Εὐαγγελικό Ἀνάγνωσμα Κυριακῆς τοῦ Πάσχα, 2 Μαΐου 2021 (Ἰωάν. α΄ 1-17)
Εν ἀρχῇ ἦν ὁ Λόγος, καὶ ὁ Λόγος ἦν πρὸς τὸν Θεόν, καὶ Θεὸς ἦν ὁ Λόγος. Οὗτος ἦν ἐν ἀρχῇ πρὸς τὸν Θεόν. πάντα δι᾿ αὐτοῦ ἐγένετο, καὶ χωρὶς αὐτοῦ ἐγένετο οὐδὲ ἓν ὃ γέγονεν. ἐν αὐτῷ ζωὴ ἦν, καὶ ἡ ζωὴ ἦν τὸ φῶς τῶν ἀνθρώπων. καὶ τὸ φῶς ἐν τῇ σκοτίᾳ φαίνει, καὶ ἡ σκοτία αὐτὸ οὐ κατέλαβεν. ᾿Εγένετο ἄνθρωπος ἀπεσταλμένος παρὰ Θεοῦ, ὄνομα αὐτῷ ᾿Ιωάννης· οὗτος ἦλθεν εἰς μαρτυρίαν, ἵνα μαρτυρήσῃ περὶ τοῦ φωτός, ἵνα πάντες πιστεύσωσι δι᾿ αὐτοῦ. οὐκ ἦν ἐκεῖνος τὸ φῶς, ἀλλ᾿ ἵνα μαρτυρήσῃ περὶ τοῦ φωτός. ῏Ην τὸ φῶς τὸ ἀληθινόν, ὃ φωτίζει πάντα ἄνθρωπον ἐρχόμενον εἰς τὸν κόσμον. ἐν τῷ κόσμῳ ἦν, καὶ ὁ κόσμος δι᾿ αὐτοῦ ἐγένετο, καὶ ὁ κόσμος αὐτὸν οὐκ ἔγνω. εἰς τὰ ἴδια ἦλθε, καὶ οἱ ἴδιοι αὐτὸν οὐ παρέλαβον. ὅσοι δὲ ἔλαβον αὐτόν, ἔδωκεν αὐτοῖς ἐξουσίαν τέκνα Θεοῦ γενέσθαι, τοῖς πιστεύουσιν εἰς τὸ ὄνομα αὐτοῦ, οἳ οὐκ ἐξ αἱμάτων, οὐδὲ ἐκ θελήματος σαρκός, οὐδὲ ἐκ θελήματος ἀνδρός, ἀλλ’ ἐκ Θεοῦ ἐγεννήθησαν. Καὶ ὁ Λόγος σὰρξ ἐγένετο καὶ ἐσκήνωσεν ἐν ἡμῖν, καὶ ἐθεασάμεθα τὴν δόξαν αὐτοῦ, δόξαν ὡς μονογενοῦς παρὰ πατρός, πλήρης χάριτος καὶ ἀληθείας. Ἰωάννης μαρτυρεῖ περὶ αὐτοῦ καὶ κέκραγε λέγων· οὗτος ἦν ὃν εἶπον, ὁ ὀπίσω μου ἐρχόμενος ἔμπροσθέν μου γέγονεν, ὅτι πρῶτός μου ἦν. Καὶ ἐκ τοῦ πληρώματος αὐτοῦ ἡμεῖς πάντες ἐλάβομεν, καὶ χάριν ἀντὶ χάριτος· ὅτι ὁ νόμος διὰ Μωϋσέως ἐδόθη, ἡ χάρις καὶ ἡ ἀλήθεια διὰ ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ ἐγένετο.
1. Τὸ ἀνέσπερο Φῶς
Πάσχα! Ἡ πιὸ φωτεινὴ ἡμέρα ὅλου τοῦ ἔτους! Ὄχι ἐπειδὴ ἦλθε ἡ ἄνοιξη κι ὁ ἥλιος ἀνατέλλει νωρίτερα καὶ βασιλεύει ἀργότερα. Ἀλλὰ διότι τὴν ἡμέρα αὐτὴ ἀνέτειλε ἐκ τοῦ τάφου ὁ ἀνέσπερος Ἥλιος, ὁ Ἰησοῦς Χριστός, σκορπίζοντας στὴν κτίση τὸ πνευματικὸ φῶς του. Αὐτὸ τὸ θεϊκὸ φῶς συμβολίζουν οἱ φωτοπλημμύριστοι πολυέλαιοι τῶν ἱερῶν Ναῶν, οἱ λαμπάδες τῶν πιστῶν, τὸ λευκὸ χρῶμα ποὺ δεσπόζει παντοῦ, τὸ χρῶμα ποὺ ἀντανακλᾶ τὸ φῶς. Γιὰ τὸ ὑπερκόσμιο αὐτὸ φῶς κάνει λόγο καὶ τὸ σημερινὸ εὐαγγελικὸ Ἀνάγνωσμα, ποὺ ἀποτελεῖ τὸ θαυμάσιο καὶ θεολογικότατο προοίμιο τοῦ κατὰ Ἰωάννην ἱεροῦ Εὐαγγελίου.
