Μεταφορτώσεις
|
Θέμα για τους κυκλάρχες
|
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ
Στήν παρούσα συμμελέτη μας θά θαυμάσουμε τήν ἐκπληκτική μυστική δύναμη τῆς Ἐκκλησίας μας. Συγχρόνως θά διδαχθοῦμε καί γιά τόν ἑαυτό μας, διότι ὡς μέλη τῆς Ἐκκλησίας πιθανῶς νά ἐπηρεαζόμαστε κάπως ἀπό ὅσα λέγονται καί γράφονται στίς ἡμέρες μας κατά τῆς Ἐκκλησίας. Θά διαπιστώσουμε ἀκόμη ὅτι στόν χῶρο τῆς Ἐκκλησίας δέν ἔχουν θέση ὁ ὀρθολογισμός, τά δεδομένα τῆς Στατιστικῆς καί τά ἀποτελέσματα τῶν δημοσκοπήσεων. Τήν ἀφορμή θά τήν πάρουμε ἀπό δύο μικρές Παραβολές τοῦ Κυρίου.
Μελέτη περικοπῆς: Ματθ. ιγ΄ 31-33.
1. Ἡ πρώτη εἶναι ἡ παραβολή τοῦ «κόκκου τοῦ σινάπεως». Ποιό εἶναι τό νόημα τῆς Παραβολῆς; (Μᾶς βοηθεῖ ἡ ἑρμηνεία τῶν δύο στίχων). Μέ αὐτήν παρουσιάζεται ἡ θαυμαστή δύναμη τοῦ φαινομενικά ἀσήμαντου κηρύγματος τῆς Ἐκκλησίας, ἡ ὁποία ἐξαπλώθηκε καί ἐξαπλώνεται σταδιακά στήν οἰκουμένη.
Πῶς τό ἐπιβεβαιώνει αὐτό ἡ Ἱστορία; «Μόλις ὁ σπόρος τῆς Ἐκκλησίας, ὁ Χριστός, ἔπεσεν εἰς τήν γῆν καί ἐφύτρωσε διά τῆς Ἀναστάσεως καί τῆς Ἀναλήψεώς του, ἡ ἐπί τῆς γῆς βασιλεία τοῦ Θεοῦ (πού εἶναι ἡ Ἐκκλησία) ἤρχισε νά αὐξάνῃ εἰς δένδρον μέγα καί νά ἐξαπλώνεται καταπληκτικῶς εἰς τήν γῆν. Κατά τήν ἡμέραν τῆς Πεντηκοστῆς αἱ ὀλίγαι δεκάδες τῶν ὀπαδῶν τοῦ Κυρίου αὐξάνουν μέ τό πρῶτον πνευματοδίδακτον κήρυγμα τοῦ Πέτρου εἰς τρεῖς χιλιάδας. Μέ τό δεύτερον εἰς πέντε χιλιάδας… Καί τό δένδρον τῆς Ἐκκλησίας αὐξάνει θαυμασίως ἐν μέσῳ τρομερῶν ἀνέμων καί καταιγίδων καί ἀστραπῶν, πού ἐξαπέλυσε ὁ κοσμοκράτωρ τοῦ σκότους, διότι ἔβλεπε νά ἀνατρέπεται καί νά ἐρειπώνεται ἡ βασιλεία του. “Χθεσινοί εἴμεθα, καί ὅμως ἐγεμίσαμεν τά πάντα”, λέει μετά χαρᾶς πρός τούς διῶκτες εἰδωλολάτρες ὁ Τερτυλλιανός τόν τρίτο αἰώνα» (Ἀρχιμ. π. Σεραφείμ Παπακώστα, «Αἱ Παραβολαί τοῦ Κυρίου», Ἐκδ. «Ζωῆς», Ἀθῆναι 1951, σελ. 64).
