ΘΕΜΑ: «Μακάριοι οἱ ἀκούοντες τόν λόγον τοῦ Θεοῦ…»
ΑΡΘΡΟ: «Ἡ τροφή τῆς ψυχῆς», Περιοδικό «ὁ Σωτήρ», ἀρ. 2251/15/10/21/σελ. 416-417.
ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ: –
Μεταφορτώσεις
Θέμα για τους κυκλάρχες |
Άρθρο |
Αναλυτικότερο |
Παπυράκι |
«Μακάριοι οἱ ἀκούοντες τόν λόγον τοῦ Θεοῦ…»
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ
Νά δοξολογήσουμε καί νά εὐχαριστήσουμε τόν εὐλογητό Τριαδικό Θεό πού ἀρχίζουμε ἀπό σήμερα τίς ἑβδομαδιαῖες συγκεντρώσεις τοῦ Κύκλου μας. Πέρυσι ἐμποδισθήκαμε γιά μακρό χρονικό διάστημα νά κάνουμε τά θέματα τοῦ Κύκλου μέ τόν παραδοσιακό τρόπο καί ἀναγκασθήκαμε τά πιό πολλά θέματα νά τά κάνουμε μέ διαφορετικούς τρόπους. Ἄλλοι ἐλάμβαναν τό θέμα γραπτό, ἄλλοι τό ἄκουγαν ἠχητικό, ἄλλοι τό διάβαζαν καί συγχρόνως τό ἄκουγαν ἠχητικό, ἄλλοι τό ἔβλεπαν ὡς βίντεο, ἄλλοι τό ἔκαναν διαδικτυακά ἤ μέ ἄλλους τρόπους. Ἀλλά ὁ παραδοσιακός τρόπος τῆς συμμελέτης τοῦ θείου λόγου, ἡ ἀδελφική ἐπικοινωνία καί ὁ συμπνευματισμός πού ἔχουμε κάθε φορά πού συναντιόμαστε μέ φυσική παρουσία στόν Κύκλο μας εἶναι ἀναντικατάστατος. Ὅλοι ὁμολογοῦμε ὅτι μᾶς ἔλειψε τά τελευταῖα δύο χρόνια καί ποθοῦμε νά ξαναβροῦμε τόν παλιό μας ρυθμό. Θέλουμε νά λειτουργεῖ ὁ Κύκλος μας, ὅπως λειτουργοῦσε ὅλα τά χρόνια. Εἴμαστε πολύ χαρούμενοι σήμερα πού κάνουμε καλή ἀρχή. Καί αἰσθανόμαστε πανευτυχεῖς καί μακάριοι γιά τή συμμελέτη τοῦ θείου λόγου. Διότι ὁ αἰώνιος λόγος τοῦ Θεοῦ μακαρίζει αὐτούς πού ἀκοῦνε καί φυλάσσουν τόν λόγο τοῦ Θεοῦ, ὅπως θά δοῦμε στό ἁγιογραφικό Ἀνάγνωσμα πού θά μελετήσουμε σήμερα.
ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ
«27 Ἐγένετο δέ ἐν τῷ λέγειν αὐτόν ταῦτα ἐπάρασά τις γυνή φωνήν ἐκ τοῦ ὄχλου εἶπεν αὐτῷ· μακαρία ἡ κοιλία ἡ βαστάσασά σε καί μαστοί οὕς ἐθήλασας. 28 αὐτός δέ εἶπε· μενοῦνγε μακάριοι οἱ ἀκούοντες τόν λόγον τοῦ Θεοῦ καί φυλάσσοντες αὐτόν» (Λουκ. ια΄ 27-28). Ἑρμηνεία. 27 Κι ἐνῶ ὁ Ἰησοῦς τά ἔλεγε αὐτά, κάποια γυναίκα ἀπ᾿ τό πλῆθος, ἐπειδή ἐνθουσιάστηκε ἀπό τή διδασκαλία του, ἔβγαλε μιά δυνατή φωνή καί εἶπε: Εὐτυχισμένη ἡ κοιλιά πού σέ βάστασε καί οἱ μαστοί πού θήλασες. Εὐτυχισμένη δηλαδή ἡ μητέρα πού σέ γέννησε καί σέ ἀνέθρεψε. 28 Κι Αὐτός εἶπε: Ἀληθινά εὐτυχισμένη εἶναι ἡ μητέρα μου· ἀλλά μήν ξεχνᾶτε ὅτι μακάριοι εἶναι ὅσοι ἀκοῦνε τόν λόγο τοῦ Θεοῦ καί τόν ἐφαρμόζουν. Μ᾿ αὐτή τήν ἔννοια, αὐτή πού μέ γέννησε καί μέ θήλασε, γι᾿ αὐτό ἀκριβῶς δέχθηκε τή μεγαλύτερη τιμή καί ἀξιώθηκε νά γίνει Μητέρα μου, διότι φύλαξε πάντοτε τόν λόγο τοῦ Θεοῦ.
