Εὐαγγελικό Ἀνάγνωσμα Κυριακῆς 26 Δεκεμβρίου 2021, Κυριακῆς μετά τῆς Χριστοῦ Γεννήσεως (Ματθ. β΄ 13-23)
Ἀναχωρησάντων τῶν μάγων ἰδοὺ ἄγγελος Κυρίου φαίνεται κατ᾿ ὄναρ τῷ Ἰωσὴφ λέγων· ἐγερθεὶς παράλαβε τὸ παιδίον καὶ τὴν μητέρα αὐτοῦ καὶ φεῦγε εἰς Αἴγυπτον, καὶ ἴσθι ἐκεῖ ἕως ἂν εἴπω σοι· μέλλει γὰρ Ἡρῴδης ζητεῖν τὸ παιδίον τοῦ ἀπολέσαι αὐτό. Ὁ δὲ ἐγερθεὶς παρέλαβε τὸ παιδίον καὶ τὴν μητέρα αὐτοῦ νυκτὸς καὶ ἀνεχώρησεν εἰς Αἴγυπτον, καὶ ἦν ἐκεῖ ἕως τῆς τελευτῆς Ἡρῴδου, ἵνα πληρωθῇ τὸ ρηθὲν ὑπὸ τοῦ Κυρίου διὰ τοῦ προφήτου λέγοντος· ἐξ Αἰγύπτου ἐκάλεσα τὸν υἱόν μου. Τότε Ἡρῴδης ἰδὼν ὅτι ἐνεπαίχθη ὑπὸ τῶν μάγων, ἐθυμώθη λίαν, καὶ ἀποστείλας ἀνεῖλε πάντας τοὺς παῖδας τοὺς ἐν Βηθλεὲμ καὶ ἐν πᾶσι τοῖς ὁρίοις αὐτῆς ἀπὸ διετοῦς καὶ κατωτέρω, κατὰ τὸν χρόνον ὃν ἠκρίβωσε παρὰ τῶν μάγων. τότε ἐπληρώθη τὸ ρηθὲν ὑπὸ Ἱερεμίου τοῦ προφήτου λέγοντος· φωνὴ ἐν Ραμᾷ ἠκούσθη, θρῆνος καὶ κλαυθμὸς καὶ ὀδυρμὸς πολύς· Ραχὴλ κλαίουσα τὰ τέκνα αὐτῆς, καὶ οὐκ ἤθελε παρακληθῆναι, ὅτι οὐκ εἰσίν. Τελευτήσαντος δὲ τοῦ Ἡρῴδου ἰδοὺ ἄγγελος Κυρίου κατ᾿ ὄναρ φαίνεται τῷ Ἰωσὴφ ἐν Αἰγύπτῳ λέγων· ἐγερθεὶς παράλαβε τὸ παιδίον καὶ τὴν μητέρα αὐτοῦ καὶ πορεύου εἰς γῆν Ἰσραήλ· τεθνήκασι γὰρ οἱ ζητοῦντες τὴν ψυχὴν τοῦ παιδίου. ὁ δὲ ἐγερθεὶς παρέλαβε τὸ παιδίον καὶ τὴν μητέρα αὐτοῦ καὶ ἦλθεν εἰς γῆν Ἰσραήλ. ἀκούσας δὲ ὅτι Ἀρχέλαος βασιλεύει ἐπὶ τῆς Ἰουδαίας ἀντὶ Ἡρῴδου τοῦ πατρὸς αὐτοῦ, ἐφοβήθη ἐκεῖ ἀπελθεῖν· χρηματισθεὶς δὲ κατ᾿ ὄναρ ἀνεχώρησεν εἰς τὰ μέρη τῆς Γαλιλαίας, καὶ ἐλθὼν κατῴκησεν εἰς πόλιν λεγομένην Ναζαρέτ, ὅπως πληρωθῇ τὸ ρηθὲν διὰ τῶν προφητῶν ὅτι Ναζωραῖος κληθήσεται.
