Εὐαγγελικό Ἀνάγνωσμα Κυριακῆς 31 Ἰανουαρίου 2021, ιε΄ Λουκᾶ (Λουκ. ιθ΄ 1-10)
Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, διήρχετο ὁ ᾿Ιησοῦς τὴν ῾Ιεριχώ· καὶ ἰδοὺ ἀνὴρ ὀνόματι καλούμενος Ζακχαῖος, καὶ αὐτὸς ἦν ἀρχιτελώνης, καὶ οὗτος ἦν πλούσιος, καὶ ἐζήτει ἰδεῖν τὸν ᾿Ιησοῦν τίς ἐστι, καὶ οὐκ ἠδύνατο ἀπὸ τοῦ ὄχλου, ὅτι τῇ ἡλικίᾳ μικρὸς ἦν. καὶ προδραμὼν ἔμπροσθεν ἀνέβη ἐπὶ συκομορέαν, ἵνα ἴδῃ αὐτόν, ὅτι ἐκείνης ἤμελλε διέρχεσθαι. καὶ ὡς ἦλθεν ἐπὶ τὸν τόπον, ἀναβλέψας ὁ ᾿Ιησοῦς εἶδεν αὐτὸν καὶ εἶπε πρὸς αὐτόν· Ζακχαῖε, σπεύσας κατάβηθι· σήμερον γὰρ ἐν τῷ οἴκῳ σου δεῖ με μεῖναι. καὶ σπεύσας κατέβη, καὶ ὑπεδέξατο αὐτὸν χαίρων. καὶ ἰδόντες πάντες διεγόγγυζον λέγοντες ὅτι παρὰ ἁμαρτωλῷ ἀνδρὶ εἰσῆλθε καταλῦσαι. σταθεὶς δὲ Ζακχαῖος εἶπε πρὸς τὸν Κύριον· ἰδοὺ τὰ ἡμίση τῶν ὑπαρχόντων μου, Κύριε, δίδωμι τοῖς πτωχοῖς, καὶ εἴ τινός τι ἐσυκοφάντησα, ἀποδίδωμι τετραπλοῦν. εἶπε δὲ πρὸς αὐτὸν ὁ ᾿Ιησοῦς ὅτι σήμερον σωτηρία τῷ οἴκῳ τούτῳ ἐγένετο, καθότι καὶ αὐτὸς υἱὸς Ἀβραάμ ἐστιν. ἦλθε γὰρ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ζητῆσαι καὶ σῶσαι τὸ ἀπολωλός.
1. Ἐκζήτηση τοῦ Προσώπου του
Ζακχαῖος. Τὸ ὄνομά του γνωστὸ σὲ ὅλη τὴν Ἱεριχὼ γιὰ τὴν ἐξέχουσα θέση ποὺ εἶχε στὴν πόλη. Ἦταν ἀρχιτελώνης. Δηλαδή, ἐντεταλμένος τῆς Ρωμαϊκῆς διοικήσεως γιὰ νὰ συλλέγει τοὺς φόρους. Ἦταν γνωστὸς ὅμως καὶ γιὰ τὶς ἀδικίες του. Ἐκμεταλλευόταν τὸ ἀξίωμά του γιὰ νὰ πλουτίζει ἀπὸ τὶς περιουσίες τῶν ἀνθρώπων. Στὸ βάθος τῆς ψυχῆς του ὡστόσο σιγόκαιγε ἕνας ἅγιος πόθος: νὰ δεῖ τὸν Χριστό. «Ἐζήτει ἰδεῖν τὸν Ἰησοῦν τίς ἐστι», μᾶς πληροφορεῖ ὁ ἱερὸς εὐαγγελιστὴς Λουκᾶς. Θὰ εἶχε ἀκούσει ἀσφαλῶς πολλὰ γιὰ τὸν μεγάλο αὐτὸν Προφήτη, ὅπως Τὸν θεωροῦσαν, ὁ ὁποῖος ἐπιτελοῦσε τόσα θαύματα καὶ ἔδειχνε τόση ἀγάπη ἀκόμη καὶ στοὺς ἁμαρτωλοὺς ἀνθρώπους.