Μέρος Α΄: Νά ἀκοῦμε, νά μελετοῦμε καί νά συμμελετοῦμε τόν λόγο τοῦ Θεοῦ
Οἱ ἁγιογραφικοί στίχοι πού μελετοῦμε στό πρῶτο θέμα μας εἶναι ἀπό τό εὐαγγελικό Ἀνάγνωσμα πού ἀναγινώσκεται σέ ὅλες τίς θεομητορικές ἑορτές. Μᾶς λένε ὅτι ὁ θεῖος Διδάσκαλος, ὅταν κάποια γυναίκα ἀπό τό πλῆθος ἐνθουσιάστηκε ἀπό τή διδασκαλία του καί φώναξε δυνατά: «Μακαρία ἡ κοιλία ἡ βαστάσασά σε καί μαστοί οὕς ἐθήλασας» (Λουκ. ια΄ 27)· εὐτυχισμένη ἡ κοιλιά πού σέ βάστασε καί οἱ μαστοί πού θήλασες, σχολίασε τόν λόγο της λέγοντας: «Μενοῦνγε μακάριοι οἱ ἀκούοντες τόν λόγον τοῦ Θεοῦ καί φυλάσσοντες αὐτόν» (Λουκ. ια΄ 28). Ἀληθινά, εὐτυχισμένη εἶναι ἡ Μητέρα μου· ἀλλά μήν ξεχνᾶτε ὅτι μακάριοι εἶναι ὅσοι ἀκοῦνε τόν λόγο τοῦ Θεοῦ καί τόν ἐφαρμόζουν.
Ποιοί εἶναι «οἱ ἀκούοντες τόν λόγον τοῦ Θεοῦ»; Εἶναι αὐτοί πού ἔχουν τήν καλή διάθεση νά τρέχουν σάν διψασμένα ἐλάφια γιά νά ἀκούσουν λόγο Θεοῦ, εἴτε αὐτός κηρύσσεται στούς ἱερούς Ναούς ὡς λειτουργικό κήρυγμα, εἴτε κηρύσσεται σέ ὀρθόδοξες αἴθουσες ὁμιλιῶν ὡς ἀπογευματινή ὁμιλία, εἴτε μεταδίδεται ἀπό ὀρθόδοξους ραδιοφωνικούς σταθμούς. Ἐπίσης «οἱ ἀκούοντες τόν λόγον τοῦ Θεοῦ» μελετοῦν σέ καθημερινή βάση τήν Ἁγία Γραφή καί ἄλλα χριστιανικά βιβλία καί περιοδικά, τά ὁποῖα ἐξηγοῦν τόν λόγο τοῦ Θεοῦ. Κι ἀκόμη συμμελετοῦν τόν λόγο τοῦ Θεοῦ μαζί μέ ἄλλα Μέλη τοῦ Κύκλου, μέ στόχο νά μή στέκονται μόνο στήν ἐπιφάνεια, στό γράμμα τοῦ θείου λόγου, ἀλλά νά προχωροῦν καί στό βάθος. «Μή μέχρι τοῦ γράμματος ἵστασθαι, ἀλλά διαβαίνειν καί εἰς βάθος», ὅπως λέει ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος (PG 67, 2).
