ΘΕΜΑ: Μπορεῖ νά βλάψει ἡ θεία Κοινωνία;
ΕΒΔΟΜΑΔΑ: 8-14 Φεβρουαρίου 2021
ΑΡΘΡΟ: «Μπορεῖ νά βλάψει ἡ θεία Κοινωνία;», «Ο ΣΩΤΗΡ», τεῦχ. 2225/15.7.20/σελ. 313-314.
ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΚΟ: Α΄ Κορ. ια΄ 27-30
ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ: 1. † Π. Ν. Τρεμπέλα, «Ὑπόμνημα εἰς τάς ἐπιστολάς τῆς Καινῆς Διαθήκης», τόμος 1ος, σελ. 358-359, ἐκδ. «Ο ΣΩΤΗΡ», Ἀθῆναι 20165
2. Ἀρχιμ. Ἀστερίου Σ. Χατζηνικολάου, «Τό μυστήριο τῆς κοινωνίας τοῦ Θεοῦ»: «Ἐπιμελής ἐξέταση τοῦ ἑαυτοῦ μας», σελ. 241-245, ἐκδ. «Ο ΣΩΤΗΡ», Ἀθῆναι 20153.
Μεταφορτώσεις
|
Θέμα για τους κυκλάρχες
|
Θέμα για τα μέλη
|
Ηχητικό
|
Βίντεο
|
Μπορεῖ νά βλάψει ἡ θεία Κοινωνία;
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ
Ὁ τίτλος τοῦ θέματος «Μπορεῖ νά βλάψει ἡ θεία Κοινωνία;» πραγματεύεται δύο θέματα. Τό πρῶτο εἶναι ἀπολογητικό. Ἀπευθύνεται σ᾿ αὐτούς πού ἀμφισβήτησαν, τώρα μέ τήν πανδημία τοῦ κορωνοϊοῦ, τό μέγιστο καί ἱερότατο Μυστήριο τῆς Ἐκκλησίας μας, τή θεία Εὐχαριστία, καί διαδίδουν ψευδῶς ὅτι ἡ θεία Κοινωνία μεταδίδει μικρόβια. Ὄχι, ἡ θεία Κοινωνία σέ καμιά περίπτωση δέν βλάπτει τή σωματική ὑγεία μας. Ἀπεναντίας· ζωογονεῖ καί τήν ψυχή καί τό σῶμα μας. Τό δεύτερο θέμα ἀπευθύνεται σ᾿ αὐτούς πού κοινωνοῦν ἀναξίως. Δεν βλάπτει ἡ θεία Κοινωνία, ἀλλά αὐτοί βλάπτονται πνευματικά, ὅταν κοινωνοῦν ἀναξίως τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων. Διότι κοινωνοῦν «εἰς κρῖμα καί εἰς κατάκριμα», ὅπως θά δοῦμε στό θέμα τοῦ Κύκλου πού θά μελετήσουμε σήμερα.
Α΄ ΜΕΡΟΣ: Ἡ θεία Κοινωνία δέν μεταδίδει μικρόβια
1. Θά διαβάσουμε τό πρῶτο Μέρος τοῦ ἄρθρου «Μπορεῖ νά βλάψει ἡ θεία Κοινωνία;», «Ο ΣΩΤΗΡ», τεῦχ. 2225/15.7.20/σελ. 313-314, ἕως ἐκεῖ πού λέει: «Εἶναι ἀσέβεια καί βλασφημία», σελ. 314, α΄στήλη, καί θά ρωτήσουμε τά Μέλη: Τί λέει; (Σκέψεις Μελῶν…). Λέει ὅτι τόν τελευταῖο καιρό ξοδεύτηκε πολύ μελάνι γιά νά ἀμφισβητηθεῖ τό ἁγιότατο Μυστήριο τῆς θείας Εὐχαριστίας. Εἰπώθηκαν πολλά σέ συνεντεύξεις καί δημοσιογραφικές συζητήσεις. Ἐπίσης ἔκλεισαν οἱ ἱεροί Ναοί καί ἐμποδίζονται οἱ Χριστιανοί νά λειτουργηθοῦν καί νά κοινωνήσουν. Ἄλλοι ἀπό ἄγνοια καί ἄλλοι ἀπό συγκεκαλυμμένη πολεμική κατά τῆς ἀμωμήτου πίστεώς μας διαδίδουν ψευδῶς ὅτι ἡ θεία Κοινωνία μεταδίδει μικρόβια.