Ἀναφέρεται στὸν Υἱὸ καὶ Λόγο τοῦ Θεοῦ, στὸ δεύτερο Πρόσωπο τῆς Ἁγίας Τριάδος, τὸ Ὁποῖο ὑπῆρχε ἀπὸ τὴν ἀρχὴ τῆς Δημιουργίας, διότι γεννήθηκε ἀχρόνως ἀπὸ τὸν Πατέρα ὡς ἄπειρος καὶ ζωντανὸς Λόγος ἀπὸ ἀπειροτέλειο καὶ πάνσοφο Νοῦ. Καὶ ὁ Λόγος ἦταν τέλειος Θεός, πάντοτε ἀχώριστος καὶ ἑνωμένος μὲ τὸν Θεὸ Πατέρα. Ὅλα τὰ δημιουργήματα δημιουργήθηκαν δι᾿ Αὐτοῦ σὲ συνεργασία μὲ τὸν Πατέρα καὶ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα· καὶ χωρὶς Αὐτὸν δὲν ἔγινε τὸ παραμικρὸ ἀπ᾿ ὅλα ὅσα ἔχουν γίνει.
Αὐτὸς εἶναι ἡ πηγὴ τῆς ζωῆς, ποὺ δημιούργησε καὶ συντηρεῖ κάθε ζωή. «Καὶ ἡ ζωὴ ἦν τὸ φῶς τῶν ἀνθρώπων». Αὐτὸς εἶναι τὸ πνευματικὸ φῶς ὅλων τῶν ἀνθρώπων, ποὺ σκορπίζει τὴ λάμψη του καὶ ἀνάμεσα στοὺς σκοτισμένους ἀπὸ τὴν ἁμαρτία ἀνθρώπους· ἀλλὰ αὐτοὶ δὲν τὸ ἀντιλήφθηκαν καὶ δὲν τὸ ἐγκολπώθηκαν, οὔτε μπόρεσαν νὰ τὸ ἐξουδετερώσουν καὶ νὰ τὸ σβήσουν.
Γιὰ νὰ γνωρίσουν λοιπὸν οἱ ἄνθρωποι τὸ φῶς τοῦ Χριστοῦ, ἐμφανίσθηκε κάποιος ἀπεσταλμένος ἀπὸ τὸν Θεό, ποὺ λεγόταν Ἰωάννης. Κύρια ἀποστολή του ἦταν νὰ δώσει μαρτυρία γιὰ νὰ πιστέψουν ὅλοι μὲ τὸ κήρυγμά του στὸν Χριστό, ὁ Ὁποῖος «ἦν τὸ φῶς τὸ ἀληθινόν, ὃ φωτίζει πάντα ἄνθρωπον ἐρχόμενον εἰς τὸν κόσμον». Σ᾿ Ἐκεῖνον δηλαδὴ ποὺ ἦταν πάντοτε τὸ ἀπολύτως τέλειο φῶς, ἡ μοναδικὴ πηγὴ τοῦ φωτός, ποὺ φωτίζει κάθε ἄνθρωπο ποὺ ἔρχεται στὸν κόσμο.
Μέσα σὲ λίγους μόλις στίχους τὸ ἱερὸ κείμενο ἀναφέρει ἕξι φορὲς τὴ λέξη φῶς, γιὰ νὰ τονίσει ὅτι ὁ Χριστὸς εἶναι τὸ φῶς τῶν ἀνθρώπων. Τὸ ὑπερκόσμιο φῶς, ποὺ τὸ ἔχει τόση ἀνάγκη ὁ κόσμος μας σήμερα. Τὸ ἀνέσπερο Φῶς, ποὺ τὸ λαμβάνουμε οἱ πιστοὶ ὅταν μετέχουμε στὴ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας. «Δεῦτε λάβετε φῶς ἐκ τοῦ ἀνεσπέρου φωτός», ψάλλουμε τὴ νύχτα τῆς Ἀναστάσεως καὶ σπεύδουμε νὰ ἀνάψουμε τὶς λαμπάδες μας. Ἂς δεχθοῦμε καὶ στὶς καρδιές μας τὸ ἀνέσπερο φῶς τοῦ Χριστοῦ, γιὰ νὰ γίνεται φωτεινὴ ἡ ζωή μας, δηλαδὴ τὰ ἔργα μας.