Τί ἦταν, ἀλήθεια, οἱ πρῶτοι κήρυκες τοῦ Εὐαγγελίου, οἱ ἅγιοι Ἀπόστολοι; Δέν ἦταν μικροί, ἀσθενεῖς καί «μωροί» κατά κόσμον; Ὡραῖα τά ὅσα γράφει σχετικά ὁ ἱερός Χρυσόστομος: «Τό κήρυγμα ἐν ὀλίγοις ἔτεσιν καί πᾶσαν κατέλαβεν οἰκουμένην, καίτοι σκηνοποιῶν, ἁλιέων, ἀγραμμάτων, ἰδιωτῶν πανταχοῦ διακομιζόντων αὐτό· ἀλλ’ οὐδέν ἔβλαπτεν ἡ τῶν διακονούντων εὐτέλεια, τῆς τοῦ κηρυττομένου (Ἰησοῦ Χριστοῦ) δυνάμεως πάντα προκαταλαμβανούσης, καί τά κωλύματα ἀναιρούσης καί τήν οἰκείαν ἐπιδεικνυμένης ἰσχύν» (PG 49, 352). Προπορευόταν καί ἄνοιγε τόν δρόμο ἐνώπιον τῶν πτωχῶν καί ἀδυνάτων κατά κόσμον Ἀποστόλων ἡ πανσθενουργός Χάρις τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ, τόν Ὁποῖο κήρυτταν (βλ. καί Α΄ Κορ. α΄ 25-28).
Τί εἴδους ἦταν ὁ πνευματικός ἀγρός, στόν ὁποῖο ἔσπειραν τούς «κόκκους τοῦ σινάπεως», τόν λόγο τοῦ Κυρίου; Οἱ ἅγιοι Ἀπόστολοι κήρυξαν κατ’ ἀρχήν στούς σταυρωτές τοῦ Κυρίου, τούς φανατικούς καί σκληροτράχηλους Ἰουδαίους. Στή συνέχεια σκορπίσθηκαν στά ἔθνη, γιά «νά καλέσουν λαούς, πού ἐκυλίοντο εἰς τά βρωμερώτερα πάθη τῆς ἁμαρτίας, εἰς τήν μέθην καί τά ὄργια, εἰς τήν ἀσωτίαν καί τήν ἀκολασίαν, εἰς τά μίση τά ἄγρια καί τήν ἔχθραν τήν ἀδιάλλακτον. Ἐβγῆκαν νά σπείρουν τόν σπόρον εἰς ἀνθρώπους, πού ἐκαυχῶντο μέν διά τήν σοφίαν των καί διά τά προνόμιά των, ἐσήποντο δέ εἰς τά ἁμαρτήματά των» (π. Σεραφείμ, ὅ.π., σελ. 63).
Καί παρ᾿ ὅλα αὐτά, φύτρωνε καί φούντωνε καί πολλαπλασιαζόταν καί καρποφοροῦσε τό φυτό, πού προερχόταν ἀπό τόν μικρό αὐτό σπόρο. Γιατί; Διότι ἦταν παρούσα ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ.
Ἄραγε σήμερα ὑπάρχει καί ἐκδηλώνεται αὐτή ἡ αὐξητική καί ἐπεκτατική δύναμη τοῦ κηρύγματος τῆς Ἐκκλησίας; Ἀσφαλῶς ναί. Ὁ λόγος τοῦ Εὐαγγελίου κατακτᾶ τή μία μετά τήν ἄλλη τίς ψυχές καί σήμερα. Ἡ ἐκπληκτική διάδοση τῆς Ἁγίας Γραφῆς, καί μάλιστα σέ χῶρες ὅπου ἐδιώκετο ἕως χθές ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ, τό βεβαιώνει. Τό Εὐαγγέλιο κατέχει τά σκῆπτρα στήν κυκλοφορία μεταξύ ὅλων τῶν ἄλλων βιβλίων καί στήν ὑλιστική ἐποχή μας.
Τί βεβαιώνουν καί οἱ κατακτήσεις τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ, τοῦ κηρύγματος τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ, στά πέρατα τοῦ πλανήτη μας μέ τούς σύγχρονους ἱεραποστόλους; Ὅτι ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ «οὐ δέδεται» (Β΄ Τιμ. β΄ 9), ἀλλά «τρέχει καί δοξάζεται», ὅπως ἀναφέρει ὁ μέγας Ἀπόστολος τῶν ἐθνῶν (Β΄ Θεσ. γ΄ 1), καί ὅτι «ἐξῆλθε νικῶν καί ἵνα νικήσῃ», ὅπως γράφει ἡ Ἀποκάλυψη (Ἀποκ. ς΄ 2).