2. Ποιά εἶναι ἡ ἀλήθεια; Τί ἀπάντηση δίνει σ᾿ αὐτές τίς κατηγορίες τό ἄρθρο πού μελετοῦμε σήμερα; (Σκέψεις Μελῶν…).
α) Οἱ πιστοί πού προσέρχονται στό Μυστήριο τῶν Μυστηρίων δέν κοινωνοῦν ἄρτο καί οἶνο, ἀλλά Σῶμα καί Αἷμα Χριστοῦ, κοινωνοῦν τόν ἴδιο τόν Χριστό. Ὁ Χριστός δέν μεταδίδει μικρόβια, ἀρρώστια καί θάνατο, ἀλλά ζωή, θεραπεύει, ἀφθαρτίζει καί ἀθανατίζει. Εἶναι μεγάλη ἁμαρτία νά λέμε ὅτι ἡ θεία Κοινωνία μεταδίδει ἀσθένεια. Ἡ θεία Κοινωνία καί τήν ψυχή τήν κάνει θαλερή καί τό σῶμα τό ζωογονεῖ. Ὁ Λειτουργός πού μᾶς κοινωνεῖ, λέει: «Εἰς ἄφεσίν σου ἁμαρτιῶν και εἰς ζωήν αἰώνιον». Ἡ ἁμαρτία φέρνει τόν θάνατο, διότι ἔχει μέσα της τό σπέρμα τοῦ θανάτου. Ἐνῶ ἡ θεία Κοινωνία μεταδίδει ζωή, διότι εἶναι «φάρμακον ἀθανασίας», «ἀντίδοτον τοῦ μή ἀποθανεῖν». Στήν Ἀκολουθία τῆς θείας Μεταλήψεως ψάλλουμε: «πῶς θείου σώματος καί αἵματος ὁ πηλός μετέχω καί ἀφθαρτοποιοῦμαι!» (πῶς ἐγώ πού εἶμαι πηλός, χῶμα, μετέχω τοῦ θείου Σώματος καί Αἵματος καί γίνομαι ἄφθαρτος!). Ὁ ἅγιος Εἰρηναῖος λέει ὅτι «τά σώματα ἡμῶν μεταλαμβάνοντα τῆς εὐχαριστίας μηκέτι εἰσί φθαρτά», δέν εἶναι πλέον φθαρτά. Ἡ διαδικασία τῆς ἀφθαρσίας ἀρχίζει ἀπό τό παρόν. Ὁ ἅγιος Κύριλλος Ἀλεξανδρείας λέει ὅτι ὁ Χριστός πού κοινωνοῦμε ἐξαφανίζει «ὅλην τήν ἐν ἡμῖν φθοράν» καί τοποθετεῖ μέσα μας σάν ἕνα σπόρο ἀθανασίας τήν αἰώνια ζωή.
Τό κάπνισμα, οἱ καταχρήσεις, οἱ πολλές ἁμαρτίες πού κάνουμε, βλάπτουν σοβαρά τήν ὑγεία μας. Ἡ θεία Κοινωνία δέν βλάπτει ποτέ τήν ὑγεία μας. Ἄρα, ἀσεβοῦν αὐτοί πού ὑποστηρίζουν ὅτι θά πάρουν ἀσθένεια ἀπό τή Θεία Κοινωνία. Ἐπιπλέον ἀδικοῦν κατάφωρα τόν ἑαυτό τους, καθώς τοῦ στεροῦν τή δυνατότητα τῆς ἀφθαρσίας, τῆς ἀθανασίας καί τῆς θεώσεως, πού παρέχει ἡ Θεία Κοινωνία.