Δυστυχῶς δέν τό κάνουν αὐτό ὅλοι οἱ ἄνθρωποι στήν ἐποχή μας. Πολλοί, ἰδίως τόν τελευταῖο καιρό μέ τά περιοριστικά μέτρα, ἀραίωσαν τόν ἐκκλησιασμό τους καί ἀποξενώθηκαν ἀπό τή μελέτη καί συμμελέτη τοῦ θείου λόγου. Ἐνῶ γιά τήν τροφή τοῦ σώματος δείχνουν σπουδή καί τρέχουν στά σοῦπερ μάρκετ καί στά κρεοπωλεῖα, γιά νά προμηθευθοῦν τά εἴδη πού χρειάζονται, γιά τήν τροφή τῆς ψυχῆς δέν δείχνουν τό ἴδιο ἐνδιαφέρον. Ἀπομακρύνονται ἀπό τόν λόγο τοῦ Θεοῦ, κλείνουν τά αὐτιά τους στό θεῖο κήρυγμα, διακόπτουν τήν ἐπαφή τους μέ τά ἱερά Ἀναγνώσματα, τήν Ἁγία Γραφή, ἀρνοῦνται νά ἀκούσουν λόγο Θεοῦ.
Νά ἀναφέρουμε ἕνα παράδειγμα ἐκ τοῦ φυσικοῦ: Ἕνας σεβάσμιος κληρικός ταξίδευε μέ τό τρένο ἀπό τήν Ἀθήνα γιά τή Θεσσαλονίκη καί διάβαζε κατά τή διάρκεια τῆς διαδρομῆς ἕνα πνευματικό βιβλίο. Μία συνεπιβάτις τόν πλησίασε καί τοῦ εἶπε: «Πάτερ, σέ ὅλο τόν συρμό τοῦ τρένου μόνο ἐσεῖς διαβάζετε βιβλίο. Ὅλοι οἱ ἄλλοι κρατοῦν στά χέρια τους κινητό καί μ᾿ αὐτό ἀσχολοῦνται». Αὐτό δυστυχῶς κάνουμε οἱ πιό πολλοί. Ἀφήσαμε τήν ψυχή μας νηστική ἀπό πνευματική τροφοδοσία καί ἀσχολούμαστε μέ χίλια δυό δευτερεύοντα καί τριτεύοντα. Μερικοί κάνουν καί κάτι πολύ χειρότερο: Ἐπιλέγουν θολά καί βρώμικα νερά καί σάπιες τροφές πού μολύνουν τήν ψυχή καί τήν ὁδηγοῦν στόν αἰώνιο θάνατο, μέ ἀποτέλεσμα νά ψυχραίνεται ὁ ζῆλος τους καί νά γίνονται σαρκικοί καί χοϊκοί.
Ὅσοι ὅμως ἔχουν γλυκαθεῖ ἀπό τά «γλυκύτερα ὑπέρ μέλι καί κηρίον» λόγια τοῦ Θεοῦ, εὐφραίνονται στήν ἀκρόαση καί μελέτη τοῦ θείου λόγου, ἔχουν διάθεση νά ἀκούσουν λόγο Θεοῦ. Νά ἀναφέρουμε μερικά παραδείγματα: Οἱ πρῶτοι Χριστιανοί ἔλεγαν στούς ἁγίους Ἀποστόλους: «Εἰ ἔστι λόγος ἐν ὑμῖν παρακλήσεως» (Πράξ. ιγ΄ 15), ἐάν ἔχετε κάποιον καλό λόγο, προτρεπτικό καί διδακτικό γιά τόν λαό, νά μᾶς τόν πεῖτε. Ἔχουμε ὅλη τήν καλή διάθεση νά σᾶς ἀκούσουμε. Στήν Τρωάδα παρουσιάστηκε στόν ἀπόστολο Παῦλο σέ ὀπτασία κάποιος Μακεδόνας καί τοῦ εἶπε: «Διαβάς εἰς Μακεδονίαν βοήθησον ἡμῖν» (Πράξ. ιστ΄ 9).
