ΘΕΜΑ: Τά Εἰσόδια τῆς Θεοτόκου
ΕΒΔΟΜΑΔΑ: 15-21 Νοεμβρίου 2021
ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΚΟ: Λουκ. ι΄ 38-42 καί ια΄ 27-28
ΑΡΘΡΟ: «Τά Εἰσόδια τῆς Θεοτόκου», «Ο ΣΩΤΗΡ», τεῦχ. 2253/15/11/2021 (τό Εὐαγγέλιο τῆς Κυριακῆς).
ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ: † Ἀθανασίου Σ. Φραγκοπούλου, «Ἑορτοδρόμιον», σελ. 329-334, Ἀθῆναι 19701.
Μεταφορτώσεις
Θέμα για τους κυκλάρχες |
Άρθρο |
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ
Διανύουμε τήν περίοδο τῆς νηστείας τῶν Χριστουγέννων καί θά γιορτάσουμε σέ λίγες ἡμέρες τή θεομητορική ἑορτή τῶν Εἰσοδίων τῆς Θεοτόκου. Πρίν ἀρχίσουμε τό θέμα μας, ἄς ψάλουμε τό Κοντάκιο τῆς Ἑορτῆς: «Ὁ καθαρώτατος ναός τοῦ Σωτῆρος, ἡ πολυτίμητος παστάς καί παρθένος, τό ἱερόν θησαύρισμα τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ σήμερον εἰσάγεται ἐν τῷ οἴκῳ Κυρίου…». Οἱ θεοπάτορες, ὁ Ἰωακείμ καί ἡ Ἄννα, ἔρχονται στόν Ναό τοῦ Θεοῦ νά ἀφιερώσουν τήν θεόπαιδα Μαριάμ, τό δῶρο τοῦ Θεοῦ στίς θερμές προσευχές τους.
Οἱ γονεῖς τῆς ἁγνῆς Παρθένου ἦταν ἄνθρωποι πολύ μεγάλης ἀρετῆς καί ἁγιότητος. Εἶχαν ὅμως ἕνα μεγάλο πόνο: Δέν τούς εἶχε χαρίσει ὁ ἅγιος Θεός παιδιά. Μέ νηστεῖες, προσευχές καί δεήσεις Τόν ἱκέτευαν ἡμέρα καί νύχτα νά θεραπεύσει τήν ἀτεκνία τῆς Ἄννας. Καί μάλιστα ἔταζαν στήν προσευχή τους ὅτι, ἄν τούς χαρίσει ὁ Θεός παιδί, θά τό ἀφιερώσουν σ᾿ Ἐκεῖνον. Καί ὤ τοῦ θαύματος! Οἱ πολλές προσευχές τους εἰσακούστηκαν! Ὁ ἅγιος Θεός τούς χάρισε τήν Κεχαριτωμένη Μαριάμ.
Ἄγγελος ἐξ οὐρανοῦ τούς ἔφερε τό χαρμόσυνο μήνυμα. Ὁ Ἰωακείμ ἀκούει ἐκστατικός τό θαυμαστό ἄγγελμα. Μετά ἀπό ἐννέα μῆνες ἡ εὐσεβής Ἄννα ἀξιώνεται νά κρατήσει στά χέρια της «θυγάτριον ἱερώτατον, θυγάτριον θεοπόθητον, θυγάτριον ἀξιόθεον, κάλλος τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως», ὅπως λέει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός.