2. Παιδιὰ τοῦ Θεοῦ
Ὁ εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης στὴ συνέχεια μᾶς ὑπογραμμίζει ὅτι Ἐκεῖνος, ὁ Ὁποῖος ἦταν πάντοτε στὸν κόσμο, καθὼς τὸν δημιούργησε καὶ τὸν κυβερνᾶ, ὅταν ἔγινε ἄνθρωπος, ὁ διεφθαρμένος κόσμος τῶν ἀνθρώπων δὲν Τὸν ἀναγνώρισε ὡς Δημιουργό του. Ἀκόμη καὶ οἱ δικοί του ἄνθρωποι, οἱ συμπατριῶτες του, Τὸν ἀρνήθηκαν σὰν ξένο καὶ ἐχθρό. «Ὅσοι δὲ ἔλαβον αὐτόν, ἔδωκεν αὐτοῖς ἐξουσίαν τέκνα Θεοῦ γενέσθαι». Σὲ ὅσους ὅμως Τὸν δέχθηκαν ὡς Σωτήρα καὶ Λυτρωτή τους, τοὺς ἔδωσε τὸ ὕψιστο προνόμιο νὰ γίνουν παιδιὰ τοῦ Θεοῦ. Αὐτοὶ δὲν γεννήθηκαν ἀπὸ σαρκικὴ ἐπιθυμία ἀνθρώπων, ἀλλὰ ἔχουν γεννηθεῖ ἀπὸ τὸν ἴδιο τὸν Θεό.
Ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ ἔγινε ἄνθρωπος καὶ ἔμεινε μαζί μας. Χορτάσαμε νὰ βλέπουμε μὲ τὰ μάτια μας τὴν ὑπέρλαμπρη καὶ θεοπρεπὴ δόξα, ποὺ εἶχε ὡς μονογενὴς Υἱὸς τοῦ Θεοῦ Πατρός. Ἀπὸ τὸν ἀνεξάντλητο πλοῦτο τῆς Χάριτος καὶ τῶν δωρεῶν του πήραμε ὅλοι ἐμεῖς. Μετὰ τὴ Χάρι τῆς ἀφέσεως τῶν ἁμαρτιῶν δεχθήκαμε τὴ Χάρι τῆς υἱοθεσίας καὶ τῆς μακαρίας ζωῆς. Καὶ ὁλοένα δεχόμαστε νέα ὑπεράφθονη Χάρι. Διότι ὁ Νόμος δόθηκε διαμέσου ἑνὸς ἀνθρώπου, τοῦ Μωυσέως, ἐνῶ ἡ Χάρις καὶ ἡ ἀποκάλυψη τῆς ἀλήθειας ἦλθαν διαμέσου τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ.
Ἂς σταθοῦμε λίγο στὸν φοβερὸ λόγο τοῦ ἱεροῦ Εὐαγγελιστῆ: Ὅσοι Τὸν δέχθηκαν, ἔλαβαν τὴν ἐξουσία νὰ γίνουν παιδιὰ τοῦ Θεοῦ. Τί ἀσύλληπτη τιμή! Παιδὶ τοῦ Θεοῦ ὁ ἀσήμαντος καὶ ἀδύναμος ἄνθρωπος, ποὺ ἐξαιτίας τῶν ἁμαρτιῶν του εἶχε καταντήσει ἐλεεινὸς καὶ τρισάθλιος. Τώρα, μὲ τὴν Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου ὁ πτωχὸς αὐτὸς ζητιάνος γίνεται πριγκιπόπουλο. Φοράει ὁλοκαίνουργα ροῦχα, κάθεται στὸ βασιλικὸ τραπέζι, ἐξασφαλίζει αἰώνια διαμονὴ στὰ βασιλικὰ ἀνάκτορα καὶ κληρονομεῖ τὴν περιουσία τοῦ Θεοῦ, ὁ Ὁποῖος «τὸ ἑαυτοῦ ἀξίωμα ἡμῖν χαρίζεται» (ΒΕΠΕΣ 15, 79), ὅπως σημειώνουν οἱ ἱεροὶ ἑρμηνευτές. Γίνεται κληρονόμος τῆς Βασιλείας τῶν Οὐρανῶν.
Ὅλα αὐτὰ ἀπορρέουν ἀπὸ τὴν Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου μας. Ἀσύλληπτες πράγματι δωρεές! Ὅ,τι ἀνώτερο μποροῦμε νὰ ἀναζητήσουμε. Ἂς φανοῦμε, λοιπόν, ἄξιοι τῶν εὐεργεσιῶν του κι ἂς μὴν παύουμε νὰ διαγγέλλουμε τὸν ἀναστάσιμο χαιρετισμό, δοξάζοντας τὸν Κύριό μας: «Χριστὸς ἀνέστη»!