1. Ὁ Χριστὸς ἐξόριστος
Ἡ σημερινὴ Εὐαγγελικὴ περικοπὴ τῆς «Κυριακῆς μετὰ τὴν Χριστοῦ Γέννησιν» μᾶς περιγράφει τὰ θαυμαστὰ καὶ διδακτικὰ γεγονότα ποὺ ἀκολούθησαν μετὰ τὴν ἀναχώρηση τῶν Μάγων γιὰ τὴν πατρίδα τους. Ἄγγελος Κυρίου ἐμφανίσθηκε τότε στὸν Ἰωσὴφ καὶ τοῦ εἶπε νὰ πάρει τὸν νεογέννητο Ἰησοῦ καὶ τὴ Μητέρα του καὶ νὰ κατευθυνθοῦν στὴν Αἴγυπτο, γιὰ νὰ γλυτώσουν ἀπὸ τὴ μανία τοῦ Ἡρώδη, ποὺ ἤθελε νὰ θανατώσει τὸν Ἰησοῦ. Ὁ Ἰωσὴφ ἀμέσως ὑπάκουσε στὸ πρόσταγμα τοῦ Ἀγγέλου. «Ἐγερθεὶς παρέλαβε τὸ παιδίον καὶ τὴν μητέρα αὐτοῦ νυκτὸς καὶ ἀνεχώρησεν εἰς Αἴγυπτον». Μέσα στὴ νύχτα πῆρε τὸ παιδὶ καὶ τὴ Μητέρα του καὶ ἔφυγαν γιὰ τὴν Αἴγυπτο, ὅπου παρέμειναν μέχρι τὸν θάνατο τοῦ Ἡρώδη, ὅπως τὸ εἶχε προφητέψει αἰῶνες πρὶν ὁ Ὡσηέ: «Ἐξ Αἰγύπτου ἐκάλεσα τὸν υἱόν μου». Ἡ δὲ κλήση καὶ ἐπιστροφὴ τοῦ Κυρίου ἀπὸ τὴν Αἴγυπτο προεικόνιζε τὴν κλήση ὅλων τῶν ἀνθρώπων διὰ τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ καὶ τὴν ἐπιστροφή τους ἀπὸ τὴν πνευματικὴ δουλεία.
Φεύγει ἀρχικὰ ὁ Πλάστης κυνηγημένος ἀπὸ τὸ πλάσμα του· καταδιώκεται ὡς ἐπικίνδυνος· ὑποβάλλεται στὸν κόπο τῆς μακρᾶς ὁδοιπορίας, στοὺς κινδύνους τῆς νύχτας, στὴ φτώχεια τῆς προσφυγιᾶς. Παρόλο ποὺ θὰ μποροῦσε ὡς παντοδύναμος Θεὸς νὰ ἐξοντώσει τὸν παράφρονα Ἡρώδη, προτιμᾶ ὡστόσο τὴ δική του φυγή. Ἐξόριστος, ξενιτεμένος καὶ κατατρεγμένος ὁδεύει πρὸς τὴν Αἴγυπτο. Μᾶς διδάσκει ἔτσι ἀπὸ τὶς πρῶτες κιόλας στιγμὲς τῆς ἐπίγειας ζωῆς του νὰ ὑπομένουμε κι ἐμεῖς ἀγόγγυστα τοὺς κόπους, τὶς στερήσεις καὶ τὶς δυσκολίες ποὺ συναντοῦμε κάποτε στὴ ζωή μας. Ἂν Ἐκεῖνος, ὁ ἄπειρος καὶ ἀναμάρτητος Θεός, ἀπὸ βρέφος ἀκόμη δέχεται ἀδιαμαρτύρητα νὰ ὑποστεῖ κακουχίες καὶ ταλαιπωρίες, ἂς ἀκολουθοῦμε κι ἐμεῖς τὸ παράδειγμά του κι ἂς ἀντιμετωπίζουμε μὲ ἐμπιστοσύνη στὴ θεία Πρόνοια κάθε δοκιμασία μας.
2. Τὸ τέλος τῶν διωκτῶν του
Ὁ αἱμοσταγὴς Ἡρώδης περίμενε στὸ μεταξὺ τὴν ἐπιστροφὴ τῶν Μάγων γιὰ νὰ πάρει πληροφορίες σχετικὰ μὲ τὸν τόπο γεννήσεως τοῦ Κυρίου. Οἱ Μάγοι ὅμως ὕστερα ἀπὸ προτροπὴ τοῦ Ἀγγέλου ἔφυγαν ἀπὸ διαφορετικὸ δρόμο γιὰ τὴν πατρίδα τους. Ὅταν λοιπὸν ὁ Ἡρώδης ἀντιλήφθηκε ὅτι τὸν ἐξαπάτησαν, ἐξοργίσθηκε τόσο πολύ, ποὺ ἔστειλε στρατιῶτες νὰ θανατώσουν ὅλα τὰ νεογέννητα ἀγόρια μέχρι δύο ἐτῶν, ποὺ ἦταν στὴ Βηθλεὲμ καὶ στὰ περίχωρά της, ὅπως εἶχε ὑπολογίσει τὸν χρόνο ἀπὸ τὶς ἀρχικὲς πληροφορίες τῶν Μάγων. Θρῆνος, κλάματα καὶ ὀδυρμὸς πολὺς ἔπεσε τότε στὴν περιοχὴ τῆς Βηθλεέμ, γιὰ νὰ ἐκπληρωθεῖ ἔτσι ἡ σχετικὴ προφητεία ποὺ εἶχε πεῖ ὁ Ἱερεμίας. Οἱ δὲ μητέρες, ποὺ ἦταν ἀπόγονοι τῆς Ραχήλ, τῆς συζύγου τοῦ Ἰακώβ, θρηνοῦσαν ἀπαρηγόρητες γιὰ τὰ ἀθῶα παιδιά τους, ποὺ δὲν βρίσκονταν πλέον στὴ ζωή.
