτῶν εἰς μαρτύριον ὑμῖν ἔσται καὶ φάγεται τὰς σάρκας ὑμῶν ὡς πῦρ. ἐθησαυρίσατε ἐν ἐσχάταις ἡμέραις. 4 ἰδοὺ ὁ μισθὸς τῶν ἐργατῶν τῶν ἀμησάντων τὰς χώρας ὑμῶν ὁ ἀπεστερημένος ἀφ’ ὑμῶν κράζει, καὶ αἱ βοαὶ τῶν θερισάντων εἰς τὰ ὦτα Κυρίου Σαβαὼθ εἰσεληλύθασιν. 5 ἐτρυφήσατε ἐπὶ τῆς γῆς καὶ ἐσπαταλήσατε, ἐθρέψατε τὰς καρδίας ὑμῶν ὡς ἐν ἡμέρᾳ σφαγῆς. 6 κατεδικάσατε, ἐφονεύσατε τὸν δίκαιον· οὐκ ἀντιτάσσεται ὑμῖν. 7 Μακροθυμήσατε οὖν, ἀδελφοί, ἕως τῆς παρουσίας τοῦ Κυρίου. ἰδοὺ ὁ γεωργὸς ἐκδέχεται τὸν τίμιον καρπὸν τῆς γῆς, μακροθυμῶν ἐπ’ αὐτῷ ἕως λάβῃ ὑετὸν πρώϊμον καὶ ὄψιμον. 8 μακροθυμήσατε καὶ ὑ-μεῖς, στηρίξατε τὰς καρδίας ὑμῶν, ὅτι ἡ παρουσία τοῦ Κυρίου ἤγγικε. 9 μὴ στενάζετε κατ’ ἀλλήλων, ἀδελφοί, ἵνα μὴ κριθῆτε· ἰδοὺ ὁ κριτὴς πρὸ τῶν θυρῶν ἕστηκεν.
ΕΡΜΗΝΕΙΑ Π. Ν. ΤΡΕΜΠΕΛΑ
7 Ὑποταχθεῖτε λοιπόν ταπεινά στό Θεό. Ἀντισταθεῖτε στό διάβολο πού σᾶς πειράζει μέ τίς ἡδονές τοῦ κόσμου, κι αὐτός θά φύγει νικημένος καί ντροπιασμένος μακριά σας. 8 Πλησιάστε τόν Θεό, καί θά σᾶς πλησιάσει κι ἐκεῖνος. Καθαρίστε ἀπό κάθε μολυσμό τήν ἐξωτερική σας συμπεριφορά, ἁμαρτωλοί, καί ἐξαγνίστε τό ἐσωτερικό σας ἐσεῖς οἱ δίψυχοι, πού ἄλλοτε πηγαίνετε μέ τόν Θεό καί ἄλλοτε μέ τόν κόσμο. 9 Συναισθανθεῖτε τήν ἀθλιότητά σας καί λυπηθεῖτε καί κλάψτε μέ συντριβή μετανοίας. Τό γέλιο σας πού προέρχεται ἀπό ἡδονική ζωή ἄς μεταστραφεῖ σέ λύπη μετανοίας, καί ἡ κοσμική χαρά σας ἄς μετατραπεῖ σέ θλίψη. 10 Ταπεινωθεῖτε ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ, καί θά σᾶς ὑψώσει καί στή ζωή αὐτή μέ τήν ἀρετή καί τήν πνευματική σας τελειοποίηση, καί στήν ἄλλη ζωή μέ τήν αἰώνια δόξα καί μακαριότητα. 