Μεταφορτώσεις
|
Θέμα για τους κυκλάρχες
|
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ
Ὅσο μικρές σέ ἔκταση κι ἄν εἶναι οἱ Παραβολές τοῦ Κυρίου, τίς ὁποῖες προσεγγίσαμε στίς προηγούμενες συμμελέτες μας, τόσο μεγάλα καί ὑψηλά εἶναι τά διδάγματα πού πήραμε ἀπό τή μελέτη τους. Κάθε λέξη ἄλλωστε τοῦ Θεανθρώπου περικλείει μεγάλο βάθος νοημάτων. Καί ὅσο σκάβει κανείς, μέ τή βοήθεια τῶν ἁγίων Πατέρων καί τῶν ἱερῶν Ἑρμηνευτῶν τῆς Ἁγίας Γραφῆς, στά λόγια τοῦ Κυρίου, τόσο ἀνακαλύπτει σάν σέ ἀστείρευτο χρυσοχοεῖο καί νέες φλέβες χρυσοῦ. Μία ἀκόμη λοιπόν διδακτική μικρή Παραβολή θά μᾶς ἀπασχολήσει στήν παρούσα συμμελέτη μας.
Μελέτη περικοπῆς: Ματθ. ιγ΄ 47-50.
1. Ποιά εἶναι ἡ «σαγήνη», γιά τήν ὁποία μιλάει ἐδῶ ὁ Κύριος; (Μᾶς βοηθεῖ στήν κατανόηση ἡ ἑρμηνεία τοῦ πρώτου στίχου τῆς περικοπῆς μας). Εἶναι τό κήρυγμα τῆς Ἐκκλησίας στόν κόσμο, ὁ ὁποῖος παρομοιάζεται ἐδῶ μέ θάλασσα. «Ἡ σαγήνη εἶναι δίκτυον μεγάλων διαστάσεων, ἡ λεγομένη τράτα, ἡ ὁποία ἐπάνω μέν φέρει σειράς φελλῶν, διά νά μή βυθίζεται, κάτω δέ βάρη μολύβδου, διά νά φθάνῃ εἰς βάθος ἀρκετόν. Καί οὕτω ἠμπορεῖ νά πιάσῃ πᾶν ὅ,τι ὑπάρχει εἰς τήν ἔκτασιν πού θά καταλάβῃ» (π. Σεραφείμ).
Ὅταν ὁ Κύριος κάλεσε τούς ἀγράμματους ἁλιεῖς τῆς λίμνης Γεννησαρέτ νά γίνουν μαθητές Του, τούς εἶπε: «δεῦτε ὀπίσω μου καί ποιήσω ὑμᾶς ἁλιεῖς ἀνθρώπων» (Ματθ. δ΄ 19). Ἀπό τότε καί ἰδιαιτέρως μετά τήν ἐπιφοίτηση τοῦ Παναγίου Πνεύματος, ἄρχισε ἡ πνευματική ἁλιεία τῆς Ἐκκλησίας στόν κόσμο. Οἱ ἅγιοι Ἀπόστολοι διασκορπίσθηκαν στά πέρατα τῆς τότε γνωστῆς οἰκουμένης καί «σαγήνευαν», ἁλίευαν ψυχές.
Πῶς ἐπιτελεῖ σήμερα τήν πνευματική ἁλιεία ἡ Ἐκκλησία; Μέ τό κήρυγμα, τό γραπτό καί τό προφορικό. Μέ τή διάδοση τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ. Μέ τήν πρόσκληση καί παρακίνηση τῶν ἀνθρώπων νά γνωρίσουν τόν Κύριο καί νά συνδεθοῦν μαζί Του μέσῳ τῶν ἱερῶν Μυστηρίων τῆς Ἐκκλησίας Του.
Ἁλίευση πνευματική δέν ἐπιτελοῦν καί οἱ ἱεραπόστολοι, οἱ ὁποῖοι ρίχνουν τά δίχτυα τοῦ θείου λόγου στίς εἰδωλολατρικές χῶρες; Ἀσφαλῶς! Καί μέ θαυμαστά ἀποτελέσματα.
