ΘΕΜΑ: Ἀντί νά πτοηθοῦμε, κραταιωνόμαστε
ΕΒΔΟΜΑΔΑ: 14-20 Μαρτίου 2022
ΑΡΘΡΟ: «Ἀντί νά πτοηθοῦμε, κραταιωνόμαστε», «Ο ΣΩΤΗΡ», τεῦχ. 2259/15.2.22/σελ. 79-80.
ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΚΟ: Ἰω. ις΄ 33
ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ: Ἀβραάμ Μ. Κοκάλη, «Στήριξέ με ὅταν λυγίζω!», σελ. 88-96 καί 121-123, ἐκδ. «Ο ΣΩΤΗΡ», Ἀθήνα 20212.
Μεταφορτώσεις
Θέμα για τους κυκλάρχες |
Άρθρο |
Σύνθημα |
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ
Γιορτάσαμε τήν πρώτη Κυριακή τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς (Κυριακή τῆς Ὀρθοδοξίας) τήν ἀναστήλωση τῶν ἁγίων εἰκόνων μας, τή νίκη τῆς Πίστεώς μας, τόν θρίαμβο τῆς Ὀρθοδοξίας μας. Θυμηθήκαμε τούς πολύμοχθους ἀγῶνες τῶν ἁγίων Ἀποστόλων, τῶν θεοφόρων Πατέρων, τῶν Ὁμολογητῶν καί Ἐγκρατευτῶν, τῶν Ὁσίων καί Ἀσκητῶν· τίς θυσίες καί τά αἵματα τῶν καλλινίκων Μαρτύρων, τῶν ἐνδόξων Νεομαρτύρων καί τῶν συγχρόνων Μαρτύρων. Πανηγυρίσαμε, διότι ἡ λαμπρή Ὀρθοδοξία μας εἰκοσιένα αἰῶνες τώρα παλεύει μέ ὅλες τίς δυνάμεις τοῦ σκότους καί ἀναδεικνύεται αἰώνια νικήτρια. Ἡ νίκη της εἶναι κατά κύριο λόγο τοῦ Χριστοῦ, ἀλλά γίνεται καί νίκη τῆς Ἐκκλησίας, διότι ὁ Κύριος τήν πιστώνει σέ μᾶς τούς Χριστιανούς, ὅταν ἐμεῖς ἀγωνιζόμαστε μέ πόθο «τόν καλόν ἀγῶνα τῆς πίστεως», ὅπως θά δοῦμε στό Ἁγιογραφικό Ἀνάγνωσμα (Ἰω. ις΄ 33).
ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ
Θά διαβάσουμε τό κείμενο καί τήν ἑρμηνεία τοῦ ἁγιογραφικοῦ Ἀναγνώσματος: «Ταῦτα λελάληκα ὑμῖν ἵνα ἐν ἐμοί εἰρήνην ἔχητε. ἐν τῷ κόσμῳ θλῖψιν ἕξετε· ἀλλά θαρσεῖτε, ἐγώ νενίκηκα τόν κόσμον» (Ἰω. ις΄ 33). Σᾶς τά εἶπα αὐτά γιά νά ἔχετε εἰρήνη ἔχοντας κοινωνία καί ἕνωση μαζί μου. Ἐφόσον εἶστε μέσα στόν κόσμο, θά ἔχετε θλίψη. Ἀλλά ἔχετε θάρρος. Ἐγώ ἔχω νικήσει τόν κόσμο. Καί μέ τή νίκη μου αὐτή ἐξασφάλισα καί γιά σᾶς τόν θρίαμβο καί τή δόξα.
Ἑρμηνευτικό σχόλιο: Οἱ ἐνθαρρυντικοί αὐτοί λόγοι τοῦ Κυρίου μας εἶναι οἱ τελευταῖοι λόγοι πού μᾶς ἄφησε τό βράδυ τῆς Μεγάλης Πέμπτης ὡς ὑποθήκη στή Διαθήκη Του. Μᾶς εἶπε ὅτι θά ἔχουμε θλίψεις καί πειρασμούς καί πόλεμο ἀπό τούς ἀόρατους ἐχθρούς μας, τούς δαίμονες, καί ἀπό τούς κοσμικούς ἀνθρώπους πού ἐπηρεάζονται ἀπό τόν διάβολο. Ἀλλά νά μήν τούς φοβόμαστε. Διότι, ὅπως ὁ Κύριος ἀναδείχθηκε ὁ Νικητής σέ ὅλες τίς θλίψεις καί τούς πειρασμούς πού ἀντιμετώπισε, ἔτσι θά ἐξασφαλίσει τόν θρίαμβο καί τή δόξα καί στούς γενναίους στρατιῶτες Του, πού ἀγωνίζονται μέ πόθο «τόν καλόν ἀγῶνα τῆς πίστεως».