Ἔπειτα ἀπὸ καιρό, ὅταν πλέον πέθανε μὲ τρόπο ὀδυνηρὸ ὁ Ἡρώδης, ὁ πρῶτος διώκτης τοῦ Χριστοῦ, Ἄγγελος Κυρίου ἐμφανίσθηκε πάλι στὸν Ἰωσήφ, ὁ ὁποῖος τὸν προέτρεψε νὰ πάρει τὸν Ἰησοῦ καὶ τὴ Μητέρα του καὶ νὰ ἐπιστρέψουν στὴ χώρα τῶν Ἰσραηλιτῶν, διότι ἦταν ἤδη νεκροὶ αὐτοὶ ποὺ ζητοῦσαν νὰ ἀφαιρέσουν τὴ ζωὴ τοῦ νεογέννητου Κυρίου· «τεθνήκασι γὰρ οἱ ζητοῦντες τὴν ψυχὴν τοῦ παιδίου».
Ὁ Ἰωσὴφ ἔπραξε μὲ τὴν ἴδια προθυμία ὅ,τι τοῦ εἶπε ὁ Ἄγγελος. Φοβήθηκε ὅμως νὰ μεταβεῖ στὴν Ἰουδαία, διότι ἐκεῖ βασίλευε ἀκόμα ὁ Ἀρχέλαος, ὁ γιὸς τοῦ Ἡρώδη. Ὕστερα ἀπὸ νέα ἐντολὴ τοῦ Θεοῦ πῆγε στὴ Γαλιλαία, στὴν πόλη Ναζαρέτ· πραγματοποιήθηκαν ἔτσι οἱ προφητεῖες, ποὺ ἔλεγαν ὅτι ὁ Κύριος θὰ ὀνομασθεῖ ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς του περιφρονητικὰ «Ναζωραῖος».
Ὁ Ἡρώδης, ὁ φρικτὸς αὐτὸς τύραννος, ποὺ πολέμησε τὸν Χριστό, αὐτὸς ποὺ πρῶτος θέλησε νὰ Τὸν ἐξαφανίσει ἀπὸ τὸν κόσμο σφάζοντας πλῆθος ἀπὸ ἀθῶα βρέφη, χάθηκε. Ἦταν πλέον νεκρός, νικημένος ἀπὸ τὴ φθορά, θαμμένος στὴ γῆ. Τὴν τραγικὴ πορεία του ἀκολούθησαν ὅλοι οἱ μεταγενέστεροι πολέμιοι τοῦ Θεανθρώπου· ὅλοι αὐτοὶ δηλαδὴ ποὺ μὲ μίσος Τὸν βλασφήμησαν καὶ μὲ πεῖσμα ἀγωνίσθηκαν νὰ ξεριζώσουν τὸ ὄνομά του ἀπὸ τὶς καρδιὲς τῶν πιστῶν, ὁδηγώντας τους σὲ φρικτὰ βασανιστήρια· ὅλοι ἐκεῖνοι ποὺ προσπάθησαν νὰ σπιλώσουν τὴ μορφή του καὶ νὰ πολεμήσουν τὴν Ἐκκλησία του. Οἱ ἴδιοι ἡττήθηκαν, χάθηκαν στὸ βάραθρο τῆς αἰώνιας ἀπώλειας, ἐνῶ ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ «πολεμουμένη νικᾷ» καὶ θριαμβεύει.
Ἂς μὴ φοβόμαστε λοιπόν, ἐὰν καὶ σήμερα ἡ Ἐκκλησία μας ἀντιμετωπίζει τὴν ἐχθρότητα, τὸν ἐμπαιγμὸ καὶ τὴν περιφρόνηση τοῦ κόσμου καὶ τῶν ἰσχυρῶν τῆς γῆς. Ἂς μὴ μᾶς καταβάλλει ψυχικὰ ὁ ὕπουλος διωγμὸς ποὺ ὑφίσταται σήμερα. Ἡ ἱστορία θὰ ἐπαναληφθεῖ. Ὅλοι αὐτοὶ οἱ διῶκτες θὰ χαθοῦν στὴ λήθη τοῦ χρόνου. Θὰ ἀκολουθήσουν τὴν κοινὴ πορεία τῆς φθορᾶς καὶ τοῦ ἀφανισμοῦ, ἐνῶ ὁ Χριστὸς καὶ ἡ Ἐκκλησία του θὰ ζεῖ στοὺς αἰῶνες. Μαζὶ δὲ μὲ τὸν Κύριο θὰ ζοῦμε στὴν ἀτέρμονη εὐφροσύνη τῆς οὐράνιας Βασιλείας του καὶ ὅλοι ὅσοι μένουμε πιστοὶ σ᾿ Ἐκεῖνον, τὸν ζωντανὸ Θεό.