ΘΕΜΑ: Τό πεδίο τῆς μάχης
ΕΒΔΟΜΑΔΑ: 7-13 Φεβρουαρίου 2022
ΑΡΘΡΟ: «Τό πεδίο τῆς μάχης (β)», «Ο ΣΩΤΗΡ», τεῦχ. 2255/15.12.21/σελ. 522-523.
ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΚΟ: Ματθ. ιε΄ 19.
ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ: 1. Ἀρχιμ. Λεωνίδου Κ. Διαμαντοπούλου, «Ἡ πανοπλία τοῦ Θεοῦ», ἐκδ. «Ὁ Σωτήρ», Ἀθήνα 20174. 2. «Τό πεδίο τῆς μάχης (α)», «Ο ΣΩΤΗΡ», τεῦχ. 2255/15.12.21/σελ. 499-500.
Μεταφορτώσεις
|
Θέμα για τους κυκλάρχες
|
Άρθρο
|
Συμπληρωματικό
|
Θέμα για μέλη
|
Σύνθημα
|
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ
Ὁ πιστός Χριστιανός ἀγωνίζεται «τόν καλόν ἀγῶνα τῆς πίστεως» (Α΄ Τιμ. ς΄ 12). Διεξάγει πόλεμο, πού τά πατερικά βιβλία τόν ὀνομάζουν «ἀόρατο πόλεμο». Ὀνομάζεται «ἀόρατος πόλεμος», διότι οἱ ἐχθροί πού μᾶς πολεμοῦν εἶναι ἀσώματοι καί ἀφανεῖς. Εἶναι τά διάφορα πάθη καί θελήματα τῆς σαρκός καί οἱ πονηροί καί μισάνθρωποι δαίμονες. Ὁ ἀπόστολος Παῦλος ἀναφερόμενος στόν ἀόρατο πόλεμο, γράφει στήν πρός Ἐφεσίους ἐπιστολή του ὅτι «οὐκ ἔστιν ἡμῖν ἡ πάλη πρός αἷμα καί σάρκα, ἀλλά πρός τάς ἀρχάς, πρός τάς ἐξουσίας, πρός τούς κοσμοκράτορας τοῦ σκότους τοῦ αἰῶνος τούτου, πρός τά πνευματικά τῆς πονηρίας ἐν τοῖς ἐπουρανίοις» (Ἐφεσ. ς΄ 12). Ἡ πάλη καί ὁ πόλεμός μας δέν γίνεται μέ ἀντιπάλους ἴδιους μέ μᾶς, μέ αἷμα καί σάρκα σάν τή δική μας, ἀλλά μέ τίς ἀρχές, μέ τίς ἐξουσίες, μέ τά διαβολικά τάγματα, μέ τούς κοσμοκράτορες πού ἐξουσιάζουν τό πλῆθος τῶν ἀνθρώπων πού εἶναι βυθισμένοι στό ἠθικό σκοτάδι πού ἐπικρατεῖ στόν κόσμο αὐτό. Ὁ ἀόρατος πόλεμος εἶναι ἀδιάκοπος καί ἀδυσώπητος, διότι οἱ παγκάκιστοι δαίμονες μᾶς πολεμοῦν ἡμέρα καί νύχτα, μέχρι τήν τελευταία μας ἀναπνοή.
Γράφει σχετικά σέ τόνο ἐξομολογητικό ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κροστάνδης: «Ἡ ζωή μας ἐπάνω στή γῆ εἶναι πόλεμος, ἀδιάκοπος πόλεμος. Ἀδυσώπητα μᾶς πολεμοῦν οἱ ἐχθροί μέ ἄπειρα πάθη… Σχεδόν κάθε καλή μου σκέψη, κάθε καλό μου αἴσθημα πρέπει νά τό ὑπερασπίζομαι μέ ἀγώνα… Τό ληστρικό πλῆθος τῶν πονηρῶν δαιμόνων ἐνεργεῖ μέσα μου πρωί καί βράδυ, νύκτα καί ἡμέρα, ἀκόμη καί στά διάφορα ὄνειρα! Τί σπήλαιο νοητῶν ληστῶν γίνεται ἡ ψυχή μου! Πόσο διεφθαρμένη εἶναι ἡ καρδιά μου! Πόσο παραμορφωμένη εἶναι μέσα μου ἡ εἰκόνα τοῦ Θεοῦ! Τί θύελλες ξεσηκώνουν τά πάθη μου! Κύριε, “ὁ ἐτάζων νεφρούς καί καρδίας”, βοήθησέ με στόν ἀγώνα μου. Ἐνίσχυσε, παντοδύναμε Ἀρχηγέ, τούς στρατιῶτες σου! Χωρίς Ἐσένα δέν κατορθώνουμε τίποτε!»
