ΘΕΜΑ: Φόβος Κυρίου ὡς παράδεισος εὐλογίας
ΕΒΔΟΜΑΔΑ: 25-31 Ὀκτωβρίου 2021
ΑΡΘΡΟ: «Φόβος Κυρίου ὡς παράδεισος εὐλογίας», «Ο ΣΩΤΗΡ», τεῦχ. 2244/1/6/ 2021/ σελ. 246-247.
ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ: «Η ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ ΜΕΤΑ ΣΥΝΤΟΜΟΥ ΕΡΜΗΝΕΙΑΣ», α) τόμος 13ος (Ἆσμα, Σοφία Σολομῶντος, Σοφία Σειράχ), σελ. 498-504, ἐκδ. «Ο ΣΩΤΗΡ», Ἀθῆναι 19963, β) τόμος 12ος (Παροιμίαι, Ἐκκλησιαστής), σελ. 410-413, ἐκδ. «Ο ΣΩΤΗΡ», Ἀθῆναι 19943, γ) τόμος 11ος (Ἰώβ), σελ. 305-308, ἐκδ. «Ο ΣΩΤΗΡ», Ἀθῆναι 199311.
Μεταφορτώσεις
|
Θέμα για τους κυκλάρχες
|
Άρθρο
|
Παπυράκι
|
«Φόβος Κυρίου ὡς παράδεισος εὐλογίας»
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ
Θά διαβάσουμε τό κείμενο καί τήν ἑρμηνεία τοῦ ἁγιογραφικοῦ Ἀναγνώσματος: «Φόβος Κυρίου ὡς παράδεισος εὐλογίας, καί ὑπέρ πᾶσαν δόξαν ἐκάλυψαν αὐτόν» (Σ. Σειρ. μ΄ 27). Ἑρμηνεία: Ὁ φόβος τοῦ Κυρίου μοιάζει μέ εὐλογημένο καί πάντερπνο κῆπο· μέ δόξα δέ πού ὑπερβαίνει κάθε ἄλλη τιμή, ἐκάλυψαν καί ἐξύμνησαν αὐτόν. Ἑρμηνευτικό σχόλιο: Ὁ «φοβούμενος τόν Κύριον» αἰσθάνεται σάν νά βρίσκεται σέ κῆπο χαρίτων, ὁ ὁποῖος εὐωδιάζει μέ τίς εὐωδίες ὅλων τῶν λουλουδιῶν. Καμιά δόξα καί τιμή δέν συγκρίνεται μέ τή δόξα καί τήν τιμή πού ἀπολαμβάνει.
Α΄ ΜΕΡΟΣ: «Φόβος Κυρίου ὡς παράδεισος εὐλογίας»
1. Ἔπειτα θά διαβάσουμε τό μισό ἄρθρο: «Φόβος Κυρίου ὡς παράδεισος εὐλογίας», «Ο ΣΩΤΗΡ», τεῦχ. 2244/1.6.2021/σελ. 246-247, ἕως ἐκεῖ πού λέει («Ὑπόμνημα εἰς τούς Ψαλμούς», PG 55, 166), σελ. 247, α΄ στήλη, καί θά ρωτήσουμε τά Μέλη: Τί εἶναι ὁ «φόβος Κυρίου»; (Σκέψεις Μελῶν…). Φόβος Κυρίου εἶναι ὁ βαθύτατος σεβασμός τοῦ πλάσματος πρός τόν Πλάστη του· ἡ βαθύτατη εὐλάβεια καί ἀφοσίωση τοῦ πιστοῦ Χριστιανοῦ πρός τόν Κύριο καί Θεό του.
2. Ποιό ὁρισμό δίνει ὁ ἅγιος Νεκτάριος Πενταπόλεως γιά τόν φόβο τοῦ Κυρίου; (Σκέψεις Μελῶν…). Λέει ὅτι «φόβος Κυρίου εἶναι τό ἱερό καί ἅγιο συναίσθημα, τό ὁποῖο πλημμυρίζει τήν καρδιά τοῦ πιστοῦ Χριστιανοῦ πού ζεῖ μέσα στή Χάρι τοῦ Θεοῦ». Ὁ ὁρισμός αὐτός εἶναι βιωματικός ὁρισμός. Ὁ ἅγιος Νεκτάριος, ἐπειδή εἶχε ἀληθινή θεοσέβεια, ζοῦσε μέσα στήν παρουσία τοῦ Θεοῦ. Καί ἔβλεπε ὅτι, ὅσο πιό πολύ τόν ταπείνωναν οἱ ἄλλοι· ὅσο πιό πολύ τόν συκοφαντοῦσαν καί τόν ἐδίωκαν, τόσο περισσότερο τόν εὐλογοῦσε ὁ Θεός καί τόν χαρίτωνε.