Ὅταν ἡ Κεχαριτωμένη Μαριάμ γίνεται παιδάκι τριῶν ἐτῶν, οἱ θεοπάτορες γονεῖς της, τηρώντας τήν ὑπόσχεσή τους ὅτι μόλις ἀποκτήσουν παιδί, θά τό ἀφιερώσουν στόν Κύριο, ἔρχονται στόν Ναό τοῦ Θεοῦ νά τήν ἀφιερώσουν σ᾿ Ἐκεῖνον πού τούς τήν χάρισε. Προπορεύονται νεάνιδες κρατώντας ἀναμμένες λαμπάδες, σύμβολα τῆς νοητῆς Λαμπάδος, τῆς Παναγίας: «Νεάνιδες χαίρουσαι καί λαμπάδας κατέχουσαι τῆς Λαμπάδος σήμερον προπορεύονται». Ἀνεβαίνει τίς σκάλες, τίς κλίμακες τοῦ Ναοῦ, αὐτή πού στάθηκε ἡ κλίμακα γιά νά κατέβει ὁ Θεός στή γῆ. Εἰσέρχεται στόν Ναό τοῦ Θεοῦ «ὁ ἔμψυχος ναός τοῦ μεγάλου Βασιλέως», «ἱερῶς ἀνατρέφεσθαι, ὅπως γένηται τοῦ Δεσπότου τῶν ὅλων θεῖος θρόνος… καί φωταυγές ἐνδιαίτημα»! Μέ ἁπλούστερα λόγια, εἰσέρχεται στόν Ναό τοῦ Θεοῦ ἡ θεόπαις Μαριάμ, γιά νά προετοιμασθεῖ γιά τήν ὕψιστη ἀποστολή πού προοριζόταν νά ἐπιτελέσει, νά γίνει Μητέρα τοῦ Θεοῦ. Στέκεται κοντά στήν κιβωτό τῆς Διαθήκης αὐτή πού ἔγινε ἡ Κιβωτός πού μέσα της κράτησε ὄχι τίς πλάκες τοῦ νόμου καί τό μάννα, ἀλλά τόν Νομοδότη καί Μανναδότη Θεό. Ὁ Ἀρχιερέας Ζαχαρίας πληροφορεῖται δι᾿ ἀποκαλύψεως Θεοῦ τί μέλλει νά συμβεῖ, ἐνδύεται τήν ἐπίσημη ἀρχιερατική στολή του καί «ταύτην εὐφραινόμενος ὑποδέχεται, ὡς Θεοῦ κατοικητήριον». Στιγμή ἱερή! Προσφορά μοναδική! Ἡ ἀνθρωπότητα προσφέρει στόν Θεό τό πιό ὑπέροχο ἀπ᾿ ὅλα τά δῶρα: «Μητέρα σεμνήν, μόνην ἀξίαν τοῦ Κτίσαντος»!
Τό θέμα τοῦ Κύκλου πού θά κάνουμε σήμερα, θά τό ἀντλήσουμε ἀπό τήν Εὐαγγελική περικοπή τῆς μεγάλης αὐτῆς θεομητορικῆς Ἑορτῆς. Θά διαβάσουμε ἀπό τό Περιοδικό «Ο ΣΩΤΗΡ» ὡς ἁγιογραφικό Ἀνάγνωσμα καί ὡς ἄρθρο τό Εὐαγγέλιο τῆς Κυριακῆς τῆς 21ης/11ου/21 καί στήν ἀνάπτυξή του θά πάρουμε δύο πολύ δυνατά μηνύματα.
Α΄ ΜΕΡΟΣ: Τό «ἕνα» πού χρειάζεται ἡ ψυχή μας
1. Θά διαβάσουμε ὡς ἁγιογραφικό Ἀνάγνωσμα τό πρῶτο Μέρος τῆς Εὐαγγελικῆς περικοπῆς (Λουκ. ι΄ 38-42), κι ἀμέσως κατόπιν τό πρῶτο Μέρος τοῦ ἄρθρου «Τά εἰσόδια τῆς Θεοτόκου»: Α΄ Τό ἕνα πού χρειάζεται ἡ ψυχή μας, «Ο ΣΩΤΗΡ», τεῦχ. 2253/15/11/2021, καί θά ρωτήσουμε τά Μέλη: Ποιό περιστατικό διηγεῖται ἡ Εὐαγγελική περικοπή; (Σκέψεις Μελῶν…). Διηγεῖται τήν ἐπίσκεψη τοῦ Κυρίου στό σπίτι τοῦ φίλου του, Λαζάρου. Ἐκεῖ Τόν ὑποδέχθηκαν οἱ δύο ἀδελφές τοῦ Λαζάρου, ἡ Μάρθα καί ἡ Μαρία. Ἡ Μάρθα ἔκανε τά πάντα γιά νά ἑτοιμάσει τό φαγητό καί νά περιποιηθεῖ τόν Διδάσκαλο. Ἡ Μαρία κάθισε κοντά στά πόδια του ὡς ταπεινή μαθήτρια κι ἄκουγε μέ ἀπερίσπαστη προσοχή τή διδασκαλία του. Κάποια στιγμή ἡ Μάρθα στάθηκε κοντά στόν