Τό πεδίο τῆς μάχης στό ὁποῖο διεξάγεται ὁ ἀσυνθηκολόγητος αὐτός πόλεμος εἶναι ἡ καρδιά τοῦ ἀνθρώπου, ὅπως θά ἀναπτύξουμε στό θέμα τοῦ Κύκλου πού θά κάνουμε σήμερα.
Α΄ ΜΕΡΟΣ: Τό πεδίο τῆς μάχης
1. Θά διαβάσουμε τό πρῶτο Μέρος τοῦ ἄρθρου «Τό πεδίο τῆς μάχης (β)», «Ο ΣΩΤΗΡ», τεῦχ. 2255/15.12.21/σελ. 522-523, ἕως ἐκεῖ πού λέει: «Ὅλο δηλαδή τό κακό πηγάζει ἀπό τήν καρδιά: οἱ πονηρές σκέψεις, οἱ σχεδιασμοί τῶν φόνων ἀλλά καί ὅλων τῶν ἀκαθάρτων παθῶν» καί θά ρωτήσουμε τά Μέλη: Σέ ποιό λοιπόν πεδίο μάχης γίνεται ἡ μεγάλη ἀναμέτρηση; (Σκέψεις Μελῶν…). Ἡ μεγάλη ἀναμέτρηση γίνεται στήν καρδιά τοῦ ἀνθρώπου. Ἀκόμη καί ὅταν ἀντιμετωπίζει ὁ Χριστιανός ἐξωτερικούς πειρασμούς, ἡ κύρια μάχη δίνεται στήν καρδιά. Γράφει ὁ ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης, στό περισπούδαστο βιβλίο του «Ὁ Ἀόρατος πόλεμος», ὅτι «στάδιον, καί πολεμήστρα, καί τόπος μέσα εἰς τόν ὁποῖον αὐτός ὁ πόλεμος γίνεται, εἶναι αὐτή ἡ ἰδία μας καρδία, καί ὅλος ὁ ἐσωτερικός ἄνθρωπος».
2. Γιατί τό πεδίο τῆς μάχης εἶναι ἡ καρδιά μας»; (Σκέψεις Μελῶν…) Διότι στήν καρδιά φωλιάζουν τά πάθη μας. Γράφει ὁ ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος ὅτι ἡ καρδιά εἶναι ἕνα μικρό ὄργανο τοῦ σώματος, «μικρόν τι σκεῦός ἐστιν», καί ὅμως κρύβει μέσα της ὁλόκληρη ζούγκλα. Ἐκεῖ φωλιάζουν λιοντάρια, δράκοντες, πνεύματα πλάνης, δηλητηριώδη φίδια· ὅλο τό θησαυροφυλάκιο τῆς κακίας βρίσκεται μέσα στήν καρδιά τοῦ ἀνθρώπου (Λόγος ΜΓ΄, ΕΠΕ, «Φιλοκαλία» 7, 578).