Τὴν ἡμέρα λοιπὸν ποὺ ὁ Κύριος διέσχιζε τὴν πόλη γιὰ νὰ μεταβεῖ στὰ Ἱεροσόλυμα, λίγο πρὶν ἀπὸ τὸ Πάθος του, ὁ Ζακχαῖος βρῆκε τὴ μεγάλη εὐκαιρία καὶ μπῆκε ἀνάμεσα στὸ πλῆθος ποὺ συνόδευε τὸν Ἰησοῦ. Ἦταν ὅμως κοντὸς στὸ ἀνάστημα καὶ ἐμποδιζόταν ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους. Ἔτρεξε λοιπὸν μπροστὰ ἀπὸ τὸ πλῆθος καί, σὰν νὰ ἦταν μικρὸ παιδί, σκαρφάλωσε σὲ μιὰ συκομουριά, κάτω ἀπὸ τὴν ὁποία θὰ περνοῦσε ὁ Χριστός. Ἀσφαλῶς τὸ παράξενο αὐτὸ θέαμα θὰ προκάλεσε τὰ σχόλια καὶ τὰ γέλια τῶν ἀνθρώπων. Δὲν τὸν ἔνοιαζε ὅμως. Αὐτὸς ἤθελε μόνο νὰ δεῖ τὸν Ἰησοῦ.
Τί ἱερὸ πόθο ἔκρυβε ἕνας ἁμαρτωλὸς ἀρχιτελώνης! Ἂς τὸν συγκρίνουμε μὲ τοὺς δικούς μας πόθους. Ἐμεῖς ἐπιθυμοῦμε νὰ δοῦμε τὸ πρόσωπο τοῦ Κυρίου; Νὰ Τὸν γνωρίσουμε; Νὰ ἀποκτήσουμε προσωπικὴ σχέση μαζί Του; Ἢ μήπως ἡ καρδιά μας στρέφεται καὶ προσκολλᾶται σὲ ἄλλα πρόσωπα καὶ ἐπιδιώξεις, ποὺ δὲν μᾶς ἀφήνουν νὰ κοιτάξουμε τίποτε ἄλλο καὶ μᾶς κρατοῦν δεμένους στὴ γῆ;
Καὶ ὅμως, εἶναι πολὺ εὔκολο νὰ συναντήσουμε τὸν Χριστό. Εἶναι τόσο κοντά μας! Δὲν χρειάζεται νὰ ἀνεβοῦμε σὲ δέντρα καὶ νὰ χωθοῦμε στὸ πλῆθος. Ἀρκεῖ νὰ ζήσουμε τὴ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας μας. Νὰ μετέχουμε δηλαδὴ στὴ θεία Λατρεία, στὰ ἱερὰ Μυστήρια, νὰ μελετοῦμε τὸν θεῖο λόγο του, νὰ ἐπικοινωνοῦμε μαζί Του μὲ τὴν προσευχὴ καὶ νὰ ἐφαρμόζουμε τὶς ἐντολές του. Τότε μᾶς ἀποκαλύπτεται ὁ Κύριος. Τὸν βλέπουμε, Τοῦ μιλοῦμε, αἰσθανόμαστε τὴν παρουσία του, ἑνωνόμαστε μαζί Του, μετέχουμε στὸ Ἄχραντο Σῶμα του καὶ στὸ Τίμιο Αἷμα του. Ἀρκεῖ νὰ τὸ ἐπιθυμοῦμε.
2. Ἀλλαγὴ ζωῆς
Ὁ Χριστὸς διέκρινε τὴ γνήσια ἐπιθυμία τοῦ Ζακχαίου καὶ διερχόμενος κάτω ἀπὸ τὴ συκομουριὰ στάθηκε καὶ τοῦ μίλησε. Ζακχαῖε, κατέβα γρήγορα, τοῦ εἶπε, διότι σήμερα πρέπει νὰ μείνω στὸ σπίτι σου. Τί ἐκπληκτικὴ τιμὴ ἦταν αὐτὴ γιὰ τὸν Ζακχαῖο! Δὲν τὸ χωροῦσε τὸ μυαλό του: Νὰ δεχθεῖ στὸ σπίτι του τὸν Ἰησοῦ! Κατέβηκε γρήγορα ἀπὸ τὸ δένδρο καὶ Τὸν ὑποδέχθηκε μὲ πολλὴ χαρά.
