ΘΕΜΑ: Χριστῷ τῷ Θεῷ παραθώμεθα
ΕΒΔΟΜΑΔΑ: 1-7 Νοεμβρίου 2021
ΑΡΘΡΟ: «Χριστῷ τῷ Θεῷ παραθώμεθα» (Β΄), «Ο ΣΩΤΗΡ», τεῦχ. 2245/15.6.2021/ σελ. 281-282.
ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ: 1. † Π. Ν. Τρεμπέλα, «Ἀπό τήν ὀρθόδοξη λατρεία μας», σελ. 414-416, «Ο ΣΩΤΗΡ», Ἀθήνα 20152, 2. «Τῆς παναγίας ἀχράντου… μνημονεύσαντες», Περιοδικό «Ο ΣΩΤΗΡ», τεῦχ. 2243/15.5.21/σελ. 223-224. 3. «Χριστῷ τῷ Θεῷ παραθώμεθα» (Α΄), Περιοδικό «Ο ΣΩΤΗΡ», τεῦχ. 2244/1.6.21/σελ. 257-258.
Μεταφορτώσεις
|
Θέμα για τους κυκλάρχες
|
Άρθρο
|
Συμπληρωματικό
|
Παπυράκι
|
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ
Στό τέλος τῆς Μεγάλης Συναπτῆς (μεγάλης ὁμάδας αἰτημάτων) καί στό τέλος κάθε Μικρῆς Συναπτῆς ὁ διάκονος, ἤ, ἄν δέν ὑπάρχει διάκονος, ὁ λειτουργός ἱερέας ἀπευθύνει στόν λαό τή λειτουργική παρακέλευση: «Τῆς παναγίας, ἀχράντου, ὑπερευλογημένης, ἐνδόξου, δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καί ἀειπαρθένου Μαρίας, μετά πάντων τῶν ἁγίων μνημονεύσαντες, ἑαυτούς καί ἀλλήλους καί πᾶσαν τήν ζωήν ἡμῶν Χριστῷ τῷ Θεῷ παραθώμεθα». Δηλαδή: «Ἀφοῦ στρέψουμε τή σκέψη μας στήν παναγία, ἀμόλυντη, ὑπερευλογημένη, ἔνδοξη Κυρία μας Θεοτόκο καί ἀειπάρθενο Μαρία, μαζί μέ ὅλους τούς Ἁγίους, ἄς ἐμπιστευθοῦμε τούς ἑαυτούς μας καί ὁ καθένας μας τούς ἄλλους καί ὅλη μας τή ζωή στόν Ἰησοῦ Χριστό, τόν Θεό μας». Πάνω σ᾿ αὐτή τήν προτροπή τοῦ λειτουργοῦ ἱερέως δημοσιεύθηκαν στό Περιοδικό «Ο ΣΩΤΗΡ» τρία συνεχόμενα λειτουργικά ἄρθρα. Τό πρῶτο ἄρθρο στό τεῦχος 2243 ἑρμήνευε τή φράση: «Τῆς παναγίας, ἀχράντου…» ἕως τό «μνημονεύσαντες». Τό δεύτερο ἄρθρο στό τεῦχος 2244 ἑρμήνευε τή φράση: «ἑαυτούς καί ἀλλήλους καί πᾶσαν τήν ζωήν ἡμῶν». Καί τό τρίτο ἄρθρο στό τεῦχος 2245, πού θά μελετήσουμε σήμερα, ἑρμηνεύει τή φράση «Χριστῷ τῷ Θεῷ παραθώμεθα» καί τήν ἀπάντηση τοῦ λαοῦ «Σοί, Κύριε».