Α΄ Μέρος: Ἡ στρατηγική τῶν δαιμόνων νά μᾶς πολεμοῦν καί ἡ καταισχύνη τους
1. Ἔπειτα θά διαβάσουμε τό πρῶτο μέρος τοῦ ἄρθρου «Ἀντί νά πτοηθοῦμε, κραταιωνόμαστε», «Ο ΣΩΤΗΡ», τεῦχ. 2259/15.2.22/σελ. 79-80, ἕως ἐκεῖ πού λέει: «καί μάλιστα ὅταν ἔρχονται σέ περιόδους διωγμῶν καί θλίψεων», σελ. 79, β΄ στήλη, καί θά ρωτήσουμε τά Μέλη: Τό ἄρθρο πού διαβάσαμε, ἔρχεται ὡς συνέχεια τοῦ θέματος «Τό πεδίο τῆς μάχης» πού κάναμε πρίν ἀπό ἕνα περίπου μήνα. Τί λέγαμε στό θέμα ἐκεῖνο; (Σκέψεις Μελῶν…) Λέγαμε ὅτι διεξάγουμε ἕναν ἀόρατο πόλεμο μέ τούς παγκάκιστους δαίμονες. Πεδίο τῆς μάχης εἶναι ἡ καρδιά μας. Στό δεξιό μέρος τοῦ σταδίου βρίσκεται ὁ Ἀρχιστράτηγος τοῦ ἀγώνα, ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός, μέ τήν Παναγία Μητέρα Του, μέ τά τάγματα τῶν ἀγγέλων καί τῶν Ἁγίων, καί μάλιστα μέ τόν ἀρχάγγελο Μιχαήλ, καί μᾶς βοηθοῦν «κρυφαίᾳ χειρί» (Ἐξ. ιζ΄ 16). Στό ἀριστερό μέρος τοῦ σταδίου βρίσκονται ὁ διάβολος μέ ὅλες τίς δυνάμεις τοῦ σκότους καί μᾶς πολεμοῦν μέ ποικίλα τεχνάσματα.
2. Ποιά εἶναι ἡ στρατηγική τῶν δαιμόνων στόν ἀόρατο πόλεμο; (Σκέψεις Μελῶν…) Στόν ἀόρατο πόλεμο ἡ στρατηγική τῶν δαιμόνων ἐπικεντρώνεται στό νά μᾶς ἀποθαρρύνουν καί νά μᾶς ἀναγκάσουν νά ἐγκαταλείψουμε τήν προσπάθεια. Γι᾿ αὐτό πυκνώνουν τίς ἐπιθέσεις, τίς ἀπειλές καί τίς φοβέρες τους. Γράφει ὁ Μέγας Ἀθανάσιος στόν βίο τοῦ Μεγάλου Ἀντωνίου ὅτι, ὅταν ὁ νεαρός Ἀντώνιος ἀποφάσισε νά πάει στήν ἔρημο νά μονάσει, ὁ διάβολος τόν πολεμοῦσε συνεχῶς, γιά νά τόν ἀναγκάσει νά ἀφήσει τήν ἄσκηση καί νά ἐπιστρέψει πίσω στόν κόσμο. Τοῦ ἔφερνε στή μνήμη τήν περιουσία πού ἄφησε, τή φροντίδα γιά τήν ἀδελφή του, τή συναναστροφή μέ τούς συγγενεῖς, τίς ἀνέσεις τοῦ βίου, τό δύσκολο τῆς ἀρετῆς, τήν ἀσθένεια τοῦ σώματος «καί τοῦ χρόνου τό μῆκος» (παράγρ. 5).