Οἱ παρευρισκόμενοι, βλέποντας ὅτι ὁ Χριστὸς φιλοξενεῖται στὸ σπίτι ἑνὸς διαβόητου ἁμαρτωλοῦ ἀνθρώπου, ἄρχισαν νὰ μουρμουρίζουν ἀγανακτισμένοι ἐναντίον Του καὶ νὰ Τὸν σχολιάζουν περιφρονητικά. Ὁ Ζακχαῖος ἀντίθετα, συναισθανόμενος τὴν ἀγάπη καὶ τὴ μακροθυμία τοῦ Χριστοῦ, συγκλονίζεται, μετανοεῖ καὶ κάνει καινούργια ἀρχή. Ὁ ἄλλοτε ἐκμεταλλευτὴς καὶ ἄδικος προσφέρει τώρα τὴν περιουσία του. Ὁ πρώην κλέφτης γίνεται ἐλεήμων. Ὁμολογεῖ τὰ λάθη του, διορθώνει τὸ παρελθόν του. Γίνεται ἄλλος ἄνθρωπος. Κύριε, τὰ μισὰ ἀπὸ τὰ ὑπάρχοντά μου τὰ δίνω ἐλεημοσύνη στοὺς φτωχούς, καὶ ἂν τυχὸν σὰν τελώνης ἀδίκησα κάποιον σὲ κάτι, τοῦ τὸ γυρίζω πίσω τετραπλάσιο.
Ὁ Χριστὸς τώρα ἐπιβραβεύει τὴν εἰλικρινὴ μετάνοια τοῦ Ζακχαίου: «Σήμερον σωτηρία τῷ οἴκῳ τούτῳ ἐγένετο». Σήμερα μὲ τὴν ἐπίσκεψή μου στὸ σπίτι αὐτὸ ἦλθε ἡ σωτηρία τόσο στὸν οἰκοδεσπότη, ποὺ εἶναι κι αὐτὸς ἀπόγονος τοῦ Ἀβραάμ, ὅσο καὶ στοὺς δικούς του. «Ἦλθε γὰρ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ζητῆσαι καὶ σῶσαι τὸ ἀπολωλός», συνέχισε ὁ Κύριος. Γι᾿ αὐτὸ ἄλλωστε ἔγινα ἄνθρωπος καὶ ἦλθα στὴ γῆ, γιὰ νὰ ἀναζητήσω καὶ νὰ σώσω τὸ χαμένο πρόβατο, τὸν ἁμαρτωλὸ ἄνθρωπο.
Ὁ ἀρχιτελώνης Ζακχαῖος ὁμολόγησε τὰ ἁμαρτήματά του στὸν Χριστὸ καὶ ἄλλαξε ζωή. Ἀντικατέστησε τὶς ἀδικίες μὲ ἔργα φιλανθρωπίας καὶ ἀγάπης. Ἔτσι μᾶς διδάσκει μὲ τὸ παράδειγμά του ὅτι τότε μόνο θὰ εἶναι καὶ ἡ δική μας μετάνοια εἰλικρινής, ὅταν μὲ εὐθύτητα ἐξομολογούμαστε τὰ ἁμαρτήματά μας ἐνώπιον τοῦ πνευματικοῦ καὶ τὴν ὁμολογία μας αὐτὴ τὴν ἀκολουθεῖ ἡ ἔμπρακτη ἀλλαγὴ τῆς ζωῆς μας. Ὅταν ὄχι μόνο μὲ τὰ λόγια, ἀλλὰ καὶ μὲ τὶς πράξεις μας ἀποκηρύσσουμε τὸ ἁμαρτωλὸ παρελθόν μας. Τότε ἡ Χάρις καὶ ἡ εὐλογία τοῦ Κυρίου δὲν θὰ ἔρχεται μόνο σ᾿ ἐμᾶς, ἀλλὰ καὶ σὲ ὅλη τὴν οἰκογένειά μας.