Πέρασε ἀπέναντι στή Μακεδονία νά κηρύξεις καί σέ μᾶς τόν θεῖο λόγο. Ἔλα νά μᾶς βοηθήσεις στήν ὀλέθρια κατάσταση τῆς ἄγνοιας, πού βρισκόμαστε. Παρόμοια πρωτοχριστιανική διάθεση δείχνουν στίς ἡμέρες μας καί οἱ μαῦροι ἀδελφοί μας τῆς Ἀφρικῆς. «Ἐλᾶτε καί στή δική μας πόλη, καί στό δικό μας χωριό», φωνάζουν στούς ἱεραποστόλους. Τό θεωροῦν ἰδιαίτερη εὐλογία καί ἐκδηλώνουν ποικιλοτρόπως τή χαρά τους, ὅταν τούς ἐπισκέπτεται Ὀρθόδοξος ἱεραπόστολος. Ἐπίσης ζωηρό ἐνδιαφέρον γιά τόν λόγο τοῦ Θεοῦ ἐκδηλώνουν συνάνθρωποί μας στήν Ἀσία καί στήν Ἄπω Ἀνατολή. Διψοῦν γιά τόν λόγο τοῦ Θεοῦ. Ἐνῶ ἐμεῖς στή γηρασμένη «ἐν ἁμαρτίαις» Ἑσπερία λέμε ὅτι τά ξέρουμε αὐτά, τά ἔχουμε ξανακούσει. Γι᾿ αὐτό μένουμε ἐν πολλοῖς ἀπαράκλητοι.
Νά μή δικαιολογοῦμε τόν ἑαυτό μας ἐξαιτίας τῆς πανδημίας καί ἀφήνουμε τήν ψυχή μας πεινασμένη καί διψασμένη, στερώντας την ἀπό τόν λόγο τοῦ Θεοῦ καί τή Χάρι τῶν ἱερῶν Μυστηρίων. Ἀλλά σάν διψασμένα ἐλάφια νά σκύβουμε «ἐπί τάς πηγάς τῶν ὑδάτων» (Ψαλ. μα΄ [41] 2) καί νά μαθητεύουμε στόν αἰώνιο λόγο τοῦ Θεοῦ, πού ὅλοι ὁμολογοῦμε πόσο πολύ μᾶς ὠφελεῖ, μᾶς οἰκοδομεῖ καί μᾶς στηρίζει.
Μέρος Β΄: Νά ἐφαρμόζουμε τόν λόγο τοῦ Θεοῦ
Ἀλλά δέν φθάνει νά μείνουμε μόνο στό πρῶτο σκέλος τῆς ἀκροάσεως τοῦ θείου λόγου. Ὁ Κύριος δέν μακαρίζει αὐτούς πού μόνο ἀκοῦνε τόν λόγο τοῦ Θεοῦ, ἀλλά αὐτούς πού τόν ἀκοῦνε καί τόν ἐφαρμόζουν.
Ποιοί εἶναι «οἱ φυλάσσοντες τόν λόγον τοῦ Θεοῦ»; Εἶναι αὐτοί πού ἐφαρμόζουν τόν λόγο τοῦ Θεοῦ· αὐτοί πού τηροῦν τίς ἐντολές του· αὐτοί πού ὑπακοῦν στόν νόμο τοῦ Θεοῦ καί στά προστάγματά του· αὐτοί πού συμμορφώνονται καί εὐθυγραμμίζουν τή ζωή τους σύμφωνα μέ «τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, τό ἀγαθόν καί εὐάρεστον καί τέλειον» (Ρωμ. ιβ΄ 2).