β) Δεύτερον, ἀναφέρει τό ἄρθρο ὅτι ἡ διαχρονική ἐμπειρία τῆς Ἐκκλησίας εἶναι ἀποστομωτική. Στήν πορεία εἴκοσι αἰώνων δέν ὑπάρχει οὔτε ἕνα περιστατικό πού νά πῆρε κάποιος ἀσθένεια ἀπό τή Θεία Κοινωνία. Τί ἔχετε νά πεῖτε πάνω σ᾿ αὐτό; (Σκέψεις Μελῶν…). Οἱ ἱερεῖς πού ὑπηρετοῦν σέ Νοσοκομεῖα λοιμωδῶν νόσων, σέ Σανατόρια μέ φυματικούς, σέ Λεπροκομεῖα, (τότε μάλιστα πού ἡ λέπρα ἦταν ἀθεράπευτη), ὅταν τελειώσει ἡ κοινωνία τῶν πιστῶν, καταλύουν τή Θεία Κοινωνία, ὅλο τό ὑπόλοιπο τοῦ ἁγίου Ποτηρίου. Κανείς δέν πῆρε ποτέ ἀσθένεια. Ὁ ἀείμνηστος π. Βενέδικτος Πετράκης κοινώνησε ἕνα φυματικό, ὁ ὁποῖος στή συνέχεια εἶχε αἱμόπτυση καί τήν ἔφτυσε τήν Θεία Κοινωνία. Τότε ὁ π. Βενέδικτος ἔσκυψε κάτω, πῆρε τή Θεία Κοινωνία μέ τή γλώσσα του ἀπό τό δάπεδο τοῦ Ναοῦ και δέν ἔπαθε ἀπολύτως τίποτε. Ὁ ἀείμνηστος π. Χρύσανθος Κουτσουλογιαννάκης λειτουργοῦσε 15 χρόνια στή Σπιναλόγκα καί κοινωνοῦσε ὅλους τούς λεπρούς πού προσήρχοντο στό Ποτήριο τῆς ζωῆς. Κατόπιν κατέλυε τό ὑπόλοιπο τοῦ ἁγίου Ποτηρίου καί δέν ἔπαθε ἀπολύτως τίποτε.
Β΄ ΜΕΡΟΣ:
1. Θά διαβάσουμε καί τό δεύτερο Μέρος τοῦ ἄρθρου καί θά ρωτήσουμε τά Μέλη: Τί λέει; (Σκέψεις Μελῶν…). Λέει ὅτι ὑπάρχει μία περίπτωση πού ἡ συμμετοχή μας στό Ποτήριο τῆς ζωῆς μπορεῖ νά μᾶς βλάψει πνευματικά: ὅταν κοινωνοῦμε ἀναξίως, ὅπως γράφει ὁ ἀπόστολος Παῦλος στην Α΄ πρός Κορινθίους ἐπιστολή του: «ὅς ἄν ἐσθίῃ τον ἄρτον τοῦτον ἤ πίνῃ τό ποτήριον τοῦ Κυρίου ἀναξίως, ἔνοχος ἔσται τοῦ σώματος καί αἵματος τοῦ Κυρίου» (ια΄ 27). Ὁποιοσδήποτε τρώει τόν Ἄρτο αὐτό καί πίνει τό Ποτήριο τῆς κοινωνίας τοῦ Κυρίου ἀναξίως, θα εἶναι ἔνοχος γιά ἀσέβεια καί βεβήλωση, τήν ὁποία ἀποτολμᾶ στό Σῶμα καί τό Αἷμα τοῦ Κυρίου.