Α΄ ΜΕΡΟΣ: «Χριστῷ τῷ Θεῷ παραθώμεθα»
1. Θά διαβάσουμε τό πρῶτο Μέρος τοῦ ἄρθρου «Χριστῷ τῷ Θεῷ παραθώμεθα» (Β΄), «Ο ΣΩΤΗΡ», τεῦχ. 2245/15.6.2021/σελ. 281-282, ἕως ἐκεῖ πού λέει: «μέσῳ τοῦ Μυστηρίου τῆς ἱερᾶς Ἐξομολογήσεως», σελ. 282, α΄στήλη, καί θά ποῦμε στά Μέλη: Τό κέντρο τῆς ἐξαίρετης προτροπῆς τοῦ λειτουργοῦ ἱερέως πού μελετοῦμε σήμερα βρίσκεται στήν τελευταία φράση της: «Χριστῷ τῷ Θεῷ παραθώμεθα». Ὁ λόγιος ἐπιφανής ἱεροκήρυκας καί Πνευματικός π. Ἐπιφάνιος Θεοδωρόπουλος ἔγραψε καί βιβλίο μέ τόν τίτλο αὐτό. Ἔλεγε ὅτι ἀποτελεῖ τήν πεμπτουσία τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς, τήν ὑπέρτατη φιλοσοφία. Καί ἐπαναλάμβανε συχνά τόν λόγο τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου: «ἐν χειρί Θεοῦ τά ἡμέτερα».
2. Πράγματι· ὅλη ἡ φιλοσοφία τῆς χριστιανικῆς ζωῆς συνοψίζεται σ᾿ αὐτή τή φράση: «Χριστῷ τῷ Θεῷ παραθώμεθα»! Τί σημαίνει; (Σκέψεις Μελῶν…). Σημαίνει: Νά ἀφήνουμε τόν ἑαυτό μας καί τούς ἄλλους, ὅλη τή ζωή καί τήν ἐλπίδα μας στόν Κύριο καί Θεό μας.
3. Σέ ποιόν ἐμπιστευόμαστε, μέ τήν ἀπόλυτη ἔννοια τῆς λέξεως, τόν ἑαυτό μας καί τούς ἄλλους, ὅλη τή ζωή καί τήν ἐλπίδα μας; (Σκέψεις Μελῶν…). Καί σέ ἀνθρώπους ἐμπιστευόμαστε κάποια πράγματα, (στήν ἀστυνομία, στόν στρατό, σέ ἰδιωτικές προσωπικές φρουρές, σέ τράπεζες, σέ ἀσφαλιστικές ἑταιρεῖες), ἀλλά μέ τήν ἀπόλυτη ἔννοια, χωρίς καμιά ἐπιφύλαξη, χωρίς κανένα δισταγμό ἐμπιστευόμαστε μόνο «Χριστῷ τῷ Θεῷ», στόν Κύριο καί Θεό μας, ὁ Ὁποῖος δέν εἶναι ἕνας κοινός ἄνθρωπος, ἔστω ὁ πιό ἀξιόπιστος. Εἶναι ὁ ἐνανθρωπήσας Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ, πού σταυρώθηκε γιά τή σωτηρία μας. Εἶναι «ὁ Θεός ἡμῶν», στόν Ὁποῖο ὀφείλουμε τέλεια πίστη καί ὑπακοή. Εἶναι ὁ Παντοδύναμος, πού ὅλα μπορεῖ νά τά κάνει. «Κύριε, Σύ πάντα δύνασαι, ἀδυνατεῖ δέ σοι οὐδέν». Εἶναι ὁ Πατέρας μας, πού ἐνδιαφέρεται καί γιά τίς λεπτομέρειες τῆς ζωῆς μας· πού φροντίζει μέ ἀγάπη καί στοργή γιά ὅλες τίς ἀνάγκες μας· πού χαίρεται νά μοιράζει τά ἀγαθά του σέ ὅλα τά παιδιά του. Ἰδίως προστατεύει αὐτούς πού Τόν ἀναγνωρίζουν ὡς Πατέρα τους καί Τόν ἐπικαλοῦνται στήν προσευχή τους λέγοντας: «Πάτερ ἡμῶν, ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς…» (Ματθ. στ΄ 9), «άββᾶ ὁ Πατήρ» (Ρωμ. η΄ 15).
4. Ἀναλυτικότερα, τί σημαίνει ὁλόκληρη ἡ φράση «Χριστῷ τῷ Θεῷ παραθώμεθα»; Τό ἄρθρο πού μελετοῦμε ἀναπτύσσει τί σημαίνει σέ τέσσερις μεγάλες παραγράφους. Μποροῦμε νά τίς θυμηθοῦμε τίς ἔννοιες πού ἀναπτύσσει; (Σκέψεις Μελῶν…).