3. Οἱ πιστοί πού ἀγωνίζονται μέ πόθο, ὑποχωροῦν, ὅταν τούς πολεμοῦν οἱ δαίμονες, ἤ γίνονται ἀγωνιστικότεροι καί μαχητικότεροι; (Σκέψεις Μελῶν…) Γίνονται ἀγωνιστικότεροι καί μαχητικότεροι. Ἀντί νά ὑποχωρήσουν, μένουν στήν ἔπαλξη τοῦ ἀγώνα καί ἀναγκάζουν τόν διάβολο νά ὑποχωρήσει ἐκεῖνος καί νά φύγει καταντροπιασμένος. Γράφει ὁ Μέγας Ἀθανάσιος στόν βίο τοῦ Μεγάλου Ἀντωνίου ὅτι, ὅταν ὁ Καθηγητής τῆς Ἐρήμου ἦταν τριανταπέντε ἐτῶν, τοῦ ἐπιτέθηκαν μιά βραδιά μέ μορφές θηρίων πλήθη δαιμόνων. Ὁ ἕνας ἦταν μετασχηματισμένος σέ λιοντάρι, ὁ ἄλλος σέ ἀρκούδα, ὁ τρίτος σέ λεοπάρδαλη, ὁ τέταρτος σέ ταῦρο, ὁ πέμπτος σέ φίδι, ὁ ἕκτος σέ σκορπιό, ὁ ἕβδομος σέ λύκο. Τό λιοντάρι ἐβρυχᾶτο, ὁ λύκος οὔρλιαζε, τό φίδι σίριζε, ὁ ταῦρος μούγκριζε. Γινόταν κυριολεκτικά πανδαιμόνιο. Ἀλλά ὁ Μέγας Ἀντώνιος δέν τούς φοβήθηκε. Τούς εἶπε: Ἄν εἴχατε πραγματική δύναμη, καί ἕνας μόνο ἀπό σᾶς νά ἐρχόταν, θά μέ νικοῦσε. Τώρα ἤλθατε ὅλοι μαζί καί πάλι δέν μπορεῖτε τίποτε νά μοῦ κάνετε. Ἄν ἔχετε ἐξουσία ἀπό τόν Θεό νά μέ βλάψετε, μήν ἀναβάλλετε. Ἐπιτεθεῖτε μου. Ἄν ὅμως δέν ἔχετε ἐξουσία νά τό κάνετε, «τί μάτην ταράσσεσθε;» Κι ἐξακολούθησε νά παλεύει μέ τούς δαίμονες, ὥσπου εἶδε «τήν στέγην ὥσπερ διανοιγμένην καί ἀκτῖνα τινά φωτός κατερχομένην πρός αὐτόν». Ἦταν ἡ ἄκτιστη Χάρις τοῦ Παναγίου Πνεύματος. Τότε οἱ δαίμονες ἀμέσως ἐξαφανίσθηκαν, «ὁ δέ πόνος τοῦ σώματος εὐθύς ἐπαύσατο καί ὁ οἶκος πάλιν ἦν ὁλόκληρος». Ὁ Μέγας Ἀντώνιος ἀνακουφίσθηκε καί ρώτησε: Ποῦ ἦσουν Κύριε; Γιατί δέν ἦλθες ἀπό τήν ἀρχή, «ἵνα μου τάς ὀδύνας παύσῃς;» Καί ὁ Χριστός τοῦ ἀπάντησε: «Ἀντώνιε, ὧδε ἤμην, ἀλλά περιέμενον ἰδεῖν τό σόν ἀγώνισμα» (παράγρ. 9).
4. Γιατί ἔφυγαν καταντροπιασμένοι οἱ δαίμονες; Τί μᾶς λέει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος; (Σκέψεις Μελῶν…) Μᾶς λέει ὅτι ἔφυγαν καταντροπιασμένοι, διότι σ᾿ αὐτόν πού μένει στήν ἔπαλξη τοῦ ἀγώνα καί ἐξακολουθεῖ νά ἀγωνίζεται μέ πόθο, δέν τολμᾶ νά ἀντισταθεῖ κανείς πολέμιος. Οἱ δαίμονες παρατηροῦν τήν ὄψη τῆς ψυχῆς μας, ἔστω κι ἄν ἐμεῖς δέν τούς βλέπουμε. Ὅταν τή βλέπουν ἀλλαγμένη ἀπό τόν φόβο, τότε ἐπιτίθενται δριμύτερα ἐναντίον μας, ἐπειδή ἀντιλαμβάνονται οἱ δόλιοι ὅτι φοβηθήκαμε. Ὅταν ὅμως βλέπουν ὅτι τούς ἀντικρούομε μέ ἀνδρεία, τότε ὑποχωροῦν καί φεύγουν καταντροπιασμένοι. Διότι κανείς δέν θέλει νά πολεμεῖ ἐναντίον ἐκείνου πού μάχεται μέ ζῆλο: «τῷ μαχομένῳ προθύμως, οὐδείς μάχεται» (Λόγος Δ΄, λθ΄).