Χριστό τοῦ εἶπε: «Κύριε, δέν Σέ νοιάζει πού ἡ ἀδελφή μου μέ ἄφησε μόνη μου νά ὑπηρετῶ καί νά ἑτοιμάζω τό τραπέζι; Πές της νά μέ βοηθήσει». Ὁ Κύριος τῆς ἀποκρίθηκε: «Μάρθα, Μάρθα, μεριμνᾷς καί τυρβάζῃ περί πολλά· ἑνός δέ ἐστι χρεία» (Λουκ. ι΄ 41-42). Ταλαιπωρεῖς τόν νοῦ σου καί κουράζεσαι μέ πολλές ἀγωνιώδεις φροντίδες, καί κουράζεις τό σῶμα σου γιά νά προετοιμάσεις πολλά πράγματα. Ἐνῶ ἕνα εἶναι χρήσιμο καί ἀναγκαῖο, ἡ ἀκρόαση τῆς διδασκαλίας μου. Αὐτή εἶναι ἡ ἀναγκαία πνευματική τροφή γιά τήν ψυχή. Αὐτή τήν τροφή διάλεξε ἡ Μαρία, τήν καλή καί ὠφέλιμη μερίδα, πού δέν θά τῆς ἀφαιρεθεῖ ποτέ.
2. Ἡ ἀπάντηση τοῦ Κυρίου στή Μάρθα ποιό μήνυμα μᾶς δίνει; (Σκέψεις Μελῶν…). Ὁ Κύριος δέν ὑποτιμᾶ τή διακονία, πού εἶναι ἔργο ἱερό καί θεάρεστο, ἀλλά προτάσσει τήν πνευματική ζωή, τήν καλλιέργεια τῆς ἀρετῆς καί τῆς ἁγιότητος, τήν ἀκρόαση καί μελέτη τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ, διότι οἱ ὠφέλειες τῆς πνευματικῆς αὐτῆς τροφῆς δέν εἶναι προσωρινές καί φθαρτές, ἀλλά πνευματικές καί αἰώνιες. «Τό πρῶτον καί μεῖζον ἔργον ὑπέδειξεν ὁ Κύριος ταῦτα εἰπών· οὐχί γάρ ὡς οὐδέν τό τῆς διακονίας ἔργον ἡγήσατο», σχολιάζει ἀρχαῖος ἑρμηνευτής. Τά οἰκογενειακά καί ἐργασιακά μας καθήκοντα καί ἡ διακονία τῶν ἀδελφῶν εἶναι κι αὐτά ἔργα εὐλογημένα, ἀλλά δέν εἶναι «τό πρῶτον καί μεῖζον ἔργον». Ἐμεῖς ὅμως πολλές φορές ἀντιστρέφουμε τά πράγματα. Αὐτό πού εἶναι τό πρῶτο καί μεγαλύτερο ἔργο τό κάνουμε τελευταῖο καί μικρότερο. Κι αὐτά πού εἶναι δευτερότερα ἀξιολογικά καί μικρότερα τά κάνουμε πρῶτα καί μεγαλύτερα. Οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας λένε ὅτι τέχνη τεχνῶν καί ἐπιστήμη ἐπιστημῶν εἶναι ἡ προσευχή, ἡ μελέτη τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ, ἡ πνευματική ζωή. Ἐμεῖς ἔχουμε κάνει τέχνη τεχνῶν καί ἐπιστήμη ἐπιστημῶν τά μαγειρέματα, τά νοικοκυρέματα, τήν ἐπιστήμη, τήν ἐργασία, τίς κοινωνικές ὑποχρεώσεις κλπ. Σ᾿ αὐτά δίνουμε πάντοτε προτεραιότητα. Τρέχουμε καί δέν φθάνουμε νά προλάβουμε τίς δουλειές καί τίς ὑποχρεώσεις μας, παραμελώντας πολύ συχνά τό «ἕνα» καί σπουδαιότερο πού τό ἔχει ἀνάγκη ἡ ψυχή μας: τήν προσευχή, τήν ἀκρόαση καί μελέτη τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ, τήν πνευματική καλλιέργειά μας, τή μυστική ἕνωσή μας μέ τόν Θεό. Γιά τίς καθημερινές ἀσχολίες μας θυσιάζουμε πολλές φορές ἀκόμη καί τήν ἀνάπαυσή μας. Ἐνῶ γιά τά πνευματικά λέμε: «δέν εὐκαιρῶ», «δέν προλαβαίνω οὔτε νά φάω» καί τά ὅμοια.