α) Ἐμπιστευόμαστε στόν Κύριο καί Θεό μας τόν ἑαυτό μας, ἀλλά καί τούς ἄλλους· τούς γνωστούς, τούς συγγενεῖς καί τούς φίλους μας, ἀλλά καί τούς ἐχθρούς μας· τήν Πατρίδα μας καί τόν κόσμο ὁλόκληρο. Ὁ ἀπόστολος Παῦλος, ὅταν ἀποχαιρέτησε γιά τελευταία φορά στή Μίλητο τούς πρεσβυτέρους τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἐφέσου μέ δάκρυα, μέ ἀσπασμούς καί χειροφιλήματα, τούς εἶπε μεταξύ ἄλλων: «Καί τά νῦν παρατίθεμαι ὑμᾶς, ἀδελφοί, τῷ Θεῷ» (Πράξ. κ΄ 32). Τώρα σᾶς ἐμπιστεύομαι, ἀδελφοί, στόν Θεό. Εἶναι ἡ ἀσφαλέστερη ἀνάθεση αὐτή τοῦ ἑαυτοῦ μας καί ὅλων τῶν ἄλλων στόν Θεό.
β) Τοῦ ἐμπιστευόμαστε ὅλα τά θέματα τῆς ζωῆς μας, τήν ἐπιβίωσή μας, τήν ἐπαγγελματική καί οἰκογενειακή ἀποκατάσταση μας, τά προβλήματα καί τίς δυσκολίες μας, τίς ἀδικίες πού γίνονται σέ βάρος μας, γιά νά μᾶς ἀποδώσει Αὐτός τό δίκαιο. Τοῦ ἐμπιστευόμαστε τήν προστασία τῆς ψυχῆς καί τοῦ σώματός μας. Τοῦ ἐμπιστευόμαστε τόν ἀγώνα μας, τόν ἀόρατο πόλεμο πού διεξάγουμε κατά τοῦ ἀντιδίκου διαβόλου. Τοῦ ἐμπιστευόμαστε τά εὐχάριστα καί τά δυσάρεστα τῆς ζωῆς μας, τίς χαρές καί τίς λύπες μας. Τοῦ ἐμπιστευόμαστε τίς θλίψεις, τούς πειρασμούς, τίς ἀσθένειές μας. Μέ δυό λέξεις: Τοῦ ἐμπιστευόμαστε τά πάντα. Διότι ἡ προσφορά στόν Θεό καθενός πράγματος «κατά πάντα καί διά πάντα» μέσα στή λειτουργική ἀτμόσφαιρα ἔχει ὡς ἀποτέλεσμα τόν ἁγιασμό του, τή μεταστοιχείωσή του. Ὅ,τι προσφέρεται στόν Θεό, ἁγιάζεται, αὐξάνεται, πολλαπλασιάζεται. Δέν καταβάλλεται, ἀλλά ἀναγεννᾶται.
γ) Τοῦ ἐμπιστευόμαστε τό παρόν καί τό μέλλον μας, τήν αἰώνια σωτηρία μας, τήν πραγματοποίηση τῶν ὀνείρων καί ἐπιδιώξεών μας, τίς ἐπιλογές καί τά διλήμματά μας, γιά νά διευθετηθοῦν μέ βάση τό ἅγιο θέλημά του.
δ) Τοῦ ἐμπιστευόμαστε καί τό παρελθόν μας, τά παραστρατήματα καί τίς πτώσεις μας μέσῳ τοῦ Μυστηρίου τῆς ἱερᾶς Ἐξομολογήσεως, γιά νά μᾶς χαρίσει τήν ἄφεση καί τή συγχώρηση τῶν ἁμαρτημάτων μας.