11 Ἐπειδή ὅμως καί τό νά κατακρίνει ὁ ἕνας τόν ἄλλον γίνεται αἰτία ψυχρότητος καί συγκρούσεων, γι’ αὐτό μήν κατηγορεῖτε ὁ ἕνας τόν ἄλλον, ἀδελφοί. Ἐκεῖνος πού κατηγορεῖ καί καταδικάζει τόν ἀδελφό του, κατηγορεῖ ὡς λαθεμένο τό θεῖο νόμο καί καταδικάζει καί καταφρονεῖ τό θεῖο νόμο τῆς ἀγάπης. Ἐάν ὅμως καταδικάζεις τό νόμο τῆς ἀγάπης, πού σοῦ ἀπαγορεύει τήν κατάκριση τοῦ ἄλλου, βάζεις τόν ἑαυτό σου πιό πάνω ἀπό τό νόμο. Δέν εἶσαι πλέον τηρητής τοῦ νόμου, πού ὑποχρεώνεσαι νά τόν ἐφαρμόζεις, ἀλλά κάνεις τόν ἑαυτό σου κριτή. Κι ἔτσι ἔχεις τήν ἀναιδή ἀξίωση νά ἔχεις δικαιώματα στό νόμο, ὥστε καί νά τόν καταργεῖς. 12 Μόνο ἕνας ὅμως εἶναι ἐκεῖνος πού ἔχει ἀπόλυτο δικαίωμα νά νομοθετεῖ καί νά κρίνει κάθε παραβάτη, ὁ Θεός. Αὐτός ἔχει καί τή δύναμη νά σώσει, ἀλλά καί νά ἐγκαταλείψει τόν ἄνθρωπο στήν ἀπώλεια. Ποιός εἶσαι λοιπόν ἐσύ, μικρέ καί τιποτένιε, πού κατακρίνεις τόν ἄλλο; 13 Ξεχνᾶς ὅτι ὅλοι μας ἐξαρτιόμαστε ὁλοκληρωτικά ἀπό τόν Θεό, ὁ ὁποῖος εἶναι καί ὁ ἀπόλυτος κύριος τῆς ζωῆς τοῦ καθενός μας; Ἐλᾶτε τώρα ἐσεῖς πού λέτε: Σήμερα καί αὔριο θά πᾶμε στήν πόλη αὐτή καί θά μείνουμε ἐκεῖ γιά ἕνα χρόνο, θά κάνουμε ἐμπόριο καί θά κερδίσουμε. 14 Ἐσεῖς πού κάνετε τά σχέδια αὐτά δέν ξέρετε τί θά συμβεῖ τήν αὐριανή ἡμέρα. Τί εἶναι ἡ ζωή σας; Τιποτένια. Ἕνας λεπτός ἀτμός, πού φαίνεται γιά μιά στιγμή κι ὕστερα ἐξαφανίζεται. 15 Λέτε ὅτι θά πᾶμε καί θά κάνουμε ἐμπόριο καί θά κερδίσουμε, ἀντί νά λέτε, ἐάν ὁ Κύριος θελήσει, τότε καί θά ζήσουμε καί θά κάνουμε αὐτό ἤ ἐκεῖνο. 16 Τώρα λοιπόν, ἀντί νά ταπεινωθεῖτε καί νά ἀναγνωρίσετε τήν ἐξάρτησή σας ἀπό τόν Θεό, καυχιέστε γιά τίς ἐπιχειρήσεις πού κάνατε μέ ματαιοδοξία καί αὐτοπεποίθηση. Κάθε τέτοια καύχηση εἶναι κακή καί ἁμαρτωλή. 17 Ἀπ’ αὐτά πού σᾶς εἶπα μάθατε ποιό εἶναι τό σωστό καί τό καλό. Προσέξτε λοιπόν νά τά ἐφαρμόσετε. Διότι ὅποιος γνωρίζει νά κάνει τό καλό καί δέν τό κάνει, ἁμαρτάνει.