3. Γιατί αὐτός πού ἔχει φόβο Θεοῦ αἰσθάνεται σάν νά βρίσκεται σέ παράδεισο εὐλογίας; (Σκέψεις Μελῶν…). Διότι ὁ φόβος τοῦ Θεοῦ φέρνει εὐφροσύνη στήν ψυχή: «εὐφρανθήτω ἡ καρδία μου τοῦ φοβεῖσθαι τό ὄνομά σου», ψάλλει ὁ ἱερός Ψαλμωδός (Ψαλ. πε΄ [85] 11). Ἡ καρδιά μου ἄς βρίσκει τήν εὐφροσύνη καί τήν ἀγαλλίασή της στόν βαθύτατο σεβασμό τοῦ ὀνόματός σου καί ἡ εὐτυχία μου ἄς ἔχει θεμέλιο καί πηγή τήν εὐλάβειά μου πρός Ἐσένα. Ἄρα τό νά σέβεται καί νά φοβεῖται καί νά λατρεύει ὁ ἄνθρωπος τόν Θεό καί νά εὐθυγραμμίζει τή ζωή του σύμφωνα μέ τό ἅγιο θέλημα του, εἶναι ὁ μόνος δρόμος πρός τήν εὐτυχία. «Ἡ θεοσέβειά ἐστι σοφία», γράφει στό βιβλίο τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης «Ἰώβ» (κη΄ 28). Ἡ θεοσέβεια φέρνει ἀληθινή εὐφροσύνη καί ἀγαλλίαση στήν ψυχή τοῦ ἀνθρώπου. Πόσο εὐτυχεῖς θά εἴμασταν, ἐάν ὁ φόβος τοῦ Κυρίου μᾶς ἀκολουθοῦσε πάντοτε!
4. Ἀκούσαμε στό ἄρθρο ὅτι στό τεσσαρακοστό κεφάλαιο τοῦ βιβλίου «Σοφία Σειράχ» ἀπαριθμοῦνται 27 ἀγαθά καί ὅτι ἀνώτερο ὅλων εἶναι ὁ φόβος τοῦ Κυρίου. Τί ἔχετε νά πεῖτε πάνω σ᾿ αὐτό; (Σκέψεις Μελῶν…). Ἀπάντηση στό ἐρώτημα αὐτό δίνει τό ἑρμηνευτικό σχόλιο τοῦ ἱεροῦ Χρυσοστόμου πού λέει ὅτι ὁ φόβος τοῦ Θεοῦ εἶναι «μέγας πλοῦτος καί κληρονομία ἀδιάπτωτος (=διαρκής) καί θησαυρός ἀνεπηρέαστος (=ἀμετάβλητος)». Οὔτε τά πλούτη εἶναι διαρκή καί ἀμετάβλητα, οὔτε τά ἀξιώματα, οὔτε ἡ σωματική ὀμορφιά, οὔτε οἱ λαμπρές κατοικίες, οὔτε αὐτοί πού κυβερνοῦν εἶναι μόνιμοι, οὔτε αὐτοί πού παρακάθονται σέ βασιλικά τραπέζια τά ἀπολαμβάνουν πάντοτε. Αὐτά ὅλα τά «ἀγαθά» μποροῦμε νά τά χάσουμε ἀπό τή μιά στιγμή στήν ἄλλη. Μόνο αὐτός πού ζεῖ μέ εὐλάβεια καί φόβο Θεοῦ εὐφραίνεται διαρκῶς, χωρίς νά κινδυνεύει νά χάσει τόν θησαυρό του.
Β΄ ΜΕΡΟΣ: Ὁ «φοβούμενος τόν Κύριον» βλέπει χειροπιαστές τίς εὐλογίες τοῦ Θεοῦ στή ζωή του
Ἔπειτα θά διαβάσουμε τό ὑπόλοιπο ἄρθρο καί θά ρωτήσουμε τά Μέλη: Ποιές εὐλογίες τοῦ Θεοῦ ἀπολαμβάνει ὁ «φοβούμενος τόν Κύριον»; (Ψαλ. ρκζ΄ [127] 4) (Σκέψεις Μελῶν…).