Ὁ ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος ἐπαναλαμβάνει μέ διαφορετικά λόγια αὐτό πού ὁ ἴδιος ὁ Κύριος διδάσκει, ὅτι ἀπό τήν καρδιά τοῦ ἀνθρώπου βγαίνουν σκέψεις πονηρές, φόνοι, μοιχεῖες, πορνεῖες, κλοπές, ψευδομαρτυρίες, βλασφημίες, ὅπως διαβάζουμε στό ἁγιογραφικό Ἀνάγνωσμα: «ἐκ γάρ τῆς καρδίας ἐξέρχονται διαλογισμοί πονηροί, φόνοι, μοιχεῖαι, πορνεῖαι, κλοπαί, ψευδομαρτυρίαι, βλασφημίαι» (Ματθ. ιε΄ 19). Στό ἀντίστοιχο χωρίο τοῦ κατά Μᾶρκον ἱεροῦ Εὐαγγελίου ὁ Κύριος ἀπαριθμεῖ περισσότερα πάθη. Προσθέτει τίς κάθε εἴδους ἀδικίες πού προέρχονται ἀπό τήν πλεονεξία, τίς μοχθηρίες καί κακίες, τίς ἀπάτες, τήν ἠθική παραλυσία καί ἀκράτεια, τόν φθόνο, τήν ὑπερηφάνεια, τήν τρέλα καί ἀμυαλοσύνη πού τή γεννᾶ ὁ σκοτισμός τῆς ἁμαρτίας (βλ. Μάρκ. ζ΄ 21-22).
3. Γιατί τά πάθη πού ἐμφωλεύουν στήν καρδιά μας ὀνομάζονται «πέμπτη φάλαγγα»; (Σκέψεις Μελῶν…) Διότι μᾶς πολεμοῦν ἐντός τῶν τειχῶν, δροῦν στό ἐσωτερικό μας, συμμαχοῦν μέ τόν προαιώνιο ἐχθρό μας, τόν διάβολο, καί προδίδουν τόν ἄνθρωπο. Ἄν ὁ ἐχθρός μᾶς πολιορκοῦσε ἐκτός τῶν τειχῶν, θά ἦταν εὐκολότερο νά τόν ἀντικρούσουμε, διότι θά τόν εἴχαμε ἀπέναντί μας. Ἀλλά μᾶς πολεμεῖ καί ἐντός τῶν τειχῶν, χρησιμοποιώντας ὡς πέμπτη φάλαγγα τά πάθη μας. Γι᾿ αὐτό εἶναι δυσκολότερο νά τόν ἀντικρούσουμε, διότι δέν ξέρουμε ἀπό ποιό σημεῖο θά μᾶς χτυπήσει.
4. Γιατί τά πάθη μας ἀποκαλοῦνται «βάσεις τοῦ διαβόλου;» (Σκέψεις Μελῶν…) Διότι τά πάθη μας χρησιμοποιεῖ ὡς βάσεις, γιά νά μᾶς πολεμήσει. Ἐμεῖς ἀφήνοντας ἀπολέμητα τά πάθη μας, τοῦ δίνουμε ἔδαφος, τοῦ δίνουμε βάσεις, στίς ὁποῖες στήνει τήν πολεμική μηχανή του καί μᾶς πολεμεῖ.
Β΄ ΜΕΡΟΣ: Ὁ ἀγώνας στό πεδίο τῆς καρδιᾶς νά διεξάγεται σωστά
1. Ἔπειτα θά διαβάσουμε τό ὑπόλοιπο ἄρθρο, σελ. 523, καί θά ποῦμε στά Μέλη: Ἐφόσον τό κακό βρίσκεται μέσα στήν καρδιά τοῦ ἀνθρώπου, ἐκεῖ πρέπει καί νά πολεμηθεῖ. Ὅμως ὁ διάβολος χρησιμοποιεῖ ἕνα τέχνασμα, γιά νά στρέψει ἀλλοῦ τήν προσοχή μας. Ποιό εἶναι τό τέχνασμα τοῦ διαβόλου; (Σκέψεις Μελῶν…) Τό τέχνασμα τοῦ διαβόλου εἶναι ὅτι, γιά νά ἀποφύγει τόν πόλεμο στή βάση του, πού εἶναι ἡ καρδιά μας, μᾶς σπρώχνει νά πικραινόμαστε μέ τούς συνανθρώπους μας. Ἔτσι μᾶς ἀποπροσανατολίζει κι ἀντί νά πολεμήσουμε τούς πραγματικούς ἐχθρούς μας, πού εἶναι τά πάθη μας, πολεμοῦμε τούς φαινομενικούς ἐχθρούς μας, πού εἶναι οἱ συνάνθρωποί μας. Πολλοί ξεγελιοῦνται ἀπό τό τέχνασμα αὐτό τοῦ διαβόλου καί παθαίνουν ὅ,τι παθαίνει ὁ σκύλος. Ἄν ρίξουμε μιά πέτρα σέ ἕνα σκύλο, δέν τρέχει νά δαγκώσει αὐτόν πού τοῦ πέταξε τήν πέτρα, ἀλλά πηγαίνει καί δαγκώνει τήν πέτρα. Τό ἴδιο παθαίνουμε κι ἐμεῖς. Ἀντί νά πολεμήσουμε τό πάθος πού μᾶς ἐρεθίζει, μαλώνουμε μέ τούς συνανθρώπους μας πού γίνονται ἀφορμή νά ἐκδηλωθεῖ τό συγκεκριμένο πάθος μας.