Ἀλλά μήπως δέν «σαγηνεύει» ἡ Ἐκκλησία τόν κόσμο καί μέ τή Λατρεία της; Ἀπό ὁμολογίες ἀνθρώπων πού ἀποφάσισαν νά γίνουν Ὀρθόδοξοι φαίνεται ὅτι σαγηνεύθηκαν ἀπό τήν τέλεση κάποιας Θείας Λειτουργίας, τήν ὁποία παρακολούθησαν. Ἀσκεῖ ἰδιαίτερη πνευματική «γοητεία» στίς καλοδιάθετες ψυχές ἡ τέλεση τῆς Θείας Λειτουργίας καί σάν ἄλλη σαγήνη τίς ἑλκύει κοντά στόν Κύριο.
2. Κατά τήν ὑλική ἁλιεία, συλλαμβάνονται στά δίχτυα διαφόρων εἰδῶν ἰχθεῖς καί ἀρκετά ἀντικείμενα σαθρά καί ἄχρηστα. Ἄραγε, κατά τήν πνευματική ἁλιεία, συλλέγονται καί ἄνθρωποι ἀνάξιοι καί ἁμαρτωλοί; Ἡ ἱστορία καί ἡ καθημερινή πείρα τί βεβαιώνουν; Ὅτι γίνονται μέλη τῆς Ἐκκλησίας «πάσης ἠθικῆς καταστάσεως ἄνθρωποι, πολλάκις δέ σαπροί καί μιαροί, πού βρωμοῦν τήν ἠθικήν σαπίλαν καί ἀπειλοῦν νά τήν μεταδώσουν εἰς ὅσους τούς πλησιάζουν» (π. Σεραφείμ).
Εὐθύς ἐξαρχῆς στή ζωή τῆς Ἐκκλησίας ἑλκύσθηκαν ἀπό τό κήρυγμα καί ἄνθρωποι, οἱ ὁποῖοι, ἐνῶ ἔγιναν μέλη τῆς Ἐκκλησίας, δέν ζοῦσαν σύμφωνα μέ τίς ἐντολές τοῦ Κυρίου. Δέν εἶχαν μετανοήσει εἰλικρινά. Καί συνέχιζαν νά ζοῦν κατά τίς ὑποδείξεις τοῦ Διαβόλου.
Τί ἦταν πράγματι οἱ ψευδόχριστοι, ψευδοδιδάσκαλοι καί ψευδοπροφῆτες, καί γενικά οἱ αἱρετικοί, γιά τούς ὁποίους ἐπανειλημμένα κάνει λόγο ἡ Καινή Διαθήκη; Ἦταν σαπρά μέλη τῆς Ἐκκλησίας, τά ὁποῖα, ἐνῶ φαίνονταν ὅτι πίστευαν στόν Χριστό, ὅμως δίδασκαν καί ζοῦσαν σύμφωνα μέ τίς εἰσηγήσεις τοῦ Σατανᾶ, ὁ ὁποῖος καί μέ τόν τρόπο αὐτό προσπάθησε νά χτυπήσει τήν Ἐκκλησία.
Ὁρισμένα χωρία τῆς Καινῆς Διαθήκης, σχετικά μέ τούς ψευδοχριστιανούς αὐτούς, εἶναι χαρακτηριστικά καί συγκλονιστικά. Ὁ ἀπ. Παῦλος, ὁμιλώντας πρός τούς Πρεσβυτέρους τῆς Ἐφέσου, τούς συνέστησε νά εἶναι ἄγρυπνοι καί νά προσέχουν τό ποίμνιό τους, διότι μέσα ἀπό τούς ἴδιους τούς Χριστιανούς θά ἀναφανοῦν αἱρετικοί, πού θά ἐπιχειρήσουν νά διαστρέψουν τή διδασκαλία τοῦ Χριστοῦ καί νά ἀποσπάσουν πρός τό μέρος τους τούς πιστούς: «καί ἐξ ὑμῶν αὐτῶν ἀναστήσονται ἄνδρες λαλοῦντες διεστραμμένα τοῦ ἀποσπᾶν τούς μαθητάς ὀπίσω αὐτῶν, διό γρηγορεῖτε» (Πράξ. κ΄ 30-31).
