Μεγάλη Ἑβδομάδα, καὶ ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία προβάλλει στοὺς ἱεροὺς ναούς της τὴν εἰκόνα τοῦ Νυμφίου, προκειμένου νὰ τὴν προσκυνήσουν οἱ πιστοί. Γι᾿ αὐτὸ οἱ ἀκολουθίες τοῦ Ὄρθρου τῶν τριῶν πρώτων ἡμερῶν τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδος ὀνομάζονται ἀκολουθίες τοῦ Νυμφίου.
Τὰ τροπάρια τῶν ἡμερῶν αὐτῶν εἶναι σχετικά: «Ἰδοὺ ὁ Νυμφίος ἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός…»· «Τὸν Νυμφίον, ἀδελφοί, ἀγαπήσωμεν…»· «Ὁ Νυμφίος ὁ κάλλει ὡραῖος παρὰ πάντας ἀνθρώπους…». Ὅλοι λοιπὸν μὲ κατάνυξη ψυχῆς καὶ αἰσθήματα ἱερὰ προσκυνοῦμε πολὺ εὐλαβικὰ καὶ κατασπαζόμαστε τὴν εἰκόνα τοῦ Κυρίου ποὺ ἐπιγράφεται «Ὁ Νυμφίος» καὶ εἰκονίζει τὸν Κύριο Ἰησοῦ Χριστὸ μὲ τὴν τιμία κεφαλὴ γερμένη, τοὺς ὀφθαλμοὺς σβησμένους τὸν ἀκάνθινο στέφανο νὰ Τοῦ ματώνει τὸ ἅγιο μέτωπο· μὲ τὸν κάλαμο καὶ τὴν κόκκινη χλαμύδα ποὺ περιπαικτικὰ Τοῦ φόρεσαν οἱ Ρωμαῖοι στρατιῶτες· μὲ τὰ ἄχραντα χέρια δεμένα, ὅπως ἀκριβῶς περιγράφουν οἱ ἱεροὶ Εὐαγγελιστὲς τὴν ἁγία μορφὴ τοῦ Κυρίου στὴν ἔσχατη ταπείνωσή του.
Ὁ Νυμφίος τῆς Ἐκκλησίας!
Τὴν ὀνομασία «Νυμφίος» δὲν τὴ δώσαμε ἐμεῖς στὸν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό. Ὁ Ἴδιος ἐπανειλημμένως ὀνόμασε τὸν Ἑαυτό του ἔτσι· εἴτε μιλώντας μὲ παραβολές, σὰν αὐτὴν τῶν δέκα παρθένων ποὺ περιμένουν τὸν νυμφίο, τὸν γαμπρό, γιὰ νὰ εἰσέλθουν μαζί του στὸ γαμήλιο τραπέζι· εἴτε ἀποκαλώντας ἀπευθείας τὸν Ἑαυτό του μὲ τὴν ὀνομασία αὐτή (βλ. Ματθ. θ΄ 15).
Ἀλλὰ καὶ ὁ τίμιος Πρόδρομος εἶχε ὀνομάσει τὸν Χριστὸ Νυμφίο. Αὐτὸς εἶναι ὁ Νυμφίος, εἶχε πεῖ στοὺς μαθητές του. Ἐγὼ εἶμαι ὁ φίλος τοῦ Νυμφίου, ὁ παράνυμφος, ὁ νυμφαγωγός. Ὁ Νυμφίος, ὁ Χριστός, Αὐτὸς εἶναι ποὺ ἔχει τὴ Νύμφη (βλ. Ἰω. γ΄ 29).
Ἀλλὰ ποιὰ εἶναι αὐτή;
Τὴν ἀπάντηση μᾶς τὴ δίνει πάλι ὁ Κύριος. Στὴν Παλαιὰ Διαθήκη, ὁμιλώντας διὰ στόματος τῶν προφητῶν, ὀνομάζει τὸν Ἑαυτό του νυμφίο, μνήστορα, ποὺ ἔχει μνηστευθεῖ τὴ Σιών, τὴν Ἱερουσαλήμ, τὴ Συναγωγὴ τῶν Ἰουδαίων. Ἀλλὰ ἐπειδὴ αὐτὴ δὲν Τοῦ ἔδειξε πίστη συζυγική, γι᾿ αὐτὸ διαρρηγνύει τὴ σχέση του μ᾿ αὐτὴν καὶ συνάπτει τὸν Ἑαυτό του μὲ τὴ νέα Σιών, τὴ νέα Συναγωγή, δηλαδὴ τὴν Ἐκκλησία. Μάλιστα στὸν Ἡσαΐα (ξβ΄ [62] 5) ὁμιλεῖ γιὰ τὴν ἀγάπη, τὴ στοργή, τὴν εὐφροσύνη του κοντὰ στὴ Νύμφη του, τὴ νέα Ἱερουσαλήμ: «καὶ ἔσται ὃν τρόπον εὐφρανθήσεται νυμφίος ἐπὶ νύμφῃ, οὕτως εὐφρανθήσεται Κύριος ἐπὶ σοί».