Εἶναι ἀπαραίτητο «νά φυλάσσουμε» τόν λόγο τοῦ Θεοῦ, διότι σέ τί μᾶς ὠφελεῖ νά γνωρίζουμε ἀπ᾿ ἔξω κι ἀνακατωτά τόν λόγο τοῦ Θεοῦ, ἀλλά νά μήν τόν ἐφαρμόζουμε στή ζωή μας; Σέ τί μᾶς ὠφελεῖ νά χρησιμοποιοῦμε μέ εὐκολία πολλούς στίχους τῆς Ἁγίας Γραφῆς, ἀλλά στήν καθημερινή ζωή νά πράττουμε τά ἀκριβῶς ἀντίθετα ἀπ᾿ ὅσα γράφει τό ἱερό Εὐαγγέλιο; Ὁ ἀπόστολος Παῦλος γράφει στήν πρός Ρωμαίους ἐπιστολή του: «Οὐ γάρ οἱ ἀκροαταί τοῦ νόμου δίκαιοι παρά τῷ Θεῶ, ἀλλ᾿ οἱ ποιηταί τοῦ νόμου δικαιωθήσονται» (β΄ 13). Δέν εἶναι δίκαιοι ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ αὐτοί πού ἁπλῶς ἀκοῦνε τόν λόγο τοῦ Θεοῦ, ἀλλά αὐτοί πού ἀκοῦνε τόν λόγο τοῦ Θεοῦ καί τόν ἐφαρμόζουν. Κι ὁ ἀδελφόθεος Ἰάκωβος ὀνομάζει «ἀκροατάς ἐπιλησμονῆς» ὅσους περιορίζονται μόνο στήν ἀκρόαση τοῦ θείου λόγου. Ἐπαινεῖ αὐτούς πού «παρακύπτουν εἰς νόμον τέλειον τόν τῆς ἐλευθερίας» (Ἰακ. α΄ 25), δηλαδή αὐτούς πού ἐμβαθύνουν στόν τέλειο νόμο τοῦ Εὐαγγελίου καί τόν ἐφαρμόζουν στή ζωή τους.
«Οἱ φυλάσσοντες τόν λόγον τοῦ Θεοῦ» ἀγαποῦν ἀληθινά τόν Θεό: «Ὁ ἔχων τάς ἐντολάς μου καί τηρῶν αὐτάς, ἐκεῖνός ἐστιν ὁ ἀγαπῶν με» (Ἰω. ιδ΄ 21). Ἐπίσης «οἱ φυλάσσοντες τόν λόγον τοῦ Θεοῦ» προοδεύουν στήν πνευματική ζωή καί ἀνεβαίνουν δύο-δύο τά σκαλοπάτια τῆς κλίμακας τῶν ἀρετῶν, ὅπως τονίζει ὁ ὅσιος Παΐσιος ὁ Ἁγιορείτης: «Ὅλος ὁ ἀγώνας τοῦ πιστοῦ πρέπει νά ἔχει στόχο τήν ἀκριβή τήρηση τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ. Ὅταν ὁ ἄνθρωπος κοιτάζει πῶς νά γίνει τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, τότε πλησιάζει στόν Θεό, τότε λαμβάνει τήν θεία Χάρι» («Πάθη καί Ἀρετές», σελ. 153).
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Ἡ ἀληθινή εὐτυχία δέν ὑπάρχει στά πλούτη, τή δόξα καί τίς ἁμαρτωλές διασκεδάσεις τοῦ κόσμου τούτου. Ἀλλ᾿ εἶναι καρπός τῆς εὐλαβοῦς καί συνεχοῦς μελέτης καί ἀκροάσεως τοῦ νόμου τοῦ Θεοῦ καί τῆς ἐφαρμογῆς του στήν καθημερινή ζωή μας. Ἄς παρακαλέσουμε τόν Κύριο νά μᾶς φωτίζει τόν νοῦ, ὥστε νά κατανοοῦμε τήν ἀνεκτίμητη ἀξία τοῦ νόμου του· καί νά μᾶς βοηθεῖ μέ τή Χάρι του στήν τήρηση αὐτοῦ, σέ καρποφορία ἔργων ἀγάπης, δικαιοσύνης καί κάθε ἀρετῆς. Ἔτσι θά εἴμαστε ὄντως μακάριοι.
ΣΥΝΘΗΜΑ
«Μακάριοι οἱ ἀκούοντες τόν λόγον τοῦ Θεοῦ καί φυλάσσοντες αὐτόν» (Λουκ. ια΄ 27-28).
Τό ἑπόμενο θέμα μας θά εἶναι ἀπό τό ἄρθρο «Φόβος Κυρίου ὡς παράδεισος εὐλογίας», «Ο ΣΩΤΗΡ», τεῦχ. 2244/1-6-2021/σελ. 246-247.