ε) Ἐμπιστευόμαστε εἰς Αὐτόν τήν ὥρα τοῦ σωματικοῦ θανάτου μας καί τό νεκρό σῶμα μας ἀνενέργητο στή βουλή τοῦ Θεοῦ. Ὁ θάνατος καί ὁ σωματικός ἐνταφιασμός τοῦ πιστοῦ στή γῆ εἶναι ἡ τελευταία ἐπίγεια πράξη καθολικῆς προσφορᾶς. Δέν ἀντιστεκόμαστε μάταια στόν θάνατο. Ἡ θεία Λειτουργία μᾶς μαθαίνει νά προσφερόμαστε ἐξ ὁλοκλήρου στόν Θεό. Μᾶς μαθαίνει νά Τοῦ προσφέρουμε τά πάντα. Γι᾿ αὐτό καί ὅταν μᾶς καλέσει κοντά Του ὁ Κύριος, Τοῦ προσφέρουμε καί τό νεκρό σῶμα μας, γιά νά ἐνεργήσει καί σ᾿ αὐτό ἡ καθαγιαστική Χάρι τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Πόσο ὡραία εἶναι ἡ σκέψη τοῦ ἁγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς! «Καί ὅταν ἄγγελος ἔλθει στήν ἐπιθανάτια κλίνη σου, μήν κλάψεις! Φίλος σου εἶναι! Ἀλλά φρόντισε νά συγχωρηθεῖς μέ τούς δικούς σου. Καί πές: Τήν ψυχή μου τή μετανοημένη, τήν παραδίδω στά χέρια σου. Σέ Σένα, Κύριε».
Β΄ ΜΕΡΟΣ: «Σοί, Κύριε»
1. Θά διαβάσουμε τό ὑπόλοιπο ἄρθρο καί θά ρωτήσουμε τά Μέλη: Τί λέει; (Σκέψεις Μελῶν…). Λέει ὅτι στήν προτροπή τοῦ λειτουργοῦ ἱερέως «ἑαυτούς καί ἀλλήλους καί πᾶσαν τήν ζωήν ἡμῶν Χριστῷ τῷ Θεῷ παραθώμεθα», ἀπαντοῦμε οἱ πιστοί Χριστιανοί μέ τόν χορό τῶν ἱεροψαλτῶν: «Σοί, Κύριε». Δηλαδή, σ᾿ Ἐσένα, Κύριε, ἐμπιστευόμαστε τά πάντα. Σ᾿ Ἐσένα ἀφιερώνουμε τά πάντα.
2. Ἡ φράση «Σοί, Κύριε» ἀποτελεῖται ἀπό δύο μόνο λέξεις, ἀλλά τί βαθύ καί σπουδαῖο νόημα κρύβει! Ἔχει ἰδιαίτερο βάρος, ἀποτελεῖ βαρυσήμαντη ὑπόσχεση, συνιστᾶ ἀνακαθιέρωση στόν Κύριο.
3. Ἡ ἔννοια τῆς φράσεως «Σοί, Κύριε» εἶναι ἴδια μέ τήν ἔννοια τῆς Εὐχῆς ἑτοιμασίας πρός θεία Κοινωνίαν πού λέει ὁ λειτουργός ἱερέας πρίν ἀπό τό «Πάτερ ἡμῶν…»: «Σοί παρακατατιθέμεθα τήν ζωήν ἡμῶν ἅπασαν καί τήν ἐλπίδα, Δέσποτα φιλάνθρωπε…». «Σ᾿ Ἐσένα παραθέτουμε μέ ἐμπιστοσύνη ὅλη μας τή ζωή καί τήν ἐλπίδα. Πουθενά ἀλλοῦ δέν στηριζόμαστε, Κύριε, παρά μόνο σ᾿ Ἐσένα. Ἡ μόνη ἐλπίδα μας εἶσαι Ἐσύ. Τίποτε ἄλλο, εἴτε πρόσωπο εἴτε πράγμα καί ἐπίγειο ἀγαθό εἶναι αὐτό. Οὔτε χρῆμα δηλαδή, οὔτε ἀξίωμα, οὔτε εὔνοιες ἀνθρώπων, οὔτε ἰσχυρά ὀχυρωμένα καί ἐξοπλισμένα φρούρια καί στρατεύματα. Τίποτε ἀπό αὐτά. Ἀπολύτως τίποτε ἀπό ὅλα ἐκεῖνα στά ὁποῖα ὁ κόσμος στηρίζει τή δύναμη καί τήν εὐτυχία του. Ἐσύ καί μόνο Ἐσύ εἶσαι ἡ ἐλπίδα μας. Μόνο σ᾿ Ἐσένα βασιζόμαστε καί ἀπό Σένα καί μόνο περιμένουμε τά πάντα» («Ἀπό τήν Ὀρθόδοξη λατρεία μας», σελ. 414).