2. Στό σημεῖο αὐτό ρωτοῦν πολλοί: Εἶναι κανείς ἄξιος νά κοινωνήσει; Ὅλοι ἀνάξιοι δέν εἴμαστε; Ὅλοι ἀνάξιοι εἴμαστε, ἀλλά ὑπάρχει καί ἡ μετάνοια καί ἡ ἱερά Ἐξομολόγηση. Λόγου χάριν, δέν μπορεῖ κανείς σέ θέματα πίστεως νά σχετίζεται μέ μάγους, μέ ἀνατολικές θρησκεῖες, μέ Μάρτυρες τοῦ Ἰεχωβᾶ, μέ Στοές καί σάν νά μή συμβαίνει τίποτε νά πηγαίνει καί νά κοινωνάει. Δεν μπορεῖ κανείς σέ θέματα ἠθικά νά εἶναι βεβαρυμένος μέ βαριά ἁμαρτήματα, νά συζεῖ ἀστεφάνωτος, καί σάν νά μή συμβαίνει τίποτε νά πηγαίνει καί νά κοινωνάει. Δέν μπορεῖ κανείς νά εἶναι μαλωμένος μέ τόν γείτονα, νά μισοῦνται θανάσιμα, νά μή λένε οὔτε καλημέρα, καί σάν νά μή συμβαίνει τίποτε νά πηγαίνει καί νά κοινωνάει. Ὑπάρχουν καί ἄλλα βαριά ἁμαρτήματα, πού χρειάζεται πρῶτα νά μετανοήσει κανείς, νά ἐξομολογηθεῖ καί ὅταν ἔχει ἄδεια ἀπό τόν Πνευματικό, τότε νά πηγαίνει νά κοινωνάει. Αὐτά δέν τά προσέχουν πολλοί καί κοινωνοῦν ἀδιάκριτα, ἐνῶ ὑπάρχουν σοβαρά κωλύματα. Αὐτοί ἀντί νά ὠφεληθοῦν ἀπό τή θεία Κοινωνία, ζημιώνονται, ὅπως λέει ὁ ἀπόστολος Παῦλος. Δέν διακρίνουν καί δέν ἀναγνωρίζουν ὅτι Αὐτό πού κοινωνοῦν εἶναι τό Σῶμα καί τό Αἷμα τοῦ Κυρίου καί τό μεταχειρίζονται σάν νά εἶναι κοινή τροφή. Ἐπειδή ἀνάξια καί χωρίς ἐξέταση τοῦ ἑαυτοῦ σας, συνεχίζει ὁ ἀπόστολος Παῦλος, τρῶτε καί πίνετε τό Σῶμα καί τό Αἷμα τοῦ Κυρίου, γι᾿ αὐτό ὑπάρχουν ἀνάμεσά σας πολλοί ἀσθενεῖς καί ἄρρωστοι, καί ἀρκετοί πέθαναν (Α΄ Κορ. ια΄ 29-30).
3. Τί μᾶς συμβουλεύει ὁ ἀπόστολος Παῦλος νά κάνουμε; (Σκέψεις Μελῶν…). «Δοκιμαζέτω ἄνθρωπος ἑαυτόν, καί οὕτως ἐκ τοῦ ἄρτου ἐσθιέτω καί ἐκ τοῦ ποτηρίου πινέτω» (Α΄ Κορ. ια΄ 28). Νά ἐξετάζει ὁ κάθε ἄνθρωπος μέ προσοχή τόν ἑαυτό του, νά μελετᾶ σέ ποιά κατάσταση πνευματική βρίσκεται. Καί ἀφοῦ κάνει αὐτή τήν ἐξέταση, τότε νά προσέρχεται καί νά τρώει ἀπό τόν καθαγιασμένο Ἄρτο τῆς θείας Εὐχαριστίας καί νά πίνει ἀπό τό ἅγιο Ποτήριο.
4. Ὁ λόγος αὐτός τοῦ θεόπνευστου Ἀποστόλου, πού εἶναι καί τό ἁγιογραφικό μας Ἀνάγνωσμα, εἶναι προτρεπτικός καί ἀπειλητικός. Σέ τί μᾶς προτρέπει καί τί μᾶς ἀπειλεῖ; (Σκέψεις Μελῶν…). Μᾶς προτρέπει νά προσερχόμαστε ἕτοιμοι στό Ποτήριο τῆς ζωῆς. Καί μᾶς ἀπειλεῖ ὅτι ἄν δέν γίνεται αὐτό, οἱ συνέπειες θα εἶναι φοβερές. Ἡ συμμετοχή μας στό Ποτήριο τῆς ζωῆς γίνεται πρόξενος αἰωνίου σωτηρίας γιά τούς ἀξίως προσερχομένους. Για ὅσους ὅμως πλησιάζουν ἀναξίως, γίνεται καταδίκη, καταστροφή.