Ἐκεῖ ὅμως ποὺ δίδεται ἡ κατεξοχὴν περιγραφὴ τοῦ Νυμφίου, τοῦ βασιλέως Χριστοῦ, καὶ μὲ ἀπαράμιλλο τρόπο ἐμφανίζεται ἡ ὡραιότητά του, εἶναι στὸ μυστικὸ βιβλίο «ᾎσμα ᾈσμάτων» ἀλλὰ καὶ στὸν 44ο Ψαλμό. Αὐτὸς εἶναι Ψαλμὸς Μεσσιακός, ὁ ὁποῖος φέρει τὴν ἐπιγραφὴ «ᾨδὴ ὑπὲρ τοῦ ἀγαπητοῦ» καὶ εἰκονίζει τὸν Νυμφίο Ἰησοῦ Χριστὸ καὶ τὴ Νύμφη του Ἐκκλησία: «Ὡραῖος κάλλει παρὰ τοὺς υἱοὺς τῶν ἀνθρώπων». Εἶσαι ὁ πιὸ ὄμορφος ἀπὸ ὅλους τοὺς ἀνθρώπους. «Ἐξεχύθη χάρις ἐν χείλεσί σου» (στίχ. 3). Ἡ Χάρις ποὺ πλημμυρίζει τὸ ἐσωτερικό σου ξεχύνεται καὶ στὰ χείλη σου, ποὺ αἰχμαλωτίζουν μὲ τὴ γοητευτικὴ πειθὼ καὶ τὴν εὐγενὴ γλυκύτητα καὶ προσήνεια. Ἐξωτερικὴ ἀποτύπωση τῆς ἀπαράμιλλης ἁγιότητος τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ, τοῦ Νυμφίου τῆς Ἐκκλησίας, τοῦ «κάλλει ὡραίου», τοῦ ὡραιότερου, θελκτικότερου, ἑλκυστικότερου, ἀγαπητότερου, ἁγιότερου Νυμφίου!
Γοητευμένη ἡ Νύμφη Ἐκκλησία ἀπὸ ὅλα αὐτά, ἔχοντας μπροστά της τὸν Νυμφίο της νὰ πάσχει γιὰ τὴ δική της ἀγάπη, Τοῦ μελωδεῖ ὅλα αὐτὰ τὰ γλυκύτατα, ἐράσμια, περιπαθὴ μελωδήματα τώρα, κατὰ τὴ Μεγάλη Ἑβδομάδα. Τώρα ποὺ ὁ Χριστὸς βρίσκεται στὴν ἔσχατη ταπείνωσή του, στὴν τέλεια ἀδοξία του, στὸν πυθμένα τῆς ἀμορφίας του.
Συμβαίνει ὅμως αὐτὸ τὸ παράδοξο, διότι ἡ Ἐκκλησία γνωρίζει ὅτι ὁ Νυμφίος της περιῆλθε σ᾿ αὐτὴ τὴν οἰκτρὴ κατάσταση, προκειμένου νὰ ἀνακαινίσει τὴν ἴδια. Γνωρίζει ὅτι ἡ ἴδια ἦταν ἡ ἄσχημη, ἡ ἐξευτελισμένη, ἡ ρυτιδωμένη, ἡ γηρασμένη, ἡ ἀτιμασμένη λόγῳ τῆς ἁμαρτίας. Ἀλλὰ ὁ Κύριος ἔπαθε, «ἵνα αὐτὴν ἁγιάσῃ… ἵνα παραστήσῃ αὐτὴν ἑαυτῷ ἔνδοξον τὴν ἐκκλησίαν, μὴ ἔχουσαν σπίλον ἢ ρυτίδα ἤ τι τῶν τοιούτων, ἀλλ᾿ ἵνα ᾖ ἁγία καὶ ἄμωμος» (Ἐφ. ε΄ 26-27). Πῶς νὰ μὴν Τὸν θεωρεῖ ὡς τὸν ὡραιότατο καὶ γλυκύτατο Νυμφίο της;
Αὐτὸς εἶναι ὁ Νυμφίος τῆς Ἐκκλησίας. Τῆς Ἐκκλησίας γενικά, καὶ τῆς κάθε ψυχῆς εἰδικά. Καὶ τῆς δικῆς μας ψυχῆς Νυμφίος, μὲ τὴν ὁποία θέλει νὰ συναφθεῖ σὲ γάμο πνευματικό, σὲ ἄρρηκτη ἕνωση αἰώνιας πίστεως καὶ ἀφοσιώσεως ἀποκλειστικῆς· γιὰ νὰ τὴν καταστήσει ἔνδοξη καὶ αὐτὴν καὶ περικαλλή, τιμημένη βασιλικῶς κοντά Του.
Γι᾿ αὐτὸ ἔπαθε στὸν Σταυρὸ ὁ Νυμφίος Χριστός. Γι᾿ αὐτὸ κι ἐμεῖς, βλέποντάς Τον στὸ ἄχραντο Πάθος του καὶ ἐννοώντας τὴν ἀπύθμενη πρὸς ἐμᾶς ἀγάπη του, Τοῦ ὑποσχόμαστε αἰώνια πίστη καὶ ἀφοσίωση πλησίον Του!
