Εὐαγγελικό Ἀνάγνωσμα Κυριακῆς 19 Δεκεμβρίου 2021, Κυριακῆς πρό τῆς Χριστοῦ Γεννήσεως (Ματθ. α΄ 1-25)
Βίβλος γενέσεως Ἰησοῦ Χριστοῦ, υἱοῦ Δαυῒδ υἱοῦ Ἀβραάμ. Ἀβραὰμ ἐγέννησε τὸν Ἰσαάκ, Ἰσαὰκ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἰακώβ, Ἰακὼβ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἰούδαν καὶ τοὺς ἀδελφοὺς αὐτοῦ, Ἰούδας δὲ ἐγέννησε τὸν Φαρὲς καὶ τὸν Ζαρὰ ἐκ τῆς Θάμαρ, Φαρὲς δὲ ἐγέννησε τὸν Ἐσρώμ, Ἐσρὼμ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἀράμ, Ἀρὰμ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἀμιναδάβ, Ἀμιναδὰβ δὲ ἐγέννησε τὸν Ναασσών, Ναασσὼν δὲ ἐγέννησε τὸν Σαλμών, Σαλμὼν δὲ ἐγέννησε τὸν Βοὸζ ἐκ τῆς Ραχάβ, Βοὸζ δὲ ἐγέννησε τὸν Ὠβὴδ ἐκ τῆς Ρούθ, Ὠβὴδ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἰεσσαί, Ἰεσσαὶ δὲ ἐγέννησε τὸν Δαυῒδ τὸν βασιλέα. Δαυῒδ δὲ ὁ βασιλεὺς ἐγέννησε τὸν Σολομῶντα ἐκ τῆς τοῦ Οὐρίου, Σολομὼν δὲ ἐγέννησε τὸν Ροβοάμ, Ροβοὰμ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἀβιά, Ἀβιὰ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἀσά, Ἀσὰ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἰωσαφάτ, Ἰωσαφὰτ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἰωράμ, Ἰωρὰμ δὲ ἐγέννησε τὸν Ὀζίαν, Ὀζίας δὲ ἐγέννησε τὸν Ἰωάθαμ, Ἰωάθαμ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἄχαζ, Ἄχαζ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἐζεκίαν, Ἐζεκίας δὲ ἐγέννησε τὸν Μανασσῆ, Μανασσῆς δὲ ἐγέννησε τὸν Ἀμών, Ἀμὼν δὲ ἐγέννησε τὸν Ἰωσίαν, Ἰωσίας δὲ ἐγέννησε τὸν Ἰεχονίαν καὶ τοὺς ἀδελφοὺς αὐτοῦ ἐπὶ τῆς μετοικεσίας Βαβυλῶνος. Μετὰ δὲ τὴν μετοικεσίαν Βαβυλῶνος Ἰεχονίας ἐγέννησε τὸν Σαλαθιήλ, Σαλαθιὴλ δὲ ἐγέννησε τὸν Ζοροβάβελ, Ζοροβάβελ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἀβιούδ, Ἀβιοὺδ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἐλιακείμ, Ἐλιακεὶμ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἀζώρ, Ἀζὼρ δὲ ἐγέννησε τὸν Σαδώκ, Σαδὼκ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἀχείμ, Ἀχεὶμ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἐλιούδ, Ἐλιοὺδ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἐλεάζαρ, Ἐλεάζαρ δὲ ἐγέννησε τὸν Ματθάν, Ματθὰν δὲ ἐγέννησε τὸν