4. Μέ τή μικρή φράση «Σοί, Κύριε» ὑπογραμμίζουμε τή μοναδικότητα Ἐκείνου τόν Ὁποῖο ἐμπιστευόμαστε. Ἐκφράζουμε τήν ἀπόλυτη ἐμπιστοσύνη μας στόν Κύριο.
5. Ἡ φράση «Σοί, Κύριε» εἶναι τό καλύτερο φάρμακο γιά τό ἄγχος καί τήν ἀνασφάλεια, γιά τήν εἰρήνη τῆς ψυχῆς, γιά μιά ἀνώτερη ποιότητα ζωῆς.
6. Ἡ παράθεση τῶν πάντων στά χέρια τοῦ Κυρίου δέν εἶναι παθητική παράδοση στό τυφλό πεπρωμένο, ἀλλά ἐφαρμοσμένη ὑπακοή στό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Συνεπάγεται θυσία τοῦ ἁμαρτωλοῦ «ἐγώ», ἀπαιτεῖ τέλεια αὐταπάρνηση. Συνιστᾶ ἀνώτερη ἐμπειρική σοφία. Γι᾿ αὐτό ἀποτελεῖ τήν πεμπτουσία, τήν ὑπέρτατη φιλοσοφία τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ (προσευχή)
Κύριε, σ᾿ Ἐσένα ἐμπιστευόμαστε ὁλόκληρη τή ζωή μας. Σοῦ τήν παραδίδουμε ὁλόκληρη. Τή θέτουμε πλάι στά πόδια σου ταπεινά, γιά νά τήν κάνεις ὅ,τι θέλεις Ἐσύ· νά τή διευθύνεις ὅπως θέλεις. Νά διατίθεται αὐτή ὄχι σύμφωνα μέ τό δικό μας, ἀλλά σύμφωνα μέ τό δικό σου πανάγιο θέλημα. Γνωρίζουμε ὅτι Ἐσύ ὅλα μπορεῖς νά μᾶς τά κάνεις. Ὅλες τίς εὐλογίες μπορεῖς νά μᾶς τίς χαρίσεις. Ἀπ᾿ ὅλους τούς κινδύνους μπορεῖς νά μᾶς προστατεύσεις. Ἐσύ ἐξουσιάζεις τή ζωή καί τόν θάνατο. Ἐσύ εἶσαι ἡ Σκέπη, ἡ καταφυγή μας, ἡ κραταιά προστασία μας. Πόση ἀσφάλεια νιώθουμε, πόση σιγουριά, πόση ἐλπίδα καί δύναμη, πόσο εἰρηνικοί εἴμαστε, ὅταν ἀφηνόμαστε στήν προστασία σου! Αἰσθανόμαστε ὅτι εἶναι «μεθ᾿ ἡμῶν ὁ Θεός». Καί «εἰ ὁ Θεός ὑπέρ ἡμῶν, τίς καθ᾿ ἡμῶν;» (Ρωμ. η΄ 31). Ἄν ὁ Θεός εἶναι μέ τό μέρος μας, προστάτης μας καί ὑπερασπιστής μας, ποιός θά εἶναι ἐναντίον μας; Κανείς, ὁποιοσδήποτε κι ἄν θελήσει νά μᾶς βλάψει.
ΣΥΝΘΗΜΑ
«ἑαυτούς καί ἀλλήλους καί πᾶσαν τήν ζωήν ἡμῶν Χριστῷ τῷ Θεῷ παραθώμεθα» (αἴτημα θείας Λειτουργίας)
Τό ἑπόμενο θέμα μας θά εἶναι ἀπό τό Περιοδικό «Πρός τή Νίκη», τεῦχος 859, Νοέμβριος 2021, ἀφιερωματικό τεῦχος στόν ἅγιο Γρηγόριο τόν Ε΄.