2. Μπορεῖτε νά ἀναφέρετε κάποια παραδείγματα; (Σκέψεις Μελῶν…) α) Μᾶς ἐκνευρίζει κάποιος μέ τή συμπεριφορά του κι ἀμέσως θυμώνουμε ἐναντίον του. Ὁ σωστά ἀγωνιζόμενος πιστός δέν τά βάζει μ᾿ αὐτόν πού τόν ἐκνεύρισε, ἀλλά μέ τό πάθος τοῦ θυμοῦ πού φωλιάζει στήν καρδιά του. β) Περιεργαζόμαστε ἕνα πρόσωπο καί δημιουργεῖται μέσα μας σαρκική ἐπιθυμία. Ἐμεῖς νομίζουμε ὅτι φταίει τό πρόσωπο πού συναντήσαμε στόν δρόμο μας. Ἐνῶ φταίει ἡ κακή ἐπιθυμία πού φωλιάζει στήν καρδιά μας. γ) Συναντοῦμε ἄλλο πρόσωπο μέ τό ὁποῖο πικραθήκαμε κι ἀμέσως ταραζόμαστε γιά τήν ἀδικία πού μᾶς ἔκανε. Πραγματικός ἐχθρός δέν εἶναι ὁ ἀδελφός πού μᾶς πίκρανε, τόν ὁποῖο ὀφείλουμε νά συγχωρήσουμε, ἀλλά τό πάθος τῆς μνησικακίας, τό ὁποῖο ὀφείλουμε νά πολεμήσουμε. δ) Συναντιόμαστε μέ ἕνα ζητιάνο καί δυσφοροῦμε γιατί μᾶς ζήτησε ἐλεημοσύνη. Τό σωστό εἶναι νά μή δυσφορήσουμε γιά τόν ζητιάνο πού μᾶς ζήτησε ἐλεημοσύνη, ἀλλά γιά τόν πραγματικό ἐχθρό μας πού εἶναι ἡ ἀσπλαχνία μας.
3. Ποιό εἶναι τό συμπέρασμα στό ὁποῖο καταλήγουμε; (Σκέψεις Μελῶν…) Εἶναι ὅτι ὁ ἀγώνας μας πρέπει νά στρέφεται πρός τά μέσα καί νά διεξάγεται στήν καρδιά. Ἐκεῖ ἔρχεται νά μᾶς πολεμήσει ὁ «Ἀττίλας» μέ τίς δαιμονικές ὀρδές του. Ἐκεῖ διεξάγεται ἡ μάχη τῶν μαχῶν, στήν ὁποία θά πρέπει νά ἀναδειχθοῦμε ὁπωσδήποτε νικητές.
4. Πῶς θά μπορέσουμε νά ἀναδειχθοῦμε νικητές, ἐφόσον πολεμοῦμε μέ τόσα πολλά πάθη καί τόσους πολλούς δαίμονες; (Σκέψεις Μελῶν…) Δέν θά τό ἐπιτύχουμε μόνο μέ τίς δικές μας δυνάμεις, ἀλλά μέ τή βοήθεια τοῦ Χριστοῦ πού συμπολεμεῖ στό πλευρό μας.