Τί ἔκανε ἡ Παναγία, πρός τιμήν τῆς ὁποίας ἀναγινώσκεται ἡ Εὐαγγελική περικοπή; Ἀπό τήν παιδική της ἡλικία μέ τήν Εἴσοδό της στόν Ναό τοῦ Θεοῦ ἀφιερώθηκε πλήρως στόν Θεό. Ὅλη ἡ ζωή της ἦταν στραμμένη στόν Υἱό τοῦ Θεοῦ, ἦταν μιά διαρκής μυστική ἕνωση μαζί Του. Σάν νά μήν ὑπῆρχε γύρω της κόσμος ἀνθρώπων, πού βυθίζονται σέ μιά ἀγωνιώδη μέριμνα νά δοῦν τό ἕνα, νά δοῦν τό ἄλλο· νά ἀκούσουν τό ἕνα, νά ἀκούσουν τό ἄλλο· νά κάνουν τό ἕνα, νά κάνουν τό ἄλλο. Ἡ Παναγία δέν ζοῦσε γιά τόν κόσμο, ἀλλά γιά τόν Θεό. Ἡ ζωή της μιά ζωή ἀφιερωμένη ἐξ ὁλοκλήρου στόν Κύριο. Γι᾿ αὐτό ἀξιώθηκε νά γίνει «Μήτηρ Θεοῦ» καί τή μακαρίζουν ὅλες οἱ γενεές τῶν πιστῶν, ὅπως θά δοῦμε στή συνέχεια τῆς Εὐαγγελικῆς περικοπῆς.
Β΄ ΜΕΡΟΣ: Ὁ μακαρισμός τῆς Θεοτόκου
1. Ἔπειτα θά διαβάσουμε ὡς ἁγιογραφικό Ἀνάγνωσμα τό δεύτερο Μέρος τῆς Εὐαγγελικῆς περικοπῆς (ια΄ 27-28) κι ἀμέσως κατόπιν τό δεύτερο Μέρος τοῦ ἄρθρου «Β΄ Ὁ μακαρισμός τῆς θεοτόκου», καί θά ρωτήσουμε τά Μέλη: Ποιό περιστατικό διηγεῖται ἡ συνέχεια τῆς Εὐαγγελικῆς περικοπῆς; (Σκέψεις Μελῶν…). Λέει ὅτι τήν ὥρα πού μιλοῦσε ὁ Κύριος στά πλήθη τῶν ἀνθρώπων, κάποια γυναίκα τοῦ λαοῦ ἐνθουσιάστηκε καί φώναξε δυνατά: «Μακαρία ἡ κοιλία ἡ βαστάσασά σε καί μαστοί οὕς ἐθήλασας» (Λουκ. ια΄27). Εὐτυχισμένη εἶναι ἡ Μητέρα πού σέ γέννησε καί σέ ἀνέθρεψε. Ὁ Κύριος ἀποκρίθηκε: Εἶναι ὄντως εὐτυχισμένη ἡ Μητέρα μου. Ἀλλά μακάριοι εἶναι καί ὅσοι ἀκοῦν τόν λόγο τοῦ Θεοῦ καί τόν ἐφαρμόζουν στή ζωή τους.