5. Πόσο μεγάλο λάθος κάνουν αὐτοί πού νομίζουν ὅτι οἱ πειρασμοί τῶν δαιμόνων εἶναι ἐμπόδια πού μᾶς κλείνουν τόν δρόμο. Δέν εἶναι ἐμπόδια πού μᾶς κλείνουν τόν δρόμο, ἀλλά σκαλοπάτια πού μᾶς ἀνεβάζουν καί ἀφορμές δοξολογίας στόν Θεό. Γιατί; (Σκέψεις Μελῶν…) Διότι ἑλκύουν τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ στούς ἀγωνιζόμενους πιστούς. Τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ, πού προϋποθέτει τή δική μας ταπείνωση, ἐπισκιάζει τούς πιστούς καί τρέπει σέ ἄτακτη φυγή τούς δαίμονες, γράφουν ὁ ἱερός Χρυσόστομος καί ὁ ὅσιος Δωρόθεος: «Οὐδέν οὕτως τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ ἐπί τήν ψυχήν φέρει ὡς οἱ πειρασμοί» (Ἀββᾶ Δωροθέου, «Ἔργα Ἀσκητικά: Περί τοῦ ἑαυτόν μέμφεσθαι»).
Β΄ ΜΕΡΟΣ: Ἀντί νά πτοηθοῦμε, κραταιωνόμαστε
1. Ἔπειτα θά διαβάσουμε τό ὑπόλοιπο ἄρθρο, σελ. 79-80, καί θά ποῦμε στά Μέλη: Στό ἄρθρο ἀναφέρονται τρία ἁγιογραφικά παραδείγματα, στά ὁποῖα φαίνεται πολύ καθαρά ὅτι οἱ ἐπιθέσεις τῶν δυνάμεων τοῦ σκότους δέν πτόησαν τούς ἀγωνιζόμενους Χριστιανούς, ἀλλά τούς κραταίωσαν περισσότερο. Μποροῦμε νά τά θυμηθοῦμε καί νά τά σχολιάσουμε; (Σκέψεις Μελῶν…) α) Στό πρῶτο παράδειγμα οἱ ἄρχοντες τῶν Ἰουδαίων λιθοβόλησαν τόν ἀρχιδιάκονο Στέφανο κι ἀμέσως κατόπιν ἐξαπέλυσαν μεγάλο διωγμό ἐναντίον τῆς Ἐκκλησίας τῶν Ἱεροσολύμων, γιά νά σβήσει ὁ Χριστιανισμός στό ξεκίνημά του. Ἀλλά δέν πέτυχαν τόν στόχο τους, διότι οἱ πιστοί Χριστιανοί πού διασκορπίσθηκαν στίς γύρω περιοχές, «διῆλθον εὐαγγελιζόμενοι τόν λόγον». Περιόδευαν ἀπό τόπο σέ τόπο κηρύττοντας τόν λόγο τοῦ Εὐαγγελίου. (βλ. Πράξ. ζ΄ 54-60 καί η΄ 1). Ἔτσι, ἀντί νά διαλυθεῖ ἡ πρωτοχριστιανική Ἐκκλησία, ἁπλώθηκε ἀκόμη περισσότερο.
β) Στό δεύτερο παράδειγμα οἱ Ἰουδαῖοι τῆς Κορίνθου ἀντέδρασαν δυναμικά στό κήρυγμα τοῦ ἀποστόλου Παύλου. Σχεδίασαν ἀκόμη καί νά τόν πνίξουν στή θάλασσα. Ἀλλά ὁ ἀπόστολος Παῦλος ἐνισχυμένος ἀπό τή Χάρι τοῦ Θεοῦ ἔμεινε ένάμισι χρόνο στήν Κόρινθο, διδάσκοντας στούς κατοίκους τῆς πόλεως τόν λόγο τοῦ Θεοῦ (Πράξ. ιη΄ 11).