Γράφει ὁ ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης στόν «Ἀόρατο πόλεμο»: Κάθε πρωί μόλις ξυπνήσεις, νά ἔχεις τό φρόνημα ὅτι εἶσαι στρατιώτης Χριστοῦ πού βγαίνεις στόν κάμπο νά πολεμήσεις. Ἀφοῦ προσευχηθεῖς κάμποση ὥρα, τό πρῶτο πράγμα πού ἔχεις νά στοχαστεῖς εἶναι ὅτι βρίσκεσαι σέ ἕναν τόπο, σέ ἕνα στάδιο πού δέν εἶναι ἄλλο παρά ἡ ἴδια ἡ καρδιά σου καί ὅλος ὁ ἐσωτερικός ἄνθρωπος. Μέσα σ᾿ αὐτό τό στάδιο στοχάσου ὅτι βλέπεις μπροστά σου τόν ἐχθρό πού σέ πολεμεῖ καί τήν κακή ἐπιθυμία σου πού ἀποφάσισες νά πολεμήσεις καί ὅτι «εἶσαι ἕτοιμος νά πληγωθῇς καί νά ἀποθάνῃς, μόνον νά τήν νικήσῃς». Στό δεξιό μέρος τοῦ σταδίου στοχάσου ὅτι βλέπεις τόν Ἀρχιστράτηγο τοῦ ἀγώνα, τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό, μέ τήν Παναγία Μητέρα Του, μέ τά τάγματα τῶν Ἀγγέλων καί τῶν Ἁγίων, καί μάλιστα τόν ἀρχάγγελο Μιχαήλ, πού βρίσκονται στό πλευρό σου γιά νά σέ βοηθήσουν. Στό ἀριστερό μέρος τοῦ σταδίου στοχάσου ὅτι βλέπεις τόν καταχθόνιο διάβολο μέ τούς δικούς του δαίμονες πού σέ παρακινοῦν νά ἀφήσεις ἀπολέμητο τό πάθος σου καί νά ὑποταχθεῖς σ᾿ αὐτό. Ἐσύ νά μή δειλιάσεις, οὔτε νά φύγεις ἀπό τόν πόλεμο. Διότι «ἡ δύναμις τῶν ἐχθρῶν σου στέκεται εἰς τά χέρια τοῦ Ἀρχιστρατήγου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, διά τοῦ ὁποίου τήν τιμήν ἐσύ πολεμεῖσαι. Ὁ Χριστός ὄχι μόνον δέν θά σέ ἀφήσῃ νά αἰχμαλωτισθῇς ἀπό τούς ἐχθρούς, ἀλλά πολεμῶντας αὐτός δι᾿ ἐσένα θέλει τούς δώσῃ εἰς τάς χεῖρας σου νικημένους, ὅταν τοῦ φανῇ ἀρεστόν». «Διά τοῦτο πολέμα καί μή βαρεθῇς ποτέ σου τόν κόπον…» (Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου, Ἀόρατος πόλεμος, σελ. 49-54).
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Ὁ ἀμάραντος τῆς δόξης στέφανος θά δοθεῖ σ᾿ αὐτούς πού ἀγωνίζονται μέ πόθο «τόν καλόν ἀγῶνα τῆς πίστεως»· σ᾿ αὐτούς πού ἀγωνίζονται σωστά στό πεδίο τῆς μάχης πού εἶναι ἡ καρδιά μας· σ᾿ αὐτούς πού ἀγωνίζονται νά καθαρίσουν τήν καρδιά τους ἀπό τά πάθη· σ᾿ αὐτούς πού νικοῦν τόν προαιώνιο ἐχθρό μας, τόν διάβολο.
ΣΥΝΘΗΜΑ
«Ὁ νικῶν, δώσω αὐτῷ καθίσαι μετ᾿ ἐμοῦ ἐν τῷ θρόνῳ μου»
(Ἀποκ. γ΄ 21).
Τό ἑπόμενο θέμα μας θά εἶναι ἀπό τό ἄρθρο «Μακάριοι οἱ πτωχοί τῷ πνεύματι», «Ο ΣΩΤΗΡ», τεῦχ. 2258/1.2.22/σελ.55-56.