Ἰακώβ, Ἰακὼβ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἰωσὴφ τὸν ἄνδρα Μαρίας, ἐξ ἧς ἐγεννήθη Ἰησοῦς ὁ λεγόμενος Χριστός. Πᾶσαι οὖν αἱ γενεαὶ ἀπὸ Ἀβραὰμ ἕως Δαυῒδ γενεαὶ δεκατέσσαρες, καὶ ἀπὸ Δαυῒδ ἕως τῆς μετοικεσίας Βαβυλῶνος γενεαὶ δεκατέσσαρες, καὶ ἀπὸ τῆς μετοικεσίας Βαβυλῶνος ἕως τοῦ Χριστοῦ γενεαὶ δεκατέσσαρες. Τοῦ δὲ Ἰησοῦ Χριστοῦ ἡ γέννησις οὕτως ἦν. μνηστευθείσης γὰρ τῆς μητρὸς αὐτοῦ Μαρίας τῷ Ἰωσήφ, πρὶν ἢ συνελθεῖν αὐτοὺς εὑρέθη ἐν γαστρὶ ἔχουσα ἐκ Πνεύματος Ἁγίου. Ἰωσὴφ δὲ ὁ ἀνὴρ αὐτῆς, δίκαιος ὢν καὶ μὴ θέλων αὐτὴν παραδειγματίσαι, ἐβουλήθη λάθρα ἀπολῦσαι αὐτήν. ταῦτα δὲ αὐτοῦ ἐνθυμηθέντος ἰδοὺ ἄγγελος Κυρίου κατ᾿ ὄναρ ἐφάνη αὐτῷ λέγων· Ἰωσὴφ υἱὸς Δαυΐδ, μὴ φοβηθῇς παραλαβεῖν Μαριὰμ τὴν γυναῖκά σου· τὸ γὰρ ἐν αὐτῇ γεννηθὲν ἐκ Πνεύματός ἐστιν Ἁγίου· τέξεται δὲ υἱὸν καὶ καλέσεις τὸ ὄνομα αὐτοῦ Ἰησοῦν· αὐτὸς γὰρ σώσει τὸν λαὸν αὐτοῦ ἀπὸ τῶν ἁμαρτιῶν αὐτῶν. Τοῦτο δὲ ὅλον γέγονεν ἵνα πληρωθῇ τὸ ρηθὲν ὑπὸ τοῦ Κυρίου διὰ τοῦ προφήτου λέγοντος· ἰδοὺ ἡ παρθένος ἐν γαστρὶ ἕξει καὶ τέξεται υἱόν, καὶ καλέσουσι τὸ ὄνομα αὐτοῦ Ἐμμανουήλ, ὅ ἐστι μεθερμηνευόμενον μεθ᾿ ἡμῶν ὁ Θεός. Διεγερθεὶς δὲ ὁ Ἰωσὴφ ἀπὸ τοῦ ὕπνου ἐποίησεν ὡς προσέταξεν αὐτῷ ὁ ἄγγελος Κυρίου καὶ παρέλαβε τὴν γυναῖκα αὐτοῦ, καὶ οὐκ ἐγίνωσκεν αὐτὴν ἕως οὗ ἔτεκε τὸν υἱὸν αὐτῆς τὸν πρωτότοκον, καὶ ἐκάλεσε τὸ ὄνομα αὐτοῦ Ἰησοῦν.
1. Ὁ προσδοκώμενος Μεσσίας
Βρισκόμαστε ἤδη λίγες ἡμέρες πρὶν ἀπὸ τὰ Χριστούγεννα καὶ ἡ Εὐαγγελικὴ περικοπὴ ποὺ ἀκούσαμε σήμερα, Κυριακὴ πρὸ τῆς Χριστοῦ Γεννήσεως, παραθέτει σὲ ἕνα μεγάλο μέρος της ἕνα μακρὺ κατάλογο ἑβραϊκῶν ὀνομάτων, ποὺ ἀποτελεῖ τὸν γενεαλογικὸ κατάλογο τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ἡ ἁλυσίδα αὐτὴ τῶν ὀνομάτων ξεκινᾶ ἀπὸ τὸν Πατριάρχη Ἀβραάμ, συνεχίζει μέχρι τὸν Δαβίδ, κατόπιν φθάνει στὴ βαβυλώνια αἰχμαλωσία καὶ τέλος καταλήγει στὸν Ἰωσήφ, τὸν μνήστορα τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου.
Ἴσως σὲ κάποιους νὰ ἀκούγεται κουραστικὴ ὅλη αὐτὴ ἡ ἀλληλουχία τῶν ὀνομάτων, κάποια ἀπὸ τὰ ὁποῖα ἴσως νὰ εἶναι καὶ ἄγνωστα. Ἡ ἀναφορά τους ὅμως ἔχει πολὺ μεγάλη σημασία, διότι ἐπιβεβαιώνει ὅτι ὁ Χριστὸς εἶναι ἕνα πρόσωπο πραγματικό, ποὺ ἔζησε σὲ συγκεκριμένη χρονικὴ στιγμὴ τῆς ἱστορίας.