Ὁ ἀπόστολος Ἰωάννης προσθέτει ὅτι αὐτοί οἱ ψευδόχριστοι καί αἱρετικοί προῆλθαν ἀπό τήν Ἐκκλησία, ἀλλά δέν ὑπῆρξαν ποτέ γνήσια μέλη τῆς Ἐκκλησίας: «ἐξ ἡμῶν ἐξῆλθον, ἀλλ’ οὐκ ἦσαν ἐξ ἡμῶν» (Α΄ Ἰω. β΄ 19). Ὁ δέ ἀπόστολος Πέτρος χρησιμοποιεῖ πολύ βαρεῖς χαρακτηρισμούς γι’ αὐτούς τούς ἀνθρώπους, οἱ ὁποῖοι φαινομενικά ἦταν Χριστιανοί καί συναναστρέφονταν τούς πιστούς, οὐσιαστικά ὅμως ἦταν ἐλεεινά θύματα καί ὄργανα τοῦ Πονηροῦ: «οὗτοι δέ, ὡς ἄλογα ζῷα φυσικά γεγεννημένα εἰς ἅλωσιν καί φθοράν… σπίλοι καί μῶμοι, ἐντρυφῶντες ἐν ταῖς ἀπάταις αὐτῶν, συνευωχούμενοι ὑμῖν, ὀφθαλμούς ἔχοντες μεστούς μοιχαλίδος καί ἀκαταπαύστους ἁμαρτίας, δελεάζοντες ψυχάς ἀστηρίκτους, καρδίαν γεγυμνασμένην πλεονεξίας ἔχοντες, κατάρας τέκνα!» (Β΄ Πέτρ. β΄ 12-14). Ἀνάλογα καί βαρύτερα γράφει στήν ἐπιστολή του καί ὁ ἅγιος ἀπόστολος Ἰούδας (στίχ. 12-19).
Ὑπάρχουν καί σήμερα ἀνάξια μέλη τῆς Ἐκκλησίας; Ὁπωσδήποτε ναί. Ποιοί, κατά τή γνώμη σας, εἶναι αὐτοί; Ὅσοι συμβιβάζονται μέ τό κακό καί τή ζωή τῆς ἁμαρτίας· ὅσοι ἔχουν τόν ἕναν ὀφθαλμό τους στραμμένο πρός τόν Χριστό καί τόν ἄλλο στόν χρυσό, οἱ Χριστιανοί δηλαδή τοῦ οἰκονομικοῦ συμφέροντος· ὅσοι ἀκόμη ἀρέσκονται μέν στά ὡραῖα κηρύγματα μέ τίς ἐντυπωσιακές σκέψεις καί ἐκφράσεις, δέν ἀγωνίζονται ὅμως νά ἐκριζώσουν τά πάθη τους καί νά νεκρώσουν τή σαρκικότητά τους· ὅσοι ἐπιπλέον συναναστρέφονται μέ ἀνθρώπους τῆς Ἐκκλησίας μέ σκοπούς πονηρούς, γιά νά προωθηθοῦν σέ ὑψηλότερες θέσεις ἤ καί γιά λόγους συνοικεσίων κ.λπ. Αὐτοί, ἄν καί ἑλκύσθηκαν ἀπό τή «σαγήνη», δέν μπόρεσαν ὅμως «οὐδέ οὕτω σωθῆναι», γράφει ὁ ἱερός Χρυσόστομος (ΕΠΕ 10, 842).
Ὑπάρχει καμία διαφορά ἀνάμεσα στό περιεχόμενο τῆς ὑλικῆς «σαγήνης» καί στό περιεχόμενο τῆς «σαγήνης» τῆς Ἐκκλησίας; Τά εἴδη τῶν ἰχθύων πού σύρουν οἱ ἁλιεῖς μέ τά δίχτυα τους ἀπό τή θάλασσα δέν μεταβάλλονται. Παραμένουν ἴδια ὅπως καί στή θάλασσα. Οἱ ἄνθρωποι ὅμως πού ἁλιεύονται ἀπό τή σαγήνη τῆς Ἐκκλησίας, ἔχουν δυνατότητα μεταβολῆς, εἴτε πρός τό καλύτερο εἴτε πρός τό χειρότερο.