1. Ἔχει εὐλογημένη χριστιανική οἰκογένεια. Ὅσοι ζοῦν μέ φόβο Θεοῦ, ἔχουν εὐλογημένη χριστιανική οἰκογένεια, εἶναι ἀγαπημένοι μεταξύ τους, τρῶνε γλυκό ψωμί στό σπίτι τους, χαίρονται τήν οἰκογένειά τους καί τά παιδιά τους, ὅσα τούς χάρισε ὁ ἅγιος Θεός. Βιώνουν αὐτό πού γράφει ὁ ἱερός Ψαλμωδός: Ἡ γυναίκα σου μέσα στά δωμάτια τοῦ σπιτιοῦ σου θά εἶναι σάν τήν κληματαριά τῆς αὐλῆς σου γεμάτη μέ καρπούς. Οἱ γιοί σου θά κάθονται τριγύρω ἀπό τό τραπέζι σου σάν νεοφυτευμένα ἐλαιόδενδρα, ἀειθαλή καί καρποφόρα (βλ. Ψαλ. ρκζ΄ [127] 3). Κυκλοφόρησε ἀπό τίς ἐκδόσεις «Ἔαρ» ἕνα ὡραιότατο βιβλίο πού ἔχει τόν τίτλο «Μιά ἀγκαλιά γεμάτη παιδιά», βιωματικές διηγήσεις γιά τήν πολύτεκνη οἰκογένεια. Στό βιβλίο αὐτό φαίνεται πολύ καθαρά πόσο πολύ εὐλογοῦνται οἱ οἰκογενειάρχες πού ζοῦν μέ θεοσέβεια. Κάνουν τήν οἰκογένειά τους «κατ᾿ οἶκον ἐκκλησία», ἐργαστήριο Ἁγίων, ἁγιασμένο κύτταρο, πηγή ἀγάπης καί δημιουργίας. Ὅσοι τούς βλέπουν νά ἔχουν τόσο εὐλογημένες οἰκογένειες, τούς μακαρίζουν καί λένε ὅτι τό σπιτικό τους μοιάζει μέ μιά γωνιά τοῦ Παραδείσου.
2. Ἀπολαμβάνει τό θεῖο δῶρο τῆς εἰρήνης. Τήν εἰρήνη τῆς ψυχῆς δέν τήν ἀπολαμβάνουν ὅλοι οἱ ἄνθρωποι, ἐπειδή δέν ζοῦν ὅλοι σύμφωνα μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Τήν ἀπολαμβάνουν «οἱ φοβούμενοι τόν Κύριον». Αὐτοί ἀγωνίζονται νά μήν προσκρούσουν ποτέ στό θέλημα τοῦ Θεοῦ καί ἔχουν τή συνείδησή τους ἀναπαυμένη. Ἐπίσης ἔχουν εἰρήνη στήν ψυχή τους καί ἡ ζωή τους κυλάει πολύ ὄμορφα. Μοιάζει μέ ἥσυχο ταξίδι «γαληνιώσης καρδίας», πού ὁδηγεῖ στό ἀπάνεμο λιμάνι τῆς Βασιλείας τῶν Οὐρανῶν.
3. Ἀπολαμβάνει τό θεῖο δῶρο τῆς χαρᾶς καί τῆς μακροημερεύσεως. Ὁ ἀδιάψευστος λόγος τοῦ Θεοῦ ἐπιβεβαιώνει ὅτι ὁ φόβος τοῦ Κυρίου τέρπει καί χαροποιεῖ τήν καρδιά τοῦ ἀνθρώπου καί δίνει εὐφροσύνη καί χαρά καί μακροημέρευση (βλ. Σ. Σειρ. α΄ 12). Ὁ ἱερός Χρυσόστομος προσθέτει ὅτι ὁ φόβος τοῦ Κυρίου δημιουργεῖ τόσο μεγάλη χαρά στό ἐσωτερικό μας, πού μᾶς κάνει νά θεωροῦμε ὅλες τίς ἄλλες συμφορές τοῦ παρόντος βίου ὡς ἀνάξιες λόγου.
4. Ὁ φόβος τοῦ Κυρίου θωρακίζει τήν ψυχή, ὥστε νά μήν ἁμαρτάνει. Ὅπως τό χαλινάρι βοηθεῖ τόν ἀναβάτη νά συγκρατεῖ τό ἄλογό του, γιά νά μήν τόν ρίξει κάτω στό ἔδαφος, ἔτσι καί ὁ φόβος τοῦ Θεοῦ εἶναι ἕνα δυνατό χαλινάρι πού συγκρατεῖ τόν ἄνθρωπο, ὥστε νά μήν ἁμαρτάνει. Νά θυμηθοῦμε τόν πάγκαλο Ἰωσήφ: Ὅταν τόν προκάλεσε ἡ γυναίκα τοῦ Πετεφρῆ, εἶπε: «Πῶς ποιήσω τό ρῆμα τό πονηρόν τοῦτο, καί ἁμαρτήσομαι ἐναντίον τοῦ Θεοῦ;» (Γεν. λθ΄ 9).
5. Ὁ φόβος τοῦ Κυρίου ἔρχεται ὡς δροσιά ἀπό τόν οὐρανό, γιά νά μᾶς δυναμώσει στόν ἀγώνα μας καί νά μᾶς ἐνισχύσει στίς θλίψεις μας. Μᾶς βοηθεῖ νά δεχόμαστε τά λυπηρά τῆς ζωῆς ὡς μέσο παιδαγωγίας τοῦ Θεοῦ, νά ὑπομένουμε, νά ἐπιμένουμε καί νά νικοῦμε.