γ) Στό τρίτο παράδειγμα οἱ εἰδωλολάτρες τῆς Ἐφέσου πού λάτρευαν τή θεά Ἀρτέμιδα, μέ ἐπί κεφαλῆς τόν ἀργυροχόο Δημήτριο, προκάλεσαν ἀναταραχές στήν πόλη καί δημιούργησαν σκηνικό μάχης (βλ. Πράξ. ιθ΄ 21-41). Ὁ ἀπόστολος Παῦλος θηριομάχησε: «ἐν Ἐφέσῳ κατά ἄνθρωπον ἐθηριομάχησα» (Α΄ Κορ. ιε΄ 22). Ἐπίσης καί ὁ διάδοχός του στήν Ἔφεσο, ὁ ἀπόστολος Τιμόθεος, ἀντιμετώπισε πολλές δυσκολίες, ἀλλά ἡ πίστη θριάμβευσε. Ἔτσι γίνεται πάντα. «Ἡ πίστις ἡ ἡμετέρα πολεμουμένη μᾶλλον ἀνθεῖ». Ὅταν πολεμεῖται, ἀνθεῖ περισσότερο, κηρύττει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος (ΕΠΕ 37, 68).
Νά ἀναφέρουμε ἀπό τήν ἐκκλησιαστική ἱστορία καί τό παράδειγμα τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Ε΄. Γιατί τόν κρέμασαν οἱ Τοῦρκοι στήν κεντρική πύλη τοῦ Πατριαρχείου, ἀνήμερα τῆς Κυριακῆς τοῦ Πάσχα τοῦ 1821; Γιά νά πτοήσουν τό ἠθικό τῶν Ἑλλήνων καί νά σβήσει ἡ Ἑλληνική Ἐπανάσταση πού ξέσπασε στή Ρούμελη καί στόν Μοριά στό ξεκίνημά της. Ἀλλά ἡ ἐνέργειά τους ἔφερε τό ἀκριβῶς ἀντίθετο ἀποτέλεσμα: Ἡ Ἐπανάσταση φούντωσε καί ἔφερε τήν ποθητή ἐλευθερία μας.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Τό συμπέρασμα στό ὁποῖο καταλήγουμε εἶναι νά μή δειλιάζουμε, ὅσο σφοδροί κι ἄν εἶναι οἱ πειρασμοί μέ τούς ὁποίους ὁ ἐχθρός μᾶς πειράζει. Οὔτε νά ζητοῦμε νά ἀπαλλαγοῦμε ἀπ᾿ αὐτούς. Οἱ πειρασμοί τότε θά ὑποχωρήσουν, ὅταν θά εἶναι γιά τό συμφέρον τῆς ψυχῆς μας. Κι ὅταν κάνουμε κι ἐμεῖς τό λίγο πού μποροῦμε νά κάνουμε. Τότε δίνει τή Χάρι Του ὁ Θεός νά ἀντιπολεμήσουμε τούς ἐχθρούς καί νά τούς νικήσουμε. Ἄς αὐξηθεῖ περισσότερο τό ἡρωικό φρόνημά μας καί ἄς ἑτοιμαζόμαστε ἀκόμη καί γιά μαρτύριο. Τό μαρτύριο εἶναι ἡ δόξα τῆς Ἐκκλησίας καί τό λαμπρότερο στεφάνι τῶν Χριστιανῶν!
ΣΥΝΘΗΜΑ
«ἐν τῷ κόσμῳ θλῖψιν ἕξετε· ἀλλά θαρσεῖτε, ἐγώ νενίκηκα τόν κόσμον» (Ἰω. ις΄ 33)
Τό ἑπόμενο θέμα μας θά εἶναι ἀπό τό κύριο ἄρθρο «Ἡ καρδιά χτυπᾶ ἑλληνικά καί στή Μικρασία» «Ο ΣΩΤΗΡ», τεῦχ. 2261/15.3.22/σελ. 121-122.