Ἐπιπλέον, μὲ τὴν παράθεση ὅλων αὐτῶν τῶν ὀνομάτων ὁ ἱερὸς εὐαγγελιστὴς Ματθαῖος ἀποδεικνύει στοὺς Ἑβραίους, στοὺς ὁποίους ἀπευθύνει πρωτίστως τὸ Εὐαγγέλιό του, ὅτι ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς εἶναι ὁ Λυτρωτής, ποὺ ἐπὶ αἰῶνες περίμεναν. Διότι εἶναι ἀπόγονος τοῦ Ἀβραὰμ καὶ τοῦ Δαβίδ. Στὸ δὲ πρόσωπό του ἐπαληθεύονται οἱ προφητεῖες ἐκεῖνες, ποὺ ἔλεγαν ὅτι ὁ ἀναμενόμενος Μεσσίας θὰ προερχόταν ἀπὸ τὸ γένος τοῦ Ἀβραὰμ καὶ τοῦ Δαβίδ.
Ὅλες λοιπὸν αὐτὲς οἱ γενεὲς τῶν ἀνθρώπων προσδοκοῦσαν τὴ λύτρωση. Οἱ ἄνθρωποι ἔρχονταν στὴ ζωὴ καὶ πέθαιναν ἔχοντας τὴ λαχτάρα μέσα τους νὰ ἀντικρίσουν τὸν Μεσσία, τὸν Χριστό· ἔχοντας τὴν ἀσίγαστη προσμονὴ νὰ ὑποδεχθοῦν τὸν Ἐλευθερωτή, ποὺ εἶχε προφητευθεῖ ὅτι ἐπρόκειτο νὰ ἔλθει. Τὸν λυτρωτὴ Ἰησοῦ, ποὺ ἐπὶ αἰῶνες προσδοκοῦσαν οἱ Ἑβραῖοι στὴν Παλαιὰ Διαθήκη, ἀλλὰ τελικὰ ὅταν ἦλθε, δὲν Τὸν ἀναγνώρισαν, κατὰ τὸ θεῖο του ἔλεος ἐμεῖς οἱ Χριστιανοὶ ἀξιωνόμαστε νὰ Τὸν συναντοῦμε μέσα στὴν ἁγία του Ἐκκλησία. Θὰ Τὸν ὑποδεχθοῦμε μάλιστα σὲ λίγες ἡμέρες, ποὺ θὰ ἑορτάσουμε τὰ Χριστούγεννα, δηλαδὴ τὴν εἴσοδό του στὴν ἱστορία τοῦ κόσμου. Εἶναι Αὐτὸς ποὺ δίνει νόημα στὴν ἱστορία καὶ στὴ ζωὴ τοῦ καθενός μας. Καὶ ὄχι μόνο Τὸν συναντοῦμε, ἀλλὰ ἐπιπλέον ἔχουμε τὴ δυνατότητα νὰ μένουμε ἑνωμένοι μαζί Του μὲ τὰ ἱερὰ Μυστήρια καὶ νὰ ἀπολαμβάνουμε τὰ ἀσύλληπτα ἀγαθὰ τῆς θείας Ἐνανθρωπήσεώς του. Γι᾿ αὐτὸ εἴμαστε ἀσυγκρίτως πιὸ εὐεργετημένοι ἀπὸ τοὺς προγόνους τοῦ Χριστοῦ.
2. Τὸ ὄνομα «Ἰησοῦς»
Στὸ δεύτερο μέρος τῆς περικοπῆς ὁ ἱερὸς Εὐαγγελιστὴς ἑστιάζει τὴν προσοχή μας στὴν ὑπερφυσικὴ Γέννηση τοῦ Κυρίου. Μᾶς πληροφορεῖ ὅτι, ὅταν ἡ Παρθένος Μαρία ἀρραβωνιάσθηκε μὲ τὸν Ἰωσήφ, προτοῦ συγκατοικήσουν ὡς σύζυγοι, βρέθηκε ἔγκυος μὲ τὴ δημιουργικὴ ἐπενέργεια τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Μόλις ὅμως ὁ Ἰωσὴφ ἀντιλήφθηκε τὴν ἐγκυμοσύνη της, σκέφθηκε νὰ τὴ διώξει κρυφά. Ἐπειδὴ ἦταν ἐνάρετος ἄνθρωπος, δὲν ἤθελε νὰ τὴ διαπομπεύσει δημόσια. Ἀλλὰ τότε ἐμφανίσθηκε στὸ ὄνειρό του Ἄγγελος Κυρίου καὶ τοῦ εἶπε: Ἰωσήφ, μὴ διστάσεις καὶ μὴ φοβηθεῖς νὰ παραλάβεις στὸ σπίτι σου τὴ μνηστή σου Μαρία. Διότι τὸ παιδὶ ποὺ κυοφορεῖ, προέρχεται ἀπὸ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα. «Τέξεται δὲ υἱόν, καὶ καλέσεις τὸ ὄνομα αὐτοῦ Ἰησοῦν· αὐτὸς γὰρ σώσει τὸν λαὸν αὐτοῦ ἀπὸ τῶν ἁμαρτιῶν αὐτῶν». Θὰ γεννήσει Υἱὸ κι ἐσὺ θὰ τοῦ δώσεις τὸ ὄνομα «Ἰησοῦς», ποὺ σημαίνει «Σωτήρας», διότι Αὐτὸς θὰ σώσει τὸν λαό του ἀπὸ τὶς ἁμαρτίες τους.