6. Ὁ φόβος τοῦ Κυρίου εἶναι ἡ βάση καί τό θεμέλιο τῶν ἀρετῶν, κατά τούς Πατέρες. Ὁ φόβος τοῦ Θεοῦ γεννᾶ χρυσή ἁλυσίδα ἀρετῶν. Ὁ «φοβούμενος τόν Κύριον» ταπεινώνεται, ταπεινούμενος πραΰνεται, ὡς πράος τηρεῖ τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ, τηρώντας τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ καθαίρεται, καθαρθείς ἐλλάμπεται καί ἐλλαμφθείς θεώνεται.
7. Ὁ φόβος τοῦ Κυρίου εἶναι ἡ ἀρχή τῆς σοφίας, κατά τόν προφητάνακτα Δαβίδ καί τόν σοφό Σολομώντα (βλ. Ψαλ. ρι΄ [110] 10, Παρ. α΄ 7).
8. Ὁ προφήτης Ἡσαΐας τονίζει ὅτι ὁ φόβος τοῦ Θεοῦ εἶναι ἕνα ἀπό τά ἑπτά ἀπαριθμούμενα χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος: «πνεῦμα φόβου Θεοῦ» (Ἡσ. ια΄ 3).
9. Τέλος, ὁ ὅσιος Ἐφραίμ ὁ Σύρος συνοψίζει ὅτι ὁ φόβος τοῦ Θεοῦ μᾶς ὀχυρώνει, μᾶς σώζει («γεννᾷ σωτηρίαν»), κατευνάζει τά πάθη («κόπτει ἡδονήν»), αὐξάνει τήν ἀγάπη, γεμίζει τήν ψυχή μέ εὐτυχία καί τῆς δίνει στά χέρια τό σκῆπτρο τῆς Βασιλείας τῶν Οὐρανῶν.
10. Νά κάνουμε σύντομη ἀναφορά καί στήν Ἐποποιΐα τοῦ ᾿40. Αὐτοί πού πολέμησαν στῆς Πίνδου τίς κορφές εἶχαν πίστη, εἶχαν φόβο Θεοῦ, ζητοῦσαν τήν προστασία τοῦ Κυρίου μας καί τῆς Παναγίας Μητέρας του. Ἄν κάποιος βλασφημοῦσε τά θεῖα, οἱ ἄλλοι τόν ἔβαζαν στή θέση του λέγοντας: «Τήν Παναγία μας βλαστήμησες; Τήν Παναγία μας, πού τόσο μᾶς προστατεύει; Τήν Παναγία, πού μᾶς δίνει τή νίκη;». Γι᾿ αὐτό εὐλόγησε ὁ Θεός τόν ἀγώνα τους.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Τό μυστικό τῆς εὐτυχίας καί τῆς μακαριότητος εἶναι νά ζοῦμε μέ φόβο Θεοῦ καί ἀληθινή θεοσέβεια. Ἡ πνευματική ζωή ἀρχίζει μέ τόν φόβο τοῦ Θεοῦ, συνεχίζεται μέ τόν φόβο τοῦ Θεοῦ καί αὐξάνεται μέ τόν φόβο τοῦ Θεοῦ. «Σοφίσου νά θέσῃς θεμέλιον εἰς τήν ὁδοιπορίαν τῆς ζωῆς σου τόν φόβον τοῦ Θεοῦ καί ἐντός ὀλίγου φθάνεις εἰς τήν θύραν τῆς Βασιλείας τῶν Οὐρανῶν, χωρίς νά περιστρέφεσαι τῇδε κακεῖσε εἰς τόν δρόμον σου», συμβουλεύει ὁ ὅσιος Ἰσαάκ ὁ Σύρος. Κι ὁ Μέγας Ἀθανἀσιος προσευχόμενος ἔλεγε: «Κύριε, πάντα κουβαλῶ μαζί μου τόν φόβο σου καί δέν θά ἐπιτρέψω στόν ἑαυτό μου νά ξεθαρρέψει λόγῳ τῆς φιλανθρωπίας σου καί νά τόν ἀποδιώξω ἀπό μέσα μου».
ΣΥΝΘΗΜΑ
«Φόβος Κυρίου ὡς παράδεισος εὐλογίας» (Σ. Σειρ. μ΄ 27)
Τό ἑπόμενο θέμα μας θά εἶναι ἀπό τό ἄρθρο «Χριστῷ τῷ Θεῷ παραθώμεθα» (Β΄), «Ο ΣΩΤΗΡ», τεῦχ. 2245/15.6.2021/ σελ. 281-282.