2. Μᾶς κάνει ἐντύπωση ὅτι δέν μακάρισε τήν Παναγία μόνο μία ἁπλή γυναίκα τοῦ λαοῦ, ἀλλά τή μακάρισε κι ὁ ἴδιος ὁ Κύριος. Γιατί τή μακάρισε; (Σκέψεις Μελῶν…). Τή μακάρισε πρωτίστως διότι ἀξιώθηκε νά γίνει «Μήτηρ Θεοῦ», ἀλλά καί διότι σέ ὅλη τή ζωή της μελετοῦσε μέ προσοχή τόν λόγο του καί τόν τηροῦσε μέ ἀκρίβεια. Γι᾿ αὐτό εἶναι ἡ πιό εὐλογημένη ἀπό ὅλες τίς γυναῖκες ὅλων τῶν ἐποχῶν. Γι᾿ αὐτό τή μακαρίζουν μέσα στό πέρασμα τῶν αἰώνων ὅλες οἱ γενεές τῶν πιστῶν. Σὲ ὅλα τά σημεῖα τοῦ κόσμου οἱ Χριστιανοί ἀποδίδουμε τιμή στή Θεοτόκο. Κι ἀπό ὅλα τά σημεῖα τοῦ κόσμου ἀναπέμπονται διαρκῶς προσευχές πρός τόν θρόνο τῆς «Πλατυτέρας τῶν Οὐρανῶν». Πάμπολλοι ἱεροί Ναοί τῆς χώρας μας εἶναι ἀφιερωμένοι σ’ Ἐκείνη καί σέ κάθε ἑορτή της γεμίζουν μέ πιστούς, πού γονατίζουν εὐλαβικά στίς ἱερές εἰκόνες της καί ζητοῦν τήν προστασία της. Ποιᾶς τιμῆς ἀξιώθηκε ἀπό τόν Θεό καί τούς ἀνθρώπους ἡ Θεοτόκος! Κι ὅλα αὐτά ἐπειδή ἦταν τελείως ἀφοσιωμένη στόν «Ἕνα», ἀληθινό Θεό. Ὁ λόγος Του ἦταν τό διαρκές ἐντρύφημα τῆς καρδιᾶς της, ἡ πυξίδα πού ὅριζε τή ζωή της. Τό παράδειγμά της ἄς ἀκολουθήσουμε κι ἐμεῖς μελετώντας καί ἐφαρμόζοντας τό θέλημα τοῦ Κυρίου στή ζωή μας, ὥστε νά μᾶς δοξάσει στήν οὐράνια Βασιλεία του.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
«Χριστιανέ, τό ΕΝΑ, τό μέγα καί ὕψιστο εἶναι ἡ ψυχή σου, γιά τή σωτηρία τῆς ὁποίας ὁ Χριστός ἔχυσε τό Αἷμα του πάνω στόν Σταυρό· εἶναι ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ πού σέ τρέφει πνευματικά καί σέ ζωογονεῖ· εἶναι τό Ἄχραντο Σῶμα καί τό Τίμιο Αἷμα τοῦ Κυρίου πού σέ ἀφθαρτοποιεῖ· εἶναι ἡ «ἀγαθή μερίδα» πού διάλεξε ἡ ἀδελφή τοῦ Λαζάρου Μαρία καί τήν ἐπήνεσε ὁ Χριστός. Ἐκεῖ στρέψε τήν προσοχή σου. Ἄκουε, μελέτα μέ προσοχή τόν λόγο τοῦ Θεοῦ καί ἡ ὠφέλειά σου θά εἶναι μεγάλη καί δέν θά σοῦ ἀφαιρεθεῖ ποτέ. Θά εἶναι αἰώνια. Κι ἐσύ θά εἶσαι αἰωνίως πανευτυχής καί μακάριος».
ΣΥΝΘΗΜΑ
«Μάρθα, Μάρθα, μεριμνᾷς καί τυρβάζῃ περί πολλά· ἑνός δέ ἐστι χρεία» (Λουκ. ι΄ 41-42)
Τό ἑπόμενο θέμα μας θά εἶναι ἀπό τό ἄρθρο: «Τό κλειδί τοῦ οὐρανοῦ», «Ο ΣΩΤΗΡ», τεῦχ. 2241/15.4.2021/ σελ. 191-192.