3. Τί θά γίνει τελικά κατά τή Δευτέρα Παρουσία, σύμφωνα μέ τούς στίχους αὐτῆς τῆς Παραβολῆς; Ὅσο διαρκεῖ ἡ παρούσα ζωή, καί «ἕως οὗ ἡ σαγήνη ἑλκυσθῇ μέχρι τοῦ αἰγιαλοῦ κατά τήν ἡμέραν τῆς κρίσεως, οἱ πονηροί εἶναι ἐλεύθεροι νά ἀναμιγνύωνται μετά τῶν ἀγαθῶν» (Π. Ν. Τρεμπέλας). Κατά τήν ἡμέρα ὅμως τῆς Κρίσεως θά γίνει διαλογή. Οἱ ἄγγελοι τοῦ Θεοῦ θά χωρίσουν τούς ἀληθινούς καί εἰλικρινεῖς πιστούς ἀπό τούς ἀνάξιους καί πονηρούς, τούς ὁποίους γνωρίζει πολύ καλά ὁ Κύριος, καί θά στείλει γιά τόν σκοπό αὐτό τῆς διαλογῆς τούς ἀγγέλους Του. Δέν θά διαιωνίζεται ἡ ἀνοχή. Θά λάβει κάποτε ὁριστικό τέλος ἡ ζωή τῆς ἁμαρτίας.
Συγκλονιστικός εἶναι αὐτός ὁ διαχωρισμός. Ποῦ θά εἴμαστε ἄραγε τότε; Ὁ Θεός τό γνωρίζει. «Ἡ ἡμέρα ἐκείνη θά εἶναι ἡμέρα ἐκπληκτικῶν καί τρομακτικῶν ἀποκαλύψεων· ἄνθρωποι πού ἔζησαν ἐν μέσῳ τῶν εὐσεβῶν καί δικαίων μέ πᾶσαν ἀδικίαν καί ἀσέβειαν, χωρίς νά παραδειγματισθοῦν καθόλου ἀπό τήν ζωήν καί τήν ἀρετήν ἐκείνων, αὐτοί – θλιβερόν καί νά τό εἴπωμεν – θά λάβουν κληρονομίαν τήν αἰωνίαν θλῖψιν καί ἀθλιότητα» (π. Σεραφείμ).
Τά ὅσα λέγονται ἀπό τόν Κύριο στό τέλος τῆς Παραβολῆς αὐτῆς πρέπει νά μᾶς συγκλονίσουν: «κάμινος πυρός… κλαυθμός καί βρυγμός τῶν ὀδόντων». Τί σημαίνουν οἱ φράσεις αὐτές; Τί ἄλλο παρά τήν Κόλαση. Ἀρκετές φορές μίλησε μέ παρόμοιες φράσεις γιά τήν Κόλαση ὁ Κύριος. Γιατί; Πρῶτον, γιά νά ἐντυπωθεῖ μέσα μας ἡ αἰώνια αὐτή πραγματικότητα καί νά μή μᾶς παρασύρει ὁ Σατανᾶς μέ τή σκέψη πού χρησιμοποιεῖ, ὅτι δῆθεν δέν ὑπάρχει Κόλαση καί ἑπομένως μποροῦμε νά ἁμαρτάνουμε ἀσύστολα. Καί δεύτερον, γιά νά ἀγωνιζόμαστε ἔντονα στήν παρούσα ζωή, ὥστε νά ἀποφεύγουμε τήν ἁμαρτία, γιά νά μήν καταλήξουμε στήν Κόλαση. Ἄς προσέχουμε καί ἄς προσευχόμαστε νά μᾶς φωτίζει ὁ Θεός, γιά νά βλέπουμε τό αἰώνιο συμφέρον μας καί νά ζοῦμε σύμφωνα μέ αὐτό.
ΣΥΝΘΗΜΑ: Ἡ πνευματική «σαγήνη» τῆς Ἐκκλησίας.