Μὲ ὅλα αὐτὰ ἐπαληθεύθηκε πλήρως ἐκεῖνο ποὺ εἶχε πεῖ ὁ Κύριος αἰῶνες πρὶν μέσῳ τοῦ προφήτη Ἡσαΐα: Ἰδού, ἡ Παρθένος θὰ συλλάβει καὶ θὰ γεννήσει Υἱό, καὶ ὅσοι θὰ πιστεύουν σ᾿ Αὐτόν, θὰ Τὸν ὀνομάσουν «Ἐμμανουήλ», ποὺ σημαίνει «ὁ Θεὸς εἶναι μαζί μας». Ὁ Ἰωσὴφ ἔπραξε ὅ,τι τοῦ εἶπε ὁ Ἄγγελος. Παρέλαβε τὴ Μαριὰμ στὸ σπίτι του, ἀλλὰ ποτὲ δὲν ἦλθε σὲ σχέση συζυγικὴ μαζί της. Ὅταν δὲ ἡ Παναγία γέννησε τὸν πρῶτο καὶ μονάκριβο Υἱό της, ὁ Ἰωσὴφ Τὸν ὀνόμασε «Ἰησοῦ».
«Ἰησοῦς», δηλαδὴ «Σωτήρας», «Λυτρωτής»· αὐτὸ εἶναι τὸ ὄνομα τοῦ ἐνανθρωπήσαντος Θεοῦ. Ἐκφράζει δὲ τὸν σκοπὸ τῆς ἐλεύσεώς του στὸν κόσμο, ποὺ εἶναι ἡ σωτηρία τοῦ ἀνθρώπινου γένους. Ὁ Θεὸς ἔγινε ἄνθρωπος γιὰ νὰ μᾶς λυτρώσει ὄχι ἀπὸ κάποιον ὁρατὸ ἐχθρό, ἀλλὰ ἀπὸ τὸν πιὸ ἀδυσώπητο δυνάστη, ποὺ ἐπὶ αἰῶνες καταδίκαζε τοὺς ἀνθρώπους σὲ θάνατο· γιὰ νὰ μᾶς ἀπαλλάξει ἀπὸ τὴν ἁμαρτία καὶ νὰ μᾶς καταστήσει ἀθάνατους καὶ κατὰ Χάριν υἱοὺς τοῦ Θεοῦ. Γι᾿ αὐτὸ καὶ τὸ ὄνομα «Ἰησοῦς» εἶναι τὸ πιὸ ποθητὸ καὶ λατρευτὸ ὄνομα στὰ χείλη τῶν Μαρτύρων, τῶν Ὁσίων καὶ ὅλων τῶν Ἁγίων τῆς Ἐκκλησίας μας, ἀλλὰ καὶ στὰ χείλη κάθε πιστοῦ Χριστιανοῦ.
Σὲ λίγες ἡμέρες θὰ γιορτάσουμε τὰ Χριστούγεννα καὶ θὰ ὑποδεχθοῦμε τὸν προσωπικό μας «Σωτήρα», τὸν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό. Ἂς Τὸν εὐχαριστήσουμε γιὰ ὅ,τι ἔχει κάνει γιὰ τὴ σωτηρία μας κι ἂς ἀποθέσουμε ἐνώπιόν Του τὴν ἐλπίδα τῆς σωτηρίας ὅλου τοῦ κόσμου, ἀλλὰ καὶ τῆς ψυχῆς μας.