ε΄ 1 Ἡ προσκόλληση ὅμως στόν κόσμο γίνεται ἐπίσης αἰτία νά ἐντυπωσιάζεται ὁ ἄνθρωπος ἀπό τόν πλοῦτο καί νά καλοτυχίζει ἐκείνους πού τόν ἔχουν, ἀντί νά τούς λυπᾶται. Γι’ αὐτό πρέπει νά ποῦμε καί σ’ αὐτούς: Ἀκοῦστε τώρα κι ἐσεῖς οἱ πλούσιοι. Κλάψτε μέ λυγμούς γιά τήν ἀθλιότητα καί τά δεινά πού ἔρχονται καταπάνω σας. 2 Ὁ πλοῦτος σας ἔχει σαπίσει, καί τά πολυτελή σας ροῦχα πού ἀποθηκεύατε τά ἔχει φάει ὁ σκόρος. 3 Τό χρυσάφι σας καί τό ἀσήμι ἔχουν κατασκουριάσει· καί ἡ σκουριά τους θά μένει ὡς μαρτυρία γιά τή ματαιότητα καί τή σκληρότητά σας, καί θά σᾶς φάει ζωντανούς σάν φωτιά. Ἔχετε μαζέψει ὑλικούς θησαυρούς γιά τίς ἔσχατες ἡμέρες τῆς Κρίσεως, τότε πού πρόκειται νά τιμωρηθεῖτε. 4 Ἀκοῦτε! Κραυγάζει ὁ μισθός τῶν ἐργατῶν πού θέρισαν τά ἀπέραντα χωράφια σας, κι ἐσεῖς τούς τόν κατακρατήσατε καί τούς τόν στερήσατε. Καί οἱ κραυγές διαμαρτυρίας τῶν ἀδικημένων θεριστῶν ἔφθασαν στά αὐτιά τοῦ Κυρίου τῶν ἐπουρανίων δυνάμεων.5 Ζήσατε πάνω στή γῆ μέ καλοπέραση καί ἀπολαύ-σεις, καί περάσατε ζωή σπάταλη καί ἄσωτη. Παχύνατε τίς φιλήδονες καρδιές σας σάν θρεφτάρια πού τά παχαίνουν γιά τήν ἡμέρα τῆς σφαγῆς τους. Ἔτσι θά ἔλθει καί γιά σᾶς ἡ ἡμέρα τῆς Κρίσεως σάν τήν ἡμέρα τῆς σφαγῆς καί τῆς καταστροφῆς σας. 6 Καταδικάσατε τούς ἀθώους, δολοφονήσατε τόν δίκαιο. Ὁ ἀδικημένος φτωχός δέν προβάλλει ἀντίσταση στήν ἀσυνείδητη σκληρότητά σας. 7 Σ’ ἐκείνους πάλι πού ἐνδεχομένως καταπιέζονται ἀπό ἀσυνείδητους πλουσίους ἤ βρίσκονται σέ δοκιμασίες καί περιπέτειες ἀπευθύνω τήν ἑξῆς προτροπή: Δεῖξτε ὑπομονή καί μακροθυμία, ἀδελφοί, μέχρι τή δευτέρα παρουσία τοῦ Κυρίου. Πάρτε παράδειγμα ἀπό τόν γεωργό. Κοιτάξτε πῶς αὐτός ὕστερα ἀπό τούς τόσους κόπους τῆς σπορᾶς καί τῆς καλλιέργειας περιμένει μέ ὑπομονή τόν πολύτιμο καρπό τῆς γῆς, πού θά ἔχει μεγάλη ἀξία στήν ἀγορά. Καί τόν περιμένει μέ ὑπομονή, καρτερώντας νά πέσει ἡ πρώιμη φθινοπωρινή βροχή καί ἡ ὄψιμη ἀνοιξιάτικη. 8 Δεῖξτε κι ἐσεῖς ὑπομονή, ὅπως δείχνει ὁ γεωργός γιά τόν πρόσκαιρο καρπό τῆς γῆς. Στηρίξτε μέ ἀκλόνητο θάρρος τίς καρδιές σας, διότι ἡ παρουσία τοῦ Κυρίου ὁλοένα πλησιάζει. Θά ἔλθει ὅμως καί γιά τόν κάθε ἄνθρωπο χωριστά τήν ὥρα τοῦ θανάτου του.
9 Μή στενάζετε ἀγανακτισμένοι ὁ ἕνας ἐναντίον τοῦ ἄλλου, ἀδελφοί, γιά νά μήν καταδικασθεῖτε ἀπό τόν Κριτή. Ἰδού, ὁ Κριτής στέκεται πολύ κοντά καί εἶναι ἕτοιμος νά παρουσιαστεῖ.