Εἶναι μέσα στό πάνσοφο σχέδιο τοῦ Θεοῦ καθορισμένο νά ἐξαπλωθεῖ τό κήρυγμα τῆς Βασιλείας Του σέ ὅλα τά ἔθνη πρίν ἀπό τή Δευτέρα Παρουσία. Θά τό ἀκούσει ὅλος ὁ κόσμος, ἄσχετα ἐάν δέν τό παραδεχθοῦν ὅλοι. Τό εἶπε ὁ Θεάνθρωπος: «Καί κηρυχθήσεται τοῦτο τό εὐαγγέλιον τῆς βασιλείας ἐν ὅλῃ τῇ οἰκουμένῃ εἰς μαρτύριον πᾶσι τοῖς ἔθνεσι, καί τότε ἥξει τό τέλος» (Ματθ. κδ΄ 14, Μάρκ. ιγ΄ 10).
2. Ἄς ἔλθουμε ὅμως καί στήν Παραβολή «τῆς ζύμης». Μέ λίγες λέξεις, ὁ Κύριος ὡς ἀπαράμιλλος Διδάσκαλος λαμβάνει εἰκόνα ἀπό τήν καθημερινή ζωή καί τονίζει μία ὕψιστη ἀλήθεια. Ποιό εἶναι τό νόημα τῆς Παραβολῆς «τῆς ζύμης»; Ἡ ἐξαγιαστική ἐπίδραση τῆς Ἐκκλησίας μέσα στόν κόσμο μέ τή Χάρι τοῦ Ἀρχηγοῦ καί Ἱδρυτῆ της.
Ποιά εἶναι ἡ ζύμη τήν ὁποία ἀναφέρει ἐδῶ ὁ Κύριος; «Εἶναι ἡ χάρις τοῦ Χριστοῦ τήν ὁποίαν μεταδίδει διά τῶν μυστηρίων της, εἶναι ὁ λόγος τοῦ Χριστοῦ ὁ ἀποθησαυρισμένος εἰς τό Εὐαγγέλιόν του» (π. Σεραφείμ).
Ποιές ἀναλογίες μποροῦμε νά σκεφθοῦμε ἀνάμεσα στήν ἐπίδραση τῆς ζύμης στό ἀλεύρι καί τῆς Χάριτος τοῦ λόγου τοῦ Κυρίου στόν κόσμο; Κατ’ ἀρχήν νά σκεφθοῦμε ὅτι δέν εἶναι ἔργο εὔκολο ἡ ζύμωση. Γι’ αὐτό λέει ἐδῶ ὁ Κύριος ὅτι ἡ γυναίκα ἐκείνη ἔκρυψε τή ζύμη σέ τρία σάτα ἀπό ἀλεύρι, πού ἰσοδυναμοῦν μέ 35 περίπου κιλά. Πόσος κόπος ἔπρεπε νά καταβληθεῖ ἀπό τή γυναίκα, γιά νά ζυμώσει τόσο «φύραμα» καί μάλιστα χωρίς τά τεχνικά μέσα τῆς ἐποχῆς μας! Καί ἡ πνευματική ζύμωση δέν εἶναι εὔκολη ὑπόθεση. Ἀντιδρᾶ ὁ σκληρός παλαιός ἄνθρωπος μέσα μας. Αὐτό ὑπονοεῖ καί ἡ φράση τήν ὁποία ἔγραψε ὁ ἀπ. Παῦλος στούς Γαλάτες: «τεκνία μου, οὕς πάλιν ὠδίνω, ἄχρις οὗ μορφωθῇ Χριστός ἐν ὑμῖν!» (Γαλ. δ΄ 19).
Ὅπως ἐπίσης ἡ μικρή ζύμη ζυμώνει καί μεταβάλλει μεγάλη ποσότητα ἀπό ἀλεύρι, παρομοίως καί ἡ Χάρις τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ, πού φαίνεται ἴσως μικρή καί ἀσήμαντη στά βλέμματα τῶν κοσμικῶν ἀνθρώπων, ζυμώνει καί ἐξαγιάζει ἀναρίθμητα πλήθη ἀνθρώπων. Ἔχει δύναμη διεισδυτική, δραστική καί μεταποιητική. «Ζῶν γάρ ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ καί ἐνεργής καί τομώτερος ὑπέρ πᾶσαν μάχαιραν δίστομον καί διικνούμενος (εἰσχωρεῖ) ἄχρι μερισμοῦ ψυχῆς τε καί πνεύματος, ἁρμῶν τε καί μυελῶν», γράφει ὁ ἀπ. Παῦλος (Ἑβρ. δ΄ 12). Εἰσχωρεῖ στά βάθη τῆς ὑπάρξεώς μας καί ἐνεργεῖ ἀνάλογα τόν ἐξαγνισμό μας καί τή σωτηρία μας (βλ. καί Α΄ Κορ. ε΄ 6).