5. Γιατί συμβαίνει αὐτό; (Σκέψεις Μελῶν…). Συμβαίνει, ὄχι διότι ἀλλάζει ἡ φύση τῶν Μυστηρίων, ἀλλά διότι εἶναι διαφορετική ἡ διάθεση καί ἡ κατάσταση τῶν πιστῶν πού προσέρχονται νά μεταλάβουν. Ὁ ἑρμηνευτής Ζιγαβηνός λέει: Νά μήν προχωροῦμε πρός τό Ἅγιο Ποτήριο «μή ἐννοοῦντες, ὅτι σῶμά ἐστι δεσποτικόν· σῶμα φρίκης γέμον». Ἄλλος Ἑρμηνευτής λέει: «Σύ σαυτοῦ γίνου κριτής καί τῶν βεβιωμένων ἀκριβής δικαστής. Ἐρεύνα τό συνειδός καί τότε δέχου τό δῶρον». Γίνε κριτής τοῦ ἑαυτοῦ σου. Γίνε δικαστής ἀκριβής τῶν πράξεων τῆς ζωῆς σου. Ἐρεύνησε τή συνείδησή σου, ἄκουσε τή φωνή της. Καί ἄν ἡ συνείδησή σου δίνει μαρτυρία ἀγαθή, τότε νά δεχθεῖς τό Δῶρο. Διαφορετικά δέν πρέπει νά τολμήσεις, διότι «εἰς κατάκριμα» καί καταδίκη θά κοινωνήσεις (Ἀρχιμ. Ἀστερίου Χατζηνικολάου, «Τό μυστήριο τῆς κοινωνίας τοῦ Θεοῦ», σελ. 243). Ὁ ἱερός Χρυσόστομος προσθέτει: Οἱ ἐχθροί τοῦ Κυρίου κατέσφαξαν τό πανάγιο Σῶμα, κι ἐσύ τό ὑποδέχεσαι μέ ἀκάθαρτη ψυχή μετά ἀπό τόσες εὐεργεσίες. Προσπάθησε νά καταλάβεις μέ πόση τιμή εἶσαι τιμημένος, ποιά Τράπεζα ἀπολαμβάνεις. Αὐτό πού οἱ ἄγγελοι φρίττουν ὅταν τό βλέπουν, καί δέν τολμοῦν χωρίς φόβο νά τό ἀντικρίσουν ἐξαιτίας τῆς ἀστραπῆς πού ἐκπέμπει, μέ Αὐτό ἐμεῖς τρεφόμαστε, μέ Αὐτό ἑνωνόμαστε καί γινόμαστε ἕνα Σῶμα Χριστοῦ καί μία σάρκα (PG 58, 743-744).
Ἄρα νά μήν τά συνηθίσουμε καί προσερχόμαστε, ὅπως νά ᾿ναι στά Ἄχραντα Μυστήρια. Νά τά σκεφθοῦμε ὅλα αὐτά καί νά κατανυγεῖ ἡ ψυχή μας. Νά ταπεινωθεῖ καί νά αἰσθανθεῖ τό βάρος τῆς ἐνοχῆς της καί βαθιά νά μετανοήσει.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Μετανοημένοι, ἐξομολογημένοι, ἀλληλοσυγχωρημένοι μ᾿ αὐτούς πού πικραθήκαμε καί μέ τήν ἄδεια τοῦ Πνευματικοῦ μας νά προσερχόμαστε στό Ποτήριο τῆς ζωῆς. Γιά νά μή γίνεται ἡ θεία Κοινωνία πού θά μεταλαμβάνουμε «εἰς κρῖμα ἤ εἰς κατάκριμα», ἀλλά νά γίνεται «εἰς νῆψιν ψυχῆς, εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν, εἰς κοινωνίαν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, εἰς βασιλείας οὐρανῶν πλήρωμα, εἰς παρρησίαν» ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ, ὅπως λέει ὁ Λειτουργός στόν καθαγιασμό τῶν Τιμίων Δώρων.
ΣΥΝΘΗΜΑ
«Δοκιμαζέτω ἄνθρωπος ἑαυτόν, καί οὕτως ἐκ τοῦ ἄρτου ἐσθιέτω καί ἐκ τοῦ ποτηρίου πινέτω» (Α΄ Κορ. ια΄ 28)
Τό ἑπόμενο θέμα μας θά εἶναι ἀπό τό ἄρθρο «Οἱ σαπροί λόγοι», «Ο ΣΩΤΗΡ», τεῦχ. 2230/1.11.20/σελ. 451-452.