Εἶναι αἰσθητή ἡ ἐπίδραση τῆς ζύμης στό ἀλεύρι; Ἀρχικά ὄχι. Ἐπιδρᾶ καί ζυμώνει ἀφανῶς, σιωπηλά καί ἀθόρυβα. Τί σημαίνει αὐτό γιά τή ζύμη τοῦ θείου κηρύγματος; «Δηλοῖ τήν ἥσυχον καί ἀπαρατήρητον εἴσοδον ἐν τῷ κόσμῳ τῆς θείας ζύμης» (Ὑπόμν. Π. Ν. Τρεμπέλα). Οἱ Ἰουδαῖοι νόμιζαν ὅτι ἡ Βασιλεία τοῦ Μεσσία θά ἐρχόταν μέ θριαμβευτική πομπή καί λάμψη. Ὁ Κύριος ὅμως μέ τίς Παραβολές αὐτές τονίζει τό ἀντίθετο. Τό διακήρυξε δέ καί σέ ἄλλη περίσταση ὅτι «οὐκ ἔρχεται ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ μετά παρατηρήσεως» (μέ ἐξωτερική δηλαδή λαμπρότητα, ὥστε νά προσελκύει τήν παρατήρηση καί τά βλέμματα ὅλων) ( Λουκ. ιζ΄ 20). Μή θέλουμε λοιπόν κι ἐμεῖς νά ἐντυπωσιάζουμε τά πλήθη.
Γίνεται τελικά ἐμφανής καί αἰσθητή ἡ ἐπίδραση τῆς ζύμης; Μάλιστα. Φουσκώνει τό «φύραμα» μετά τή ζύμωση πού συντελεῖται καί αὐτό ἀλλάζει ὄψη. Τό ἴδιο ἰσχύει καί γιά τήν πνευματική ζύμωση. Πῶς; Ἐπέδρασε ἀθόρυβα ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ καί ἐπηρέασε τά ἤθη καί τίς νομοθεσίες τῶν κοινωνιῶν, στίς ὁποῖες κηρύχθηκε. Ἐξαγίασε τίς σχέσεις τῶν ἀνθρώπων καί ἐκπολίτισε τή ζωή τους.
Τό ἴδιο δέν παρατηρεῖται καί σέ κάθε ἄνθρωπο, ὁ ὁποῖος δέχεται μέσα του τή ζύμη τῆς Χάριτος τοῦ λόγου τοῦ Χριστοῦ καί μάλιστα τῶν ἱερῶν Μυστηρίων τῆς Ἐκκλησίας Του; Μάλιστα. «Ἀπό τήν στιγμήν πού δέχεται ἡ ψυχή τόν θεῖον λόγον καί τήν θείαν χάριν ἀρχίζει ἡ ζύμωσις. Ὁ ὅλος χαρακτήρ μεταβάλλεται, εἰς τρόπον ὥστε νά σκέπτεται τώρα καί νά φρονῇ καί νά ὁμιλῇ καί νά ἐνεργῇ καί νά φέρεται κατά τρόπον διάφορον. Προτήτερα ἦτο χαρακτήρ πικρός, ξυνός… ἄνθρωπος πού ἄφινε τήν δυσωδίαν τῆς ἁμαρτίας νά μεταδίδεται ἀπό τά λόγια του καί τάς πράξεις του καί τήν ὅλην του ζωήν. Τώρα ἔγινε γλυκύς, εὐχάριστος, εὐωδιάζων τήν ὀσμήν τῆς πνευματικῆς εὐωδίας. Μεταβάλλεται εἰς τήν ποιότητα καί τόν χαρακτῆρα τοῦ Χριστοῦ, μέ τήν χάριν καί τήν δύναμιν τοῦ ὁποίου ζυμώνεται» (π. Σεραφείμ). Γίνεται δέ ἱκανός νά ζυμώνει καί νά ἐπηρεάζει μέ τήν ὅλη ἀναστροφή του καί πολλούς ἀνθρώπους πού εἶναι ἀκόμη ἀκαλλιέργητοι πνευματικά.
ΣΥΝΘΗΜΑ: Ἄς θυμόμαστε τούς λόγους τοῦ Κυρίου γιά τόν «κόκκο τοῦ σινάπεως» καί τή «ζύμη».
